24.03.2022 Views

MaculaVisie 1 2022

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Thema Preventie, behandeling en onderzoek: nu en in de toekomst<br />

technische en biologische problemen<br />

worden opgelost. Tevens moeten er<br />

nieuwe experimentele behandelingen<br />

worden getest, voordat deze in een<br />

klinische trial met patiënten kunnen of<br />

mogen worden toegepast.<br />

De ziekte van Stargardt<br />

De ziekte van Stargardt wordt<br />

voornamelijk veroorzaakt door DNA<br />

mutaties in het zogeheten ABCR gen.<br />

Omdat de ziekte van Stargardt maar<br />

door één gen wordt veroorzaakt, is<br />

(toekomstige) gentherapie een goede<br />

optie, mits er nog levende cellen in<br />

het zieke netvlies aanwezig zijn. Een<br />

aantal klinische trials waarin gentherapie<br />

gebruikt wordt, zijn, wereldwijd,<br />

inmiddels gestart. De stamcel-RPEtherapie<br />

klinische trial, die de FDA<br />

recent goedkeurde, wordt nog nauwelijks<br />

gebruikt. Wellicht de beste optie is,<br />

op termijn, een combinatietherapie:<br />

Gentherapie om nog levende<br />

netvliescellen te beschermen, samen met<br />

een stamceltherapie om de beschadigde<br />

of dode cellen te vervangen. Ook hierbij<br />

is een effectieve behandeling nog<br />

toekomstmuziek<br />

invloed op het wel of niet (eerder) krijgen<br />

van LMD. Er is inmiddels heel veel<br />

geïnvesteerd in klinische-gentherapietrials<br />

van dit immuun systeem. Deze<br />

verlopen, vanwege verschillende<br />

oorzaken, vooralsnog teleurstellend.<br />

Tegelijkertijd is er ook de recente eerste<br />

toestemming van de FDA om stamcel-<br />

RPE-therapie te gaan testen in patiënten<br />

met LMD. Net zoals bij de ziekte van<br />

Stargardt is, op termijn, wellicht een<br />

combinatie therapie (gentherapie en<br />

stamceltherapie samen) de meest<br />

effectieve optie.<br />

LMD<br />

Gentherapie bij LMD is veel moeilijker. Dit<br />

komt omdat LMD een heel ingewikkelde<br />

ziekte is, die veroorzaakt wordt door<br />

een combinatie van heel veel kleine<br />

oorzaken. Die oorzaken zijn een nietgezonde<br />

levensstijl (roken, etc.) en<br />

lijken ook deels vast in het DNA: kleine<br />

verschillen in DNA tussen patiënten<br />

sturen de activiteit van het immuun<br />

(complement) systeem verschillend<br />

aan. Die verschillen in activiteit hebben<br />

<strong>MaculaVisie</strong> maart <strong>2022</strong> | 43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!