21.04.2023 Views

Bouwen aan Vlaanderen 2023-02

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

VERDICHTINGSPROJECTEN BLIJKEN STEEDS<br />

DUURDER EN RISICOVOL<br />

Voor het eerst heeft de Vlaamse overheid samen met de private sector een studie uitgevoerd over de hindernissen en de kostprijs van verdichtingsprojecten.<br />

Daaruit blijkt dat de risico’s en meerkosten van verdichtingsprojecten hoog oplopen. Zo is elke vierkante meter bruto vloeroppervlakte<br />

(BVO) bij een verdichtingsproject een stuk duurder dan bij een uitbreidingsproject zoals een nieuwbouwverkaveling. Die evolutie zet steeds<br />

meer druk op de verdichting en het stagnerende <strong>aan</strong>bod in populaire steden en kernen. Om de gewenste verkerning conform het Beleidsplan<br />

Ruimte Vl<strong>aan</strong>deren op de rails te zetten, formuleren de onderzoekers een resem <strong>aan</strong>bevelingen voor zowel overheden als ontwikkelaars.<br />

Tekst en beeld: Embuild Vl<strong>aan</strong>deren<br />

Het departement Omgeving heeft in overleg met<br />

de Bouwagenda een onderzoek laten uitvoeren om<br />

de hindernissen bij verdichtingsprojecten in Vl<strong>aan</strong>deren<br />

onder de loep te nemen. De Bouwagenda<br />

is het structureel overleg tussen het departement<br />

Omgeving en vertegenwoordigers van de bouw- en<br />

vastgoedsector (Embuild Vl<strong>aan</strong>deren, Bouwunie en<br />

BVS). Zestien ontwikkelaars met diverse woonprogramma’s<br />

hebben meegewerkt <strong>aan</strong> het onderzoek.<br />

“De stijgende meerkosten bij verdichtingsprojecten<br />

zijn het gevolg van de toenemende risico’s<br />

voor ontwikkelaars, de hogere bouwkosten en<br />

de toenemende stedenbouwkundige lasten. Die<br />

combinatie heeft bovendien een versterkend prijsverhogend<br />

effect. Daarom zijn constructieve oplossingen<br />

en overleg nodig om de haalbaarheid en<br />

betaalbaarheid van verkerning te vrijwaren voor<br />

de huidige én toekomstige bewoners”, zegt Marc<br />

Dillen, directeur-generaal van Embuild Vl<strong>aan</strong>deren.<br />

Stijgende meerkosten<br />

Concreet nemen de financiële risico’s voor ontwikkelaars<br />

toe omdat de stijgende grondwaarde<br />

weegt op de steeds ruimere voorfinanciering. Hoe<br />

complexer een verdichtingsproject, hoe langer de<br />

doorlooptijd met kostenverhogende effecten. Zo’n<br />

project heeft impact op de privacy, het inkomend<br />

zonlicht, de densiteit in de buurt enzovoort. Daardoor<br />

duiken er sneller beroepsprocedures op. Ook<br />

is er vaker een bodemsanering, een bemaling of<br />

archeologisch onderzoek nodig. Dat vergt meer<br />

projectmanagement om het ontwikkelingsproces<br />

in goede banen te leiden en hogere marketingskosten<br />

om de herontwikkeling van een site positief<br />

in de markt te zetten.<br />

De bouwkosten nemen dan weer toe omdat verdichtingsprojecten<br />

bouwtechnisch complexer zijn<br />

en meer studie- en ontwerpkosten vergen. De<br />

beperkte ruimte en hogere densiteit resulteren<br />

in grotere volumes en hoogbouw, die in één keer<br />

dienen te worden gebouwd, met vaak een complexe<br />

werforganisatie in drukke kernen. De extra<br />

reglementering rond bijvoorbeeld brandveiligheid<br />

en beveiliging brengt hogere bouw- en verzekeringskosten<br />

met zich mee. Daarnaast vergen de<br />

huidige parkeernormen ondergrondse parkings,<br />

met een hoge bouwkost als gevolg.<br />

Ook de stedenbouwkundige lasten nemen toe omdat<br />

steden en grotere gemeenten zo best<strong>aan</strong>de<br />

knelpunten voor een hele buurt willen <strong>aan</strong>pakken.<br />

Dat kan g<strong>aan</strong> van de nood <strong>aan</strong> bescheiden, sociale<br />

en assistentiewoningen tot verplichte woninggrootte,<br />

parkings, meer publiek groen, meer recreatiemogelijkheden<br />

voor de ganse buurt enzovoort.<br />

Aanbevelingen van de onderzoekers<br />

Volgens de studie dienen lokale overheden duidelijkheid<br />

te creëren <strong>aan</strong> de hand van een heldere<br />

verdichtingsvisie, inclusief een <strong>aan</strong>gepaste<br />

autoparkeernorm, een geïntegreerd vergunningsbeleid,<br />

de verankering van afspraken met ontwikkelaars<br />

en de bewuste keuze om bij publieke<br />

gronden ruimtelijke kwaliteit te laten primeren op<br />

financiële opbrengst.<br />

De Vlaamse overheid dient werk te maken van een<br />

Vlaams juridisch kader voor stedenbouwkundige<br />

lasten, juridisch-planologische info centraal te ontsluiten,<br />

een expertenpool <strong>aan</strong> te stellen voor de<br />

lokale besturen en in te zetten op ruimere brownfieldconvenanten,<br />

snellere beroepsprocedures en<br />

draagvlakcreatie voor verdichtingsprojecten.<br />

Ontwikkelaars moeten van in het begin de mogelijkheden<br />

van de site onderzoeken in relatie tot de<br />

omgeving, zoals de bodemtoestand en de wijknoden,<br />

inclusief het juridische kader, de stedenbouwkundige<br />

lasten, mobiliteitsaspecten enzovoort.<br />

Naast de doordachte fasering van het project<br />

zijn zij cruciaal voor het stakeholdermanagement,<br />

draagvlakcreatie in de buurt via participatietrajecten<br />

en overleg met de publieke actoren.<br />

De studie is te raadplegen via omgeving.vl<strong>aan</strong>deren.<br />

be, de website van het departement Omgeving. ❚<br />

BOUWENAANVLAANDEREN.BE<br />

| 173

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!