WEB 7941 NVHP Faktor 2 - 2023 combineerd
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ervaringen Medische zaken delen<br />
groei van een tumor. De huidige AAV-virussen zijn<br />
(als zogenaamd transportmiddel) gekozen omdat ze<br />
normaal gesproken netjes van ons eigen DNA afblijven,<br />
maar heel af en toe komt er toch een stukje virus-DNA<br />
in het cel-DNA. En bij gentherapie praten we over grote<br />
getallen: miljarden cellen en virussen komen bij elkaar,<br />
dus iets wat maar heel af en toe gebeurt, wordt gezien<br />
bij vrijwel elke patiënt.<br />
Dat hoeft geen probleem te zijn, als lezer heb je<br />
tijdens en voor jouw leven al allerlei stukjes virus in<br />
je DNA gekregen (bijvoorbeeld van een verkoudheid<br />
of griep). Bovendien is 30% van ons al eens met<br />
hetzelfde AAV-virus geïnfecteerd zonder dat we<br />
iets merkten. Er zijn wat eerste kleine onderzoeken<br />
die aanwijzen dat de integratie bij gentherapie niet<br />
anders is dan bij zo’n natuurlijke AAV-infectie. Dat<br />
moeten we wel in de gaten houden, maar het zal over<br />
tien tot twintig jaar pas echt duidelijk worden of er<br />
helemaal geen verhoogd risico op tumorvorming is.<br />
Wat biedt gentherapie?<br />
Kortom, wat biedt gentherapie nu? Voor hemofilie A<br />
een goede kans op een aantal jaar zonder profylaxe.<br />
Waarbij het beschermingsniveau de eerste twee<br />
jaar meestal prima zal zijn, maar daarna kan<br />
afnemen tot onder het niveau dat met de huidige<br />
profylaxe mogelijk is. Een soort profylaxe-pauze,<br />
of een heel-erg-lang-werkend product. Wel vergt<br />
het een intensief behandeltraject van een aantal<br />
maanden en het accepteren van een aantal forse<br />
onzekerheden. Bovendien zal iemand die nu met<br />
gentherapie behandeld wordt voor de voorzienbare<br />
toekomst niet in aanmerking komen voor eventuele<br />
toekomstige, verbeterde gentherapieën. Of, en<br />
wanneer, dat een aantrekkelijke behandeloptie is zal<br />
heel persoonlijk zijn.<br />
Voor hemofilie B lijkt het dat met redelijke zekerheid<br />
er meerdere jaren een basisniveau minimaal<br />
vergelijkbaar met de huidige profylaxe behaald<br />
kan worden, maar hoe lang of hoe hoog precíes is<br />
volstrekt onzeker. In beide gevallen kán je ook geluk<br />
hebben en zo hoog uitkomen dat je meerdere jaren<br />
hemofilie-vrij zal zijn. <<br />
Figuur: globaal verloop van de mediane<br />
(middelste waarde) FVIII en FIX-activiteit<br />
zoals gerapporteerd in de fase 3<br />
studies. De waarden van FVIII en FIX<br />
zijn uiteraard niet direct vergelijkbaar,<br />
maar de gekleurde regio’s geven de<br />
zogenaamde interkwartielafstand aan:<br />
50% van alle patiënten vallen binnen<br />
dit bereik. Die geven dus duidelijk de<br />
grotere onzekerheid bij FVIII aan, vooral<br />
in het eerste jaar na behandeling, en de<br />
langzaam-maar-zekere afname over tijd,<br />
die minder bij FIX lijkt op te treden.<br />
15 <strong>Faktor</strong>