25.07.2023 Views

WEB 7941 NVHP Faktor 2 - 2023 combineerd

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ervaringen Medische zaken delen<br />

groei van een tumor. De huidige AAV-virussen zijn<br />

(als zogenaamd transportmiddel) gekozen omdat ze<br />

normaal gesproken netjes van ons eigen DNA afblijven,<br />

maar heel af en toe komt er toch een stukje virus-DNA<br />

in het cel-DNA. En bij gentherapie praten we over grote<br />

getallen: miljarden cellen en virussen komen bij elkaar,<br />

dus iets wat maar heel af en toe gebeurt, wordt gezien<br />

bij vrijwel elke patiënt.<br />

Dat hoeft geen probleem te zijn, als lezer heb je<br />

tijdens en voor jouw leven al allerlei stukjes virus in<br />

je DNA gekregen (bijvoorbeeld van een verkoudheid<br />

of griep). Bovendien is 30% van ons al eens met<br />

hetzelfde AAV-virus geïnfecteerd zonder dat we<br />

iets merkten. Er zijn wat eerste kleine onderzoeken<br />

die aanwijzen dat de integratie bij gentherapie niet<br />

anders is dan bij zo’n natuurlijke AAV-infectie. Dat<br />

moeten we wel in de gaten houden, maar het zal over<br />

tien tot twintig jaar pas echt duidelijk worden of er<br />

helemaal geen verhoogd risico op tumorvorming is.<br />

Wat biedt gentherapie?<br />

Kortom, wat biedt gentherapie nu? Voor hemofilie A<br />

een goede kans op een aantal jaar zonder profylaxe.<br />

Waarbij het beschermingsniveau de eerste twee<br />

jaar meestal prima zal zijn, maar daarna kan<br />

afnemen tot onder het niveau dat met de huidige<br />

profylaxe mogelijk is. Een soort profylaxe-pauze,<br />

of een heel-erg-lang-werkend product. Wel vergt<br />

het een intensief behandeltraject van een aantal<br />

maanden en het accepteren van een aantal forse<br />

onzekerheden. Bovendien zal iemand die nu met<br />

gentherapie behandeld wordt voor de voorzienbare<br />

toekomst niet in aanmerking komen voor eventuele<br />

toekomstige, verbeterde gentherapieën. Of, en<br />

wanneer, dat een aantrekkelijke behandeloptie is zal<br />

heel persoonlijk zijn.<br />

Voor hemofilie B lijkt het dat met redelijke zekerheid<br />

er meerdere jaren een basisniveau minimaal<br />

vergelijkbaar met de huidige profylaxe behaald<br />

kan worden, maar hoe lang of hoe hoog precíes is<br />

volstrekt onzeker. In beide gevallen kán je ook geluk<br />

hebben en zo hoog uitkomen dat je meerdere jaren<br />

hemofilie-vrij zal zijn. <<br />

Figuur: globaal verloop van de mediane<br />

(middelste waarde) FVIII en FIX-activiteit<br />

zoals gerapporteerd in de fase 3<br />

studies. De waarden van FVIII en FIX<br />

zijn uiteraard niet direct vergelijkbaar,<br />

maar de gekleurde regio’s geven de<br />

zogenaamde interkwartielafstand aan:<br />

50% van alle patiënten vallen binnen<br />

dit bereik. Die geven dus duidelijk de<br />

grotere onzekerheid bij FVIII aan, vooral<br />

in het eerste jaar na behandeling, en de<br />

langzaam-maar-zekere afname over tijd,<br />

die minder bij FIX lijkt op te treden.<br />

15 <strong>Faktor</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!