Gorinchem - Arkelsedijk - Lingeoever

Gorinchem
Arkelsedijk - LingeOever
DO Stedenbouwkundig Plan
VO Inrichtingsplan | juli 2023

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Inhoudsopgave
Definitief ontwerp Stedenbouwkundig plan
2
Inleiding
Context en opgave
Aanleiding
Gebiedsbeschrijving
Beleidskaders
Historische ontwikkeling
Positie in het stedelijk weefsel
Programmatische opgave
Participatie
Stedenbouwkundig plan
Bebouwing en beplanting Cultuurhistorische
verkenning
Verkeersstructuren
Bestaande functies
5
8
10
12
14
15
16
20
22
24
26
28
Mobiliteit en verkeer
mobiliteitsvisie voor LingeOever
voetgangers
doorgang Arkelsedijk
herinrichting Arkelsedijk
plein aan de Linge
fietsers
fietsparkeren op begane grond
Openbaar vervoer
auto
ontlsuiting van de LingeOever
Parkeren
Logistiek
Uitgeefbaar gebied
Voorlopig bestemmingsplan
50
52
54
56
58
60
62
63
64
66
67
68
70
72
73
Randvoorwaarden
30
Duurzaamheid
74
Visie voor LingeOever
32
Beeldende kunst
76
Planbeschrijving LingeOever
Plankaart
Stedenbouwkundig ensemble en
gebouwhoogten
Overzicht van het plangebied
Bouwblok informatie
Effect hoogbouw op de omgeving
Schaduwanalyse
Programma en functies
Woonprogramma
34
36
38
39
42
44
46
48
Ondergrondse infrastructuur
78

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 3

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Inhoudsopgave
4
Voorlopig ontwerp inrichtingsplan
Voorlopig inrichtingsplan
80
Bomenplan
132
Inleiding
82
Beplantingsplan
136
Openbare ruimte
hoofdstructuur
Groenvisie
ruimtelijk model voor sfeer en beheer
concept voor de openbare ruimte
landschappelijke laag
industriële laag
gebouwde laag
plankaart
toegankelijkheid
84
84
86
88
90
94
98
106
108
Materialen & meubilair
Sport en spel
138
146
Waterkerende werking van de dijk
voorstel verplaatsing legger
110
111
Hoogte ligging
Hoogtekaart
112
Groen vs. grijs
114
beheer van de openbare ruimte
116
Duurzaamheid
118
Natuurinclusiviteit & ecologie
122
Buitendijks wonen aan de Linge
waterveilig
hemelwaterafvoer
water in de openbare ruimte
126
130
130

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 5
Inleiding
Gorinchem
Arkelsedijk- LingeOever
In augustus 2022 presenteerde de combinatie GCCF -
Mulderblauw - Rijnboutt het voorlopig stedenbouwkundig
plan voor LingeOever. Het voormalige De Vries Robbé terrein
wordt getransformeerd naar een groen stedelijk woongebied
aan de Linge. Het plan komt voort uit de gemeentelijke
ontwikkelingsvisie voor de hele stad, met invulling van een
grote woningbouwopgave, nieuwe vormen van stedelijke
menging en mobiliteit, en een sterke nadruk op duurzaam en
gezond wonen en leven.
Met het voorlopig plan uit 2022 is een brede consultatie
gedaan, bij omwonenden en geïnteresseerden, bij
deskundigen en belanghebbenden, bij het Waterschap en
de hulpdiensten. Dit ontwerp is aldus tot stand gekomen
na overleg en input van de gemeente Gorinchem, 4
participatierondes met bewoners en belanghebbenden en
met experts/adviseurs op diverse gebieden.
Wat nu voorligt is het concept definitief stedenbouwkundig
plan en het voorlopig ontwerp inrichtingsplan. Samen met
het Beeldkwaliteitplan geeft dit boekwerk weer hoe de
inbreng van de participatie en samenwerking is verwerkt,
hoe het plan eruit kan zien, en welk stedelijk gebied hier
kan ontstaan. De stukken dienen voor toetsing en voor
bestuurlijke besluitvorming, alsmede als onderlegger voor
het bestemmingsplan dat in concept gelijktijdig zal worden
behandeld.
LingeOever biedt kansen voor een prachtige nieuwe
woonbuurt, vlakbij het centrum en aan de Linge. De nieuwe
groene oevers zijn de basis voor een recreatief en ecologisch
rijk verblijfsgebied, de brede mix aan woningen zijn de basis
voor een hechte woonbuurt voor vele doelgroepen op de
Gorinchemse woningmarkt.

Het voormalige De Vries Robbé terrein aan de westoever
van de Linge wordt getransformeerd naar een groene stad.
De bedrijfsloodsen maken plaats voor een ensemble van
woongebouwen en voorzieningen die parallel aan de Arkelsedijk
zijn gelegen. In volume, vormentaal en materiaalgebruik zullen
de gebouwen herinneren aan de geschiedenis van de plek. De
rationele en transparante fabrieksbebouwing en de innovatieve
bedrijvigheid zijn de inspiratiebron.
De landschappelijke woonwijk wordt verbonden met de
Lingewijk, het historische stadscentrum en de rest van Gorinchem
door routes voor zowel voetgangers, fietsers als gemotoriseerd
bestemmingsverkeer te realiseren. De oever van de Linge wordt
een rustige, recreatieve, publiek toegankelijke ruimte en zal de
beleving van de Linge aanmerkelijk verbeteren.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Context en opgave
8
Aanleiding
Gebiedsomschrijving
Het industriegebied langs de Linge aan de Arkelsedijk is
bestemd voor transformatie naar -in hoofdzaak- wonen. In
2019 zijn de kaders daarvoor opgesteld en door de Raad van
Gorinchem vastgesteld. Eind 2020 is tussen de gemeente en
Tetteroo de anterieure overeenkomst getekend, waardoor de
verdere uitwerking ter hand genomen kon worden genomen.
Na het faillisement van Tetteroo is de ontwikkeling eind 2021
overgenomen door GCCF.
Het plangebied behoeft een herkenbare eigen identiteit.
De huidige bestemming en bebouwing van het gebied
vormen geen ruimtelijke kwaliteit die recht doet aan de
landschappelijke ligging, de geschiedenis van de plek en de
ambities van de stad.
Het plangebied zal als kenmerkende plek op de fysieke en
mentale kaart van de stad moeten komen. Een plek waar
de industriële geschiedenis en de duurzame kwaliteiten
van de ligging aan de Linge tot hun recht komen. Nieuwe
verbindingen activeren het plangebied als gemengd stedelijk
milieu, en creëren plekken die het identiteit en samenhang
verlenen.
Het plangebied ligt midden in Gorinchem aan de westzijde
van de rivier de Linge in de nabijheid van het centrum van de
Vestingstad, tussen de wijken Lingewijk en Laag Dalem en
Wijdschild.
Aan de zuidzijde wordt het voormalige fabriekscomplex
van De Vries Robbé begrensd door het terrein van
de brandweerkazerne en aan de noordzijde door het
industriecomplex van Corbion. De Lingewijk, een woonwijk
aan de andere zijde van de Arkelsedijk vormt de westelijke
rand van het projectgebied.
Onderdeel van de projectlocatie zijn het gedeelte van de
Arkelsedijk dat grenst aan het voormalige fabrieksterrein, het
perceel van het woonhuis Arkelsedijk 36 en de locatie van de
bestaande Nettorama in de Lingewijk.

A27
A15
Stalkaarsen
Haarwijk
Lingewijk
Projectgebied
Laag Dalem
Gildewijk
Wijdschild
NS-station
Grote Merwede- sluis
Historisch centrum
Boven- Merwede

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
10
Beleidskaders
In de raad is op 9 oktober 2019 het Kaderdocument en
de bijbehorende bijlage Stedenbouwkundig raamwerk
vastgesteld.
Als uitwerking van de Kaders zijn in opdracht van de
gemeente Gorinchem twee documenten opgesteld. Een
Cultuurhistorische verkenning door Steenhuis Meurs
in samenwerking met deskundigen uit de stad en een
Landschapsplan door Berte Daan e.a. samen met het
Waterschap en betrokkenen langs de rivier.
Om de ruimtelijke kwaliteit van het gebied te borgen is in
opdracht van de gemeente Gorinchem een Kwaliteitsteam
samengesteld bestaande uit Bernadette Janssen en Robbert
Snep. Zij geven advies aan de stuurgroep op basis van 8
ontwerpopgaven die op 19 november 2020 aan de raad
zijn gepresenteerd, en de bovenstaande beleidskaders. In
de initiatieffase is er overleg tussen het Kwaliteitsteam en
welstand.
Al deze documenten samen zijn ruimtelijke, programmatische
en kwalitatieve uitgangspunten voor het opstellen van een
stedenbouwkundig plan.
Het Stedenbouwkundig raamwerk op hoofdlijnen,
opgesteld door SAB, verwoordt en verbeeldt de
herontwikkelingsmogelijkheden van de westelijke
Lingeoevers. Het raamwerk geeft inzicht in het beoogde
gebiedsprofiel en -identiteit, alsmede een opzet van de
organisatie van het gebied. Tevens wordt een aantal
ruimtelijke keuzes gemaakt en onderbouwd. Ook zijn
ruimtelijke en programmatische uitgangspunten voor een
toekomstige ontwikkeling van de Westelijke Lingeoever
opgenomen.
De transformatieopgave richt zich op het realiseren van een
hoogstedelijk woonmilieu met een woningdichtheid van 70
tot 100 woningen per hectare. Dat maakt dat het overgrote
deel van de woningen als appartementen zal worden
gerealiseerd.
Door Steenhuis Meurs is in 2020 een cultuurhistorisch
onderzoek gedaan. Hieruit voort komen de volgende
aanbevelingen:
• Versterk het merk Gorinchem en ga uit van wat is;
• Verrijk de nieuwe wijk met verdwenen, bestaande en
nieuwe groenstructuren en -elementen en verbind
Gorinchem met de aangrenzende natuurgebieden;
• Koester de eigenheid van het gebied. Herontwikkel vanuit
zowel de functionele tegenstelling tot als de fysieke relatie
met de omliggende stad;
• Koester en herintroduceer de zachte landschappelijke
gebruikswaarden, met de Linge als verbinder;
• Bouw voort op de Ruimtelijke- functionele relatie met het
water en herstel waar nodig de oriëntatie op de rivier;
• Laat je inspireren door de representatieve architectuur
in combinatie met high- end techniek van het (deels
verdwenen) de Vries Robbé erfgoed;
• Geef het sterke community denken uit die tijd een eigen
betekenis in de nieuwe wijk.
Het plangebied biedt kansen om met de nieuwe woonwijk het
verhaal van De Vries Robbé te vertellen. Door de bijzondere
cultuurhistorische relicten te integreren in de nieuwe
woonbebouwing, de Lingewijk te verbinden via het nieuwe
dijkpark en een plein aan de Linge te maken rondom de oude
loodsen en het transformator huisje, wordt deze kans benut.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 11
LANDSCHAPSPLAN
LINGEOEVERS
30.3.2021
david habets, berte daan, anna fink
1
In het Landschapsplan voor de Lingeoevers zijn
uitgangspunten en kansen geformuleerd:
• Groene rivier in de stad;
• Stad aan het water;
• Goede toegang tot het water voor iederen;
Het Landschapsplan beslaat een groter gebied dan
LingeOever alleen. Het legt de verbinding met de
Gorinchemse bolwerken én met het natuurgebied ten
noorden van de stad. De Linge speelt daarin de hoofdrol. Het
Landschapsplan zet in op continuïteit in landschappelijke,
ecologische en recreatieve zin.
Door het Kwaliteitsteam Lingeoevers zijn 8 ontwerpopgaven
geformuleerd waaraan zij de planvorming zal toetsen:
1. Doorlopende openbare oever, natuurlijk ingericht;
2. Geschiedenis van Gorinchem als werkstad, in de nieuwe
woonwijk beleefbaar maken;
3. Arkelsedijk staat voor stevig stedelijk wonen, in de luwte;
4. Naast stedelijk wonen ruimte voor wijkvoorzieningen,
binnen-buiten;
5. Omgeving is ingericht als fiets- en voetganger-vriendelijke
stad, de auto is te gast;
6. Stedelijke buitenruimte is in hoofdzaak maaiveld (volle
grond);
7. De nieuwe brug is onderdeel van de wereld van de Linge,
de groene rivier;
8. Confrontatie stedelijk wonen, natuurlijk oevergebied.
Vigerend bestemmingsplan Bedrijventerreinen en
stationsomgeving; 26.6.2014
Beoogd is voor de geplande ontwikkeling het
bestemmingsplan te vernieuwen. Het huidige
bestemmingsplan maakt wonen, en het realiseren van
voorzieningen anders dan bestemming “bedrijventerrein” nu
niet mogelijk.
Vanuit dit vigerende bestemmingsplan kan opgemaakt
worden dat noordelijk en oostelijk gelegen bedrijvigheid zal
blijven bestaan.
Vooral de noordelijke bedrijvigheid kent een
milieuhindercirkel die van toepassing is voor het noordelijke
deel van het plangebied. De precieze impact is in de
randvoorwaardenkaart aangeduid.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
12
Historische ontwikkeling
Het staalbedrijf de Vries Robbé is van oorsprong één van de
grotere bedrijven die Gorinchem heeft gekend.
Ondanks dat het bedrijf al geruime tijd niet meer bestaat zijn
er door het hele land sporen te vinden van de oorspronkelijke
staalbouw in allerlei constructies van gebouwen tot bruggen.
Het bedrijf en de invulling van de locatie is opgezet in
1881 met een aantal loodsen, kappen en een constructiewerkplaats.
Tegelijk met de bouw van het eerste fabrieksgebouw
aan de Linge rond 1910 werden ook de eerste
woningen in de Lingewijk gebouwd, destijds nog “Zandvoort”
genoemd.
In 1912 was de fabriek aan de Linge al vol in bedrijf, waarna
in 1928 de eerste uitbreiding plaatsvond in de vorm van een
nieuw, van electriciteit gebruik makend kantoor, ontworpen
door Dirk Roosenburg. Een gebouw van 12 meter hoog, en in
die tijd één van de grootste kantoorgebouwen van Gorinchem
(circa 2.750 m2). Velen jaren is er gewerkt en getekend in
dit kantoor, maar helaas werd het grote kantoorpand aan de
Arkelsedijk rond 2000 gesloopt. Op deze plek zou rond 2003
het nieuwe politiekantoor gebouwd worden.
Wat het concern groot maakte was het integrale concept van
de gebruikte management technieken, normalisatie van het
proces en het in eigen huis voorbereiden van het werk.
Tussen 1930 en 1939 werd de fabriek uitgebreid met,
met water besprenkelde spuitkamers die de stoffige
werkzaamheden moesten verbeteren, een verbetering van de
werkomstandigheden.
In 1939 werd het geheel aan materieel in de fabriek
uitgebreid met een grote staalpers, “ een cincinetti all stell
press Brake”, een 57.000kg zware machine die electrisch
werd aangedreven. In 1944 werd tijdens de oorlog de pers
geconfisceerd en afgevoerd door de bezetter. In 1946 is de
pers weer opgespoord en retour gekomen.
In 1953 en 1954 zijn door de Vries Robbé aanpassingen
gedaan aan de infrastructuur op en om de fabrieken heen.
In 1941 is het door Merkelbach en Karsten ontworpen plan in
gebruik genomen voor de uitbouw van het terrein met een
aantal garages, een schaftlokaal naar de Linge gericht, en een
ontvangstzaal voor bezoekers.
Helaas was dit plan één van de laatste groene initiatieven van
president-directeur Arnold Abraham Cornelis de Vries Robbé,
die overleed in 1940 na een 17 jarige, werkzame periode in
het bedrijf. Ter zijner ere is een door kunstenaar Hildo Krop
ontworpen monument geplaatst op de toenmalige speelweide
bij de toegangspoort. Het monument is bij opheffing van het
bedrijf afgebroken en alleen het borstbeeld zou bewaard zijn
gebleven.
De gebouwde rotonde - onderdeel van de uitbouw van
Merkelbach en Karsten en monumentaal - is in 1996
verplaatst naar de overkant van de Linge, om plek te maken
voor de brandweerkazerne.
Niet op de projectlocatie maar wel in de Lingewijk werd
door de Vries Robbé een radiatorenfabriek gebouwd, die
in 1963 geopend werd. Een geheel dat in 1981 gesloten
werd vanwege een financieel slechte situatie, waarbij 160
werknemers werden ontslagen.
In 1976 ging de staalfabriek failliet en werd de inboedel
geveild.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 13
Historische foto’s van het plangebied, bedrijvigheid bij de Vries Robbé, en ontwerptekeningen van het Schaftlokaal en de openbare ruimte eromheen.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
14
Positie in het stedelijk weefsel
Gorinchem heeft van oudsher een strategische positie in het
landelijk vervoersnetwerk door de ligging op een knooppunt
van de Boven-Merwede en het Merwedekanaal en door
de ligging aan de A27 tussen Utrecht en Breda en de A15
tussen Rotterdam en Nijmegen. De bereikbaarheid van de
stad is goed met de auto. Met diverse N- en regionale wegen
zijn omliggende dorpen op korte afstand van Gorinchem te
bereiken.
Gorinchem was vanwege de infrastructuur van
oudsher een aantrekkelijke stad voor de vestiging van
scheepvaartindustrie. Eind 19e eeuw vestigde het bedrijf
De Vries Robbé aan de Linge; het werd een belangrijke
werkgever voor de stad. Tegenwoordig is Gorinchem een
stad voor de regio met veel voorzieningen. Deze zijn zowel
gesitueerd aan de randen van de stad als in het hart van de
stad.
Gorinchem heeft een treinstation net ten westen van het
centrum. Het station ligt op de regionale lijn Dordrecht-
Geldermalsen. Aangevuld met een busstation en overdekte
fietsenstalling is dit station voor de stad een extra
verbindingspunt met de regio. De Merwede-Lingelijn speelt
een rol in de provinciale en regionale plannen ter verbetering
van bereikbaarheid en leefbaarheid.
De bereikbaarheid van de te ontwikkelen locatie via
openbaar vervoer, de fiets en te voet is niet optimaal.
Wanneer er gekeken wordt naar alle gebiedsontwikkelingen
in Gorinchem ontstaan er kansen voor een goed fiets- en
voetgangersnetwerk op grotere schaal. Dit geldt ook voor het
OV netwerk.
Gorinchem kent vanuit het historische centrum enkele
pontverbindingen over de Boven-Merwede naar: Hardinxveld;
Sleeuwijk; Woudrichem. En indirect naar het oostelijk gelegen
Fort Vuren.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 15
Programmatische opgave
Er is ruimte voor maximaal 500 woningen. Dit
aantal is vastgelegd in de Anterieure overeenkomst
tussen ontwikkelaar en gemeente. De gevraagde
woningdifferentiatie leidt tot circa 55.000 m2 bvo wonen.
Daarnaast wordt rekening gehouden met maximaal 3.000
m2 bvo flankerende bestemmingen, bestaande uit een
supermarkt van circa 2.000 m2 bvo en 1.000 m2 bvo voor
horeca en voorzieningen.
De bruto FSI ligt tussen 0.9 en 1.0 voor het totale plangebied.
In het gebiedskader (en ook overgenomen in de Anterieure
overeenkomst) wordt een indicatieve verdeling van de
woningcategorieën meegeven. Deze is naar aanleiding van
een woningbehoefte onderzoek door BNP Paribas, bijgesteld
en kent de volgende programma verdeling (mei 2023):
Voor het parkeren ten behoeve van de woningen,
supermarkt en overige voorzieningen worden in beginsel
de door de gemeente gestelde parkeernormen gehanteerd.
Voor de locatie is door adviesbureau Overmorgen een
mobiliteitsvisie opgesteld, om te kunnen ontwerpen met
een toekomstbestendig beeld. Een wijk waar voor alle
modaliteiten plek is. Door de uitgangspunten voor de
ontsluiting van de wijk en het gebruik van modaliteiten
integraal te benaderen komt er een voorgestelde parkeernorm
die lager is dan de gemeentelijke norm. Het berekende
aantal parkeerplaatsen is verwerkt en terug te zien in het
stedenbouwkundig plan.
10.463 m2
5.540 m2
Sociale huur minimaal 10%
Middenhuur 29 %
Koop – goedkoop 12 %
Koop – middelduur 28 %
Koop – duur 13%
Koop – zeer duur 8%
52.859 m2
Zonering tbv opgave
zone Arkelsedijk
zone nieuwe brug
zone Lingeoevers

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
16
Participatie
Participatie is een belangrijk onderdeel van moderne
gebiedsontwikkeling en is met de geplande komst
van de Omgevingswet nog belangrijker. Gedragen
gebiedsontwikkeling is van belang, zowel voor de grotere als
kleinere steden en dorpen.
Kwalitatief wonen in een buurt, omgeving en dorp of stad
is zeker na corona voor de gemiddelde burger erg belangrijk
geworden. Zowel de kwaliteit en ruimte van de eigen woning,
als de mogelijkheid om op korte en soms langere afstand naar
buiten te kunnen en al dan niet alleen, en betaald of niet, te
kunnen recreëren.
Door de toegenomen druk op de beschikbare ruimte
en het bewustzijn van de door heel Nederland nodige
woningbouwopgave, willen aanwonenden en belanghebben
op de hoogte gehouden worden van de lopende ontwikkeling,
meedenken en zeker ook gehoord worden.
Voor deze gebiedsontwikkeling in Gorinchem zijn vanaf
2020 al meerdere (ambitie) documenten opgesteld voor de
ontwikkeling. In de gemeenteraad vastgestelde documenten
zijn leidend voor het verdere ontwikkelproces.
Landschap en groen
• collectieve daktuinen, geen privé tuinen
• Voor de openbare ruimte inrichting en hiermee vooral aan de oever zijde
zouden we graag uw input en zorgen inventariseren. Hier kan actief worden
meegedach.
• Er wordt uitgegaan van behoud alle bomen, inclusief het wortelpakket op de
arkelsedijk. Een mogelijkheid bestaat dat bomen niet gezond zijn, of bij de inpassing
van een doorgang naar de Lingewijk wellicht gekapt moeten worden.
Natuurinclusief bouwen
• Alvorens het bestemmingsplan in procedure gaat zal er een flora- en fauna
onderzoek gedaan worden;
• Tevens een onderzoek naar bodemverontreiniging en aanwezigheid asbest zullen
gedaan moeten worden voor de start van deze procedure.
• zowel op en aan gebouwen als tussen de gebouwen en in de openbare ruimte.
Programma:
• de Nettorama zal een plek vinden in de wijk aan de noordzijde van het plangebied,
met een parkeerplaats in de open lucht;
• Een bestaande hal zal blijven en plek bieden voor een (maatschappelijke) functie
voor de Lingewijk en nieuwe woonbuurt.
• Het wordt een inclusieve wijk die sociaal velig zal zijn, en zowel fysiek als financieel
voor iedereen toegankelijk.
Duurzaamheid:
Bouwplannen moeten voldoen aan de BENG norm en een minimale GPR score
behalen van 7.0.
Het stedenbouwkundige plan is ontworpen binnen de gestelde
kaders door de gemeente, met input van Q-team Gorinchem en past
binnen de gestelde ambities en afspraken van de anterieure overeenkomst
tussen gemeente en initiatiefnemer GCCF.
• Het plangebied is circa 6,6 hectare groot
• de hogere blokken aan de dijk zijn verlaagd, en het gevarieerde
hoogte beeld is over.
• Met meerdere doorkijk punten vanaf de dijk en de doorgang
naar de Lingewijk
• Afstand tussen de blok is groot genoeg om privacy, lichtinval en
een fijne woonkwaliteit te garanderen.
• Het nieuwe plan moet voorzien in haar eigen parkeerbehoefte
wat betekent geen extra druk op de lingewijk als het gaat om
parkeren.
• Voor het extra te ontstane verkeer door de bouw van deze wijk,
is een verkeersonderzoek gedaan. De ingrepen die bedacht zijn
is een brug over de Linge, het afwaarderen van de arkelsedijk
naar een 30km/u straat en een enkele ontsluiting voor de wijk
tegen sluipverkeer;
• De wijk ligt buiten de dijk, en zal qua bouw op minimaal 4,0m
+NAP gebouwd worden. Hoe dit er watertechnisch uitziet en
gerealiseerd kan worden is een overleg proces dat gaande is
tussen de projectgroep en Waterschap.
Uitkomsten en aanbevelingen van de participatie sessie juni 2021, komend uit het samenvattend Q&A document, opgesteld door Kickstad

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 17
Opmerkingen en tendens 12 december
• Verkeer en veiligheid: zorgen over toename verkeersdrukte, druk op Eike’s hof,
onveiliger wordende Arkelsedijk, parkeeroverlast,
• Toegankelijkheid voorzieningen voor iedereen
• Leven in de lingeoever: positieve tendens, schaduwval, hoogte gebouwen,
parkeeroverlast
• Openbare ruimte en landschappelijke inrichting: goede hoeveelheid groen
met het wandelpad aan de Linge. Aan het uitzicht qua bebouwing aan de
Spijksedijk zijde kan in de toekomst nog wel wat gebeuren qua groeninvulling,
toegankelijk en groen, bouw en ontwerp natuur inclusief en geef de
parkeerplaatsen een groene uitstraling en denk aan biodiversiteit
• Toegankelijkheid van de buurt: goed dat fietsgebruik gestimuleerd wordt,
oost-west doorgaande fietsroute is nodig, toegankelijkheid voor iedereen,
toekomstbestendige woningen
• Brug over de Linge: Rotonde Eike’s hof is gevaarlijk en zwaar belast, ontwerp
nieuwe verkeersstructuren veilig en overzichtelijk zonder overlast voor de
buurt (koplampen, geluid)
Opmerkingen en tendens 6 maart
• Verbinden met de Lingewijk: toegankelijk voor ouderen, denk
aan windhinder
• Leven in LingeOever: schaduwval moet acceptabel blijven
(begin van de dag), geheel van de wijk als groen en met
woningen is aanwinst voor de wijk, let op te hoge gebouwen:
kan er nog geschoven worden met volume? Het ensemble
werkt leuk en speels, maak voldoende woning gebonden
buitenruime, wat wordt de uitstraling van de oever
• Proces: fijn dat er een verdiepingsslag gemaakt wordt op
opmerkingen die gemaakt zijn en thema’s die heikel zijn. Er is
behoefte aan woningen voor ouderen en starters
• Brug over de Linge: mooi ontwerp, maak ook echt een groene
oever, zorgen over vrachtverkeer een geluid-/ trillingsoverlast,
acceptabele hellingspercentage voor goed fietsgebruik,
voorkeur variant 1c, maak een veilige fiets- en voetgangers
verbinding inclusief de oversteken.
• Mobiliteitsvisie Gorinchem 2040: veel zorgen en vragen over
uitvoering van maatgelen, komt deze abstracte visie ook echt
tot uitvoering?
• Verkeerseffecten ontwikkeling LongeOever en nieuwe
burg over de linge: zorg dat de omgeving niet verder belast
wordt (rotonde Papland en Eike’s hof), zijn er voldoende
parkeerplaatsen? Pas geluidsarm asfalt toe.
• Mobiliteit in LingeOever: actieve mobiliteit centraal wordt
goed gevonden, aansluiting Lingewijk is van groot belang.
Zorgen over parkeren in de wijk, maar wel begrip voor de wijze
van berekenen per segment en doelgroep. Er is een goede en
veilige OV halte nodig met frequent rijdende bussen.
Participatie sessie 1 Juni 2021
In juni 2021 is onder leiding van Bureau Kickstad via online
methoden (i.v.m. covid) geparticipeerd met omwonenden en
belanghebbenden. Hier is een concept stedenbouwkundig
plan gepresenteerd, waar de aanwezigen actief op hebben
kunnen reageren. Kickstad heeft als samenvatting van
deze eerste sessie een Q&A document gemaakt, wat
breed gedeeld is met de aanwezigen. Op pagina 16 zijn de
belangrijkste opmerkingen getoond. De punten die hieruit
naar voren kwamen, hebben op sommige vlakken geleid tot
verandering van de plannen, en doorontwikkeling tot een
beter, passender plan.
Participatie sessie 12 december 2022
In december 2022 is de eerste live participatie sessie over
het aangepaste stedenbouwkundig plan georganiseerd.
Deze ronde was vooral het doel om te informeren na de
corona periode, waarbij nieuwe informatie werd getoond, de
nieuwe ontwikkelende partij GCCF en Mulderblauw werden
voorgesteld, en de belangrijkste thema’s voor het plan zijn
uitgelicht. De bewoners en belanghebbenden konden via
een algemene presentatie door de stedenbouwkundige
gevolgd door mogelijke gesprekken en vragen aan de hand
van diverse panelen informatie inwinnen, zorgen uiten en het
gesprek aangaan met de ontwikkelende partij, ontwerpers
en de gemeente. Dietz strategie en communicatie begeleidt
en organiseert als bureau de participatie voor het traject. De
website LingeOever.nl is weer online gegaan en geupdate
met een verslag van de participatie en een Q&A van de
vorige sessie.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
18
Participatie sessie 6 maart 2023
In het voorjaar van 2023 is de 2e participatie ronde gehouden
om de vervolg ontwerpstappen voor het Stedenbouwkundig
plan en het inrichtingsplan te tonen. De verbinding met de
Lingewijk in de vorm van een doorgang door de Arkelsedijk
en het leven in en met de LingeOever stonden centraal.
De impact van de nieuwe bebouwing qua zicht, schaduw,
hitte en koude, en als onderdeel van bebouwing aan de
Linge zijn getoond en uitgelegd. Ook werden de vernieuwde
verkeersstudie door Goudappel en de mobiliteitsvisie
opgesteld door Overmorgen toegelicht. Eveneens werd het
proces rondom de nieuwe brug over de Linge beschreven.
Het ontwerp voor de brug zal in 2023 verder worden
uitgewerkt.
Gesprekken met belanghebbenden
In de periode tussen de 2e en 3e participatieronde zijn
er gesprekken geweest met direct belanghebbenden en
vertegenwoordigers in klein comité. Deze gesprekken
zijn gevoerd door de stedenbouwkundige om echt
in te kunnen zoomen op details en de uitleg zo goed
mogelijk te kunnen geven op vragen die diverse
belanghebbenden hebben. De gesprekken zijn gevoerd
met: nood- en hulpdiensten (brandweer, politie en
ambulance); het gehandicaptenplatform; de Fietsersbond
en vertegenwoordigers van groen in de wijk. Van deze
gesprekken zijn gespreksnotities opgesteld, die gedeeld zijn
met betreffende persoon(en) en de gemeente. Opgehaalde
zorgen, opmerkingen en input zijn zo goed als mogelijk
vertaald in het huidige plan.
Participatie sessie 17 april 2023
Op 17 april is de laatste inhoudelijke participatieronde
geweest. Voor deze sessie werden geïnteresseerden
uitgenodigd om mee te denken over de landschappelijke,
recreatieve en programmatische invulling de openbare ruimte
van LingeOever. In 3 ronden met twee gesprekstafels is zowel
het gehele plangebied besproken als ook ingezoomd op 4
specifieke plekken in het gebied, namelijk: het Horecaplein,
de daktuinen op de parkeergarages, de oever en het park aan
de Linge. Wederom heeft Dietz een verslag gemaakt, zijn de
ideeën en input besproken en hebben de stedenbouwkundige
en landschapsarchitect van het plan meerdere ideeën
verwerkt in het ontwerp
Opmerkingen en tendens 17 april
• Realiseer een publiek toegankelijke moestuin/
bloemenpluktuin voor bewoners van LingeOever en Lingewijk.
Denk hierbij ook aan het toevoegen van een kas voor de buurt
en/of een bijenhotel.
• Breng continuïteit aan in het beplantingsbeeld.
• Let op dat er ook een goed beheer is door gemeente voor het
groen nadat het is aangeplant
• Zorg voor bloembakken in de openbare ruimte.
• Voeg fitness toestellen toe in combinatie met speeltoestellen.
Zo wordt er aan meerdere doelgroepen en leeftijden gedacht.
• Maak gebruik van de publieke daktuinen door hier sportvelden
toe te voegen.
• Denk bij de beplanting aan bij- en vlindervriendelijke bloemen
en planten ter bevordering van de biodiversiteit.
• Maak goede doorgangen/routes voor dieren. Zowel aan de
oever, in en door de wijk, en de doorgang door de dijk.
• Zorg dat het mogelijk is om een wandelrondje om de wijk te
maken.
• Leuk als er reuring komt op het horecaplein en dit een
ontmoetingsplek in de buurt kan zijn.
• Maak een speeltuin en/of terras bij de supermarkt.
• Maak een plek om een boot, kano, sup te water te laten, houdt
wel rekening met te veel watertoerisme. Het moet geen drukke
af- en aanmeerplek worden.
• Benut de hoogteverschillen door bijvoorbeeld een
avonturenspeeltuin toe te voegen met natuurlijke
speelmaterialen.
• Zachte, niet verharde wandelpaden zijn wenselijk.
• Verlichting is belangrijk voor de sfeer in een wijk. Wellicht
is het een idee om speciale verlichting voor de pleinen en
daktuinen te ontwerpen.
• Denk aan voorzieningen als: kinderopvang,
gezondheidscentrum, drogist, kanoverhuur, bakker, slager en
een hondenuitlaatplek.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 19
Het resultaat van de participatie
De diverse participatie bijeenkomsten hebben naast reacties
en vragen ook veel input opgeleverd die is meegenomen
om het plan te verbeteren en beter aan te laten sluiten
op de behoeften van belanghebbenden en toekomstige
gebruikers en bewoners van de LingeOever. De ontvangen
en opgehaalde input is verzameld, vertaald naar een verslag
per sessie en naast de kaders en het dan vigerende ontwerp
gelegd om te kijken wat geimplementeerd kon worden en
waar het plan aangepast kon worden om zo het plan stukje bij
beetje beter op de locatie te laten landen.
Niet alle reacties en ideeën zijn vertaald naar het ontwerp
omdat ofwel deze te specifiek zijn, niet passend binnen
het (landschappelijk) concept, niet met het programma te
combineren zijn, ruimtelijk niet mogelijk is en omdat niet alles
kan op deze te vergroenen plek midden in Gorinchem.
Op de volgende punten is er aanvullend onderzoek geweest of
hebben reacties voor nieuwe inzichten gezorgd:
• Verplaatsing van hoogte accenten bebouwing op basis
van zorgen bewoners Arkelsedijk (zuidelijk deel)
• Rekening houden in het ontwerp toegankelijkheid en
inclusiviteit
• Verzoek om onderzoek schaduwval
• Verzoek parkeerdrukmeting in de Lingewijk
• Onderzoek invloed komst woongebied LingeOever Eike’s
hof
• Voorkeur indeling van het brugdek
• Gebruik maken van erfgoed De Vries Robbé in ontwerp
• Aanpassing aansluiting van de brug
• Veel groen en openbare ruimte
• Stimuleren van fietsen en lopen
• Behoudt van bomen Arkelsedijk
• Kleinere appartementen om woningen betaalbaar te
houden
• Goede toegankelijkheid van het woongebied
• Geen blokkendozen maar meer ‘speels’ ontwerp
Vervolg en planning
Met dit document ligt er een definitief stedenbouwkundig
plan en een voorlopig inrichtingsplan voor het gehele
projectgebied. De planning is erop gericht dat de
gemeenteraad het plan in september 2023 vaststelt, gelijk
met het ontwerp bestemmingsplan. In het najaar van 2023
zal er nog een laatste participatiesessie plaatsvinden om alle
geïnteresseerden en belanghebbenden te informeren.
Daarnaast heeft de participatie ook bevestigend gewerkt voor
de volgende thema’s:
• Natuur-inclusief : zowel gebouwd als in het
beplantingsplan
• Rekening houden met biodiversiteit

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Stedenbouwkundig Plan
20
Foto’s van het plangebied, huidige bedrijvigheid, de omgeving
rondom de Linge, en de Lingewijk.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 21

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
22
Bebouwing en beplanting
Waardevolle bebouwing
Het plangebied kent vooral in herinnering monumentale en
karakteristieke waarden. De monumentale gebouwen uit de
industriële tijd van De Vries Robbé, het Schaftlokaal en de
Rotonde, zijn eerder verplaatst naar de Spijksedijk zijde.
Er zijn meerdere gebouwde elementen op de locatie die
behouden kunnen en zullen blijven, opgenomen worden in
zowel het stedenbouwkundig plan als een programmatische
invulling krijgen. Een bedrijfspand aan de Linge, de oude
kantine en een transformatorhuis aan de Arkelsedijk zullen
in aanzien, vorm en uitstraling (en constructie) worden
behouden, gerestaureerd en worden getransformeerd
naar huidige gebouweisen. Er wordt ook onderzocht of er
twee onderdelen van bestaande hallen kunnen worden
hergebruikt: zowel voor het maken van een open kas ter
hoogte van het meest zuidelijke kavel, en om de nieuwe
supermarkt vorm te geven naar constructieve opbouw uit de
tijd van de Vries Robbe.
Groenstructuren
Door de bestaande bedrijven en de daarbij horende verharde
oppervlakten tot aan de Linge, zijn er in de huidige situatie
weinig groenstructuren aanwezig die van ecologische
waarde zijn. Alleen het talud van de Arkelsedijk en de bomen
zijn van waarde voor vogels en kleinere landdieren.
Door in te zetten op een stedelijke ontwikkeling in een groen
landschap zal de bestaande groenstructuur rondom de
historische vesting met de noordelijke landerijen en groene
gebieden worden verbonden.
Monumentale bomen
Op de Arkelsedijk staat een monumentale, maar op plekken
wel onderbroken, rij platanen die de dijk markeert. Deze
bomen staan aan de zijde van de Lingewijk en voorzien
zowel in schaduw, als in karakter voor deze dijk en haar
aangrenzende structuren. Het behoud van deze bomen is het
uitgangspunt, en waar mogelijk wordt, wanneer passend,
de rij aangevuld om ecologische waarde toe te voegen en te
voorzien in grote groenelementen.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 23
Plangebied, LingeOever
De positie van de LingeOever in de groenstructuur van Gorinchem

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
24
Figuur 27. Bouwtekening uit 1938 van gebouw 1 (RAG Bouwvergunningen, 19
Cultuurhistorische verkenning
In het voorjaar van 2023 is door bureau RAAP een verdiepend
onderzoek gedaan naar de cultuurhistorische waarden op
locatie (aanvullend op de cultuurhistorische verkenning door
Steenhuis Meurs). De locatie wordt als algemeen belang
benoemd wegens cultuur- en bouwhistorische waarden.
Het is het oudst bewaarde fabrieksterrein van Gorinchem
dat zowel in hoofdvorm als in detaillering gaaf bewaard is
gebleven. Het complex is eveneens één van de oudste gaaf
bewaarde constructiewerkplaatsen van Nederland.
Het terrein heeft een sterke historisch ruimtelijke relatie met
de dijk en rivier. Diverse gebouwonderdelen zijn kenmerkend
voor de bouw uit de 20e eeuw: laagbouw, sheddaken en
spantconstructies in ijzer, uitgevoerd door het bedrijf zelf,
geven een uniek overzicht van de ontwikkeling van de
staalbouw verzameld in een complex. Aan de loodsen wordt
een hoge typologische en functionele zeldzaamheidswaarde
toegeschreven. Dit ook omdat het nog een groot
samenhangend geheel aan gebouwen is wat in Nederland
door sloop elders, zeldzaam is. Het advies is om structuur en
opzet van de fabrieksgebouwen zo veel mogelijk intact.
Het rapport houdt er rekening mee dat de gebouwen moeten
wijken voor herbestemming naar een ander gebruik en de
sanering van de bodem. De aanbevelingen uit de verkenning
zijn de volgende:
• Houd de industriële geschiedenis op zoveel mogelijk
manieren leesbaar, met aandacht voor oorspronkelijke
plek, orientatie en logica. Zo bijvoorbeeld gebouw nr.2
• Neem de flexibele/modulaire bouwwijze, die ingegeven
werd door groei en technische mogelijkheden, als
aanknopingspunt bij behoud en/ of hergebruik van
constructies
• Bij hergebruik, respecteer het karakter van de
gebouwen, met zichtbaarheid van stalen constructies en
materialiseringen.
• Behoud de oever van de Linge als doorgaande
verbinding.
Figuur 29. Het huidige exterieur van gebouw 2 en 3 met links een overzic
overzicht vanuit het noorden met de lagere loods van gebouw 3 op de vo
Te behouden bedrijfsgebouw hal 1
Figuur 28. Gebouw 1 met links het exterieur en rechts het interieur van het m
Het gebouw is onderverdeeld in drie ruimtes middels tussenwanden. I
dak een vierkante verhoging aangebracht waarbij er verticale vensters
Gebouw 2
Gebouw 2 bevindt zich aan de zuidzijde van het terrein ten noorden v
loodsen die tot stand zijn gekomen tussen 1909 en 1924. Dit is nu éé
met gebouw 3 (figuur 29). Alle loodsen liggen haaks op de dijk. Het ov
loodsen is de draagconstructie van dakspanten op vakwerkliggers op
en het gebruik van houten dakbeschot. De verschillende loodsen van
verschillende typen spanten en daken en worden hieronder apart bes
Te behouden bedrijfsgebouw hal 2a-b
De onderdelen van gebouw 2 zijn later vermoedelijk omwille van de w
Figuur 30. Overzicht van het interieur van gebouw 2 met links gezien uit
noorden. gedeeltelijk met golfplaten wanden voorzien.
De aanwezige stalen vensters aan de Lingezijde zijn inmiddels ov
Oorspronkelijk had deze zijde dus een heel ander open aanzien e
licht de loodsen binnen gevoerd.
2a
Het oudste, nog bestaande Te behouden gebouw transformatorhuis binnen het plangebied (5) werd in
van de zuidelijk ervan gelegen fabriek uit de negentiende eeuw. O
RAAP-rapport 6252 / versie 18-01-20233
wordt dit gebouw als stelplaats omschreven (figuur 31 en figuur 32)
rechthoekige beuken met een constructie bestaande uit zaagdak
dakbeschot op vakwerkliggers (N-liggers) ondersteund door same
Aan de Linge-zijde vertrappen de beuken. Aan de dijkzijde werde
dan nog bestaande ketelhuis en machinekamer aangebouwd. Dit
uit omstreeks 1900 met de fabrieksschoorsteen (figuur 12). De de
ketelhuis tot aan de dijk. Te behouden Bij overgang bedrijfsgebouw naar elektriciteit (8a) verdwij
ketelhuis. Vermoedelijk is toen bij gebouw 2 over de hele breedte
travee met plat dak met bimsbeton platen aangebracht. Op basis
in elk geval na 1915 te dateren.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 25
Referenties hergebruik en transformatie bestaande waardevolle bebouwing

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
26
Verkeersstructuren
Het projectgebied Lingeoevers ligt centraal in Gorinchem, op
de kaart gezien tussen bestaande wijken, aan de Arkelsedijk
en aan de Linge in een bedrijvengebied, dichtbij de A15.
Auto
De bereikbaarheid van de plek is vrij goed voor de auto, maar
de verkeersstroom voor de bedrijven en industrie en het
gebrek aan oost-west verbindingen in de vorm van bruggen,
gaan gepaard met druk op de woonwijken. Deze druk wordt
ervaren als overlast, het ontstaan van sluiproutes en op
momenten van de dag drukke situaties, bijvoorbeeld bij de
zuidelijk gelegen rotonde Eike’s hof.
Een voorwaarde voor de ontwikkeling van de wijk is dat de
druk op deze centraal in Gorinchem gelegen rotonde niet
toeneemt. Een nieuwe brug over de Linge aan de noordzijde
van het gebied die de Arkelsedijk met de Spijksedijk verbindt,
is dan ook voorwaardelijk voor het kunnen ontwikkelen van
deze plek.
De plek zelf wordt in de huidige situatie op twee manieren
ontsloten, zowel zuidelijk aan de Linge vanuit de rotonde
Eike’s hof als vanuit het noorden vanaf de Arkelsedijk.
Openbaar vervoer
Op dit moment voldoet de halte op de Arkelsedijk ter hoogte
van de Rombout Hoogerbeetssstraat niet aan de huidige
bereikbaarheids- en veiligheidseisen. Dit is een directe
buslijn (nr 80) vanuit station Gorinchem naar Arkel.
In de toekomst zal vooral ingezet worden op het verleiden van
de bewoner en bezoeker om de fiets te pakken of te voet te
gaan.
Fiets
Voor de fietser is de bereikbaarheid op dit moment slecht.
De Arkelsedijk is niet toegankelijk voor fietsers. Het is alleen
mogelijk om via Eike’s hof naar het gebied te komen.
In de toekomst dient zowel de oost-west verbinding verbeterd
te worden via de nieuwe brug, als de verbinding tussen de
Lingewijk en de nieuwe wijk. Een directe aansluiting vanaf
de Lingewijk en de nieuwe wijk naar de Arkelsedijk nodigt
ook uit om de auto te laten staan en voor korte afstanden de
nieuwe snelle verbindingen te nemen.
Te voet
Het plangebied is thans slecht bereikbaar voor voetgangers,
alleen langs de Linge vanuit Eike’s hof, en via trappen over
de Arkelsedijk heen. Lopen op de Arkelsedijk is in de huidige
situatie door de inrichting van de weg niet toegestaan.
Doorwaadbaarheid van de nieuwe wijk, aansluiting
op de bestaande omgeving en een uitnodigend
landschap met woonblokken is het uitgangspunt voor
langzaamverkeersroutes voor zowel de bewoners en
bezoekers van de wijk, als voor bezoekers en mede
Gorinchemse inwoners die hun leef- en recreatiegebied op
deze wijze groter zien worden.
Oeverzijde zuidkant gebied
De Arkelsedijk
Arkelsedijk, zicht in zuidelijke richting

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 27
Fietsen
Bushalte vervallen
Auto
Openbaar vervoer

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
28
Bestaande functies
De huidige locatie kent eigenlijk alleen bedrijfsfuncties, en
een enkele plek voor de functie wonen. Dit resulteert in
een onaantrekkelijk en gesloten ingericht terrein, dat alleen
toegankelijk is voor de werknemers en eventueel onderhoud.
In de toekomst zal de locatie een groenstedelijk stuk van
Gorinchem worden waar door het aanbod aan groen,
woningen, de supermarkt en de verblijfskwaliteit mensen
zullen willen verblijven.
In de directe omgeving ligt aan de overzijde van de Linge
een aantal grotere winkels en bouwmarkten gemengd met
kantoren. De woonwijken Laag Dalem, Wijdschild en de
Lingewijk grenzen aan het gebied, en hebben meerdere
voorzieningen op wijkniveau: onderwijs, sportlocaties,
maatschappelijke voorzieningen en enkele zorgvoorzieningen.
De geplande 500 woningen met haar inwoners zullen qua
voorzieningen gebruik maken van de omliggende wijken. Uit
de participatie is naar voren gekomen dat er tekorten zijn aan
voorzieningen in de Lingewijk, waar LingeOever uitkomst
kan bieden met de extra m2 bvo die er naast de supermarkt
nog beschikbaar is voor functies. De nieuwe wijk zal voorzien
in een supermarkt en circa 1.000m2 extra voorzieningen in
de vorm van kleinere horeca eenheden, zowel aan de straat
als aan de Linge. Maatschappelijke- en/of zorgvoorzieningen
zijn eveneens denkbaar. De locatie leent zich goed voor
individuele ongeorganiseerde sport aan de oever.
Legenda
Functies in de omgeving

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 29

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
30
Randvoorwaarden
De herontwikkeling van het voormalige De Vries Robbé
terrein gaat gepaard met enkele zowel door de context, beleid
en politiek als door de omgeving gestelde voorwaarden. Deze
zijn terug te vinden in de kaart op de rechter pagina, en
worden hier kort uiteen gezet.
In de kaart is het projectgebied, zoals beschreven in de
anterieure overeenkomst “Lingeoevers” aangegeven met
een rode stippellijn. De Arkelsedijk en het gebied met
aanloop naar de brug over de Linge behoren niet tot het
projectgebied, maar zijn wel meegenomen in de onderzoeken
om aansluiting te vinden op de omgeving. Hetzlefde gelft
voor de locatie van de huidige Nettorama in de Lingewijk;
deze wordt verplaatst naar LingeOever, maakt ruimte
voor de tunnelverbinding en krijgt een invulling met
laagbouwwoningen die past bij de Lingewijk.
Arkelsedijk als monument.
De Arkelsedijk heeft monumentale waarde en zal
gerespecteerd moeten worden in vorm, aanblik, de hoogte en
het behoud van de platanen op de dijk.
Lingeoevers als doorgaande ecologische zone.
Het transformeren van het gebied naar een groenstedelijke
omgeving met een overal minimaal 15m brede groene
oever is een vereiste. Deze zone wordt bij voorkeur als een
vriendelijke zachte oever aangelegd met respect voor de
benodigde kadeconstructie voor het gereguleerd varen dat
plaats vindt over de Linge.
Dwarsverbindingen tussen de Lingewijk en de Linge.
Er zal een doorgang gemaakt worden in de Arkelsedijk in de
vorm van een veilige en prettige fiets- en voetgangerstunnel,
om de Lingewijk en LingeOever toegankelijk te maken,
veilig en zowel voor fietsers en voetgangers te verbinden.
Overgangen kunnen worden opgewaardeerd en toegevoegd
om zowel de Arkelsedijk en het zicht er vanaf, als de
verbinding naar de rest van Gorinchem te versterken.
Brugverbinding over de Linge, naar de Spijksedijk.
Om de ontwikkeling mogelijk te maken, is er een verbinding
over de Linge in de vorm van een brug nodig. Dit om de
verkeersdruk door auto’s op de binnenstad, rotonde Eike’s hof
en Arkelsedijk niet verder te verhogen. Uit eerder onderzoek
is gebleken dat de brug aanwezig moet zijn alvorens
woningen kunnen worden uitgegeven (Goudappel, mei 2022).
Ondertussen loopt het ontwerptraject voor de nieuwe brug
ook in opdracht van de gemeente. In dit stedenbouwkundig
plan wordt rekening gehouden met het schetsontwerp voor
de brug en de verbindingsweg tussen Arkelsedijk en de brug
met een scheve ligging over de Linge.
Zone waarin geen woningen mogen komen.
Ten noorden van het plangebied is het bedrijf Corbion
gevestigd. De productiewerkzaamheden brengen milieu
hindercirkels met zich mee, die van impact zijn op het
noordelijke deel van het projectgebied. De veiligheidscontour
is indicatief weergegeven. Nadere informatie voor verdere
planuitwerking wordt opgenomen in het bestemmingsplan.
Inpassen van enkele bestaande gebouwen.
De locatie kent in ieder geval twee gebouwde delen die
dienen te worden meegenomen in de planuitwerking. Dit
betreft een klein transformatorhuis aan de oostzijde van de
Arkelsedijk ter hoogte van de Romboutt Hoogerbeetstraat,
en een te behouden en voor een voorziening geschikt te
maken deel van de bedrijfshal aan de Linge. Nader ruimtelijk,
constructief en financieel onderzoek moet uitwijzen of de
ambitie om de iconische constructie van 2 hallen esthetisch
te hergebruiken mogelijk blijkt.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 31
LEGENDA
3269
3268
3267
3266
projectgebied Lingeoevers
gebied Arkelsedijk
gebied nieuwe brug
6275
kadastrale grenzen
veiligheidscontour (indicatief)
4158
6276
6277
15m oeverzone
verbinding met de Lingewijk
- doorgang / overgang
6279
6119
verbinding via de brug
40m
ontsluiting in de wijk
6032
brug talud
6280
40 m reserveringszone voor de brug
+1.80m NAP
+6.20m NAP
zone met leidingen
bestaande gebouwen - sloop
6117
bestaande gebouwen
15m
zone +4m NAP langs de dijk
+1.70m NAP
+6.10m NAP
6282
6281
6283
monumentaal boom
eigendom: gemeente
monumentaal boom
eigendom: waterschap
monumentaal boom
eigendom: particulier
verontreinigingsspot
6284
bouwvelden - binnen veiligheidscontour
4159
WP 0.00m NAP
bouwvelden
6113
6114
+1.50m NAP
+6.10m NAP
6110
7047
6111
7475
6108
6112
6942
7476
0
20m
100m
40m
200m

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
32
Visie voor LingeOever
De wijk moet toegankelijk zijn voor de inwoner van
Gorinchem in de breedste zin, zowel de bezoeker, gebruiker
en potentieel bewoner. Een inclusieve wijk, met een divers
segment aan woningen en typen waarvan een deel binnen
het betaalbare segment valt. Een groene wijk, waar gezond
geleefd kan worden en die ruimte biedt voor sport, recreatie,
horeca, een supermarkt en kleine voorzieningen direct in het
oeverlandschap van de Linge.
De wijk slaat een spreekwoordelijke brug tussen de wijken
ten oosten van de Spijkesdijk, de Lingewijk en het centrum.
Het maken van overgangen en een doorgang over en door
de Arkelsedijk zorgen voor een directe verbinding met de
Lingewijk, en vergroot het groene leefgebied van de inwoners
van de Lingewijk. En letterlijk een brug om de bestaande
verkeersituatie niet verder te belasten - zelfs te ontlasten
door herprofilering van de Arkelsedijk - met de verwachte
toename aan verkeer door de realisatie van 500 woningen.
Het parkeren van bewoners en bezoekers vindt in principe
op maaiveld plaats, en wordt aangevuld met inpandige
parkeermogelijkheden, zowel auto- als fietsparkeren.
LingeOever zal een toekomstbestendige, circulaire en
duurzame wijk worden. Een van oudsher groene-blauwe,
ecologische verbinding tussen bestaande groenstructuren
herstellen, en hier een stedelijke en eigentijdse identiteit aan
geven. Een verlengstuk voor het centrum en toevoeging voor
de stad.
3D impressie van LingeOever, zicht in zuidelijke richting

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 33

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Planbeschrijving
34
Plankaart
Alvorens het definitieve stedenbouwkundig plan met het
voorlopig ontwerp inrichtingsplan voor openbare ruimte en
het landschap wordt toegelicht, wordt de plankaart getoond
om een goed overzicht te krijgen van het gebied en haar
inbedding in Gorinchem.
In deze plankaart is het gebied met het voorgestelde plan
getoond: een combinatie van het stedenbouwkundige
ensemble, verkeersstructuren, openbare ruimte en het
landschap. Ook de werking van de openbare ruimte en
overgang tussen binnen en buiten is af te lezen. In het
document zal op alle niveaus in meer detail worden ingegaan
in de vorm van schema’s, 2d tekeningen, 3d beelden en
doorsneden.
Deze plankaart is het resultaat van meerdere studies
op het gebied van programma, landschap, ondergrond,
hoogteverschillen, verkeer en parkeren, duurzaamheid en
ecologie.
plankaart stedenbouwkundig plan

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 35

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
36
Stedenbouwkundig ensemble en gebouwhoogten
Het plangebied is een stukje Gorinchem waar het stedelijk
weefsel tussen de Lingewijk en Wijdschild in de zin van een
gemengd stuk stad om te wonen, werken, leven en recreëren,
ontbreekt. Op deze plek zal de nieuwe wijk LingeOever
inpassing en aansluiting vinden op de bestaande structuren,
zowel gebouwd, groen als water, en de bestaande visuele
barriére door de vele industriële gebouwen, doorbreken.
Door met zorg het gewenste programma in een ensemble
van woonblokken, stedenbouwkundig in te passen in de
beschikbare ruimte, zal er een verdichting plaatsvinden. Een
verdichting die hogere gebouwen kent dan de Lingewijk,
Wijdschild en Laag Dalem maar qua verhouding past in het
buitendijkse groene gebied aan de Linge.
Door diversiteit in de hoogte van de 15 verschillende
woonblokken wordt de rechtlijnigheid doorbroken en
ontstaan er op verschillende hoogten diverse uitzichten.
Een veranderend beeld naarmate je beweegt rondom, langs
of tussen de gebouwen. De wijk zal zichtbaar zijn vanuit
de aangrenzende wijken, de Arkelsedijk, de Spijksedijk,
vanaf de Linge komend vanuit het noorden en vanuit het
historische stadscentrum. Door de lagere gebouwvolumes
aan de dijkzijde te plaatsen is de overgang tussen de
Lingewijk en nieuwe wijk rustig en gelijkmatig. De opzet is
een spel van diverse hoogten met naar verhouding passende
tussenruimten. Bestaande en nieuwe gebouwen, bestaande
monumentale bomen en de Arkelsedijk vormen de derde
dimensie in het stedelijk weefsel.
De entree van de wijk
In de nieuwe situatie zal de hoofdontsluiting van de wijk
vanuit de nieuw te maken verbindingsweg zijn tussen de
nieuwe brug over de Linge en de Arkelsedijk, met een iets
aflopende straat de wijk in voor bestemmingsverkeer. Vanaf
de nieuwe verbindingsweg heb je overzicht
- door een hoogteverschil tussen niveau van de weg
buiten en in LingeOever - en kun je je goed oriënteren.
Een supermarkt en bijbehorende parkeerplaats ligt in
het begin van de wijk, omringd door het oeverpark dat
landschappelijk en in het groen overgaat naar de langgerekte
groene oeverzone aan de Linge. Vanaf de straat in de wijk
is de doorwaadbaarheid gelijk voelbaar en zichtbaar. Zowel
fietsers en voetgangers kunnen de straat goed overzien en
Gorinchem centrum

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 37
gebruiken, en de grootste openbaar toegankelijke daktuin
met een klein hoogteverschil direct bereiken. De doorgaande
en losliggende fietsroute lopend vanaf de Spijksedijk over
de brug en nieuwe verbindingsweg, gaat veilig en duidelijk
LingeOever in met aftakkingen naar de supermarkt en
de wijk zelf, maar vormt vooral een heldere route naar de
Lingewijk met de nieuwe doorgang door de Arkelsedijk.
De dynamiek die er ontstaat doordat de naast elkaar staande
woongebouwen variëren in hoogte en de uit de rij springende
blokken in de lengte richting, voorkomt wandwerking. Ook
voorziet deze opzet in meerdere afwisselend smalle en
bredere fysieke en visuele plekken voor doorkijk en doorgang.
Ensemble
Openheid tussen de blokken die minder verdiepingen tellen
vormt het begin van het ensemble: een geheel aan in de
lengte geplaatste woonblokken, die soms alleenstaand en
soms verbonden zijn maar altijd omsloten zijn door groen
ingerichte openbare ruimte. Dit om de samenhang van
de straat, de daktuinen tussen de gebouwblokken, en de
openbare ruimte rondom en tussen de gebouwen zo optimaal
mogelijk vorm te kunnen geven. De opbouw in hoogte
richting de Linge vindt plaats met voldoende ruimte tussen
de woonblokken, waardoor in de blokken zoveel mogelijk
meerzijdig georiënteerde woningen kunnen worden gemaakt,
die alle een ander uitzicht en zo een eigen identiteit per blok
hebben.
Lengtedoorsnede ter hoogte van de parkeergarages
Zicht op de blokken 1 t/m 10 en de supermarkt.
Arkel & Spijksedijk

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
38
Overzicht van het plangebied
3D impressie van LingeOever, zicht in zuid-westelijke richting

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 39
Bouwblok informatie
Supermarkt
Blok 9
6 lagen
Blok 10
5 lagen
Blok 15
8 lagen
Blok 7
6 lagen
Blok 6
5 lagen
Blok 8
5 lagen
Blok 12Blok 13
6 lagen 7 lagen
Blok 14
6 lagen
Trafohuis
Blok 11
5 lagen
Horeca gebouw
Kas
Blok 1
4 lagen
Blok 2
6 lagen
Blok 3
7 lagen
Blok 5
Blok 47 lagen
6 lagen
Bouwbloknummer
aantal bouwlagen

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
40
LingeOever tussen 2 dijken
Lingewijk
LingeOever

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 41
Spijksedijk
Doorsnede ter hoogte van de onderdoorgang naar de Lingewijk, tussen de blokken 8 en 9

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
42
Effect hoogbouw op de omgeving
De bestaande bedrijfsbebouwing is overwegend 1 laag hoog,
tot maximaal 6 meter. Deze is vanuit de Lingewijk nauwelijks
zichtbaar. De nieuwbouw heeft hoogtes die oplopen tot 8
lagen.
Op sommige plekken ontneemt de platanenrij het uitzicht
vanuit de Lingewijk op LingeOever. Maar er zijn ook plekken
met onderbrekingen in de bomenrij.
In een aantal foto-montages is inzichtelijk gemaakt hoe
op een aantal plekken in de Lingewijk de nieuwbouw van
LingeOever zich verhoudt tot het bestaande uitzicht.
4 5
2 1
3
Overzicht plantekening, met aangegeven de standpunten en het bijbehorende zicht
1) De Vries Robbeweg t.h.v. Rombout Hoogerbeetsstraat
2) Arkelse Onderweg t.h.v nummer 6

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 43
3) Henrik Hamelstraat
4) De Vries Robbeweg t.h.v de Bogerd
5) Theodorus Boomstraat

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
44
Schaduwanalyse
De bouwhoogte in LingeOever loopt op van 4 tot 8
bouwlagen, van 14 tot 28 meter. De maximale bouwhoogte is
vergelijkbaar met de bestaande hoogte van de platanen op de
Arkelsedijk. Die zijn voor de schaduwval van het project ook
mede bepalend.
19 februari
Voor drie momenten in het jaar is het effect van het plan
op de bestaande bebouwing in de omgeving (met name de
Lingewijk) bestudeerd. Het betreft 19 februari, 19 maart en 19
juni. 19 februari is gekozen als moment omdat de gangbare
“strenge TNO-norm” daarvoor toetsingsrichtlijnen kent (de
gemeente Gorinchem hanteert die echter niet). De richtlijn
is dat vanwege een nieuwbouwplan bestaande woningen
niet tot minder dan 2 uur zon op een woon- of verblijfsruimte
mogen krijgen.
Uit de analyse blijkt dat de strenge TNO-norm nergens
overschreden wordt. Op 19 februari is in de vroege ochtend
op sommige tuinen en woningen schaduw te zien, maar al na
10.30 is alle schaduwval gelegen op de openbare ruimte.
9.30u 10.30 u
11.30 u
14.00 u

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 45
19 maart 19 juni
8.00 u 10.00 u
6.30u 8.30 u
11.00 u
14.00 u 14.00 u
16.00 u

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
46
Programma en functies
Om de woonwijk tot een levendig stuk stad waarbij je woont
in het groen te maken, zijn er meerdere functies bedacht. Het
gebied wordt primair getransformeerd naar een woonmilieu,
waar met enkele voorzieningen, maar vooral veel openbare
ruimte een aantrekkelijk gebied ontstaat om te ontmoeten,
recreëren en verblijven. Niet alleen voor de nieuwe bewoners,
maar eveneens voor de bewoners van de Lingewijk,
passanten en bezoekers uit de stad.
Het voor Lingeoevers beoogde programma bestaat uit:
• een maximaal aantal woningen van 500,
• een maximaal te realiseren woonprogramma van 55.000
m2 bvo;
• de te verplaatsen Nettorama - huidige locatie Lingewijk -
van circa 2.000 m2 bvo;
• aanvullend horeca en voorzieningenprogramma van circa
1.000 m2 bvo, een horecavoorziening in het te behouden
gebouw aan de Linge en het beoogde plein
Bij dit programma hoort ook de opgave om te voorzien
in parkeerplaatsen voor auto’s, fietsen en scooters voor
bewoners en bezoekers. Parkeren zal in een drietal
halfverdiepte parkeergarages en in de openbare ruimte
gebeuren. Daarnaast zal er voor de bezoekers van de
supermarkt in de openbare ruimte een parkeerplaats
gerealiseerd worden voor auto’s maar ook voor fietsers en
scooters.
Voor de logistieke bewegingen (vooral van de supermarkt)
wordt verkeerstechnische ruimte gereserveerd, in- en
uitpandig.
mogelijk terras bij horeca functie
referentie fietsenstalling in het groen
referentie supermarkt Luik
te behouden bedrijfsgebouw
referentie groene zijwanden supermarkt
voorbeeld houten facade Mpreis

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 47
Functie invulling bouwblokken
horeca gebouw
supermarkt
ruimte voor voorzieningen
buitenkas
* Mogelijke inpassing voorzieningenprogramma op plekken
waar nu woningen zijn ingetekend. Voorzieningen
hebben potentie bij de pleinen/doorgangen, maar ook
in de plint.

BVO: 469,5 650,5 m 2
BVO: 650,5 421,4 m 2
BVO: 469,5 650,5 m 2
BVO: 490,8 650,2 m 2
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Woonprogramma
Om grip te krijgen op het gewenste programma met de
bestemde segmentering is met het laatste programma
van eisen betreffende type woningen, maat en doelgroep
onderzocht hoe de inpassing kan plaatsvinden binnen het
stedenbouwkundige geheel aan bouwblokken.
Deze vingeroefening voor de inpassing van de
gewenste programmasegmenten voor de verschillende
woningcategorieën, resulteert in de verdeling van 500
wooneenheden over 15 woongebouwen, waarin af en toe ook
nog ruimte is voor een andere functie dan wonen in de plint.
Van deze gebouwen staan er 10 parallel aan de Arkelsedijk
met (in)direct uitzicht op de Linge en 5 woonblokken staan
aan de Linge, zonder direct zicht op de Arkelsedijk.
Qua typologie is een toepassing van corridor ontsluitingen
en galerij ontsluiting mogelijk. De combinatie van corridor
en galerij is ook denkbaar en zou voor een efficiëntere
plattegrond kunnen zorgen door het combineren van
benodigdheden zoals een liftkern en fietsenstalling. Ook
kunnen er op deze wijze varianten aangebracht worden
binnen dezelfde architectuurfamilie.
Een voorbeeld van een gecombineerd blok is hieronder te
zien voor blok 4 en 5.
Een eerste doorwerking van het programma in de
woonblokken toont aan dat de woonkwaliteit voor alle
woningen toereikend is.
14250 12800 14250
VS huur klein VS huur
GO: 60,8 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 53,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 60,8 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 61,2 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 61,2 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 61,2 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 61,2 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur
VS huur klein VS huur
GO: 61,2 m 2
VS huur
VS huur klein VS huur
GO: 68,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,3 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,3 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,3 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 51,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 53,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 51,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 53,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 53,5 m 2
Alt. galerijvariant 03
(stijgpunt verplaatst)
VS huur klein VS huur
GO: 56,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,3 m 2
Alt. galerijvariant 02
(max 12m diepe galerijwoningen)
VS huur klein VS huur
GO: 56,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,3 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
48
VS huur
Alt. galerijvariant 01
sociale huur sociale huur
GO: 54,2 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 38,9 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 58,9 m 2
koop middelduur koop
GO: 64,3 m 2
koop middelduur koop
GO: 56,5 m 2
koop middelduur koop
GO: 69,9 m 2
koop middelduur koop
GO: 64,3 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 59,4 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 54,6 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 54,6 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 64,9 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 38,9 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 58,9 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 70,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 51,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 56,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
sociale huur
BVO: 451,5 m 2
koop middelduur koop
GO: 48,7 m 2
koop middelduur koop
GO: 56,6 m 2
koop middelduur koop
GO: 64,3 m 2
koop middelduur koop
GO: 69,9 m 2
koop middelduur k
GO: 70,7 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 52,2 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 54,6 m 2
sociale huur sociale huur
GO: 54,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 67,3 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 45,8 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 59,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 69,9 m 2
koop
BVO: 649,0 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 70,7 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 53,5 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 64,3 m 2
sociale huur
BVO: 446,5 m 2
koop middelduu
GO: 70,6 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 59,9 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 61,4 m 2
VS huur klein VS huur
GO: 67,7 m 2
VS huur
combinatie optie blok 4 en 5: galerij en corridor

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 49
voorgestelde segmentering
sociale huur
vs huur klein
vs huur middel
koop goedkoop
koop middelduur
koop duur
koop duurste segment

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
50
Mobiliteit en verkeer
Mobiliteitsvisie 2040
In 2020 heeft gemeente Gorinchem de Mobiliteitsvisie 2040
vastgesteld, waarin beschreven staat dat er een systeem
moet komen dat een kwaliteitssprong maakt naar een
duurzaam, gezond, veilig en slim verkeerssysteem in 2040.
De uitgangspunten die ook voor deze projectlocatie gelden
zijn:
• De plek goed bereikbaar houden voor auto’s maar de stad
ontlasten van doorgaand verkeer;
• Herontwikkeling van de oevers van de Linge, om groene
verbindingen te maken met het buitengebied;
• Oevers langs het water onderdeel maken van het stedelijk
leven, vergroten van de aantrekkelijkheid door middel van
groen, routes en plekken voor ontmoeten;
• Ontlasten van de huidige bruggen door meer bruggen toe
te voegen zodat alles binnen de stad echt bereikbaar en
nabij wordt;
• Bereikbaarheid van voorzieningen vergelijkbaar goed
bereikbaar maken voor auto, fiets, ov en te voet, ook als je
niet of minder goed te been bent.
Inzet van het plan
Het gebied is een deel van Gorinchem dat nu een gat vormt
in het stedelijk weefsel. Het ontbreken van een goede oostwest
verbinding zorgt voor teveel samenkomst van verkeer op
kwetsbare plekken, zoals bijvoorbeeld rotonde Eike’s hof. De
nieuwe brug over de Linge zal hierin meer verdeling en een
betere bereikbaarheid brengen.
De brug over de Linge valt niet binnen de grenzen van
het plangebied en wordt ontworpen in opdracht van de
gemeente Gorinchem door een andere partij. Voor het
stedenbouwkundig plan heeft afstemming plaatsgevonden,
wat is verwerkt in het plan.
De nieuwe wijk wordt voor autoverkeer ontsloten aan de
noordkant via de nieuw aan te leggen verbindingsweg tussen
de Arkelsdijk en Spijksedijk, inclusief de nieuwe brug. Dit om
de druk op het centrum en de route over de aan het gebied
grenzende Arkelsedijk niet groter te maken.
Voor nood- en hulpdiensten zal er een mogelijkheid zijn om
bij calamiteiten ook aan de zuidzijde de wijk te verlaten/in
te rijden via het terrein van de Brandweer. Overige grotere
logistieke wagens en diensten zullen kunnen keren in de wijk
maar in alle gevallen vanaf de noordzijde de wijk inrijden en
eveneens weer verlaten. Dit geldt zowel voor de bevoorrading
van de supermarkt, afvalinzameling en pakketbezorging.
Gestuurd wordt op ontsluiting van de wijk via de nieuwe brug
via de Spijksedijk naar andere bestemmingen in Gorinchem
of daarbuiten. De precieze verkeerskundige uitwerking staat
nog niet vast.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 51
Vooral de inzet op langzaamverkeersverbindingen om de
bestaande en nieuwe stedelijke weefsels te verbinden
is groot. Hierin zal zowel in het gebied zelf, als met de
aangrenzende gebieden ondanks de barriéres van de
Arkelsedijk en de Linge, op meerdere manieren worden
voorzien. Het doel is dat LingeOever een goed ingebed
stuk stad wordt, dat qua ontsluiting aansluit op bestaande
structuren.
Duurzame wijk
De wijk zal een 30 km/u straat kennen die bedoeld is voor
bestemmingsverkeer. Fietsen en lopen wordt aangemoedigd
en door de landschappelijke en groene inrichting van het
gebied met hierin opgenomen goede en toegankelijke
langzaam verkeersverbindingen, gestimuleerd.
Het is de ambitie om het aantal parkeerplaatsen zowel
inpandig als in de openbare ruimte zo laag mogelijk te
houden, om de gewenste kwaliteit in de openbare ruimte zo
hoog mogelijk te kunnen houden.
Er wordt gerekend met dubbelgebruik voor de parkeerplekken
in de openbare ruimte, voor diverse doelgroepen.
Het te realiseren aantal parkeerplaatsen is gecombineerd
vraagstuk van de capaciteitsvraag vanuit het aantal en
type woningen, de voorzieningen en de adviezen vanuit de
mobiliteitsvisie.
Daarnaast zal er gebruik gemaakt worden van deelconcepten.
Met name voor auto’s, met het oog op de toekomstige
bewoners. Dit zullen elektrische voertuigen zijn in alle drie
de parkeergarages waar de bewoners collectief gebruik van
kunnen maken, en waar mogelijk ook in de openbare ruimte.
Met 1 deelauto kunnen tenminste 4 privé auto’s worden
vervangen.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
52
Mobiliteitvisie voor LingeOever
Mobiliteitsvisie door adviesbureau Overmorgen
Met het ontwerpen aan het stedenbouwkundig plan is
gelijktijdig een mobiliteitsvisie opgesteld voor de nieuwe
wijk. Deze visie geeft een ambitiebeeld weer voor de
gebiedsontwikkeling met een moderne en duurzame kijk op
mobiliteit en een vitale wijk. De plek is op dit moment nog
niet voldoende en goed ontsloten voor vooral de fietser en
voetganger, iets waar op meerdere fronten inzet gevraagd
iliteitsvisie wordt om uit nodigen om de auto LingeOever
te laten staan of niet
eens te bezitten. De mobiliteitsvisie volgt de stappen van
ontworpen het THAMES methode principe om om op te systematische komen tot een goede wijze set aan tot
aatregelen
maatregelen
te komen.
(de belangrijkste
Het grote
maatregelen
doel is
zijn
hierbij
hieronder
het
benoemd):
gebruik volgens de trits: voorkomen, veranderen en
• Het voorkomen van mobiliteit: thuiswerken & nabijheid
voorzieningen (TH) -> thuiswerken, voorzieningen
in de wijk, meer-kamer appartementen, collectieve
werkplekken en een goede voorziening voor
t door de noodzaak pakketbezorging; van verplaatsing weg te nemen.
n voorzieningen • Veranderen moeten van mobiliteit: hiervoor Actieve zorgen. mobiliteit (A)
-> langzaam verkeersdoorgang door de dijk, de
nieuwe brug over de Linge, vrijliggend doorgaand
liteit door mensen fietspad, gemotoriseerd uit de auto verkeer te krijgen is te gast en niet zich te
e en duurzame de hoofdgebruiker modaliteiten. in het gebied, Voorzieningen goede (inpandige) voor
fietsenstallingen voor bewoners en bezoekers;
aar vervoer en deelauto’s (gebundeld in Mobility as a
• Veranderen van mobiliteit: Mobility as a Service (M):
bushalte met frequent rijdende bus(lijnen) toevoegen
op de nieuwe verbindingsweg, kwalitatieve haltes en
toegankelijkheid, deelaanbod fiets en auto in de wijk
teit door deze te verschonen. Waar autobezit en –
zowel inpandig als in de openbare ruimte;
n tot maximaal • Verduurzamen gebruik van van mobiliteit: schonere elektrische alternatieven
mobiliteit
me oplossingen (E): opladen voor faciliteren stadslogistiek.
binnen en buiten, zero emissie
deelauto’s, netaansluitingen met voorbereiding op
toekomst realiseren, zoekgebied gebiedsbatterij;
• Stadslogistiek (S) om de verkeersstroom van goederen
te beperken: slim omgaan met stadslogistiek, een slim
enomen maatregelen voor het project in beeld
ntie.
systeem passend in de beperkte ruimte voor laden en
lossen, pakketbezorging, fietskoeriers, meegenomen in
het definitieve ontwerp voor de openbare ruimte als in
het ontwerp van de diverse gebouwen, ondergrondse
afvalcontainers.
Uit onderzoek is gebleken dat het autobezit in Gorinchem van
huishoudens wonend in een appartement een stuk lager ligt
dan de gestelde norm. Kijkende naar dit referentiebezit en de
gemeentelijke ambities om duurzame en actieve mobiliteit te
stimuleren in combinatie met voorgestelde maatregelen en
ontwerptoepassingen in en nabij de Lingeoever kan gesteld
worden dat met minder autobezit dan de gestelde norm voor
LingeOever een gezonde, aantrekkelijke en meer duurzame
leefplek gemaakt kan worden.
thames principe voor mobiliteit
Naar verwachting vormt de Arkelsedijk zowel ruimtelijk
als qua route een grote barrière dat het parkeren in de
Lingewijk door bewoners en bezoekers van LingeOever niet
te verwachten valt.
Naast de eerder genoemde maatregelen zijn er maatregelen
genoemd die bovenplans van aard zijn en om verdere
samenwerking vragen tussen gemeente en ontwikkelende
partijen. Deze betreffen:
• Het toegankelijk en veilig maken van de Arkelsedijk voor
fietsers en voetgangers;
• Het maken van een kwalitatief goede OV-halte/bushalte
die LingeOever met een goede frequentie direct bedient.
Voor de gehele visie: zie bijlage Mobiliteitsvisie 2023

Deze ingreep leidt tot verschuiving van ruim 700 motorvoertuigen
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 53
3. Effecten van de varianten
en oversteekbaarheid bij een regulier voorrangskruispunt niet van
een nadere analyse uit te voeren voor zowel dit kruispunt als de ro
huidige kruispuntvorm voldoet of dat een andere kruispuntvormg
3.1 Variant 1A: ontsluiting op brug zonder 3.2 afslagverbod
Variant 2A: ontsluiting op brug met afsl
Figuur 9 toont de verkeerseffecten die optreden als gevolg Wanneer van de realisatie aanvullend van een de afslagverbod wordt ingesteld waardoor h
Verkeersstromen onderzoek
In het voorjaar van 2023 is door Goudappel een aanvullend planontwikkeling Voor een volledige Lingeoever analyse en en studie de realisatie wordt verwezen van de naar nieuwe de vanaf brug de over nieuwe de Linge. brug de zuidelijke Arkelsedijk op te rijden, vormt
verkeersstromen onderzoek gedaan. De nieuwe wijk en haar bijlage: Variantenstudie LingeOever (10.3.2023).
alternatief meer voor de Spijksedijk. Het maximale effect hiervan (b
bewoners zorgen voor een toename van rijbewegingen op de
Newtonweg, de noordelijke Arkelsedijk en de bijbehorende
afslagverbod) is terug te zien in de verkeerseffecten in figuur 10.
kruispunten. De toename van verkeer vraagt om het op grote
schaal kijken naar de verkeersstructuur in de omgeving.
Voor de ontsluiting en de afwikkeling van woon- en
bestemmingsverkeer voor LingeOever en het niet verder
belasten van onder andere rotonde Eike’s hof, is de extra brug
over de Linge nodig.
Het onderzoek geeft aan de hand van rekenmodellen en
een prognose voor 2030 aan waar rondom LingeOever een
toename van verkeer zal ontstaan, hoe deze zich verdeelt, en
wat de opnamecapaciteit van het bestaande verkeersnetwerk
is. Hieruit valt te concluderen dat de wegen de toename aan
verkeer aankunnen en dat het verkeer voor LingeOever de
bestaande knelpunten niet verder negatief beïnvloedt.
De linker afbeelding toont de verkeerseffecten bij komst van
de nieuwe brug en de rechter afbeelding geeft het verschil
weer in het geval er vanaf de brug komend een afslagverbod
in zuidelijke richting de Arkelsedijk op geldt.
De aanleg van de brug is voldoende om de wachtrijen bij
Eike’s Hof te verminderen en een afslagverbod heeft weinig
tot geen meerwaarde. Van beide varianten heeft de optie
zonder afslagverbod de voorkeur, omdat verboden vaak slecht
worden nageleefd en een complexe kruispuntvorm nodig is
om dit tegen te gaan.
Uit de studie blijkt dat het op de Spijksedijk en het noordelijk
deel van de Arkelsedijk drukker wordt.
Verkeerseffecten van realisatie Lingeoever & nieuwe brug over de Linge in 2030.
Figuur 9 Verkeerseffecten van realisatie Lingeoever & nieuwe brug over de Linge voor variant
slaan.
Figuur 10 Verkeerseffecten bij toepassing van afslagverbod op de Ar
1A ten opzichte van de referentiesituatie
A
C
Verkeerseffecten van realisatie Lingeoever & nieuwe brug over de
Linge in 2030 met een afslagverbod om vanaf de brug rechtsaf te
B

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
54
Voetgangers
Een hoofdvoetgangersroute in de vorm van een stoep als
onderdeel van de straat, parallel aan de dijk en leidt naar de
entrees van de woongebouwen, supermarkt, mogelijk kleine
voorzieningen en op de plekken waar doorsteek tussen de
gebouwen mogelijk is gelijk naar de Linge en de omliggende
groen ingerichte openbare ruimte.
Naast de oever van de Linge ligt een recreatief pad (op
circa +2m NAP). Deze recreatieve route is via kleinere
voetpaden verbonden met het park aan de noordzijde van de
projectlocatie. Directe verbindingen met collectieve tuinen of
woonblokken als geheel zijn ook denkbaar.
De derde verbinding is geheel nieuw en vindt aansluiting
met de Lingewijk, daar waar nu de Nettorama gesitueerd
is. Hier komt een voetgangersverbinding voor iedereen als
primaire route, en een doorgaande route tussen de Spijksedijk
en de Lingewijk. Deze verbinding zal een doorgang door de
dijk zijn, toegangelijk voor fietsers en voetgangers. Deze
doorgang dient als directe poort - in de vorm van een
veilig en uitnodigend vorm gegeven tunnel - naar de als
plein ingerichte openbare ruimte, als landschap ingerichte
openbare ruimte aan de Linge en de diverse gebouwde
functies in het gebied zoals de nieuwe supermarkt.
Het doel is een nieuwe wijk te creëren die direct aansluit
op de Lingewijk. Daarom zijn er drie routes voorgesteld, die
loodrecht aansluiting vinden op LingeOever.
bestaande trap, Lingewijk
De eerste van deze verbindingen wordt gemaakt via trappen
aan weerszijden van de dijk en verbindt het meest zuidelijke
deel van de nieuwe wijk met de Theodorus Boomstraat in de
Lingewijk. Deze route wordt gezien als een secundaire route
en zal niet voorzien in een begeleidende hellingbaan.
De tweede aansluiting wordt voorgesteld ter hoogte van
de voormalige bushalte op de dijk en maakt gebruik van
de bestaande trap in het verlengde van de Romboutt
Hoogerbeetsstraat, die van de Lingewijk naar de dijk leidt.
Met een trap vanaf de dijk naar de projectlocatie bereikt
men LingeOever. Aan de kant van de nieuwe wijk zijn de
trappen gekoppeld aan een hellingbaan, waardoor de dijk
beter bereikbaar is. Deze overgang is voorzien van een trap
en hellingbaan uit LingeOever, om de mogelijke halte van een
belbus te kunnen bereiken.
huidige “fietsweg”Arkelsedijk - Lingewijk

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 55
Voetganger routes
connectie Gorinchem centrum Papland
hoofdontsluiting via de brug
veotgangersroute langs de Linge
voetgangersroute in de LingeOever
dwaalroutes daktuinen
verbinding met de Lingewijk
verbinding via dijk doorgang
verbinding via dijk overgang

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
56
Doorgang Arkelsedijk
In de huidige situatie zijn er geen plekken om via een
geleidelijk op- of aflopende hoogte van de Lingewijk naar het
plangebied te komen. De huidige bedrijvigheid wordt bereikt
met de auto, en wellicht bij uitzondering met de fiets.
Naast de eerder genoemde overgangen zal een doorgang
waar ook de (doorgaande) fietser gebruik van kan maken,
zorgen voor een nieuwe toegankelijke en snelle verbinding.
In de vorm van een overzichtelijke en verkeersveilige tunnel
waarvoor een combinatie van hellingbanen en trappen
nodig zal zijn, is de directe toegankelijkheid voor alle typen
gebruikers gewaarborgd. Deze route vormt een primaire route
voor voetgangers en fietsers en zal dan ook voor iedereen
toegankelijk zijn in maat, hellingspercentages, veiligheid en
aantrekkelijkheid.
waardoor de legger met haar waterkerende werking op de
huidige plek deels verlegd zal moeten worden (zie paragraaf
“waterkerende werking”).
Door de gekozen locatie is het niet nodig om bestaande
monumentale bomen te kappen voor de aanleg van deze
doorgang.
De te maken tunnel zal van beton en licht van kleur zijn. De
hellingbanen en trap zullen verhard zijn, en voldoende breedte
hebben om alle typen voetgangers, stoepgebruikers en
fietsers te faciliteren. Veiligheid in zowel droge, regenachtige,
warme en koude situaties moet gewaarborgd zijn. Daar
waar de elementen aanlanden op zowel de nieuwe straat in
LingeOever, als bestaande straten in de Lingewijk, moeten
overzichtelijk, veilig en ruimtelijk voldoende zijn. De hoogte
overbruggende elementen zijn toegankelijk en ingebed in het
groene talud van de dijk. De nodige constructieve elementen
zoals keerwanden zijn eveneens licht en grijpen zo minimaal
mogelijk in op het groene landschap van de dijk. De tunnel
en de Lingewijk zullen altijd droge voeten moeten houden,
voorbeeld gewenste zichtlijnen en kwaliteit van de doorgang

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 57
3d impressie doorgang door de Arkelsedijk

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
58
Herinrichting Arkelsedijk
De Arkelsedijk is naast een waterkerende constructie ook een
verbindingsweg tussen Arkel en Gorinchem centrum. In de
huidige situatie is dit een door auto’s gedomineerde straat
waar 50 km/u gereden mag worden. en langzaam verkeer is
verboden Met de historische gedachte aan een verhoogde
wandelweg met zicht op de Linge kan de Arkelsedijk met
kleine aanpassingen een prettiger route worden voor alle
modaliteiten. Een herprofilering in de zin van toevoegen van
een aparte stoep om te wandelen en 2 richtingen fietsstroken
op het bestaande wegdek toevoegen kan een verbeterslag
zijn voor de Arkelsedijk grenzend aan LingeOever.
Met de herprofilering zal worden ingezet op een straat waar:
• De voetganger aan één zijde kan lopen op een ca. 2m
brede stoep met uizicht naar de Linge en de Lingewijk;
• De fietser de straat deelt met de auto, over een
rijbaanbreedte van 6,0m;
• De overgangen worden opgewaardeerd en de oversteek
gemarkeerd;
• De oost-west langzaamverkeers-doorgang niet zorgt voor
aanpassing van de huidige straat op de dijk in hoogte en
grondlichaam;
• de bus niet meer over de Arkelsedijk rijdt maar er een
belbus kan rijden die halteert op de voormalige halteplek.
Er kan ingezet worden op het vergroenen van de dijk. Dit kan
op grote schaal over beide talud zijden, maar ook per plek
specifiek aansluitend op het voor de nieuwe wijk bedachte
bomen- en beplantingsplan.
mogelijke inrichting dijk met veiligheid voor fietsers

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 59
Impressie vanaf de Arkelsedijk richting LingeOever en woonblokken

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
60
Plein aan de Linge
Midden in de nieuwe wijk ontstaat een openbare plek die
vanuit alle richtingen voor iedereen toegankelijk is. Vanuit de
Lingewijk is dit plein - met groen waar het kan - dat uitloopt
tot de Linge met niveau verschil, te bereiken met een trap
over de Arkelsedijk. Aan dit plein staan twee gebouwen
die behouden blijven. Het transformatorhuis aan de dijk dat
als een soort folly in het landschap staat. Dit gebouw zou
mogelijk drie functies kunnen krijgen: een trafo voor energie,
een pakketwand op wijkniveau en een overdekte halte voor
de belbus op dijkniveau.
Trafo huis
Een deel van een industrieel pand aan de Linge dat
gerestaureerd zal worden opgenomen in een nieuwe
horecabestemming.
Ook grenzen er twee woonblokken aan het plein. In de plint
kunnen zowel woningen met oriëntatie naar het plein, als
kleine voorzieningen een plek vinden. Functies die het plein
levendiger maken, sociaal veilig en zowel overdag als in de
avond aantrekkelijk en uitnodigend zijn.
Het plein en de aangrenzende groene oever bieden ruimte
voor sport en spel, een steiger om te ontspannen en een plek
om subs of kano’s te water te laten. Het ontwerp van het
plein, de steiger en de oever komen in het inrichtingsplan aan
bod.
Horeca
Ondanks dat het plein verhard zal zijn, zal de groene kwaliteit
van het plan en het landschap doorlopen in
en vervagen met de materialisering. Omdat er onder het
plein geen parkeergarage gesitueerd is, ligt het plein op
een volle grondlaag waarin grote bomen en struiken ook
kunnen worden gepland, in afwisseling met plantenbakken
die de hoogteverschillen constructief kunnen vormgeven en
ondersteunen.
Horeca plein aan de Linge

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 61
Impressie plein aan de Linge, met behoud van industrieel gebouw

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
62
Bereikbaarheid per fiets, oude situatie
Fietsers
De Arkelsedijk wordt bij voorkeur ingericht als een
straat waar fietsers welkom zijn en het hard rijden door
gemotoriseerd verkeer wordt ontmoedigd. Het voorstel voor
de herprofilering van de Arkelsedijk is dan ook een weg te
maken met aan weerszijden fietsstroken.
Parallel aan de dijk, op het niveau +4.00m NAP, ligt voor
fietsers de hoofdontsluiting van de nieuwe wijk, de toegang
tot woningen en functies en de afslag voor de (doorgaande)
verbinding tussen de Lingewijk, LingeOever en de
Spijksedijk. De rechte straat in LingeOever verbindt de wijk
met de nieuw voorgestelde brug en de Arkelsedijk aan de
noordzijde. Het leidt naar de verschillende stallingen voor
scooters en bromfietsen in de ondergrondse parkeergarages
en stallingen op de daktuin(en) voor fietsers. Aan de straat
worden stallingsplekken voor bezoekers gesitueerd.
LingeOever is vanuit de omgeving op drie wijzen per fiets
bereikbaar: via de tunnel die door de Arkelsedijk gaat, via de
weg ten oosten van de Brandweerkazerne en via de nieuwe
verbindingsweg tussen Spijksedijk en Arkelsedijk.
Bereikbaarheid per fiets, nieuwe situatie

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 63
Fietsparkeren op begane grond
In de meeste woongebouwen is het mogelijk om het
fietsparkeren in de plintlaag op te nemen en bereikbaar
te maken vanuit de straatzijde of vanuit een collectieve
daktuin. Dit betekent inpandig en met dubbellaagse
rekken. Er zal rekening moeten worden gehouden met
afwijkende modellen, en er zal voorgesorteerd moeten
worden op een toename van elektrische fietsen. Omdat
de plintlaag soms direct aansluit op maaiveldniveau
van de straat, maar soms ook verhoogd is vanwege het
feit dat het bouwblok bovenop de parkeergarage ligt, is
de ontwerpopgave voor een toegankelijke entree van
zowel gebouw als de fietsenstalling van belang in zowel
de architectonische uitwerking van het gebouw als de
aansluiting van de openbare ruimte hierop.
Berekening van de benodigde capaciteit van de collectieve
fietsenstallingen vraagt met het aantal woningen en de
toegepaste segmentering om een aantal van circa 1.650
fietsparkeerplekken voor bewoners en circa 250 plekken
voor bezoekers. Het fietsparkeren voor bezoekers vindt
in de openbare ruimte plek met parkeervakken met
fietsnietjes. De bewoners krijgen een inpandige stalling of
een dichtbij de woningentree liggende stalling bovenop
het groene parkeerdek.
Fietsroutes en -stallingen
connectie Gorinchem centrum - Papland
hoofdontsluiting via de brug
fietsen in de wijk
doorgaande oost-west route
lopen met fiets aan de hand
inpandige fietsenstalling bewoners
stalling bezoekers in de openbare ruimte
stalling bewoners op parkeerdek
Het parkeren van scooters (circa 65 stallingsplekken), kan
in de openbare ruimte gefaciliteerd worden, en wellicht
deels in de half verdiepte parkeergarages.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
64
Openbaar vervoer
De huidige regionale buslijn naar Arkel stopt niet meer
ter hoogte van LingeOever op de Arkelsedijk. Om de wijk
duurzaam te ontsluiten is het voorstel:
• laat de regionale bus, indachtig de filosofie om de
Arkelsedijk ter hoogte van LingeOever te ontlasten,
over de Spijksedijk en de nieuwe brug rijden. Geef de
bus twee nieuwe haltes (aan de Spijksedijk en aan de
noordzijde van LingeOever);
• creëer een stadsbussysteem tussen Lingewijk,
LingeOever, binnenstad en stationsgebied. Deze bus kan
halteren in LingeOever en op de Arkelsedijk.
Hiermee kan uiting worden gegeven aan de duurzame
mobiliteitsvisie.
LingeOever heeft een goede aansluiting op het busnetwerk
van Gorinchem nodig om de route naar het centrum, het
station en andere stadsdelen te realiseren.
Een aanpassing van de bestaande buslijn nr 80 die nu niet
meer stopt op de Arkelsedijk ter hoogte van het plangebied
zou via de Spijksedijk kunnen rijden met een extra stop
en met een nieuwe stop op de verbindingsweg tussen
nieuwe brug en Arkelsedijk direct bij de toegangsweg van
LingeOever.
Uitgangspunt is dat de halte op de Arkelsedijk verplaatst
wordt en dienst kan doen als halte voor een belbus ofwel
naar het station of het stadscentrum (met mogelijke
tussenliggende of handige haltes inbegrepen).

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 65
Voorstel busroutes
voorstel oorspronkelijke lijn, nieuwe route
nieuwe halte(s)
belbus route
belbus haltes
bestaande route Lingewijk

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
66
Auto
LingeOever is grotendeels autovrij ontworpen om een
zo groen mogelijk karakter te krijgen en de wijk ook echt
aantrekkelijk te maken voor recreatie, verblijf en ontspanning.
Er is één hoofdstraat (30 km/u) voor gemotoriseerd verkeer,
beginnend vanaf het niveau van +6,0 m NAP op de nieuwe
verbindingsweg via het qua hoogte volgende plateau waar
het parkeerterrein en de supermarkt aansluiting vinden op
+4,8 m NAP, naar het niveau van de woonwijk op +4,0 m NAP.
Deze straat is een gecombineerde weg voor zowel auto’s
als fietsen. De afslag van de nieuwe verbindingsweg
naar LingeOever is primair voor gemotoriseerd verkeer,
tot op het +4m niveau. De straat wordt begeleid met
bezoekersparkeerplaatsen in de openbare ruimte aan
beide zijden van de straat en voorziet ook in toegang en
mogelijkheden om kort te stoppen, voor pakketbezorging
en servicediensten. In geval van nood is de gehele wijk ook
vanuit het zuiden toegankelijk voor nood- en hulpdiensten.
(zie afbeelding pagina 67)
bereikbaarheid per auto nieuwe situatie

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 67
Ontsluiting van LingeOever
Voor de ontsluiting van LingeOever is gekozen voor
ontsluiting op de nieuwe verbindingsweg. Deze oplossing is
meegenomen in de verdere planuitwerking.
Ontsluiting vanaf de nieuwe verbindingsweg richting
de nieuwe brug over de Linge.
In het plan wordt uitgegaan van een 30 km/h straat in de wijk
die in het verlengde twee maal hoogte overbrugt om op de
hoogte van de nieuwe verbindingsweg te komen.
Om de benodigde lengte voor een hellingbaan van
maximaal 3% te halen (toegankelijkheid voor auto’s maar
ook voetgangers) wordt de nieuwe straat in twee stappen
aangelegd. De supermarkt en het parkeerterrein worden op
+4,80m NAP gesitueerd.
Dit komt onder andere ook door de aansluiting op de nieuwe
verbindingsweg wat een 50 km/u straat zal zijn. Dit heeft
consequenties voor de ruimte vraag bij de T-splitsing. Vooral
de extra benodigde ruimte voor de fietser komt erbij in de
vorm van een tweerichtingen fietspad wat meer westelijk
afbuigt en de wijk ingaat. Wel maakt dit het park groter, en
zorgt het voor meer openbare ruimte bij de entree van de
nieuwe supermarkt.
Legenda
Bij dit ontwerp moeten de logistieke rijbewegingen (steken,
laden en lossen) zowel inpandig als op straat plaatsvinden.
ontsluiting van de LingeOever voor divers gemotoriseerd verkeer

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
68
Parkeren
Parkeerbalans
Uit de Mobiliteitsvisie voor LingeOever volgt de parkeervraag.
Om een wijk te maken waar fietser en voetganger maximaal
de ruimte krijgen is het aanbod aan parkeerplaatsen
gereduceerd ten opzichte van een standaard situatie. Voor de
bewoners is in het plan plaats voor een parkeerplaats of een
beschikbare deelauto. Het aantal beschikbare plekken voor
bezoekers is toereikend. Maar alles met de inzet om het aantal
verkeersbewegingen te reduceren.
Voor de supermarkt en de voorzieningen in de wijk wordt
van een reële parkeervraag uitgegaan. De voorzieningen zijn
vooral lokaal (voor LingeOever en de Lingewijk, waardoor de
parkeerbehoefte laag wordt ingeschat. Voor de supermarkt en
commerciële voorzieningen wordt een aantal van 81 plaatsen
als toereikend geacht.
Liggend aan deze hoofdstraat zijn groen ingerichte
haakse parkeerplaatsen beschikbaar voor bezoekers.
Tegenover de supermarkt is een parkeerplaats gedacht. Het
aantal openbare parkeerplaatsen is 157.
Het elektrisch opladen van auto’s wordt gefaciliteerd in
zowel de parkeergarages als in de openbare ruimte. Het
voorsorteren op een toename van het aantal elektrische
voertuigen is van belang. Eveneens is het bij de uitwerking
van de parkeergarages in verband met de veiligheid van
belang de positie van elektrische oplaadpunten met zorg te
kiezen en installeren.
Woningen
In de Mobiliteitsvisie (geactualiseerde parkeernorm) is de
parkeervraag voor de woningen berekend op 491 plaatsen. Dit
aantal gaat uit van een bezoekersaantal van 0,15/woning (=75
plaatsen).
Er zijn drie (half verdiepte) parkeergarages, te gebruiken door
de bewoners van de nieuwe wijk. Ze zijn met drie aparte
inritten te bereiken via de hoofdstraat die evenwijdig aan de
dijk loopt. De capaciteit van de garages is berekend op 488
plaatsen.
Het vloerpeil van de parkeergarages ligt op circa +1,50m NAP.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 69
Parkeren
ontsluiting auto
P
inrit parkeergarage
half verdiepte parkeergarages
parkeren op maaiveld: bezoekers en supermarkt

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
70
Logistiek
Supermarkt
Aan de noordzijde van LingeOever is rekening gehouden
met een nieuwe supermarkt, waarbij voor de gebruikers en
bezoekers een parkeerplaats is voorzien. Deze is openbaar te
gebruiken en kan buiten nog nader te bepalen openingstijden
wellicht als uitloper dienen voor parkeren in de openbare
ruimte door bezoekers. De parkeerplaats bevat circa 60
parkeerplaatsen, inclusief tenminste 1 gehandicapten
parkeerplaats. De parkeerplaats ligt op hetzelfde
peilniveau als de supermarkt (+4,80m NAP) en is via de
hoofdontsluitingsweg van de wijk direct te bereiken. Doordat
de parkeerplaats en de supermarkt op gelijk peilniveau liggen
is het comfort van boodschappen doen en het rijden met een
winkelwagen veilig, gemakkelijk en overzichtelijk.
Willem de Vries Robbeweg
Logistiek
Voor het laden en lossen van goederen voor de supermarkt zal
inpandig plaatsvinden. De vrachtwagen(s) hebben de ruimte
om te manoeuvreren op straat en achteruit de logistieke
ruimte inrijden, al is dit manoeuvreren doorsnede wel op de doorgaande
straat in de wijk en dient het onder begeleiding te gebeuren.
Het uitrijden kan met een vooruitrijdende beweging daarmee
gelijk via de verbindingsweg en de nieuwe brug de wijk uit.
Hendrik Hamelstraat
Rooms Katholieke
begraafplaats
Arkelsedijk
Rombout Hoogerbeetsstraat
Lingewijk
+1,50
doorsnede
Arkelse Onderweg
+6.20
+4,80
3%
+4.80
+6.00
BUS
BUS
gebied nieuwe brug
+6,20
5%
Arkelsedijk
+6,20
+2.50
3%
3%
+4,00
3%
+4,00 P P +4,00
P
+4,00
3%
+4,80
3%
3%
3%
+4.80
+6.00
5%
5%
3%
+4.00
3%
+3.70
3%
+5.00
3%
3%
3%
+4.00
3%
3%
+5.00
+4.80
3%
+4.50
3%
+3.80
+3.00
+2.00
3%
stadslogistiek
+1.50
+3.00
+2.00
3%
+3.00
+3.00
Draaicirkels en rijrichtingen zijn aangegeven voor het inpandig laden en lossen
van de supermarkt.
+5.00
+4.00
+3.50
+2.50
+3.50
+2.50
3%
3%
3%
Nieuw: Verbindingsweg
+2.50

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 71

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
72
Uitgeefbaar gebied
Gehele scope
De scope van de opdracht en daarmee het gebied waarvoor
het definitief stedenbouwkundig plan, een voorlopig ontwerp
voor de openbare ruimte en het landschap en een voorstel
voor de herinrichting van de Arkelsedijk ter hoogte van het
plangebied gedaan wordt, is in tekening aangegeven.
Uitgeefbaar gebied
Uiteindelijk zal er een deel van het geheel te herontwikkelen
gebied uitgegeven worden voor de bouw van de woningen,
voorzieningen en de parkeergarages. (roze)
gebied nieuwe brug
5.540 m2
Ontwerpgebied
Het ontwerpgebied omhelst het geheel aan te bebouwen
delen en de openbare ruimte. Eveneens is dit het gebied dat
binnen de anterieure overeenkomst valt. (geel en roze)
Openbare ruimte
De openbare ruimte zal niet worden uitgegeven maar volgens
de overeenkomst worden ontworpen, gefinancierd, aangelegd
en ingericht. Het beheer van de openbare ruimte zal bij de
gemeente liggen. (geel, oranje, grijs)
46 m2
10.463 m2
4.627m2
10.491 m2
Arkelsedijk
De dijk is in eigendom van het waterschap. Bij het plaatselijk
verleggen van de waterkering voor het mogelijk maken van
de doorgang tussen de Lingewijk en LingeOever zal dit
betekenen dat er meer grondgebied in eigendom van het
Waterschap zal komen. Nadere gesprekken en onderzoek in
de volgende fase is hiervoor nodig.
gebied Arkelsedijk
451 m2
1.095 m2
projectgebied Lingeoevers
1.550 m2
34.599 m2
Legenda
zone Arkelsedijk: 10.463 m2
zone nieuwe brug: 5.540m2
uitgeefbaar OR: 34.599 m2
totaal bebouwd: 18.260 m2
ontwerpgebied: 68.863 m2

41
32
9
7
80
46
33
39
5
7
1
27
29
78
19
17
44
31
30
3
37
15
29
48
35
13
54
50
25
23
21
42
33
31
3
31
35
33
23
21
39
37
20
70
26
18
38
21
62
41
28
7
9
36
19
36
34
32
30
4
1
58
17
6
34
17
9
40
38
46
8
60
64
42
32
13
10
44
2
62
64
15
12
1
4
8
7
17
6
15
6
62
29
28
13
19
35
8
1
38
25
23
3
36
9
16
9
1
34
2
14
9
10
32
7
21
54
33
7
11
30
5
37
35
19
3
52
41
39
12
5
18
12
10
1
43
20
3
50
22
16
1
28
15
12
26
18h
49
8
13
24
10
25
53
6
6
24
1
14 15
23
22
6
55
30
4
tele
19
21
34
4
2
39
17
26
38
15
24
19
42
40
35
13
44
44
33
20
46
9
9
34
42
32
48
40
7
30
50
1
28
38
14
17
26
12
24
54
9
48
36
8
10
22
22
5
7
20
46
34
6
20
13
32
4
1
18a
44
18
1
16
42
28
7
24h/inp
40
2
14
3 5
43
38
5
1
7
17
3
18
9
1
37
32
13
3
9
6
4
35
24
24
1
8
33
35
16
22
14
13
31
10
20
20
39
12
15
18
7
12
41
10
10
7
17
5
69
5
8
5
16
43
1
31
16
71
45
6
3
6
3
8
29
73
4
12
6
1
1
75
27
12
12
27
14
4
20d
77
10
10
1
2
25
4
16
7a
2
8
8
18
79
6
15
23
20
4
13
4
21
83
2
19
15
85
17
9
19
13
26
7
21
28
5
9
23
13
3
1
25
1
3e
3d
3c
3b
3a
3f
2
27
30
3g
5A
3
3
5B
16
5C
2
18
5D
1
5E
(sv-fpd)
5G
32
5H
6
5J
5
5K
9
4
31
5L
43
8
5M
50
33
10
6
7
4
12
52
35
[ond]
54
26
34
14
56
36
5
37
16
58
3
39
(wa)
60
41
20
9
1
61-75e
62
64
7
22
5
66
24
3
1
68
6
47
4
70
45
51
49
55
53
59
57
2
72
26
17
40
19
52
50
21
30
9
32
34
1
23
56
36
60
58
38
54
37 35
13
62
40
42
66
64
33
36
31
17
21
25
70
29
27
27
4
29
25
6
15
1
9
31
7
5
17
12
3
19
1
14
2
16
20 22
23
4
30
24
26
6
33
121
119
18
17
15
13
16
10
8
1
109
14
12
107
105
99
37
103
39
2
18
29
4
6
20
27
8
22
15
13
10
2
1
25
24
9
12
4
32
23
14
21
17
26
16
8
19
10
28
35
14
33
gas
16
29
27
25
12
23
21
10
15
6a
19
13
1
9
7
8
5
3
6
1
6b
2 4
Kleine Wiel
7
8
4
2
34
1
5 3
10
36a
12
14
16
28
22
24
30
26
18
20
(sv-fpd)
32
34
1
3
7
36
9
38
13
2
15
4
17
6
8
38
2
9
1
3
4
21
23
22
24
5
20
26
18
28
8
25
30
1
16
27
32
14
2
31
29
13a
3
12
12
2
4
40
27
35
33
4
10
13b
25
31
29
16
13c
8
5
23
18
21
6
13d
42
6
14
20
1
7
4
19
8
17
14
8
2
12
10
9
15
1
12
13
6
15a
10
1
98
9
96
4
7
10
94
78
5
80
7
82
76
3
2
74
34
6
1
9
1
72
36
vb
13
7
12
5
2
70
15
32
14
68
38
30
28
66
3
26
25
17
1
16
40
19
18
42
1
23
1
9
2
44
7
3
12
21
21
4
5
46
23
5
14
3
64
24
11
6
7
1
48
62
9
8
22
19
9
25
12
50
60
10
52
20
17
27
10
5
8
58
27
6
54
18
4
29
25
14
2
56
16
15
31
16
21
60
14
13
60
18
19
58
28
56
12
26
3
15
54
54
1
22
24
10
52
24
9
22
66
8
20
50
68
6
18
48
2
70
7
16
4
4
62
64
66
68
70
5
6
2
74
8
1
3
10
3
12
44
78
5
14
1
7
21
vb
25
78a
27
29
27
1
9
25
19
33
23
35
vb
21
37
19
17
15
7
5
3
1
13 1
9
17
1h
gas
15
Edisonweg
Newtonweg
42
13
32
40
36
34
9
(sv-fpd)
38
1
36
38
2
6
4
2
30
9 7
5
28
3
46
2
1
26
W
24
4
2-302
44
8
106-306104-304
W W
100-300
22
4
28
2H
10
6
22
20
2
R
18
12
18-20
8
16
6
14
3H
14
12
10
10
14
8
6
40
16
4
2
18
18
10
30
22
38
24
26
36
37-403
20
2
22
16
14-16
4
34
6
8
24
18
10
IDN
DH
GD
G
V
V-VB
WA
L-W
WS-WK
(sv-fpd)
(wa)
[ond]
PROJECT
FORMAAT
SCHAAL
KAART
W
GETEKEND
20210413
A0
1:1000
1/1
P. Fijneman
NL.IMRO.
Vastgesteld
Ontwerp
Voorontwerp
Concept
14-04-2023
info@rho.nl
www.rho.nl
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 73
Voorlopig bestemmingsplan
Arnoldus Geesteranusstraat
Arkelsedijk
25 23
5 3
52 56
86-88 74-76
90-92 78-80 70-72
68 66
76 72 60
74 58 56
27 29
27 25
Hendrik Verschuringstraat
Jan van der Heijdenstraat
Elsje van Houweningenstraat
52 54 56
Theodorus Boomstraat
58 60
513
Van Andel-Smitstraat
2-4
22 24
3 5 7
19 15
40 30
6-8
10-12
62-64
66-68
58-60
Jacob van der Ulftstraat
Jan van der Heijdenstraat
Hendrik Verschuringstraat
Elsje van Houweningenstraat
42 40
Hugo de Grootplein
41
10-12
14-16
18-20
30-32
Theodorus Boomstraat
54-56 50-52
38-40
82-84 42-44
22-24
46-48
11
27 23
25 29
21 27 31
14 16
34-36
26-28
14 4
37-89
47 51
Jan van der Heijdenstraat
Abraham Bloemaart Corneliszstraat Abraham Bloemaart Corneliszstraat
13 16
Hugo de Grootstraat
100-528
8 2
26 28 32
36
8 2
Jan van der Heijdenstraat
41h
Adriaan Daetselaarstraat
Elsje van Houweningenstraat
Arkelse Onderweg
Maria van Reigersbergenstraat
22b-22c
15h
Arkelsedijk
52 56
46 30
11 7
1 9
Jacob van der Ulftstraat
23 21 19
41 39 29
Loevesteinlaan
Wi lem van der Veldestraat
Hugo de Grootstraat
24b-24e
Wi lem van der Veldestraat
24c
3 1
Rombout Hoogerbeetsstraat
Hendrik Hamelstraat
17 1
22-24 81
V
WS-WK
37 29
G
W-1
31 25
36 34
27 15
5 3 1
WA
5 3
49 47
33 37
26 22
1 9
V-VB
18 146
7
23 21 25 5
1
14 2
20d
1
19 17 3
22 24
W-1
Arkelsedijk
24d
6-8
Loevesteinlaan
Wi lem van der Veldestraat
2-4
Van Hoorneplein
10-38
10-12
G
20f-20m
14-16
1
15
31H
18-20
9 7 5
44a-44d
22-24
26-28
Knieboomgaard
42a-42d
30-32
34-36
Knieboomgaard
V-VB
38-40
Arkelse Onderweg
Van Hoornestraat
W-2
W-2
G
GD
V
43o
43n
43l
43m
43k
W-1
Van Hoornestraat
43q
43p
43j
43r
43i
43s
43h
43t
43g
43f
43e
43d
43c
43b
43a
Arkelse Onderweg
Arkelsedijk
28a-28i
24a
Halve Maan
Arkelse Onderweg
42-46
75H
Arkelsedijk
Kroonwerk
Kroonwerk
Kroonwerk
26h
2828
15 19
68 72
WS-WK
W-1
V-VB
13 21
DH
Kleine Wiel
35 41
Flank
Spijksedijk
G
3731
Palissade
Lingsesdijk
V
32a
34h
Lingsesdijk
Spijksedijk
G
WS-WK
36b
Lingsesdijk
WA
V
WS-WK
Mevr. Dr. M.A.M. Klompéstraat
Prof.Mr. P.S. Gerbrandypad
6 10
Menno ter Braakplein
Prof.Mr. C.P.M. Rommestraat
Eduar du Pe ronplein
Godfried Bomanslaan
14 12 10
Simon Vestdijkplantsoen
100
104
106
Spijksedijk
102 108
Godfried Bomanslaan
Godfried Bomanslaan
Arthur van Schendelstraat
92 86
90 88
4 8
6 10
Hendrik Marsmanplein
Anton Coolenstraat
Herman de Manstraat
Edisonweg
Godfried Bomanslaan
Godfried Bomanslaan
Jhr.Mr. A.F. de Savornin Lohmanstraat
Jhr.Mr. A.F. de Savornin Lohmanstraat
Herman de Manstraat
120 122
126 128 130 132
136
1 13
12 20
23 17
84 52
124
56 50
7-7a
134
62 64 72
138
58 76
Henri Knapstraat
16-318
140 142
14-316 12-314
Willem Elsschotstraat
Godfried Bomanslaan
Henri Knapstraat
23 31
144
11 13
10-312
146
G
8-310
148
150
6-308
152
34 32
154
402
400
156
Henri Knapstraat
L-W
48 42
Godfried Bomanslaan
Prof.Mr. P.J. Oudstraat
Edisonweg
4 8
Simon Carmiggeltstraat
10 12
16 20
Prof.Mr. B.M. Teldersstraat
Dr. H.B. Wiardi Beckmanplein
Plangebied
Plangrens
Enkelbestemmingen
Detailhandel
Gemengd
Groen
Verkeer
Verkeer - Verblijfsgebied
Water
W-1 Wonen - 1
W-2 Wonen - 2
Dubbelbestemmingen
Leiding - Water
Waterstaat - Waterkering
Functieaanduidingen
specifieke vorm van verkeer - fietspad
water
Bouwvlakken
bouwvlak
Bouwaanduidingen
Figuren
onderdoorgang
hartlijn leiding - water
Dit stedenbouwkundig plan dient als onderlegger om de
vertaalslag te kunnen maken naar een bestemmingsplan.
Op dit moment is de bestemming van de locatie:
“bedrijvigheid”. Het aanpassen van het bestemmingsplan
ofwel het maken van een nieuw plan is nodig en gaande om
de ontwikkeling van woningen, het landschap, de nodige
verkeerstructuren en de gewenste voorzieningen mogelijk te
maken.
De Lingebrug
18a
18c-18f
20b-20h
20a-20g
20c
Spijksedijk
8 18
Remise
Remise
Stenen Beer
Flank
8 10
123H
Hoofdwal
Barrière
Barbe te
6 12
Palissade
Lingsesdijk
Mevr. Dr. M.A.M. Klompéstraat
13 19
1 7
Mevr. Dr. M.A.M. Klompéstraat
Mevr. Dr. M.A.M. Klompéstraat
Vivaldipad
De Bonte Koe
Vivaldipad
2-2b
Mozartstraat
Bachlaan
6 8 12
12 14
Cissy van Marxveldtstraat
Transformatie Arkelsedijk
bestemmingsplan
Halve Maan

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
74
Duurzaamheid
Introductie
LingeOever wordt in alle opzichten een wijk van de
toekomst, voorbereid op en ingebed in nieuwe technieken.
De mobiliteitsvisie zoals die al in het vorige hoofdstuk is
toegelicht, is daar een voorbeeld van. Maar het geldt ook
voor de verantwoordelijkheid die we hebben om met nieuwe
stedelijke projecten de stad, de wijk en het project, duurzaam
en robuust te maken. LingeOever beperkt de footprint die
stedelijke ontwikkeling maakt door bewust om te gaan
met biotische en abiotische factoren die het gebied en z’n
omgeving kenmerken.
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op energie, bodem en
water in het kader van klimaatadaptatie, groen, ecologie
en biodiversiteit, circulariteit en hergebruik, beweging en
gezondheid. Hierbij wordt de sociale kant van duurzaamheid
nadrukkelijk betrokken, in de wetenschap dat LingeOever
voor Gorinchem een bijzondere buurt vormt waarin vanaf het
begin aan het vormen van een gemeenschap gewerkt kan
worden.
Energie
Om de nieuwe woningen en voorzieningen te voorzien van
energie wordt een passend en duurzaam energiesysteem
ontwikkeld. In 2021 heeft de gemeente de Transitievisie
Warmte 1.0 vastgesteld. In deze visie wordt een geleidelijke
overgang geschetst naar een aardgasvrij Gorinchem. In de
visie worden mogelijkheden geschetst voor de voor een
warmtenet kansrijke zones waarbinnen kan worden voorzien
in warmte met thermische energie uit oppervlaktewater of
restwarmte van de industrie.
Het projectgebied LingeOever is aangewezen als
onderzoeksgebied voor het aanleggen van een warmtenet.
Dit betekent een individuele warmteoplossing per gebouw
of een cluster van gebouwen. Vooruitlopend op nader
onderzoek wordt uitgegaan van bodemwarmte in combinatie
met een TEO-systeem voor warmteuitwisseling met
oppervlaktewater. Daarbij wordt een smart grid/slimme
backbone denkbaar waarbij ook elektrische auto’s in de
garage als opslagcapaciteit meedoen. De bronnen voor het
WKO-systeem komen naast de ontsluitingsweg. Elk cluster
van gebouwen, en de supermarkt apart, wordt voorzien van
een inkoopruimte en verdeelstation.
Daarnaast zal voor de nieuwe bouwblokken ingezet worden
op een zo laag mogelijke BENG score, die de overeengekomen
BENG-eisen als minimale eis neemt. Daken worden belegd
met PV-cellen om de energievraag van de woningen en de
collectieve ruimtes te lenigen.
Circulariteit
Voor de nieuwbouw is circulair bouwen, beheren en
transformeren een nadrukkelijke opgave. Gedacht moet
worden aan flexibele vloerindelingen om geplande functies
in de toekomst te kunnen veranderen; materialen die
hergebruikt kunnen worden; materialen die eenvoudig
vervangen kunnen worden. Gestreefd wordt naar een zo laag
mogelijke MPG score, en elk gebouw wordt voorzien van een
materialenpaspoort. Circulaire materialen en materialen met
een lage CO2-uitstoot hebben de voorkeur.
Circulariteit zal ook bij de gebruiker onder de aandacht
komen; dit kan bijvoorbeeld ook bij het (her-)gebruik van
water, grond- en afvalstoffen en het kiezen voor duurzame
producten en vormen van mobiliteit.
Door hergebruik van enkele karakteristieke gebouwen, en
daarvan met name de constructies, wordt zichtbaar uiting
gegeven aan de circulaire ontwikkelrichting. De constructies
zullen nadrukkelijk in zicht zijn. De te verwijderen gebouwen
kunnen elders worden hergebruikt.
Een deel van de bestaande verhardingsmaterialen worden
hergebruikt in de openbare ruimte. Het betreft hier
betonstenen en tegels die als muren worden toegepast.
Betonstenen kunnen ook als verhardingsmateriaal in de
garages worden toegepast. De grotere betonplaten kunnen
worden hergebruikt op locatie of elders.
Of bestaande beton op locatie kan worden vergruisd om
als funderingsmateriaal te worden gebruikt zal nog nader
worden onderzocht.
Bodem, klimaat en ecologie
In het volgende hoofdstuk wordt uitgebreid ingegaan op de
duurzaamheidsmaatregelen die met de onbebouwde ruimte
te maken hebben. Voor de bebouwing geldt dat dak- en
gevelgroen bijdragen aan de ecologische kwaliteit van de
ontwikkeling. Voor de gedefinieerde doelsoorten worden
nestkasten, holtes of andere schuilgelegenheden in de
gevelopzet worden toegepast. Op daken wordt hemelwater
opgevangen en vertraagd afgevoerd, allereerst naar de
daktuinen waar kunstmatige beregening in droge periodes
nodig is. Door het water te filteren kan mogelijk de slag
worden gemaakt om het te gebruiken voor het doorspoelen
van toiletten of voor gebruik in wasmachines. Deze ambitie
vraagt vooral inzet op het niveau van het gebouwontwerp.
De oriëntatie van de gebouwen verkleint de kans op
oververhitting (TO juli). In de verdere uitwerking van de
plattegronden en gevels wordt nog nader aandacht aan de
kans op hittestress gegeven.

daken. 10 Het kantinegebouw uit 1961 werd nadat hij zijn functie verloor in twee delen onderverdeeld,
waarbij de middenruimte als loods in gebruik werd genomen, die bereikbaar is vanaf de Linge zijde
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt door grote schuifdeuren. Aan de noordzijde, gescheiden door een muur, is nog een smalle ruimte 75
aanwezig die mogelijk als spuithal in gebruik is geweest.
Arkelsedijk Gorinchem, fabrieksgebouwen De Vries Robbé; cultuurhistorisch onderzoek met waardestelling
Arkelsedijk Gorinchem, fabrieksgebouwen De Vries Robbé; cultuurhistorisch onderzoek met waardestelling
Figuur 27. Bouwtekening uit 1938 van gebouw 1 (RAG Bouwvergunningen, 1909 / 49).
Arkelsedijk Gorinchem, fabrieksgebouwen De Vries Robbé; cultuurhistorisch onderzoek met waardestelling
Dit gebouw wordt in 1950 gebouwd naast gebouw 4 als uitbreiding van Trafo I (gebouw 4) met een
kolenbergplaats (figuur 37 en figuur 39). Het rechthoekig bakstenen gebouw bestaat uit twee bouwlagen
en een plat dak van bimsbetonplaten. Het gebouw is onderverdeeld in verscheidene kleine ruimtes die
Dit gebouw wordt in 1950 gebouwd naast gebouw 4 als uitbreiding van Trafo I (gebouw 4) met een
allen met metalen deuren werden afgesloten.
kolenbergplaats (figuur 37 en figuur 39). Het rechthoekig bakstenen gebouw bestaat uit twee bouwlagen
en een plat dak van bimsbetonplaten. Het gebouw is onderverdeeld in verscheidene kleine ruimtes die
allen met metalen deuren werden afgesloten.
Figuur 28. Gebouw 1 met links het exterieur en rechts het interieur van het middelste gedeelte.
Figuur 44. Overzicht van het exterieur van gebouw 8 met links de kopse kant en rechts de zijgevel met
verschuivende stalen vensters.
Figuur 29. 44. Het Overzicht huidige van exterieur het exterieur van gebouw van gebouw 2 en 38 met links de eenk
overzicht verschuivende vanuit stalen het noorden vensters. met de lagere loods van gebouw 3 o
Het gebouw is onderverdeeld in drie ruimtes middels tussenwanden. In het noordelijke deel is in het
Figuur 45. Overzicht van het interieur van gebouw 8 met links het meest noordelijke deel met de dichtgezette
dak een vierkante verhoging aangebracht waarbij er verticale vensters voor extra licht zorgen.
vensters van het voormalige kantoor van gebouw 9 en rechts de overgang van de loods (8b) naar de nieuw Hal kantine 8
uit 1964 (8a).
Gebouw 2 Figuur 27. Bouwtekening uit 1938 van gebouw 1 (RAG Bouwvergunningen, 1909 / 49).
Gebouw 2 bevindt zich aan de zuidzijde van het terrein ten noorden van gebouw 1, bestaande uit vier
Figuur 37. Gebouwen voor Electra voorzieningen. Links de oorspronkelijke bouwtekeningen uit 1920 met helemaal
loodsen die rechts tot gebouw stand 4 zijn en rechts gekomen de bouwtekening tussen 1909 van gebouw en 1924. 5 uit Dit 1950, is uitbreiding nu één aaneengesloten van hoogspanning I van ruimte fabriek tot I en
(RAG Bouwvergunningen, 1909 / 64).
met gebouw 3 (figuur 29). Alle loodsen liggen haaks op de dijk. Het overeenkomstige kenmerk van de
loodsen is de draagconstructie van dakspanten op vakwerkliggers op samengestelde ijzeren kolommen
en het gebruik van houten dakbeschot. De verschillende loodsen van (2a tot en met 2d) hebben
Figuur 37. Gebouwen voor Electra voorzieningen. Links de oorspronkelijke bouwtekeningen uit 1920 met helemaal
rechts gebouw 4 en rechts de bouwtekening van gebouw 5 uit 1950, uitbreiding van hoogspanning I van fabriek I
(RAG Bouwvergunningen, 1909 / 64).
verschillende typen spanten en daken en worden hieronder apart beschreven.
De onderdelen van gebouw 2 zijn later vermoedelijk omwille van de wind- en waterdichtheid,
gedeeltelijk met golfplaten wanden voorzien.
Hal 1
Figuur 28. Gebouw 1 met links het exterieur en rechts het interieur van het middelste gedeelte.
10 Arends et al, p. 116.
Het gebouw is onderverdeeld in drie ruimtes middels tussenwanden. In het noordelijke deel is in het
dak een vierkante verhoging aangebracht waarbij er verticale vensters voor extra licht zorgen.
gebouwnummers
Figuur Gebouw 38. Gebouw 2 verwijzen naar de rapportage van RAP
het transformatorhuis
4. Links het exterieur vanaf het terrein aan de Linge. In het midden de ingang aan de
noordzijde die zich nu inpandig in gebouw 6 bevindt en rechts het interieur van Trafo I met op de eerste verdieping
een Gebouw wand met 2 verdeelkasten.
bevindt zich aan de zuidzijde van het terrein ten noorden van gebouw 1, bestaande uit vier
RAAP-rapport 6252 / versie 18-01-20233 [33]
RAAP-rapport 6252 / versie 18-01-20233 [42]
Figuur Figuur 30. 45. Overzicht van van het interieur van gebouw 82 met met links links het gezm
vensters van het voormalige kantoor van gebouw 9 en rechts de ov
Hal 2

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
76
Beeldende kunst
De herinnering aan het eeuwenlange gebruik van de locatie,
uitmondend in de vestiging van het industrieel complex van
De Vries Robbé, leeft voort in het plan. Door het hergebruik
van objecten en gebouwen, door respecteren van de
landschappelijke monumentaliteit van de Arkelsedijk, door
het betrekken van de Linge bij de beleving, het woonmilieu
en het gebruik van de openbare ruimte.
LingeOever biedt aanleiding en ruimte voor de toepassing
van beeldende kunst, zowel in de openbare ruimte als in
de gebouwen, die zowel de herinnering levend houden
als betrokken zijn op de toekomst. Te denken valt aan een
thematiek van kunst in de entreehallen, in naamgeving
van gebouwen en openbare ruimtes, in bewegwijzering of
huisnummering. Maar ook door de toepassing van kunst op
de pleinen of in de doorgang in de Arkelsedijk. Kunst spreekt
tot de verbeelding, opent het gesprek, en verlevendigt het
woongebied.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 77
ProeKunst in de openbare ruimte
terassen op de kade aan het water

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
78
Ondergrondse infrastructuur
Om LingeOever met al haar functies in gebouwen en in
de openbare ruimte, te kunnen voorzien van drinkwater,
elektriciteit, koude en warmte moet het kabels- en
leidingentracé op en naar de locatie worden uitgebreid. Het
uitgangspunt is dat de nieuwe wijk in belangrijke mate
zelfvoorzienend is. Dit betreft vooral de energie- en warmteen
koude vraag. Gebouwen zullen moeten voldoen aan de
BENG eisen.
Er wordt rekening gehouden met een geheel nieuw kabelsen
leidingentracé in de wijk gepositioneerd onder het nieuwe
trottoir (zie tekening). Dit tracé zal in ieder geval inhouden
kabels en leidingen voor:
• Elektra
• Warmte/koude
• Drinkwater
• Glasvezel/data
Energievoorziening: warmte en koude:
De locatie met overwegend woonprogramma zal een grotere
vraag naar warmte hebben dan naar koude. Al is koeling
in de warmere maanden in de toekomst zeker wenselijk.
Deze gevraagde energie kan op diverse manieren worden
opgewekt. Een uitgangspunt is dat er altijd energie geleverd
kan worden. Het voorstel is om warmte-koude bronnen te
boren die warmte en koude uit de bodem halen en opslaan.
Er zijn naar verwachting twee doubletbronnen nodig zijn om
het gehele gebied te kunnen voorzien. Met een hoofdcentrale
op een (ook met de fasering) logisch gekozen plek – nabij de
blokken 9 -12-13-14 – en een backbone door het gebied naar
een tweede verdeelcentrale om alle gebouwen te kunnen
voorzien. Alle gebouwen zullen worden voorzien van een
eigen warmtepomp die op het hoofdsysteem aangesloten
kan worden (hierdoor is gefaseerd bouwen ook makkelijker).
Deze backbone zal onderdeel uitmaken van het kabels- en
leidingentracé.
Het systeem kan worden aangevuld met collectieve
warmtepompen op de daken, om zo warmte uit de lucht
te halen. Ook kan er energie gewonnen worden uit
oppervlaktewater, uit de Linge. Of dit zogenaamde TEO
systeem een optie is voor deze locatie behoeft net als
warmtepompen op de daken nog verder onderzoek.
Elektra:
Om altijd aan de vraag van elektriciteit te voldoen zal naast
opgewekte energie uit PV-panelen op de daken van de
woongebouwen, ook een aansluiting komen op het algemene
net. Gesprekken met de nutsbedrijven moeten meer
duidelijkheid brengen over de mogelijkheden en ruimtelijke
eisen en specificaties.
Er zullen 2 transformatorstations gemaakt worden, waarbij
het voorstel is het huidige trafogebouw hiervoor te gebruiken
en een plek bij/in het gebouw van de supermarkt.
HWA
Omdat LingeOever een buitendijkse - maar waterveiligegebiedsontwikkeling
is, met een grondwaterstand die lager
is dan het maaiveld niveau is het niet nodig om de wijk
te voorzien van leidingen voor hemelwaterafvoer. Daarbij
zullen de daken van de gebouwen voorzien worden van
retentiekratten om water vast te houden voor irrigatie, maar
bieden ook het comfort van vasthouden bij hevige piekbuien.
Het hemelwater zal bij hoosbuien worden geloosd op de
Linge en zal door het ontwerp van de gebouwen, openbare
ruimte en het landschap dan ook die richting op worden
geleid. Voor meer detail zie hoofdstuk Waterhuishouding.
Vuilwaterriool
Er zal een persleiding voor de afvoer van vuilwater moeten
komen, aangesloten op het stedelijk netwerk. Een voorstel
voor het tracé in de wijk is op de tekening in beeld gebracht,
hierbij is te zien dat de persleiding in principe onder de
rijbaan ligt tenzij niet mogelijk. Er wordt nog onderzocht of de
afvoer moet aansluiten ter hoogte van Brandweerkazerne of
elders het gebied verlaat.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 79
Gemeente Gorinchem 2020: visie Warmtevoorziening
Kabels en leidingen
Data, en elektra
Energie: warmte en koude
Hoofdcentrale WKO
Persriool

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Voorlopig Ontwerp Inrichtingsplan
80

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 81
3D impressie van LingeOever, zicht in zuid-westelijke richting

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
82
Inleiding
Voor het gehele gebied van LingeOever en voor de
aansluiting op de omgeving is een voorlopig ontwerp
inrichtingsplan voor het landschap en de openbare ruimte
gemaakt. Zowel de Arkelsedijk als het nieuw beoogde
dijklichaam richting de nieuwe brug over de Linge worden
hierin meegenomen. Om de nieuwe ontwikkeling en de
bijbehorende verkeersstructuur zo goed mogelijk in te
passen is een zorgvuldige vormgeving van het aangrenzende
landschap en de gehele openbare ruimte van belang. Of deze
nu publiek van aard is, of toegankelijk maar op privé gronden
gesitueerd, de geformuleerde en verbeelde principes moeten
zorgen voor een integraal uitgewerkt ontwerp. Hierin is direct
aandacht voor beheeraspecten zodat het plan ook voor de
toekomst kwaliteit behoudt en zelfs in kwaliteit toeneemt.
Voor verschillende plekken en zones in het plangebied wordt
speciaal aandacht gevraagd. Deze worden dan ook in meer
detail getekend of omschreven en zijn met principes te zien in
de bijbehorende plankaart(en).
Herinrichting Arkelsedijk
De Arkelsedijk als verkeerstructuur wordt vanwege
de huidige positionering van de Brandweerkazerne
niet afgewaardeerd naar een 30km/u straat. Wel is het
uitgangspunt dat de Arkelsedijk veiliger wordt voor alle
mogelijke verkeersmodaliteiten. De dijk is toegankelijk voor
gemotoriseerd verkeer, maar wordt eveneens ingericht
voor fietsers en voetgangers. Het inrichtingsvoorstel maakt
de ruimte voor de auto dan ook optisch kleiner en voor de
voetganger en fietsers toegankelijk. Het bewegen op 2 meter
hoogte boven LingeOever, langs de bomenlaan met zicht op
de Lingewijk en de nieuwe woonwijk en de Linge zal een
extra kwaliteit zijn.
Doorgangen Arkelsedijk en aansluiting Lingewijk
Om de Lingewijk te verbinden met het nieuwe stedelijke
maar groene landschap aan de Linge wordt een doorgang
in de Arkelsedijk gemaakt voor voetgangers en fietsers.
Het recreatieve gebied in de openbare ruimte richting de
groene Lingeoever wordt zo goed bereikbaar en toegankelijk
voor velen. Eveneens is er een overgang ter hoogte van de
Theodorus Boomstraat.
Lingeoever
Aan de oever van de Linge wordt een groene doorlopende
voetgangersroute tussen de nieuwe woongebouwen en het
water gemaakt. Met recreatieve plekken, horeca en ruimte
voor (buurt)activiteiten zal deze groene zachte oever een
vriendelijk en uitnodigend karakter hebben.
Niveau verschil in het landschap
Omdat de Arkelsedijk een waterkerende functie kent, wordt
een doordacht ontwerp gemaakt om LingeOever zelf en de
doorgang naar de Lingewijk waterveilig te maken, maar ook
de Lingewijk watertechnisch blijvend te beschermen. Het
landschap zal dan ook aflopen vanaf de Arkelsedijk, naar
de nieuwe straat ten behoeve van de woningen, via het
openbare landschap naar het niveau van de Linge toe.
Aansluiting maaiveld op parkeergarage
De drie parkeergarages worden half verdiept aangelegd. Dit
zorgt voor een klein maar op sommige plekken waarneembaar
hoogteverschil tussen de openbare ruimte en de entree voor
de woningen en de daktuinen op de garages. De verschillen
in hoogte zijn in eenzelfde architectonische taal in vorm en
vegetatie ontworpen, maar kunnen verschillen afhankelijk
van de groene zone waarin ze liggen. Toegankelijkheid en
het creëren van een uitnodigend karakter is van belang om
de doorwaadbaarheid van het gebied te vergroten, en de
beschikbare groene openbare ruimte zo optimaal mogelijk te
benutten en beschikbaar te stellen voor de diverse gebruikers.
Daktuinen
De op de parkeergarages liggende toegankelijke
daktuinen komen binnen beheer van een VVE, maar de
doorwaadbaarheid van andere bezoekers dan bewoners
wordt bevorderd. Sommige woonblokken aan de zijde van
de Linge worden qua entree ontsloten via de daktuinen.
Toegankelijkheid vanuit de straat voor alle mogelijke
gebruikers is van belang, evenals een altijd veilige en
verlichte daktuin. De mogelijkheid bestaat om op een
landschappelijke wijze het collectief stallen van fietsen te
faciliteren via en op de daktuin.
Entree gebied
Het gebied kent meerdere entrees, die verschillen per
modaliteit en type gebruiker. Alle zijn (verkeerstechnisch)
goed vorm gegeven en de te overbruggen hoogteverschillen
zijn veilig en fraai ingericht. Entrees op zowel de hogere als
lager gelegen plekken hebben goede zichtlijnen en een zo
goed mogelijk overzicht. Dode hoeken en onoverzichtelijke
kruispunten worden voorkomen. Wel kent het gebied primaire
routes en secundaire routes. De primaire routes in en naar
LingeOever zullen altijd voor iedere gebruiker toegankelijk
zijn, dit geldt voor alle mogelijke entrees LingeOever in.
Aansluiting op de Arkelsedijk ter hoogte van de brug
De ontsluiting voor bestemmingsverkeer en bezoekers van
de woningen en voorzieningen in de wijk, zal noordelijk in

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 83
de wijk via de nieuwe verbindingsweg gerealiseerd worden.
Dit is een aansluiting op de 50km/u straat met rechte bocht
om het nodige logistieke verkeer te kunnen faciliteren,
en een veilige gebiedsentree te maken in verband met
de hoogteverschillen en overzicht voor de bestuurder(s).
Het talud dat ontstaat door de hoogteverschillen wordt
waar mogelijk met bomen ingericht. Zowel de visuele als
ecologische waarde worden vergroot.
impressie van de straat in de wijk, zicht in zuidelijke richting

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
84
Openbare ruimte
Hoofdstructuur
Arkelsedijk
De Arkelsedijk is een waterkerend element in haar
oorspronkelijke functie. Wel is de dijk hoger dan nodig, een
gegeven wat wordt gebruikt om zowel de beoogde doorgang
te maken als om een breder zicht te hebben vanaf de dijk
richting de Linge en haar omgeving op het moment dat de
woonwijk gebouwd zal zijn.
Bij het maken van de doorgang hoort een voorstel voor
het plaatselijk verleggen van de waterkerende functie
qua grondlichaam. (zie kaarten, pag. x) Dit zal de werking
van de dijk niet veranderen omdat de waterkerende
lijn verlegd wordt, maar wel effect hebben op de
inrichtingsmogelijkheden op de oorspronkelijke dijk en de
ruimte op en rondom de verlegde waterkerende gronddelen.
Industieel verleden
In de openbare ruimte komen twee karakters samen; die van
het industriële verleden en die van de zachte en aangename
kant van een nieuw woonmilieu. Bij de inrichting van de
openbare ruimte wordt gedacht binnen een architectonische
grondtoon die ingetogen is, aansluit op de omgeving en
aandacht heeft voor de geschiedenis van de plek.
Door verharde materialen te gebruiken die verwijzen naar de
industrie toen en nu, en dit te combineren met ruwe maar
aantrekkelijke vegetatie, komt een nieuwe identiteit tot leven
in dit groenstedelijke gebied.
Linge
De Linge bij Gorinchem behoort tot het deel van het kanaal
dat Beneden-Linge wordt genoemd en is van oorsprong een
natuurlijke waterloop die gebruikt werd voor de scheepvaart
en dat bij Gorinchem nog steeds faciliteert voor kleine
schepen en boten. De vaarweg is CEMT 2-klasse, waarbij
schepen maximale afmetingen kennen van 60x7,5x2,25 m
en maximale vaarsnelheden. Voor zeer natte perioden kent
de Linge meerdere gemalen waardoor eigenlijk nooit de
maximale pompcapaciteit van het Lingegemaal benodigd is.
De Linge kent kanaalachtige kades maar ook meanderende
oevers. Voor LingeOever is gekozen om de oever binnen de
constructieve mogelijkheden te verzachten, de ecologische
waarde te versterken en vriendelijker te maken voor recreatief
publiek dat verblijft en wandelt op de oever.
projectlocatie gezien vanaf de Linge projectlocatie gezien vanaf de Arkelsedijk De Vries Robbé als inspiratie voor de toekomst

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 85
Hoofdstructuur
lanschap LingeOever
collectieve daktuinen
pleinen en doorgaande openbare ruimte
te behouden karakteristieke gebouwen
Doorgaande route auto, fiets, logistiek
wandelpad aan de Linge
verbindingen Lingewijk- LingeOever

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
Groenvisie
86
Ruimtelijk model voor sfeer en beheer
Het gebied wordt begrensd door de Linge en de Arkelsedijk.
In navolging van de normen en richtlijnen over het behoud
van de ecologische waarde van de rivier en de rivieroevers
en het vergroten waar mogelijk, is een 15 meter brede zone
gesteld aan de loop van de Linge waar bebouwing niet is
toegestaan. Dit zodat het rivierlandschap voldoende ruimte
heeft om te groeien en recreatie en rust gevonden kan
worden in het plangebied. De enige elementen binnen deze
zone zijn een recreatief pad, dat zich hier en daar verbreedt
voor rustplekken, ontmoetingsplekken en activiteiten, en
een steiger aan de kade. In deze zone is er ook ruimte voor
mogelijke overstromingen wanneer het waterpeil van de
Linge tot boven +2,0m NAP stijgt.
Tussen de beoogde bebouwing en de verkeersstructuur op
de Arkelsedijk is ruimte gelaten voor de ontwikkeling van
de natuur van de dijk, en ontstaan mogelijkheden voor het
verrijken van de vegetatie en het aantal bomen.
De gebouwde delen zorgen door de lengte oriëntatie
van het ensemble voor een gebouwde scheiding. Door
openingen en doorgangen te maken is de verbinding altijd
te maken. Tussen de woongebouwen ontstaat een derde
landschapstype, een hoger gelegen landschap dat evenwijdig
loopt aan de andere twee, dat een groene verbinding creëert
tussen het park aan de noordzijde van het project, de tuinen
boven de parkeergarages en de openbare ruimte die de
gebouwen omarmt door het hele gebied.
Doorwaadbaarheid tussen de diverse gebouwen en door
de verschillende landschappen maakt het gebied divers,
interessant en passend in de context.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 87
inspiratiebeelden voor v.l.n.r: de dijkzone, de doorwaadbare daktuinen en de oeverzone

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
88
Concept voor de openbare ruimte
Gelaagheid in het landschap
De transformatie van het bestaande industriële en verharde
landschap zal er één zijn waar ondanks de hoeveelheid
aan nieuwe bouwblokken en de nodige structuren, het
buitendijkse landschap aan de Linge zal worden hersteld. Het
gebied zal bestaan uit 3 lagen:
De landschappelijke laag
De belangrijkste laag van het plan die de contouren van
de groene en grijze ruimte bepalen, de herkenning zullen
verzorgen van openbare plek, park en de oeverzone maar
vooral de connectie met de Linge zal aangaan over de gehele
lengte van het plangebied. Deze laag is zacht, glooiend en
natuurlijk van vorm. Het is de natuurinclusieve laag die het
plangebied tot leven brengt en tot een plek zal maken waar
diverse land- en waterdieren kunnen rusten, passeren maar
ook nestelen.
Deze laag zal garant staan voor een vitale bodem, zowel droog
als nat. Met mogelijkheden voor het planten van grote en
kleine bomen, het maken van wadi’s, het planten van diverse
vegetatie en het faciliteren van diverse vormen van recreatie
voor de mens. Een laag die bedoeld is voor dier en mens.
De industriële laag
De tweede laag die op de landschappelijke laag ligt maar
deze zo min mogelijk belemmert in het functioneren. Deze
laag is bedoeld voor de mens, geeft richting, vormt routes en
is te herkennen aan de rechte vormen en lijnen. Deze laag
bestaat voornamelijk uit verharding voor diverse plekken en
routes, waarbij met de vormgeving van de openbare ruimte
(paden en wegen, hoogteverschillen, bloembakken, trappen
en hellingbanen) ontworpen wordt binnen het industriële
gedachtegoed van de plek. Er kan gedacht worden aan het
hergebruik van (constructief) materiaal om zowel horizontale
als verticale delen te maken in deze openbare ruimte.
Ook behoren enkele gebouwen uit het huidige erfgoed, in
opgeknapte vorm en getransformeerd naar deze tijd en eisen,
tot deze laag.
De gebouwde laag
De derde laag wordt gevormd door de gebouwde onderdelen.
Het geheel aan woonblokken, parkeergarages en daktuinen,
de supermarkt en de parkeerplaats van de supermarkt. Deze
laag kent haar eigen eisen en uitgangspunten als het gaat
om de natuurinclusieve en landschappelijke architectuur.
De gebouwde delen landen op veel punten hard in het
landschap, waar dit op andere plekken met een glooiend talud
gebeurt. Dit toont zowel de eenheid en samenhang van de
lagen, als de (in het ontwerp opgenomen) confrontatie die de
lagen met zich meebrengen.
1: landschappelijke laag 2: industriële laag 3: gebouwde laag

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 89
Concept - 3 landschappen
Legenda
Dijkzone: verzorgd en strak onderhouden
Doorwaadbare wandelzone: divers groen
Oeverzone: weelderig, open en uitnodigend

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
90
Landschappelijke laag
De landschappelijke laag is overal in het gebied zichtbaar
maar vooral aan de zijde van de Linge. Daar waar het water
van de Linge overgaat in de oever en het gebied inkruipt,
is de uitwisseling van land en water van belang. In deze
paragraaf wordt in meer detail gekeken naar kenmerkende
plekken in het plan.
Kademuur
In de huidige situatie is de inrichting van de oever praktisch
van aard en hierdoor erg verhard. Groot materiaal en
materieel moet er kunnen manouevreren.
Ter hoogte van het plangebied is over de gehele lengte een
kademuur al dan niet zichtbaar aanwezig. Deze bestaat uit
een stalen keerwand met beton en kent diverse hoogten ten
opzichte van het waterpeil in de Linge.
In het plan wordt de connectie tussen land en water veel
belangrijker, en is het van belang dat het water voelbaar is
en de overgang tussen landschap en de Linge ook werkelijk
functioneel en esthetisch ontstaat.
De huidige kadeconstructie, bestaande uit een stalen
damwand met betonnen achterzijde, dient deels behouden te
worden maar kan ingekort worden.
De kademuur zal over de gehele lengte worden teruggebracht
naar tussen de +0,5m en +0,1m NAP. Waar nodig zal een
afdekker van gevouwen corten staal worden toegepast. Zo
ontstaat aan de projectzijde een zachte oever. Om de oever
te kunnen verzachten en drassige plekken te maken is het
mogelijk kleine gaten in de constructie te maken. Dit zorgt
ervoor dat de scheiding tussen water en groen vervaagd en
er meer milieus ontstaan, dat gunstig is voor een diverse
biodiversiteit.
In de verwachting dat in de toekomst waarschijnlijk
recreatiesporten als kanoën en suppen toegestaan zijn op de
Linge is het van belang dat er veiligheidsmaatregelen worden
getroffen in de vorm van roestvrij stalen trappen de Linge uit
en de oever op.
Note: over de precieze uitwerking hiervan dient nog afstemming
plaats te vinden met het Waterschap en Rijkwaterstaat.
Huidige constructie kade -> verzachten en verlagen beton en staal
elementen.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 91
Referentie kade: Erie straat plaza Ross.
Oever
De harde bestaande oever zal transformeren naar een
groene oeverzone van overal minimaal 15meter breed,
bestaande uit volle grond. Deze volle grond kan nat en
droog zijn en varieert in hoogteligging tussen +0,5m NAP
en +4,0m NAP. De verschillen in hoogte zorgen voor een
spannend en gelaagd landschap waar ontworpen wordt
met de wetenschap dat het waterpeil in de Linge kan
stijgen. In principe is de “veilige waterpeil hoogte” +2,8m
NAP, een hoogte die aangehouden wordt voor de bouw
van waterveilige woningen in LingeOever.
De oever zal groen worden ingericht met een meanderend
pad voor wandelaar tussen de Linge en de bebouwing op
de oever. Dit pad zal breed genoeg zijn voor voetgangers
en mindervaliden, en zal zowel qua materiaal als breedte
ook geschikt zijn voor nood- en hulpdiensten. Om de
hoogteverschillen tussen de gebouwde delen (laag 3) en
de Linge te overbruggen worden groene taluds aangelegd
om de overgangen zacht te maken en weelderige vegetatie
met een lager beheerniveau te kunnen aanbrengen.
In de buurt van het Horecaplein (industriële laag) wordt
een steiger aangelegd voor ontspanning en het te water
laten van sups en kano’s. De steiger vormt in opbouw en
positie geen barrière voor de ecologische route op en langs
de oever.
De oever zal niet volledig geprogrammeerd worden, maar
een plek voor sport en spel is gevonden in de buurt van het
Horecaplein om de rust en ruis in het gebied voor mens en
dier in balans te houden.
Het park in LingeOever zal als grote inkeping zowat geheel
tot de landschappelijke laag behoren en een verlengstuk
van de groene oever het gebied in zijn. Zowel voor water
en groen, als voor mens en dier.
Doordat de oever volle grond zal kennen zijn er veel
soorten planten en (1e orde) bomen mogelijk. De
voornamelijk inheemse bomen die langs de oever zullen
worden toegepast zijn:
• Salix (Wilg);
• Populus nigra (zwarte Populier)
• Fraxinus excelsior (Es);
• Alnus glutinosa (zwarte Els);
• Ulmus (Iep);
Aangevuld met:
• Juglans (Walnoot);
• Castanea, Malus (tamme Kastanje);
• Nothofagus (Schijnbeuk);
• Liquidambar (Amberboom);
• Paulownia (Anna Paulownaboom)
Combinatie van gras met vaste planten en bomen

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
92
Pad aan de oever
Over de gehele lengte van LingeOever ligt een wandelpad dat
naast een recreatieve route ook een route kan zijn voor sport
en spel, en een verlengstuk van het horecaplein en het park.
Het pad behoort tot de landschappelijke laag maar zal ook
het gewicht moeten kunnen dragen van voertuigen in een
noodgeval, en mogelijk van voertuigen die de apparatuur voor
gebouwonderhoud op de juiste plek zetten.
Dit betekent dat het pad wordt verhard bovenop volle grond,
en wordt uitgevoerd in een laag asfalt met een toplaag van
gewalste schelpen.
Steiger
De wens om te ontspannen, recreëren en sporten in de
wijk en omgeving is groot. De nieuwe oever is uitermate
geschikt om de connectie met het water op te zoeken. Omdat
zwemmen (nog) niet toegestaan is in dit deel van de Linge,
maar watersport in de toekomst naar verwachting wel, wordt
een steiger gemaakt die vrij gebruikt kan worden, maar ook
een ter water lating plek zal zijn voor kano’s en supboards.
De steiger zal qua hoogte boven het waterpeil van de Linge
en het laagste deel van de oever uitsteken. Dit om de groene
en blauwe route voor water- en landdieren niet met een
gebouwde barrière te belasten.
Park
De oever en het wandelpad monden uit in het park van
LingeOever. Een park waar de functie die de oever heeft voor
dieren en mensen, maar ook de mogelijkheden voor bomen
en vegetatie in volle grond, het gebied wordt ingetrokken. Er
zullen naast de nodige en recreatieve paden geen gebouwde
voorzieningen zijn in het park. Spelen en sporten maar ook
ontmoeten op een zonnige plek of in de schaduw kan allemaal
in het park. Het is een plek voor rust. Een plek die door de
gelaagde, organisch gevormde grastaluds lager zal liggen
dan de verkeersstructuren en de gebouwde laag en zo een
extra kwaliteit zal zijn in de wijk, maar ook voor de Lingewijk.
De paden worden gemaakt van gegoten beton elementen
in een grijze kleur met een geborstelde afwerking. Het park
zal voor iedereen toegankelijk zijn, doordat voorzien wordt
in een primaire route met minimale hellingspercentages en
vlakstukken.
Het park zal een uitloper zijn van de oever en qua bomen een
vergelijkbaar palet hebben dat bestaat uit:
• Salix (Wilg);
• Populus nigra (zwarte Populier)
• Fraxinus excelsior (Es);
• Alnus glutinosa (zwarte Els);
• Ulmus (Iep);
Aangevuld met:
• Juglans(Walnootboom);
• Castanea, Malus(tamme Kastanje);
• Nothofagus (Schijnbeuk);
• Liquidambar (Amberboom);
• Paulownia
Inspiratiebeelden

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 93
Overgang Arkelsedijk
In de huidige situatie zijn al meerdere plekken om vanuit
de Lingewijk op de Arkelsedijk te komen. Deze zijn slechts
functioneel (maar gevaarlijk, onoverzichtelijk en niet voor
ieder toegankelijk) maar niet uitnodigend of gemaakt in een
moderne vormen- en architectonische taal.
Om de aansluiting van Lingewijk en LingeOever op elkaar zo
goed mogelijk te laten werken, zal een extra overgang worden
gemaakt, en zal de bestaande overgang in kwalitatieve zin
worden aangepast.
De materialen van de te maken overgangen in trapvorm en
met hellingbanen zullen in beton worden uitgevoerd met
een geborstelde afwerking. Dit zal met een knipoog naar de
industrie zijn. Elementen behorende bij de trappen zullen in
prefab worden gemaakt en van corten staal zijn. Veiligheid
in zowel droge, regenachtige, warme en koude situaties
moet gewaarborgd zijn. Daar waar de elementen aanlanden
op zowel de Arkelsedijk, de nieuwe straat in LingeOever,
als bestaande straten in de Lingewijk moet overzichtelijk,
veilig en ruimtelijk voldoende zijn. De hoogte overbruggende
elementen zijn strak vormgegeven, toegankelijk en ingebed in
het groene talud van de dijk.
Op de gekozen locatie is het niet nodig om bestaande
monumentale bomen te kappen voor de aanleg of renovatie
van één van de overgangen.
Inspiratiebeelden

Figuur 26. Overzicht van de gebouwen van De Vries Robbé, fabriek I.
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
94
Industriële laag
Deze laag ligt verspreid over het gebied en vormt de
verbindende laag tussen gebouwen (functies) en het
landschap. De laag die het erfgoed van De Vries Robbe
opneemt en passend in de huidige tijdsgeest transformeert.
Deze laag omarmt als het ware de gebouwde laag en zal
het gebied aan de meest noordelijke en zuidelijke zijde met
een hergebruikt bestaand gebouw doen herinneren aan de
geschiedenis van de plek.
Arkelsedijk Gorinchem, fabrieksgebouwen De Vries Robbé; cultuurhistorisch onderzoek met waardestelling
5 Bouwhistorische beschrijving
overzicht uit onderzoek RAAP: overzicht gebouwnummers

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 95
Horecaplein
De publieke plek in het gebied zal het plein aan de Linge zijn,
een ontmoetingsplek door de mogelijkheden die het plein en
het verlengde hiervan biedt. Het plein is verbonden met de
straat in de wijk, de Linge, 3 woongebouwen, 2 collectieve
daktuinen en een horecagelegenheid in een opgeknapt
en getransformeerd karakteristiek pand. De plek om te
ontmoeten, recreëren en te genieten aan het water of je nu
bewoner van de wijk bent of bezoeker bent.
Het plein overbrugt hoogte met elementen die mee
ontworpen zijn maar de plek ook kenmerken. De hellingbanen
en trappen worden uitgevoerd in grijs beton, begeleid door
prefab gemaakte corten stalen elementen (zoals relingen,
hekjes, paaltjes etc.). Het plein zelf wordt uitgevoerd
met grijze betontegels van groot formaat en hebben
een geborsteld oppervlak. Waar het mogelijk is kunnen
betonplaten uit de huidige verharding worden hergebruikt.
De hoogteverschillen worden met lage muren van gestapelde
betontegels met een betonnen afdekker of met een van
eenzelfde constructie gemaakt plantvak.
De type planten die hier zullen worden toegepast zijn:
• Juglans (walnoot);
• Malus;
• Nothofagus;
• Liquidambar.
Doorsteek naar de Lingewijk
De doorsteek naar de Lingewijk is een verkeersstructuur
voor fietsers en voetgangers. Door het uitgangspunt dat deze
doorgang niet breder wordt dan verkeerstechnisch nodig,
wordt in de tunnel zelf niet ingezet op het maken van een
ecologische verbinding voor landdieren of vogels. De tunnel
zal een vriendelijke, prettige en vooral veilige uitstraling
moeten hebben, die je bijna moet doen vergeten dat je door
een tunnel loopt als je naar de andere kant van de Arkelsedijk
wilt. Daarom zal het onderste deel van de tunnelwand in een
lichte betonkleur worden uitgevoerd tot circa +4.0m NAP
hoogte en een geborstelde afwerking krijgen. Deze wand
is een gebogen wand die aan beide zijden van de tunnel
al eerder de route begeleidt. Vanaf 4.0m hoogte wordt met
een ander materiaal (glas, metaal, tegels of kunst) een wand
gemaakt tussen de betonwand en het plafond. Het plafond
zal eveneens van licht gepolijst beton zijn. De verlichting in
en van de tunnel zal met ledlichten zijn en op de knik tussen
plafond en wand geïnstalleerd worden.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
96
Waardevol erfgoed
Enkele gebouwen uit het huidige erfgoed behoren, al dan
in opgeknapte en naar deze tijd en eisen getransformeerd,
tot deze laag. Dit betreffen in ieder geval het oude
transformatorhuis en de huidige kantine. Daarnaast wordt
ingezet op het hergebruik van een hal (de karakteristieke
constructie met de stalen opzet en sheddaken) in het nieuwe
ontwerp van de supermarkt. Van de meest zuidelijke hal
wordt de constructie behouden en omgevormd tot een kas.
Deze publieke en groene functie markeert het begin van
LingOever op het meest zuidelijke deel van de locatie.
duiding plekken gebruik (onderdelen van) waardevolle gebouwen (bestaand)

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 97
De kas
Het gebied binnenkomend ter hoogte van de
brandweerkazerne zal gelijk verassend zijn door de
getransformeerde oude hal naar een open kas structuur. Deze
zal een wijkfunctie huisvesten en een “stalen” connectie
vormen tussen de Arkelsedijk en de oever. Een open structuur
om te tuinieren, elkaar te ontmoeten met een herinnering aan
de industrie.
Het pakketpunt/busstop
Het voormalige transformatorhuis zal naast de huidige functie
ook een pakketpunt kunnen huisvesten. Met een entree op
maaiveld niveau in LingeOever en een mogelijkheid voor
de pakketbezorger om te kunnen stoppen en de pakketten
te bezorgen zal de zichtbaarheid worden hersteld en het
karakteristieke gebouw een mooie en betekenisvolle plek aan
de Arkelsedijk hebben. Op het wegdek niveau van de dijk
is in het ontwerp een nieuwe verharde bushalte te zien. Het
transformatorhuis zal een halte-functie kunnen hebben, om te
wachten op de belbus en te kunnen schuilen voor de regen.
Het restaurant
De voormalige hal, nummer 8 die ook dienst gedaan heeft
als kantine, wordt als monumentaal en karakteristiek
aangewezen. De gevel is verouderd maar de stalen
constructie wordt na het specialistisch demonteren en
restaureren hergebruikt om een horecagebouw te maken
dat de kenmerkende vormen, dakopbouw en constructie
herkenbaar zal laten terugkomen. Doordat het gebouw
deels op een half verdiepte parkeergarage komt te
liggen zal onder een deel van het bestaande gebouw een
nieuwe gevelconstructie moeten worden gemaakt om het
hoogteverschil tussen maaiveld en dak van de parkeergarage
te overbruggen. Het restaurant zal haar positie behouden en
de entree op het horecaplein hebben, op de zonzijde aan de
Linge.
De supermarkt
De supermarkt noordelijk in het plan zal een geheel nieuw
ontwerp worden. In het beeldkwaliteitsplan is opgenomen
dat voor de karakteristiek in de supermarkt en het beeld
wat gewenst is qua vorm, er ontworpen zal worden met een
structuur zoals de huidige hallen kennen. Daarnaast schetst
RAAP in het cultuurhistorisch onderzoek de mogelijkheid
om de bestaande staalstructuur van een of meerdere hallen
(hal 2) te hergebruiken. Dit wordt voorgesteld voor de
supermarkt, met een gevel en dakafwerking die in de tijd
passen, duurzaam zijn en binnen de gestelde eisen van het
beeldkwaliteitsplan passen.
De supermarkt is een verbindend element tussen de hardere
verkeersstructuren aan de straat en parkeerplaatszijde, de
daktuin en het park. Het nieuwe gebouw zal veel gevels
kennen. De gevels die grenzen aan het park en de daktuin
zullen karakteristiek zijn maar ook groene delen kennen.
Zowel voor het beeld, nestel- en schuilmogelijkheden voor
vogels en voor de koelende werking van de gebouwde
omgeving.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
98
Gebouwde laag
Gebouwen
LingeOever zal naast de eerder beschreven gebouwen 15
woongebouwen tellen. Deze staan los in het landschap, zijn
met elkaar verbonden of met één van de drie half verdiepte
parkeergarages. De gebouwen zullen qua architectuur
en opbouw moeten voldoen aan de gestelde ambities en
uitgangspunten geformuleerd in het Beeldkwaliteitsplan.
Naast de “harde materialen”, zal voor ieder gebouw ook
een ontwerp gemaakt moeten worden voor de groene
buitenruimte al dan niet woninggebonden.
Verharding
Materialen waarmee de daktuinen worden ingericht
passen sterk bij de architectuur. Er is hier sprake van een
geconstrueerd landschap, maar de opzet is met minimale
verharding en maximaal groen dat bijdraagt aan de
natuurwaarden en biodiversiteit.
De verharding bestaat uit grotere betonplaten met een ruwer
oppervlak, de muren en kerende delen van materiaal zoals
ook in de gebouwen voorkomt. Het uitwerkingsontwerp gaat
gelijk op met de gebouwontwerpen.
Hoogste dak
Alle woongebouwen hebben op de hoogste verdieping een
groen dak, waar een sedumlaag in combinatie met een laag
retentiekratten zorgt voor een groen dak in periode van
droogte en koeling van de eveneens erop gemonteerde pvpanelen.
Het sedum dak zal onderhoudsarm zijn.
Balkons
Op alle woonverdiepingen kunnen balkons zijn, aan
het gebouw of grenzend aan/overgaand in de groene
openbare ruimte. Deze balkons kunnen worden voorzien
van plantenbakken met retentiekratten en een substantiële
grondlaag (minimaal 50cm) om diverse plantengroei mogelijk
te maken.
Dakterras
De terrassen grenzend aan de openbare ruimte kunnen naast
een gebouwd deel met plantenbakken (zie balkons) ook op
volle grond gemonteerd zijn waardoor een grotere diversiteit
aan planten en struiken mogelijk is.
Gemeenschappelijke daktuinen
Voor de daktuinen op de parkeergarages zijn aparte ambities
gesteld ten opzichte van de openbare ruimte. De daktuinen
kennen geen volle grond, maar zullen wel voldoende
gronddekking, inclusief een waterretentielaag, krijgen om
kleine bomen en grote struiken goed te laten groeien.
Er wordt uit gegaan van een grondpakket met 8cm
waterretentielaag en minimaal 50cm grondlaag. De
hoogteoverbrugging ten opzichte van de openbare ruimte
krijgt extra aandacht. Dit geldt zowel voor mogelijke
verbindingen in de vorm van een trap en/of hellingbaan, maar
ook in de groene overgangen in de vorm van een bloemrijk
talud; een mooi verloop met gras of andere invulling met
een zorgvuldig gekozen geheel aan planten, struiken en
bloemen. Nadere uitwerking volgt in samenhang met het
gebouwontwerp.

9.9m
2m
1m
4m
1m
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 99
Hendrik Hamelstraat
Rombout Hoogerbeetsstraat
+1,50
Arkelse Onderweg
Lingewijk
doorsnede
2.1m3.7m
6.4m
Arkelsedijk
+6,20
+6,20
5%
+2.50
+6.20
+4,80
3%
+4,00
3%
P P +4,00 P
+4,00
3%
+4,80
R 7.1m
4.5m
0.9m
2.1m
3.7m
0.5m
3%
3%
+4.80
+6.00
3%
BUS
gebied nieuwe brug
BUS
3%
2.1m
3%
+4.80
+6.00
+4.00
3%
3%
3%
3%
3%
3%
+4.50
3%
+3.70
+5.00
+4.00
3%
3%
+5.00
+4.80
3%
+3.80
+3.00
+2.00
3%
+3.00
3%
+5.00
+4.00
+3.50
+3.50
+2.50
3%
3%
0.00
+1.50
+2.00
+3.00
+3.00
+2.00
+2.50
+2.00
3
+2.00
+2.00
doorsnede
Linge
doorsnede
Combinatie van gras met vaste planten en kleine bomen hogere vegetatie voor privacy/meer intieme, rustige plekken
tekening zoom in: collectieve daktuin op een parkeergarage

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
100
Voor de waterretentie opgave moet er van worden uitgegaan
dat het dek met een piekbui 60mm water moet kunnen
vasthouden en wanneer het kan, via het openbaar gebied
gereguleerd afgevoerd kan worden richting de Linge.
De materialen voor verharding op de daktuinen zal voor het
grootste deel uit grijze betontegels in groot formaat bestaan,
met een geborsteld oppervlak. Daarnaast, wanneer de
constructie/draagvermogen het toe laat, kunnen betonplaten
van de huidige situatie worden hergebruikt in het ontwerp.
Op de daktuinen wordt van een verzorgd geheel aan bomen,
struiken en bloemen uitgegaan met beheer door een door de
VVE aangestelde partij. Het palet van bomen bestaat uit:
• Malus (appelboom);
• Prunus (sierkers);
• Magnolia
• Amelanchier (Krentenboompje)
• Crataegus (Meidoorn)
• Sophora (Honingboom);
• Laburnum (Goudenregen)
Overgangen privé - openbaar
Doordat de woonblokken landen in de landschappelijke
omgeving, en de blokoriëntatie varieert in hoogte en
aansluiting op deze omgeving, is het van belang goede
entrees, woninggebonden buitenruimte en overgangen
tussen de collectieve daktuinen en de openbare ruimte te
maken.
De woningen zullen diverse kwaliteiten kennen voor de
buitenruimte als verlengstuk van de woning. Dit kan zijn in
de vorm van een dakterras op de hogere verdiepingen, een
uitkragend en/of in de architectuur opgenomen balkon, en
buitenruimte op maaiveld. Een buitenruimte op maaiveld kan
zowel betekenen aan de straatzijde, op de daktuin boven de
garage, richting de openbare routes of al dan niet verlaagd
aan de oeverzijde.
De hoogteverschillen worden zowel inpandig als buiten of
aansluitend op het pand mee ontworpen. Dit betekent dat
het ontwerp voor de woninggebonden buitenruimte - het
landschapontwerp - afgestemd dient te zijn op het gebouw
ontwerp.
De vormgeving van de buitenruimtes dient mee ontworpen te
worden met het collectief groen en de toegepaste materialen.
Schuttingen en privacy schermen zijn niet toegestaan.
Daar waar woning voordeuren/buitendeuren aansluiten op
de verharde openbare ruimte kan door de bewoners - mits
goed onderhouden en veilig - een margestrook van maximaal
1m groen ingericht worden. Het op deze manier gebruik
maken van de openbare ruimte kan de buurt verrijken qua
biodiversiteit en de sociale controle op straat en in de wijk
vergroten.
afbeeldingen van genoemde plant- en boomsoorten

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 101
Impressie van de daktuin tussen de woongebouwen

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
102
De hoogteverschillen in het landschap dienen ook om een
meer natuurlijke afscheiding te maken daar waar woning
gebonden buitenruimte grenst aan openbaar gebied. Gedacht
kan worden aan een balustrade of een geheel aan bloemen en
struiken om een vriendelijke barriére te creëren.
Dit onderwerp wordt verder behandeld in het
beeldkwaliteitsplan.
Wonen aan de straten
De meeste appartementen zijn voor hun woonvertrek
georiënteerd op de Linge. In een enkel geval is er ook een
oriëntatie daarvan op de Arkelsedijk, en uiteraard zijn er
slaapkamers en galerijen aan deze zijde. Het aantal balkons
en buitenruimtes aan de zijde van de Arkelsedijk is beperkt.
Wonen met balkon of dakterras
Alle woningen hebben een goede buitenruimte, meestal
op het zuidoosten, waar de Linge ligt, georiënteerd. Deze
balkons hebben mogelijkheden voor groentoepassing door
integratie met de gebouwstructuur (plantenbakken) of
toevoegingen (klimplanten).
Wonen aan de daktuin op de parkeergarage
De woningen die direct aan de daktuinen grenzen hebben
een privé terras dat geïntegreerd is met het ontwerp van de
daktuin.
Referenties overgang privé - openbaar.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 103
Wonen aan de straat
Wonen aan de daktuin
op de parkeergarage
Wonen met balkon of
dakterras
Wonen aan de oever

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
104
Impressie van de groene oever aan de Linge

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 105
Impressie van de overgang tussen nieuwe verbindingsweg en de LingeOever, met zicht op park en de supermarkt

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
106
Plankaart
Het plangebied verbindt met een landschappelijke
inrichting de grotere groengebieden in Gorinchem met
elkaar. Zowel voor de biodiversiteit, de groenstructuur,
duurzaam ontwerpen als de gezondheid van de gebruiker
zal het overwegend groene landschap een nieuwe identiteit
toevoegen als stedelijk woon- en leefmilieu.
Met veel routes voor voetgangers en de grote
doorwaadbaarheid van het gebied, ingericht met meubilair
dat doet herinneren aan het industriële verleden, zal dit stukje
Gorinchem uitnodigen om te verblijven aan de Linge in een
parkachtig landschap met een diverse en passende vegetatie
en mooie bomen.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 107

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
108
Toegankelijkheid
LingeOever is ruimtelijk een zeer toegankelijke wijk
voor iedereen en dus ook voor mindervaliden. In de
landschappelijk ontworpen hellingen worden kleine trappen
en hellingbanen opgenomen.
Wanneer we spreken over toegankelijkheid betreft dit niet
alleen het vertalen van de inrichtingseisen, maar deze ook
daadwerkelijk logisch toepassen en prettig integreren.
Toegankelijkheid zal er zijn op de verharde verkeersroutes,
maar zal ook zo goed als mogelijk zijn op de daktuinen (boven
op de garages), op niet verharde paden en routes, en in het
groen.
Het verblijven op plekken, en de keuze voor passend
straatmeubilair is hierbij van belang. Dit geldt zowel voor
zitgelegenheden, parkeren en voor de entrees van gebouwen
met diverse functies.
Toegankelijk en inclusief betekent ook veilig, uitnodigend
en gemakkelijk te gebruiken. Gedacht moet worden
aan rustmomenten voor ouderen in de vorm van in de
architectuur opgenomen banken, subtiele verlichting in de
avond en nacht, hellingbanen en trappen tot woningen of in
de openbare ruimte en gezelligheid in de buurt.
Voor de routes naar en in LingeOever geldt dat er primaire en
secundaire routes zijn. De primaire routes kennen voor alle
modaliteiten een maximaal hellingspercentage van 3%, met
stop- en rustplateaus om te zorgen dat het overbruggen van
grotere hoogten voor iedereen goed te doen is. Daarnaast zijn
stoepen, fietspaden en straten breed genoeg om elkaar altijd
veilig en ruim te kunnen passeren.
In de publieke ruimte – maar ook naar de gebouwen toe en
erbinnen – zal de signalering in de vorm van blindengeleiders
(reliëf tegels, braille op leuningen en trappen) aanwezig zijn.
Deze uitwerking vindt in de definitieve ontwerpfase plaats.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 109
Legenda
Primaire routes: < 3% hellingspercentage
Secundaire routes: > 3% hellingspercentage

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
AM034.+000M.
! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! !
E58
AM032.+000M.
! ! ! ! ! ! ! !
! ! !
! ! ! ! !
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
110
! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Waterkerende werking van de dijk, huidige en toekomstige situatie
! !
LingeOever ligt in zijn geheel tussen de Linge en de
Arkelsedijk. Concreet betekent dit dat de wijk met haar
gebouwde delen geheel buiten de waterkerende legger
gelegen is en zo gebouwd dient te worden dat zowel de
half verdiepte parkeerkelders, als de deels lager gelegen
woondelen en de doorgang door de Arkelsedijk te allen tijde
vrij van water zullen zijn.
Door de gewenste doorgang door de Arkelsedijk ontstaat
letterlijk een “gat” in de dijk. Omdat het wenselijk is de
verbinding in de vorm van de onderdoorgang voetgangeren
fietsvriendelijk te maken, zal deze qua hoogte van het
maaiveld zowel moeten aansluiten op de Lingewijk, als
op de nieuwe wijk. Tegelijkertijd zal de constructie van de
onderdoorgang (tunnel) onder het bestaande wegdek van de
straat “Arkelsedijk” door moeten.
Dit heeft tot gevolg dat het waterkerende element van de
dijk, de legger - plaatselijk doorbroken wordt. De werking van
de legger en dus de waterkerende functie zal fysiek verlegd
moeten worden.
(
(
50
F4401
F4402
F3664
F3601
A7475
18h
A6112
A6942
2-4
6-8
10-12
46-48
F3662
A7047
1
Van Andel-Smitstraat
3
5
7
9
2
4
6
8
In dit plan wordt hiervoor een voorstel gedaan, (zie afbeelding
pagina rechts) om de doorgang mogelijk te maken, maar de
A6284
A6943
Lingewijk altijd van droge voeten te behouden.
In de verdere ontwerpfase en in overleg met het Waterschap
A7446
zal deze mogelijkheid verder (technisch) moeten worden
0 12,5 25 50 75
onderzocht, al dan aangepast om tot een compleet
Meters
A6499
Dijkpalen
Waterstaatswerk
Duiker
inrichtingsplan te kunnen komen. #*( Afsluiter Leidingen
Legger :
±
A6110
A6111
F4414
F273
52
11
13
15
24h/inp
24b
F4404
42-44
F3661
56
58
62
F4405 F4406 F4407 F4409
F4415
30-32
F4159
F4410
24c-24d
(
F4408
F4411
F4412
F4413
! !
! !
! !
10-12
14-16
18-20
22-24
A6113
F870
Theodorus Boomstraat
F3599
W. de Vries Robbéweg
64
F3301
(
Referentielijn Primaire Kering
Referentielijn Regionale Kering
Referentielijn Overige Kering
Teenlijn
F339
AM034.
35
100-528
A6114
F4347
F4470
F4905
4
F4348
Arkelsedijk
(
F1461
1
AM033.
15h
F780
F4346
F4904
3
71
Maria v Reigersbergenstr
6
F268
5
13
7
8
75
11
77
9
10
3
1
F875
11
F257
13
Rombout Hoogerbeetsstr
79
4
2
6
10-38
81
9
12
17
3
14
83
16
F251
85
1
18
F250
F249 F248 F247 F246
Wandconstructie
Drainages
Beschermingszone
Coupure
Hoofdgebouwen
( ( ( ( Sluis
Stortsteen
( ( ( (
( ( ( (
Harde Bekleding
++++
++++ Overig bouwwerk
Gemaal
Dwarsprofiellocatie
Keringverbeteringsconstructie
Kadastraal perceel
++++
?
F779
F261
F267
F264
F263
F260
F266
F259
F258
F265
F254
F255
F256
F4787
F253
F252
AZ003.+031M
Hugo de Grootstraat
20
F245
F244
A6282
12
24
F243
8
6
F334
4
2
26
F1464
F1463
7
28
Arkelse Onderweg
(
5
F324
F333
19
30
F241
7a
21
AM032.
3
F332
1
F331
23
F330
25
F3009
F3631
F4370
F4369
F1460
F329
27
F4371
F327
15
F328
13
11
F1459
1
9
3
5
7
Hendrik Hamelstraat
32
F240
A6281
A6283
2
2-4
F3011
6-8
F3012
F4470
10-12
14-16
F3666
Noorder-Lingedijk
18-20
Van Hoorneplein
Knieboomgaard
(
AM031.
Onderdeel : Situatie Legger
Dijkpaal traject : AM Aantal bld : 012 Bladnr : 010
Formaat : A3 Schaal : 1 : 1000 Status : Concept
Opnamedatum : - Getekend : T-DAM Datum : 2020
Besluitnr : 2020003319
Tek. nr. : AM010
Waterschap rivierenland; Legger Noorder-Lingedek, blad 12. Huidige situatie
3
2
1
22-24
F321
31
F3665
34
26-28
33
F320
A6280
A6117
30-32
F3667
35
F239
F319
34-36
6
5
4
37
38-40
F318
! ! !

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 111
Voorstel verplaatsing legger
Verplaatsing legger, over een lengte van 135meter, benodigd voor het maken van de doorgang Lingewijk-LingeOever.
In de tekening is de ruimte reservering van de bestaande en het nieuwe deel van de kering te zien.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
112
Hoogtekaart
Niveauverschil in het landschap
Omdat de Arkelsedijk een waterkerende functie kent, is een
voorstel gemaakt om de wijk waterveilig te maken, maar ook
de Lingewijk watertechnisch te beschermen. Het landschap
zal dan ook aflopen vanaf de Arkelsedijk (+6,0-6,2m NAP),
naar de nieuwe straat ten behoeve van de woningen (+4,0m
NAP), via het openbare landschap (+2,0m NAP) met een
verlaagde kademuur (+0,5m NAP) naar het niveau van de
Linge toe die op 0m NAP ligt .
Doorgang in de dijk
Voor de verbinding tussen de Lingewijk en LingeOever wordt
een doorgang in de vorm van een tunnel gerealiseerd. Om
deze doorgang mogelijk te maken moet ter hoogte van de
waterkerende legger in de hoge Arkelsedijk een ruimtelijk gat
worden gemaakt. Om de tunnel toegankelijk te maken voor
fietsers en voetgangers is een minimale vrije hoogte nodig,
waarbij het wegdek van de Arkelsedijk op de bestaande
hoogte blijft. Dit zorgt voor een peil midden in de doorgang
van + 2,25m NAP, wat hellend afloopt naar de Lingewijk waar
het maaiveld peil op +0,77m NAP ligt. Door deze doorgang
zou de dijk haar waterkerende werking op deze plek verliezen.
Hiervoor wordt de waterkerende legger binnen LingeOever
opgenomen, met een minimaal nodige lengte om de tunnel te
omarmen en de waterkerende werking te behouden.
Dit zorgt voor diverse hoogteverschillen tussen de Arkelsedijk
en het maaiveld van LingeOever, wat zichtbaar zal zijn in
het landschap, de nodige constructieve ingrepen in het
landschap.
+4,8 m
+6,0 -6,2 m
+5,0 m
+4,0 m +5,0 m +3,0 m
+5,0 m +0,5 m
+0,0 m
+6,2 m
+3,0 - 4,8m
+2,0 m
Legenda
oeverlijn +0,5m NAP
maximale lijn voor waterpeil Linge, +3,0m NAP
tot +3,0 m NAP
tot + 4,0m NAP
tot 4,8m NAP

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 113
Huidig hoogteverloop
Nieuw hoogteverloop
Nieuw hoogteverloop + bebouwing

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
114
Groen versus grijs
Het bestaande bedrijfsterrein is 100% bebouwd en verhard.
Alleen aan de oever is sporadisch sprake van beplanting. De
Arkelsedijk heeft groene taluds; de bovenzijde is nagenoeg
geheel verhard.
Het plangebied behoort op dit moment tot de warmere
plekken van Gorinchem, met een zeer beperkte biodiversiteit.
Uit de ecologische quick-scan (2019)is aanwezigheid van
beschermde planten- en diersoorten niet aangetoond.
De opgave was om 40% van het plangebied groen te maken.
Het plan voorziet nu in:
• behoud van de groene taluds van de Arkelsedijk
• inpassing van het nieuwe wegtracé naar de brug met
groene taluds
• maximaal groen langs de Linge en in het park aan de
noordzijde
• groene plekken in de verblijfspleinen
• groene daktuinen (intensief gebruikt) boven de
parkeergarages
• groene daken op de hoogste lagen, samen met PVpanelen
• potentie voor groen op balkons en aan gevels
Het percentage groen in de volle grond is bijna 41%. Daar
zijn de (half)verharde paden en parkeerplaatsen niet in mee
gerekend. De paden hebben geen hemelwaterriolering; alle
regenwater infiltreert in de bodem.
Vanwege de bestaande verontreiniging zal een belangrijk deel
van het nieuwe maaiveld van nieuw aan te brengen grond
zijn.
3d isometrie groen - verharding - gebouwde delen

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 115

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
116
Beheer van de openbare ruimte
Het gebied van LingeOever is een openbaar gebied met een
verschil in eigenaren voor verschillende zones.
De parkeergarages en de daar bovenop liggende daktuinen
zullen in eigendom zijn van een VVE behorende bij de
woningen. Beheer en ouderhoud van deze daktuinen maar
ook de groene daken op de gebouwen ligt dan ook bij een
VVE.
41.071 m2
De privé terrassen op de parkeergarage, als woninggebonden
buitenruimte, zullen qua ontwerp onderdeel uitmaken van
het landschappelijke ontwerp van deze daktuinen, maar met
onderliggende afspraken binnen de VVE worden verzorgd/
beheerd.
Alle openbare ruimte en verkeersstructuren (door- en
overgangen, straten, stoepen, fietspaden en parkeerplekken in
de open lucht) en alle groen ingerichte delen zullen beheerd
worden door de gemeente.
Bij de uitwerking van een definitief landschapsontwerp zullen
afspraken over het beheerniveau gemaakt moeten worden
om de beoogde beeldkwaliteit van de openbare ruimte en
het groen op peil te houden en de buurt zo aantrekkelijk
mogelijk voor zowel de bewoners als de andere gebruikers en
bezoekers.
1.870m2
5.285 m2
10.846 m2
Beheer categorieën
openbaar gebied
beheer gemeente - 41.071 m2
openbaar gebied
beheer VVE - 5.285 m2
collectieve daktuinen
beheer VVE - 10.846 m2
privé koopwoningen - 1.870 m2

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 117

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
118
Duurzaamheid
Natuurinclusief en ecologie
De planlocatie is op dit moment een sterk verhard gebied.
Met zowel de gestelde ambities als het voorliggende plan
wordt ingezet op stedelijk wonen in een landschappelijke
omgeving. Niet alleen de oever en de dijk hebben en krijgen
een groener karakter, maar ook de zones tussen de nieuwe
woonblokken, en op en aan de gebouwen zal ingezet worden
op diverse groenstructuren en typen. Dit zal de ecologische
routes ten goede komen en meer plekken doen ontstaan waar
dieren kunnen nestelen, voedsel kunnen vinden of kunnen
schuilen. De lineaire structuren van de Arkelsedijk en de
Linge begeleiden vliegroutes van vogels en vleermuizen.
Bomen en gebouwen bieden nestgelegenheid. Beplanting
biedt voedsel en schuilplekken.
Biodiversiteit t.b.v. fauna door nadere uitwerking van de
habitats van de onderscheiden doelsoorten. De doelsoorten
volgen uit de overkoepelende landschapsvisie voor de
Lingeoevers tussen de stedelijke bolwerken en het open
landschap ten noorden van de snelweg. Voor vogels en
vleermuizen worden nestkasten aan de gevels en op de daken
toegevoegd. Per doelsoort zijn de verschillend georiënteerde
gevels geschikt te maken. Gevelbeplanting ondersteunt
de habitat voor vogels en insecten. De vaste beplantingen,
heesters en bomen doen dat ook; de struiklaag biedt
eveneens ruimte voor kleine zoogdieren (met name egels).
In de uitwerking van het DO-IP wordt gebruik gemaakt van
lokale kennis (de stadsecoloog, het Natuurcentrum en de
Stichting Gorinchem Natuurlijk Groen, Biodiversiteit en
natuur | Gemeente Gorinchem).
Gebruik van de onbebouwde ruimte dient zowel recreatieve
doelen als de versterking van de natuurwaarden. Zowel in
het openbaar gebied (park langs de Linge, pleintjes, taluds
van de Arkelsedijk en de nieuwe dijk richting de brug)
als in de collectieve daktuinen zijn groenvoorziening en
speel- en zitplekken op elkaar afgestemd. Samen met de
gemeente worden de beheerdoelen vastgesteld zodat het
beplantingsplan in het DO-IP nader uitgewerkt kan worden.
Hemelwaterafvoer
Regenwater dat valt op gebouwdelen en daken wordt zoveel
mogelijk verzameld en gebruikt voor het bewateren van
groen en beplanting direct op of aan de gebouwde delen.
Regenwater op de openbare ruimte wordt in de bodem
geïnfiltreerd of/en loopt af via de hoogteverschillen naar de
Linge. Een hemelwaterafvoer ondergronds is niet nodig.
Waterhuishouding vergt een nadere berekening van de
waterberging in het project. De ambities worden samen
met de gemeente verder uitgewerkt zodat ze ook in
een beheerplan worden opgenomen. Hemelwater op de
gebouwen (en garagedaken) wordt opgevangen voor
hergebruik bij beregening van de daktuinen en voor vertraagd
aanbod op het openbaar gebied. Hemelwater op het openbaar
gebied infiltreert zoveel mogelijk in het openbaar groen
(40% van het plangebied) en maakt gebruik van natuurlijke
afstroming naar het laagste punt nabij de Linge. Alleen
bij extreme buien zal overstort op de Linge plaatsvinden.
Doorrekening van deze principes vindt plaats in de fase DO-IP
(Hemelwaterverordening - Rainproof).
Gezondheid
Gezond leven in een stedelijke setting betekent dat er
meerdere keuzes zijn om te ontmoeten, culturele activiteiten
te ontplooien, te bezoeken en om te sporten. Deze stedelijke
omgeving aan de Linge wordt een bestemming voor inwoners
van Gorinchem waar wonen, recreëren en ontmoeten samen
komen.
Door de aanplant van ruim 100 nieuwe bomen (en aanvullend
ook nog langs de nieuwe weg naar de brug) wordt schaduw
gegeven aan de openbare ruimte. Samen met de positie
van de gebouwen ontstaat een afwisseling van zonnige en
schaduwrijke plekken. Langs de oever van de Linge is het
lichter en zonniger dan elders in de openbare ruimte.
LingeOever biedt niet alleen wandelroutes door het
landschap en speelgelegenheden in de open lucht maar ook
aanleidingen voor ongeorganiseerde sporten zoals hardlopen
of bootcamp. LingeOever kan bijvoorbeeld dienen als een
circuit, door meerdere rondes via de bestaande en nieuwe
bruggen te maken. Door de openbare ruimte in te richten
dat het geschikt is voor streetsport, en het te voorzien van
rustpunten en een water-tappunt wordt de attractiviteit van
een plek versterkt.
Het ontwerp van de (buiten)ruimte zorgt ervoor dat
mensen uitgenodigd en uitgedaagd worden om meer
fysiek te bewegen. Het meest prominent is de mogelijkheid
om kleinere afstanden zowel te voet als met de fiets te
overbruggen. Door goed zichtbare en eenvoudig toegankelijke
stallingsplekken voor fietsen te organiseren en fietsparkeren
in gebouwen altijd los te koppelen van de parkeergarages
voor auto’s wordt de fiets een aantrekkelijke en snelle optie.
Alle appartementen hebben een woninggebonden
buitenruimte. Een deel van de appartementen kan gebruik
maken van gemeenschappelijke tuinen. Het is bijvoorbeeld
aangetoond dat 45 minuten per week tuinieren het risico op
depressies doet afnemen. De gemeenschapszin kan worden
versterkt door bijvoorbeeld een pluktuin of een groentetuin
aan te leggen in collectief beheer.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 119

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
120
Hittestress
In steden en dan vooral in de verharde, bebouwde delen is
er beduidend meer sprake van hogere temperaturen. Om
deze dichtbebouwde delen zo comfortabel mogelijk te maken
wordt er met de ambities en het daaruit vloeiende plan
ingezet op een zo groen mogelijke wijk met zo min mogelijk
verharding. Dit geldt zowel voor het maaiveld, als de daken
(en waar mogelijk gevels) van de gebouwen.
Vegetatie met verschillende maten, ruimte voor waterberging
en de door bomen - door de jaren - groter wordende
schaduwplekken zullen het “klimaat” in de wijk behaagelijker
maken dan een stenig alternatief.
Tegengaan van hittestress door de aanplant van voldoende
inheemse bomen, in groepen zodat schaduwplekken
ontstaan. De bedekkingsgraad is een indicator daarvoor
(Bedekkingspercentage boomkronen meten met i-Tree
Canopy (piusfloris.nl)). In het vervoltraject naar DO-IP
stellen we samen met de gemeente de criteria op aangezien
schaduw en zon ook van invloed zijn op de toepassing van
vaste planten, heesters en gevelbeplanting, natuurwaarden
van de oeverzone en kwaliteit van recreatieve plekken
(zitplekken, terrassen, weides).
kan lichtvervuiling worden voorkomen. Aangezien de entrees
in meerderheid aan de zijde van de Arkelsedijk of op de daken
zijn gelegen is een terughoudend lichtbeeld langs de Linge
mogelijk. In het DO-IP wordt dit samen met de gemeente
verder uitgewerkt.
Circulariteit
De ontwikkeling leent zich voor de toepassing van circulaire
materialen in zowel de openbare ruimte als de bebouwing. In
het beeldkwaliteitplan wordt daarop ingegaan.
De bestaande gebouwen en verhardingsmaterialen zullen
verwijderd moeten worden vanwege de noodzakelijke
bodemsanering en ophoging. Materialen die voor hergebruik
in aanmerking komen worden dan teruggebracht of elders
toegepast; dat kan ook voor gebouwonderdelen gelden.
In het vervolgtraject worden de ambities voor circulair
bouwen gezamenlijk verder uitgewerkt.
Door gebouwen te ontwerpen die voldoen aan de BENG-norm
voor oa een goed binnen klimaat en een goed landschappelijk
plan voor een behaaglijk buiten klimaat wordt LingeOever
een plek waar je in de openbare ruimte in koelte en warmte
kan ontspannen, ontmoeten sporten en van je eigen
buitenruimte gebruik kunt maken.
Lichtbeeld
Avondsituatie binnen het plangebied moet een evenwicht
vormen tussen veiligheid en terughoudend lichtbeeld ten
gunste van de biodiversiteit (fauna). Door te werken met lage
lichtarmaturen die ook dimbaar of bewegingsgestuurd zijn

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 121
schanskorven met ecologische potentie
bakstenen gemaakt van gerecycled bouwpuin
hergebruiken van bijvoorbeeld stelconplaten
muren van tweedehands tegels
muren van tweedehands tegels
sport en spel in de openbare ruimte

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
122
Natuurinclusiviteit & ecologie
De ecologische routes van het huidige landschap worden
belemmerd door de grote gebouwen en het verkeer op de
Arkelsedijk, hetgeen weinig ruimte overlaat voor veilige en
vriendelijke routes voor dieren. Eveneens is nestelen minder
goed mogelijk en is de oever te verhard.
Met het inrichtingsplan wordt tussen de groene zoom
rondom het historische centrum van Gorinchem en het
noordelijk gelegen landelijke gebied dat de Linge noordwaarts
begeleidt, een lange groene verbinding gemaakt, die
ecologisch routes aaneen schakelt. Dit zal vooral voor vogels
en landdieren het geval zijn, maar ook door het verzachten
van de oever gedijen van water afhankelijke dieren beter in
deze zone. Het doel is deze groene en blauwe routes voor
diverse dieren zo veel mogelijk barrière vrij te maken. Hier is
naast inzet door middel van dit plan ook inzet in de toekomst
van aangrenzende eigenaren en gemeente nodig om de
routes te verlengen en continueren.
Het gebied dient niet alleen als verbinding tussen grotere
gebieden met ecologische waarde maar ook als plek om een
diversiteit aan dieren en insecten te kunnen huisvesten in
het landschap waar wonen voor mens en dier hand in hand
kan gaan. Ingezet wordt om met diverse expertise in de latere
ontwerpfase in te zetten op een integraal plan betreffende
landschap en ecologie.
Gebouwen
De in het stedenbouwkundig plan en het inrichtingsplan
vastgelegde ambities voor biodiversiteit worden vergroot
door natuurinclusief te bouwen. De gebouwen zijn onderdeel
van het ecosysteem van de LingeOever, en in het beste
geval wordt het ecosysteem versterkt. Op de leefdaken is
ruimte voor hoogwaardige, intensieve groendaken, waardoor
hier een prettige verblijfsruimte ontstaat en een ecologisch
waardevolle bijdrage wordt geleverd. Op de hoger gelegen
Mogelijke natuurverbindigen langs de Linge

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 123
Dieren en routes in de L:ingeOever

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
124
polderdaken(waterretentie met een lage groene laag) dragen
PV- panelen bij aan de energievoorziening. De gevels dragen
bij aan het ecosysteem door middel van geïntegreerde
nestkasten, zorgvuldig verwerkt in de architectuur passend
binnen de gestelde beeldkwaliteit. De oriëntatie, maatvoering
en inpassing van de nestgelegenheid voor diverse soorten
varieert per gevel en de hoogte van een nestkast voor
specifieke vogelsoorten.
Gebouwen en natuur vullen elkaar aan en versterken elkaar.
Er zijn vijf lagen te onderscheiden:
• Een bloeiende, diverse kruidenlaag die nectar en
stuifmeel levert voor bijen, vlinders en andere insecten.
Deze bevindt zich op de daken. De groene polderdaken
zijn ook geschikt voor bijenkasten.
• De struiklaag waar de blokhagen en heesters
schuilplekken en nestgelegenheden bieden voor vogels
en kleine dieren. Deze bevindt zich in de daktuinen en
op de overgang gebouw-landschap.
• De gevels van de gebouwen bieden kansen voor
zangvogels, zwaluwen en vleermuizen, door zachte
grenzen, gevelbeplanting zoals klimplanten, poreuze
gevelvlakken en ingebouwde nestkasten.
• De openbare ruimte waar geen volle grond mogelijk is,
of de volle grond niet geheel benut kan worden door
de ondergrondse waterkering. Hier liggen kansen voor
kleine bomen, struiken en planten en grassoorten om
bijvoorbeeld de parkeervakken te vergroenen, en de
ecologische routes zo min mogelijk te onderbreken met
louter verharding.
• De volle grond, waar vegetatie kan worden gekozen
tot eerste orde bomen. Deze vegetatie in de vorm van
bomen, struiken, planten, bloemen- en kruidenmengsels
kunnen dienen een schuil- en schaduwplek bieden, als
voedsel in de vorm van nectar, stuifmeel en vruchten.
Daarnaast bieden ze een landschappelijke beeld,
dragen positief bij aan het vasthouden van water en
verminderen hittestress.
Binnen LingeOever vormen de noord-zuidverbindingen,
gekoppeld aan kleine leefgebieden op pleinen, groene daken
en binnenterreinen een ecologisch netwerk dat is verbonden
met de omgeving. Voor de selectie van de beplanting wordt
gekozen voor de doelsoorten voor het gebied: vleermuizen,
gierzwaluwen, kleine zangvogels (zoals huismussen), egels
en vlinders. De binnentuinen bieden met een gevarieerde
beplanting van bloeiende planten, struiken en bomen een
jaarrond geschikt leefgebied voor egels, vlinders, bijen,
vleermuizen en zangvogels. De groene daken vergroten het
voedselaanbod en bieden nectarplanten en struiken voor
luwte voor insecten en dekking voor huismussen.
Het groen in LingeOever bestaat uit grote bomen, kleinere
bomen, heesters, struiken, bodembedekkers en een kruidlaag.
Bij de inrichting maken we gebruik van principes uit de
permacultuur, waarbij soorten die elkaar versterken of
ondersteunen, naast elkaar staan.
Natuurinclusief ontwerpen

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 125
Dieren die in het ecosysteem van de omgeving voorkomen.
Kleine modderkruiper
Grote modderkruiper
Egel
Aalscholver
Putter
Groenling
Kamsalamander Bittervoorn Fuut
Krakeend
Witte kwikstaart
Vleermuis

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
126
Buitendijks wonen aan de Linge
Waterveilig
Het gebied ligt in haar geheel tussen de Linge en de
Arkelsedijk. Concreet betekent dit dat de wijk met haar
gebouwde delen geheel buiten de waterkerende legger
gelegen is en zo gebouwd dient te worden dat zowel de
half verdiepte parkeerkelders, als de deels lager gelegen
woondelen te allen tijde vrij van water zullen zijn.
Het door het Waterschap thans voorziene maximale waterpeil
van de Linge kan in extreme gevallen stijgen tot +2.80m
NAP. Alle bebouwing heeft een vloerpeil daarboven, met
uitzondering van de parkeergarages. Deze zullen dan ook
geen openingen hebben onder +2.80m NAP.
Bij een peilstijging hoger dan circa 1,0 meter zullen delen van
LingeOever overstromen. Tot +2.00m NAP geldt dat voor het
park tot aan het recreatieve pad. Daarna kan een groter deel
nat worden.
Het grondwater bevindt zich in het gebied op ongeveer
1,5m onder maaiveld (d.w.z. ongeveer +1.30m NAP). Met
de aanleg van LingeOever zal het grondwaterpeil kunnen
veranderen. Onderzoek in de volgende fase zal uitwijzen
welke maatregelen t.a.v. de uitvoering van de verharding van
de garages nodig is.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 127
Principe profiel waterberging intensief
doorsnede afwateringsprincipes ter hoogte van bouwblok 8 & 11

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
128
Hemelwaterafvoer
Hemelwaterafvoer naar de Linge
Er moet rekening gehouden worden met hemelwater en
de afvoer hiervan. Omdat de wijk direct aan de Linge ligt,
is de vrij directe afvoer van regenwater naar de Linge niet
problematisch. Dit wetende is het maken van een riolering
voor hemelwaterafvoer niet nodig.
Het vasthouden van hemelwater om de omgeving te ontzien
is ook geen doel op zich. Piekbuien zijn mogelijk (ook
meerdere momenten/dagen na elkaar), maar het vasthouden
van regenwater zoals in grote, erg verharde steden om
wateroverlast op straat te voorkomen is niet nodig.
Wel wordt doordacht omgegaan met de hoogteverschillen
in het gebied om het hemelwater zonder opstopping naar
de Linge te laten stromen. Dit betreft hoogteverschillen
tussen de gebouwde delen en in het landschap. Doordat het
grondwaterpeil lager ligt dan het maaiveld waarop de straat,
entrees en meeste gebouwde delen zijn gepositioneerd zal
de bodem een grote rol spelen in de snelle absorptie van het
regenwater. Daarnaast zal het percentage volle grond rondom
de gebouwde delen ervoor zorgen dat de infiltratie naar de
bodem in zowat alle regenachtige situaties zonder overlast zal
geschieden.
In de afbeelding is in principe het verloop van hemelwater
weergegeven, zowel voor de gebouwde delen als het
landschap, en zowel in verloop, irrigatie en infiltratie. Ook is
zijn de hoogte zones aangegeven, inclusief de zone die bij
hoogwater kan onderlopen: zone tot +3,0m NAP.
Legenda
zone +0,5 -+2 m NAP
zone +3,0 - 3,0m NAP
zone +3,0 - 3,7m NAP
zone +3,7 - 4,0m NAP
zone +4,0 - 4,8m NAP
zone +4,8 - 6,2m NAP
zone +5,0 m NAP
diverse hoogte zones in de LingeOever

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 129
Retentie en irrigatie
Het is uitgangspunt voor alle gebouwen en de parkeergarages
dat er een waterretentielaag op de daken wordt opgenomen
die water kan vasthouden om op deze wijze te voorzien in de
nodige irrigatie van de groen ontworpen daken en daktuinen.
Ook zal deze laag zorgen voor verkoeling van de gebouwen en
indirect ook koeling van de directe omgeving.
Inpandige HWA
Voor gebouwen dient rekening te worden gehouden met
de inpandig op te lossen HWA en afloop in het geval van
overstort of het lozen van water wanneer wenselijk, dit in
relatie met constructie en minimale vrije doorrijhoogte in de
parkeergarage.
Hogere daken
De minimale retentielaag zal 8cm bedragen, en geïntegreerd
worden in het ontwerp voor de daken, met een minimale
grondlaag van 30cm op de hogere dakdelen waar gedacht
wordt aan een sedum dakbedekking voor klein leven op het
dak en koeling van de zonnepanelen en het gebouw.
Daktuinen op garages
Ook hier bedraagt de minimale retentielaag 8 cm met een
gronddekking van minimaal 50cm op de parkeergarage.
Vooral voor deze daktuinen is het van belang - vanwege de
grote oppervlakken - dat er water kan worden vastgehouden
in tijden van droogte. Het uitgangspunt is dat er geen beroep
gedaan hoeft te worden op het bewateren van planten en
tuinen met drinkwater.
Principe profielen waterberging en -retentie: balkonbakken, plantvakken op de pleinen, sedumdaken en de parkeergarage
daktuinen.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
130
Water in de openbare ruimte
40% van het plangebied is groen of voorzien van
waterdoorlatende verharding. Dit is de belangrijkste manier
om klimaatbewust om te gaan met regenwater. Het op
natuurlijke wijze afstromen van regenwater via de onverharde
ruimte maakt het wel zichtbaar.
Wadi’s
Aan de laagste delen van het plan worden wadi’s toegevoegd.
Deze houden bij extreme buien tijdelijk water vast om het
vertraagd naar het grondwater of open water te voeren. De
wadi’s hebben ook een ecologische functie voor de oever van
de Linge.
Zachte oever
Langs de oever is de bodem minimaal verhard, en steigers
zweven boven de grond.
Op de pleinen
Op de pleinen, waar de hoogteverschillen tussen de
Arkelsedijk en de Linge maximaal te beleven zijn, is
regenwater zichtbaar in gestrate goten en overstorten.
Gebouwen
Regenwater op daken wordt vertraagd afgevoerd, deels naar
de daken van de garages (de beregening van daktuinen)
en deels naar het openbaar gebied. Uitstroomopeningen
van hwa-leidingen kunnen zichtbaar aanwezig zijn in het
openbaar gebied, in de vorm van goten. Er kan niet direct op
het groen worden afgevoerd (vanwege uitspoeling).
inspiratiebeelden water in de openbare ruimte

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 131
Legenda
Watermanagement in de LingeOever
daken parkeergarage, waterbergin en opvang hw
bebouwing, irrigatie
groene daktuin, waterberging en hergebruik van
water: irrigatie
groene parkeervakken, infiltratie met ondergrondse
drainage
paden op volle grond
wadi in het park, waterberging, speelaanleiding
richting afwatering
afvoer naar de Linge

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
132
Bomenplan
In het bomenplan is er voor gekozen bomen te selecteren die
kunnen voorzien in schaduw en zo het gebied helpen afkoelen
in warme perioden. Daarnaast voegen de bomen esthetische
en ecologische waarde toe.
De boomkeuze volgt de biotoop langs de Linge. Er komen
bomen met kleine vruchten en noten, inheemse bomen met
klein blad wat de zon gefilterd doorlaat, en met een kroon die
door het jaar heen van kleur verandert. De beleving van de
seizoenen is een belangrijk aspect bij de soortkeuze.
Het doel van zowel de daktuinen als de openbare ruimte is
om de natuurlijke biotoop zo dicht mogelijk bij de huizen van
de mensen te brengen. Gezond leven wordt verzekerd door
een sterke verbondenheid met de natuur en daarom is het
belangrijk om planten te selecteren die verschillende soorten
op de drempel van de huizen van mensen zullen brengen.
De verschillende bomen bieden beschutting aan vogels en
kleine dieren. Fruit- en notenbomen zijn een voedselbron
voor zowel vogels als mensen. De bomen met bloemen
trekken insecten aan. Net als bij het beplantingsplan zal de
selectie van bomen een seizoensgebonden beeld laten zien:
bomen die in het voorjaar bloeien en bomen met prachtige
herfstkleuren. Alle gekozen bomen zijn inheems.
Voor de overige groene, openbare ruimte zijn enkele solitaire
eerste orde bomen geselecteerd met een mooi bloeiend
lentebeeld of een bijzonder herfstblad.
Op de daktuinen van de parkeergarages staan bomen
van de tweede of derde orde, waar een minimum van
60 gronddekking voor nodig is. Deze bomen hebben
een transparanter kroon om de daglicht toetreding in de
woningen niet te zeer te belemmeren. Ook worden bomen
geselecteerd met mooie voorjaarsbloei.
Aan de Lingeoever en het park worden bomen van de eerste
orde gepland.
De bomen worden specifiek voor de nestgelegenheid van
vogels geselecteerd en zorgen voor broedplaatsen en een
sterke verbinding met de rest van de Lingezone.
De monumentale platanen op de Arkelsedijk worden
behouden en beschermd, en waar mogelijk kunnen door het
verplaatsen van de waterkerende legger extra bomen worden
toegevoegd om de rij aan te vullen. Aan de ontsluitingsstraat
en tussen de parkeerplaatsen staan bomen van de tweede
orde met een transparante uitstraling, om het straatprofiel
aantrekkelijker te maken.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 133
bomen met transparante
uitstraling op de daktuinen
bomen met bijzondere herfst- en
bloeikleur

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
134
Bomenplan kaart

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 135
Beplantingsplan kaart

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
136
Beplantingsplan
Het beplantingsplan zal een verscheidenheid aan soorten
vegetatie kennen, om een weelderige en vrolijke omgeving
voor alle seizoenen te creëren en de ecologische waarde
van het gebied te verbeteren. Naast de benodigde verharde
verkeersstructuren en pleinen, zijn de overige zones van
gebied zoveel mogelijk landschappelijk en groen ingericht.
Vaste planten, heesters en hogere grassen zijn geselecteerd
om contrasten te creëren tussen gebieden met grotere
en kleinere typen vegetatie. Struiken bieden onderdak en
beschutting aan kleine dieren en vogels. Vruchtdragende
planten trekken vogels aan en kunnen ook zo gekozen en
geplant worden dat de vruchten door gebruikers geplukt
kunnen worden. De bloemrijke planten trekken insecten en
bijen aan. Ruigtes bieden schuilplekken voor egels.
Het gekozen palet aan planten en bloemen voor LingeOever
is bedoeld om een kleurrijk, aromatisch en uitnodigend
landschap te creëren waarin het prettig is om te verblijven of
doorheen te waden.
• Aan de rivierzijde bestaat het landschap uit gras en
plekken met vaste planten en heesters. Verblijven in het
gras kan op meerdere plekken in de zon of schaduw aan
de Linge.
• Het noordelijk gelegen oeverpark is een glooiende
grasheuvel met overwegend eerste orde bomen. De
voorgestelde wadi bevat ruige kruidenmengsels.
• De daktuinen bovenop de parkeergarages zijn groen, maar
kleurrijk met enkele hogere struiken, kleinere bomen of
hogere grassen voor privacy, of om kleine hoekjes van rust
te creëren.
• De hoge daktuinen op de gebouwen zijn bedekt met
sedumgrassen, maar kunnen, afhankelijk van hun functie,
ook in de architectuur geïntegreerde plantenbakken
met sierplanten of zelfs kleine gemeenschappelijke
moestuinen bevatten.
• Het dijklandschap is overwegend grasrijk. Op de hellingen
van de dijk is de mogelijkheid om wilde bloemen toe te
voegen. Wanneer de waterkerende legger (gedeeltelijk)
verplaatst is bestaat de mogelijkheid de bestaande
platanenrij (deels) voort te zetten op de dijk.
• In de meer verharde openbare ruimtes worden
plantenbakken met siergrassen voorgesteld.
De planten die gekozen worden voor de groene gevels zijn
klimplanten die ook op noordelijk georiënteerde gevels
kunnen groeien, of op een plek waar de zon niet altijd
beschikbaar is. Op deze manier wordt een groenblijvende
gevel gegarandeerd.Op andere plekken liggen groene gevels
met een selectie van bloeiende planten die kleur en een
levendige sfeer geven. De selectie van planten is niet alleen
om de variatie in kleuren, maar ook vanwege de betekenis die
die planten kunnen hebben voor de gewenste biotoop.
Speciale aandacht in het project wordt besteed aan
zangvogels, vleermuizen, insecten en kleine zoogdieren. De
keuze is voornamelijk voor bloeiende planten. Dit geeft niet
alleen een kleurrijke en vriendelijke uitstraling, maar versterkt
ook de biodiversiteit in het gebied.
De bloeiende planten worden geselecteerd om ervoor te
zorgen dat kleine insecten en vlinders ruimte kunnen vinden
om te broeden en voedsel te vinden. Ook worden kleine
bessen toegepast om ervoor te zorgen dat zangvogels voedsel
hebben. De daktuinen zijn de perfecte plek voor insecten en
zangvogels, hier kunnen de verschillende soorten dankzij de
diversiteit van de vegetatie gemakkelijk hun voedselvoorraad
en nestruimte vinden.
Wat het onderhoud betreft zullen de tuinen boven de
parkeergarages, de daktuinen, de wadi in het park en de
plantenbakken van de openbare ruimte intensief worden
beheerd. De rest van het groen is onderhoudsvriendelijker en
zal ook natuurlijke groei faciliteren en toestaan.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 137
inspiratiebeelden
soorten beplanting en toepassing

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
138
Materialen & meubilair
Voor het gebruik van meubilair in de openbare ruimte is
het uitgangspunt een uitgebalanceerde combinatie van
materialen die de architectonische taal van de gebouwen
aanvullen en passen in de natuurlijke sfeer. Een palet van
aardse en lichtgrijze tinten wordt gevolgd voor alle elementen.
Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de materialen
baksteen, natuursteen en hout.
De toegangsweg voor de wijk is van gebakken klinkers.
De aangrenzende parkeerplaatsen in de openbare ruimte
zijn waterdoorlatend van aard. Integraal meeontwerpen
en doordacht materialen kiezen zullen hier vereist zijn om
vriendelijk ogende parkeerplekken te maken. Voor de trottoirs
aan de straat en andere intensief gebruikte zones zoals het
centrale plein en de overige verbindingen met de Lingewijk
- met hoogteverschil - worden betontegels toegepast. Hier
is ook toepassing van grotere betonplaten uit het gebied
denkbaar.
De tuinen op de parkeergarages worden grotendeels groen
met een duidelijke route erdoorheen. Het pad wordt breder
als er een zit- of speelruimte is. Het pad is gemaakt van
stenig materiaal dat in gebieden met een lagere intensiteit
geleidelijk overgaat in het groen.
De recreatieve route parallel aan de Linge wordt uitgevoerd
in asfalt met gewalste schelpen. De gebieden waar het pad
breder wordt, worden gemaakt van hout, in de vorm van
steigers aan het water.
De paden in het park worden halfverhard om
waterdoorlatendheid mogelijk te maken en een natuurlijkere
uitstraling te creëren.
inspiratiebeelden
meubilair en inrichting

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 139
Materialenkaart

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
140
Verlichting
LingeOever kent diverse soorten openbare ruimte, hierbij
hoort ook diverse verlichting.
De ontsluitingsweg van het gebied, ofwel de straat voor alle
modaliteiten zal verlicht worden met lichtpalen van 4,5 meter
hoog. Op de tekening is te zien hoe het licht geprojecteerd
wordt op de straat, stoepen, parkeerplaats(en) en het
doorgaande fietspad.
Daar waar er in het gebied sprake is van een route die
door een wand begeleid wordt - bij de doorgang door
de Arkelsedijk naar de Lingewijk en de kleine keerwand
die ontstaat bij de supermarkt door de ontsluitingsweg
LingeOever in - wordt er muurverlichting toegepast op
geringe hoogte. De doorgang en tunnel zelf zal voorzien
worden van vandaalbestendige LED verlichting op hoogte.
De daktuinen kennen een andere sfeer, en zijn belangrijk
voor de overgang tussen de verschillende woonblokken
en de openbare ruimte. De routes voor voetgangers zullen
verlicht worden met 1 meter hoge bolder armaturen. Dezelfde
armaturen zullen worden gebruikt om het zuidelijke deel van
de oeverroute te begeleiden, evenals de doorsteken tussen de
straat en de oeverzone.
De noordelijke oeverzone en het oeverpark zullen minder sterk
verlicht zijn (in aantal armaturen van 4,5 meter hoog), dit
om de diverse dieren die in het gebied leven/van het gebied
gebruik maken zo min mogelijk te storen, ofwel negatief te
belasten.
Trappen en hellingbanen in het gebied bedoeld voor
voetgangers zullen worden voorzien van geintegreerde
verlichting in de leuningen en van muurverlichting.

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 141
Verlichtingsplankaart

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
142
Doorsnede ter hoogte van kavel 7 en 11
m
0x300mm
rook
Betonband:
breedte 150mm
Rijweg:
Bestaande asfalt verharding,
met rode toplaag voor fietsstroken
Trottoirs:
Betontegels
Betonband:
breedte 100mm
Trapelement met leuning:
cortenstaal
Betonband:
breedte 150mm
Parkeerplaatsen:
graskeien
Betonband
Breedte 150mm,
Rijbaan:
gebakken klinkers
Lichtmast:
4,5m
Sedumdak
Privé buitenruimte:
betontegels groot formaat
Lichtmast:
bolder
Verharding daktuin:
betontegels, hergebruikt materiaal
Picnickset:
Arkelsedijk
+6.20 NAP
+5.00 NAP
+5.00 NAP
1m 4m 1m 2.1m +4.00 NAP
+4.00 NAP
Waterkering
+1.50 NAP
4.5m
0.9m
4.5m 2.1m

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 143
lpen
Verharding daktuin:
betontegels, hergebruikt materiaal
Picnickset:
hout
Intensief daktuin substraat
400-1000mm
Waterretentie laag:
80mm
Privé buitenruimte:
betontegels groot formaat
Schanskorf wanden
Lichtmast:
bolder
Pad langs de Linge:
asfalt met toplaag van gewalste schelpen
Oeverbeplanting
Bestaande keerwand:
ingekort tot 0.5m boven waterpeil,
afgedekt met beton deksloof
2m
+5.00 NAP
+4.00 NAP
+4.00 NAP
50 NAP
2.5m
+2.00 NAP
4m
Linge

Waterkering
+1.50 NAP
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
4.5m
0.9m
4.5m 2.1m
144
Doorsnede ter hoogte van kavel 5
Betonband:
breedte 150mm
Rijweg:
Bestaande asfalt verharding,
met rode toplaag voor fietsstroken
Trottoirs:
Betontegels
Betonband:
breedte 100mm
Parkeerplaatsen:
graskeien
Betonband
Breedte 150mm,
Rijbaan:
gebakken klinkers
Lichtmast:
4,5m
Trottior:
betontegels 300x300mm
met geleidestrook
Traptreden:
stalen rooster
Sedumdak
Hellingbaan met stalen leuningen
Arkelsedijk
+6.20 NAP
1m 4m 1m 2.1m
2.1m
+4.00 NAP
+4.00 NAP
+5.00 NAP
+4
Waterkering
4.5m
0.9m
4.5m 2.6m
+1.50 NAP
2

+1.50 NAP
2.5m +2.00 NAP
Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 4m
145
Linge
Hellingbaan met stalen leuningen
Muren:
gestapelde betontegels
met betonnen afdekkers
Zitrand op muur: hout
Traptreden:
beton
Bestrating:
Betontegels
Schanskorf wanden
Lichtmast:
bolder
Pad langs de Linge:
asfalt met toplaag van gewalste schelpen
Oeverbeplanting
Bestaande keerwand:
ingekort tot 0.5m boven waterpeil,
afgedekt met beton deksloof
werknummer
2110
opdrachtgever
Groep Caenen
Capital Fund
werk
Gorinchem
Lingeoever - Arkelsedijk
stadium
Voorlopig Ontwerp
onderwerp tekening
Doorsneden
schaal
1:200
formaat
A2
+4.75 NAP
+5.00 NAP
+4.00 NAP
+3.00 NAP
getekend
AS
+1.50 NAP
2m 0.3m 11.05m
4m
+2.00 NAP
Linge
+0.00 NAP
datum
16.05.2023
gewijzigd
13.06.2023
tekeningnummer
L-130

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt
146
Sport en spel

Stedenbouwkundig plan LingeOever Gorinchem | Rijnboutt 147
Het onbebouwde gebied wordt zo ingericht dat
er verschillende plekken zijn voor sport en spel.
Speelgelegenheid voor de kleinste kinderen bevindt zich
op de daken, goed ingepast in de groene ruimte. Voor iets
oudere kinderen zijn er plekken langs de oever, die ze ook
delen met informele sportplekken voor volwassenen.
In het park worden speelaanleidingen gemaakt voor de
oudere jeugd, met natuurlijke materialen. Ook bij het
horecaplein zijn speelaanleidingen.
Een bijzondere speelplek bevindt zich bij de gebiedsentree,
waar in de te behouden constructie mogelijkheden zijn voor
sport en spel.
Straatmeubilair: eenvoudige vormen
Straatmeubilair: innovatie
Halfverharde paden in het park
Straatmeubilair: gebruik van materialen die het industriële verleden van de
locatie herinterpreteren

Rijnboutt Amsterdam
Moermanskkade 317
1013 BC, Amsterdam
T +31 (0)20 530 48 10
info@rijnboutt.nl
rijnboutt.nl
@rijnboutt