You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
INTERVIEW<br />
Hart Kwink Moker, 1994<br />
foto Oliver Schütt<br />
Anouk van Dijk was artistiek leider van het toonaangevende Australische<br />
dansgezelschap Chunky Move van 2012 - 2019. Vanaf 1999 toerde ze met haar Amsterdamse<br />
gezelschap anoukvandijk dc uitvoerig in Nederland en ver daarbuiten. In 2012 ontving Van<br />
Dijk de Gouden Zwaan, ter erkenning van haar artistieke en academische bijdrage aan<br />
de dans in Nederland. Haar bewegingssysteem Countertechnique geniet internationale<br />
bekendheid en wordt wereldwijd gedoceerd. Sinds 2021 woont Van Dijk weer in Nederland<br />
en creëert werk voor internationale ensembles en gezelschappen.<br />
www.countertechnique.com<br />
house Krisztina de Châtel, die moderne<br />
dansvoorstellingen op locatie maakten en<br />
mogelijkheden creëerden voor mijn generatie.<br />
Toch waren leidinggevende posities<br />
in de dans voor vrouwen in Nederland<br />
nog amper mogelijk. Kijk naar landen<br />
als IJsland en India: die waren daarin<br />
voorlopers.’<br />
Pragmatische vrouw<br />
Anouk van Dijk groeit op in Velp als<br />
dochter van een, naar eigen zeggen, ‘vrij<br />
pragmatische vrouw’. Eind jaren zestig<br />
sticht haar moeder er samen met een club<br />
andere vrouwen de eerste peuterspeelzaal,<br />
voorloper van de huidige kinderopvang<br />
tot 4 jaar. Destijds<br />
een revolutionaire onderneming,<br />
want alleen ontaarde<br />
moeders zorgden niet zelf voor<br />
kinderen in die leeftijdscategorie.<br />
Haar eigen plan trekken<br />
wordt er, mede door haar moeder,<br />
met de paplepel ingegoten.<br />
‘Mijn moeder was van mening<br />
dat ik, mits het niets werd met<br />
mijn danscarrière, altijd nog<br />
kon studeren.’<br />
Op 16-jarige leeftijd switcht<br />
de dan nog jonge danseres van<br />
het atheneum naar de havo,<br />
zodat ze zeventien is op het moment<br />
van auditeren bij de Rotterdamse<br />
<strong>Dans</strong>academie. ‘Wisselen moest, anders<br />
was ik te oud voor de opleiding.’<br />
In de beginjaren krijgt ze een vormgerichte<br />
training, gefocust op klassiek ballet,<br />
Cunningham, Graham en Limón-techniek.<br />
Ze danst in eigen werk, leidt de repetities<br />
en stuurt licht en muziek aan. ‘De<br />
connectie maken tussen artistiek denken<br />
en duidelijk overbrengen aan je medewerkers<br />
wat je wilt zeggen met een stuk, vergt<br />
doorzettingsvermogen. Ik zie het terug bij<br />
de jonge makers tijdens mijn workshop:<br />
alles tegelijk managen is een vak apart.’<br />
Countertechnique<br />
Na haar diploma en een periode als solist<br />
bij verschillende (internationale) gezelschappen<br />
legt ze zich toe op eigen choreografieën.<br />
‘In de periode dat ik bij Amanda<br />
Miller’s Pretty Ugly Dance Company in<br />
Duitsland werkte, ging ik beter luisteren<br />
naar mijn eigen lichaam. De andere dansers<br />
volgden ‘s ochtends balletlessen, maar<br />
voor mijn lichaam deed dat te weinig. Op<br />
een dag ben ik mijn eigen les gaan ontwikkelen:<br />
een format dat me in vorm zou<br />
houden terwijl ik toerde.’<br />
Hieruit creëert Van Dijk haar eigen<br />
bewegingsmethode: de Countertechnique,<br />
die breekt met het uitgangspunt dat alle<br />
beweging gerelateerd is aan een centrum<br />
in het lijf. In de techniek vinden dansers<br />
hun balans door elke beweging een<br />
tegenbeweging te geven, met een grotere<br />
bewegingsvrijheid tot gevolg. De methode<br />
ondersteunt bij een lang en gezond carrièrepad.<br />
‘Ik geef les over de hele wereld,<br />
en overal aan ervaren dansers dat stoppen<br />
op een ‘bepaalde leeftijd’ helemaal niet<br />
nodig hoeft te zijn, mits ze dat zelf gericht<br />
sturen. Ik test de techniek ook steeds weer<br />
op mijn eigen lichaam, en ben benieuwd<br />
waar ik tegenaan loop met de herneming<br />
van Hart Kwink Moker.’<br />
Broedplaats voor artistiek talent<br />
Van Dijk kijkt uit naar de hereniging. ‘Als<br />
jubileumvoorstelling biedt het stuk een<br />
mooie kans om samen terug te blikken<br />
op het verleden en onze reactie daarop te<br />
overdenken. In tegenstelling tot naburige<br />
landen zie je in Nederland voornamelijk<br />
jonge dansers op het toneel, terwijl meer<br />
diversiteit in de culturele canon juist nieuwe<br />
inzichten kan verschaffen hoe we als<br />
vergrijzende samenleving langer onafhankelijk<br />
kunnen blijven.’<br />
Met het oog op de toekomst van het<br />
Nederlandse danslandschap, is de choreograaf<br />
recht door zee: ‘Alleen vanuit<br />
innerlijke drang creëren én werken aan<br />
een repertoire-perspectief zijn nodig om<br />
onze sector sustainable te maken. Een<br />
plek als Korzo is en blijft<br />
een belangrijke broedplaats<br />
voor artistiek talent. Binnen<br />
onze landgrenzen en ver<br />
daarbuiten is het een unieke<br />
organisatie die we moeten<br />
koesteren.’<br />
Ze slaat haar handen ineen en<br />
blikt over het IJ. Flarden mist<br />
hebben zich verzameld boven<br />
het wateroppervlak. ‘Dat ik<br />
binnenkort weer zelf op het<br />
podium sta, voelt vreemd<br />
maar tegelijk opwindend.<br />
Mijn verlangen om terug<br />
te keren naar het toneel<br />
komt deels voort uit het geloof dat je na<br />
je vijfendertigste nog steeds volop kunt<br />
dansen. Het zou eigenlijk niet uitzonderlijk<br />
hoeven zijn om oudere dansers op het<br />
podium te zien. Een gezelschap oprichten<br />
waarin meerdere generaties dansers zijn<br />
vertegenwoordigd, lijkt me een mooie<br />
uitdaging.’<br />
Anouk in 2022<br />
foto Pippa Samaya<br />
Tijdens het jubileumprogramma op<br />
23 februari presenteert Korzo theater in<br />
Den Haag een dwarsdoorsnede van veertig<br />
jaar Korzo, met werk van oud-makers,<br />
huidige makers en nieuwe makers. Anouk<br />
van Dijk danst Hart Kwink Moker uit 1994<br />
met de oorspronkelijke cast.<br />
www.korzo.nl<br />
FEBRUARI <strong>2024</strong> | DANS MAGAZINE 19