uluslararası tarımsal yayım sistemleri - Prof. Dr. Ziya Yurttaş

69
5. Yunanistan’da Tarımsal Yayım (6)
Yunanistan‟da Tarımsal Yayım resmen 1950 yılında kurulmuştur. Bu kuruluşun amacı
üretimde verimliliği sağlamanın yanında kırsal alanda sosyal düzenlemeler de
gerçekleştirmekti. 1950 li yıllar ve 60 lı yılların ilk yarısında kuruluş amaçlarını
gerçekleştirmede oldukça başarılı olmuştur.
Bu yıllar Yunanistan‟da Tarımsal Yayım‟ın “altın çağı” olarak nitelendirilir. Bu
dönemde özellikle agronomist Yayımcılar belirli programlar çerçevesinde çok başarılı
hizmetler yerine getirmişlerdir. Bu dönemde Yayımcılar “değişim ajanı” rolünü iyi oynamışlar
ve özellikle önder çiftçilerin modernizasyona karşı tutumlarını olumlu yönde değiştirmişlerdir.
Bu dönemde Yayımcıların karşılaştıkları sorunlar mevcut teknoloji ve yeni girdilerin katkısı ile
kolayca çözülebiliyordu. Bunun sonucu olarak stratejik ürünlerde ülke 1950 li yılların sonuna
doğru kendine yeterli duruma geldi.
1960 lı yılların sonunda Yayım Servisi ülke düzeyinde yaygınlaştı. Ancak, bu
dönemde Tarımdaki sorunların niteliği değişmeye başladı. Artık yalnızca üretim artışı ile
sorunların çözümü gerçekleştirilemedi. Bu noktadan sonra tarımsal yapı ve pazarlama
konuları ile ilgili sorunlar öncelik kazanmaya başladı. Bu sırada ortaya çıkan sorunların
çözülememesinden kaynaklanan hoşnutsuzlukla Tarımsal Yayım Servisine olan güven de
azalmıştır. Bu zamandan sonra Tarımsal Yayım Servisi bürokratik görevlerle daha çok
meşgul olamaya başladı ve etkinliği azalmaya başladı.
Kamu Yayım Sevisi etkinliği azaldıkça, özel yayım hizmetleri gelişmeye başladı.
Tarıma girdi temin eden özel kuruluşlar çiftçilere teknik hizmetler konusunda giderek daha
artan bir biçimde hizmet vermeye başladı.
1981 yılında Yunanistan'ın Avrupa Topluluğuna girmesi sonrasında Ortak Tarım
Politikası (CAP) nın uygulanması görevi doğrudan doğruya Kamu Yayım Servisine verildi.
CAP ilkelerine göre rekabet gücü potansiyeli olan işletmeler daha çok desteklenmeye
başlandı. Günümüzde bu politika devam etmektedir.
6. Yunanistan’da Tarımsal Desteklemeler (7)
Diğer ülkelerde olduğu gibi Yunanistan‟da da tarım sektörü her zaman
desteklenmiştir. Bu desteklemelerin klasik şekli çiftçiler arasında büyüklük ve benzeri
özellikleri göz önünde bulundurmadan girdilerin subvansiyonu ve taban fiyatları yoluyla
olmuştur.
Yukarıda da belirtildiği gibi, Yunanistan‟ın Avrupa Topluluğuna 1981 yılında
girmesinden sonra destekleme politikalarında önemli bir değişik benimsendi. Avrupa
Topluluğu Ortak Tarım Politikaları çerçevesinde desteklemelerin daha çok rekabet gücü olan
ve ülkenin verimli ovalarında çiftçilik yapan “dinamik çiftçiler” olarak adlandırılan çiftçilere
yönelik olması kararlaştırıldı. Diğer çiftçiler ise “telafi ödemeleri” olarak adlandırılan
ödemelerle desteklendi.
1990 lı yıllarda hükümet tarım sektörünü desteklemek için bazı uygulamalar yaptı. Bu
çerçevede, tarımsal gelirlerin birçok vergiden muaf tutuldu, düşük faizli kredi temin edildi,
tarımsal girdiler desteklendi tarıma dayalı sanayi işletmeleri desteklendi ve bir yenilik olarak
ağır tarım ve iş makinelerinin çiftçiler ve tarım kooperatifleri tarafından ucuz kiralar karşılığı
kiralanması imkanı getirildi. Diğer taraftan işletmelerin gittikçe küçülmesi eğilimini durduracak
önlemler alındı.
Bazı araştırmalarda tarımsal desteklemelerin hesaplanmasında OECD tarafından
geliştirilen bir ölçü kullanılmaktadır. Bu ölçü ürün satış fiyatı içinde destek miktarının oranıdır.
Bu ölçüye göre, Yunanistan‟da uygulanan desteklemelerin AB ülkelerine paralel bir seyir
takip ettiği anlaşılmaktadır. Destek oranı 1993 yılında % 40 oranı ile maksimum düzeye
çıkmıştır. Bu oran 2006 yılında % 37 düzeyine düşmüştür. Ancak bu noktada şunu da ifade
etmek gerekir ki, destek oranı hayvansal üretimde bitkisel üretime göre daha fazladır. Bu fark
bazen 10 puana kadar çıkmaktadır.