SOS206U

Web 2.0
Web 2.0, 2004 yılında O’Reilly Media tarafından düzenlenen ve teknoloji dünyasından önemli isim ve
şirketlerin katıldığı bir konferansta ortaya atılan fikirler üzerine kurulmuş bir kavramdır. Bill O’Reilly
yeni nesil etkileşimli web sitelerini, online toplulukları ve içeriğin kullanıcılar tarafından yaratıldığı bu
yeni ortamı Web 2.0 olarak adlandırmıştır. Her ne kadar bu konferansa katılmayan bazı çevreler
tarafından kabul görmese de aslında altında yatan iki gerçek bu kavramı geçerli kılmaktadır. Web 2.0’ın
ortaya çıkmasını sağlayan teknolojik gelişmeler (Ajax, RSS, XML, CSS, vs.) kullanıcıların bilgiye erişme
felsefesinde yaşanan büyük değişime yol açmışlardır. Web 2.0 içinde kullanıcılar artık sadece izleyici
değil aynı zamanda aktif birer de kullanıcı halini almışlar, bir başka deyişle “yaratıcı tüketicilere”
dönüşmüşlerdir. Kullanıcılar Web 2.0 sayesinde bir sitedeki içerik hakkında yorum ya da değerlendirme
yapabilmekte, içeriği kolaylıkla paylaşabilmekte, topluluk oluşturup, oluşturulmuş topluluklarda yer
alabilmekte ya da yarattıkları içerik ile diğer kullanıcıların görüşlerini olumlu ya da olumsuz yönde
etkileyebilmektedir. Web 2.0, kullanıcıların okur olmaktan çıkıp okur-yazar oldukları yeni platformun
adıdır.
Web 2.0, WordPress ve Blogger gibi hazır sistemlerin ortaya çıkması ile kodlama bilgisine ihtiyaç
duymadan, kullanıcıların kişisel siteler oluşturup bilgi paylaşımına katılmasını ve iki yönlü bilgi akımının
oluşmasını sağladı. Zengin Internet uygulamaları ortaya çıktı. RSS sayesinde yayıncıların kendi
aralarında ortak bir dil kullanılmasını sağladı. Sosyal ağların ortaya çıkması ve insanların belirli
düşünceler altında topluluklar oluşturarak düşüncelerini daha geniş kitlelere duyurabilme olanağı doğdu.
Web 2.0’ı Web 1.0’dan ayrıştıran ve yeni tür Web uygulamalarını nitelendiren üç temel özellik
bulunmaktadır;
Ücretsiz ve Sade Çevrimiçi Uygulamalar
Yeni nesil Web 2.0 uygulamalarının en önemli özelliklerinin başında, bu uygulamaların hizmet odaklı,
ücretsiz ve basit çevrimiçi (online) uygulamalar olmaları gelmektedir;
• Yazılım paketlerinden çevrimiçi hizmet uygulamalarına doğru bir kayma: Yeni nesil Web
2.0 uygulamaları, firmaya özel yazılım ürünlerine dayalı olarak geliştirilen ilk dönem Internet
uygulamalarının aksine, genellikle açık kaynak yazılımlarını kullanmakta ve platformlardan
bağımsız olarak çalışabilmektedir. Bir başka deyişle, bu uygulamalar bir yazılım paketi olarak
değil hizmet paketi olarak sunulmaktadır. Genellikle herkes ücretsiz olarak bu hizmetlere
ulaşabilmekte ve karşılığında lisans ücreti istenmemektedir. Bu uygulamalar Internet üzerinden
kolayca indirilmekte, dağıtılmakta ve istendiği gibi paylaşılabilmektedir.
• Sadelik: Web 2.0 uygulamalarında kullanıcı arayüzlerinin oldukça sade bir yapıya sahip olduğu,
uygulamaların sınırlı sayıda özellik taşıdığı ve bu uygulamaların sundukları “değer önerisinin”
de kolaylıkla anlaşılabilir özellikte olduğu görülmektedir.
• Yaratılan ağ sayesinde kullanıcıyı hapsetme: Web 2.0 uygulamalarında yaratılan ağ,
kullanıcıların o uygulamaya hapsolmasına sebep olabilmektedir. Örneğin, Skype.com’u kullanan
bir tüketici, eğer ki iletişimde olduğu tüm arkadaşları da aynı hizmeti kullanıyorsa, daha uygun
fiyatlı da olsa başka bir hizmet sağlayıcıya geçmek istemeyecektir.
Süreklilik Gösteren Uygulama Geliştirme Süreci
Web 2.0 uygulamalarının geliştirilmesi sürecine kullanıcıların aktif bir şekilde katılımı, uygulama
yaratıcılarına birtakım faydalar sağlamaktadır;
• Gerçek zamanlı ve sürekli iyileştirmeler: Bu durum pek çok web uygulaması için günümüzde
yaygınca kullanılan bir yaklaşımdır. Örneğin, Skype her görüşme sonrasında kullanıcılarından,
görüşme kalitesini değerlendirmelerini istemekte ve bu doğrultuda iyileştirmeler yapmaktadır.
Önceki nesil web uygulamalarının aksine, Web 2.0 uygulamalarında yeni versiyonlar çıkartmak
vs. gibi uygulamalar yerine, kullanıcı geribildirimlerine ve kullanışlılık testlerine dayalı gerçek
zamanlı ve sürekli devam eden iyileştirme çabaları vardır.
9