SOS206U

kullanıcıya göstermek istediklerini seçip veriyordu. Web 2.0 teknolojisinin getirdiği etkileşimli sayfalar
ile kullanıcılardan bilgiler alınmaya, yorumlanmaya ve sonuçlar doğmaya başlandı. Görsellik ve
etkileşimli sayfaların cezbediciliği sayesinde kullanıcılar, bu sayfalara yönelmeye başladı. Kullanıcıların
Web 2.0 teknolojisine olan ilgileri, statik sayfa yapısı kullanan tüm site sahiplerini, bu teknolojiye
geçmeye zorladı. Böylece klasik medya yanlısı siteler de artık kullanıcıya söz hakkı tanımak zorunda
kaldılar. Kullanıcılar bu söz haklarını daha da genişleterek; forumlar, bloglar, mikro-bloglar kurdular. Bu
platformlarda bilgi, düşünce, fikir paylaşımları yapıldı. Fikirler ve düşünceler yayıldı. Bunun sonucunda
ise sosyal medya doğdu.
Web 2.0 ve sosyal medya kavramları genellikle birbirinin yerine kullanılmakta, her ikisi de aynı
şeymiş gibi bahsedilmektedir. Aslında, bu iki kavram birbiriyle oldukça ilintili olmakla birlikte,
birbirlerinden ayrı kavramlardır. Aşağıda Şekil 1.1 içinde Web 2.0, sosyal medya ve yaratıcı tüketiciler
arasındaki ilişki ve bu kavramlar arasındaki farklılıklar gösterilmektedir. Şekilden de görüleceği üzere,
Web 2.0 medyanın sosyal olması için gerekli teknolojik altyapıyı sunmakta ve tüketicilerin içerik
yaratımını kolaylaştırmaktadır. Sosyal medya ile yaratıcı tüketiciler arasındaki temel fark ise odak
noktalarında yatmaktadır. Sosyal medya içeriğe odaklanırken, yaratıcı tüketiciler ise bu içeriği yaratanları
oluşturmaktadır. Bu üç kavramın ortaya çıkışı bir takım sonuçlar yaratmaktadır; İlk olarak Web 2.0 ile
birlikte, kullanıcıların faaliyetleri (bilgisayarlarının) masaüstlerinden web’e kaymaktadır. İkinci olarak,
sosyal medya sayesinde pazardaki güç işletmelerden tüketiciye kaymaktadır. Son olarak ise, yaratıcı
tüketiciler sayesinden değer üretimi de işletmelerden tüketiciye kaymaktadır.
Şekil 1.1: Web 2.0, Sosyal Medya ve Yaratıcı Tüketiciler
Kaynak: Berthon, P.R., Pitt, L.F., Plangger, K. ve Shapiro, D. (2012). “Marketing meets Web 2.0, social media, and
creative consumers: Implications for international marketing strategy”, Business Horizons, 55, s. 261-271.
Yaratıcı Tüketiciler
Web 2.0 içindeki değerin yeni yaratıcıları, “yaratıcı tüketicilerdir”. Sosyal medya içindeki değerli içeriği
yaratan bu tüketicilerin arkadaşları ve çevresi de sosyal medyanın “sosyal” yönünü oluşturmaktadır.
Yaratıcı tüketiciler yeni medyanın dinamosu konumundadır.
Sosyal medya genellikle kullanıcılar/tüketiciler tarafından yaratılan içerik ya da tüketiciler tarafından
yaratılan medya olarak anılmasına karşın, medya ve tüketiciler arasındaki ayrımı belirtmek gerekir.
Medya, içeriğin aktarılmasını sağlayan araçlardır. Örneğin, Facebook ve Twitter bu anlamda medyayı
11