Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Özet<br />
Sosyal medyanın ortaya çıkışı, her şeyden önce<br />
Web teknolojilerindeki ve felsefesindeki<br />
değişime dayanmaktadır. Web 2.0’ın ortaya<br />
çıkmasını sağlayan teknolojik gelişmeler (Ajax,<br />
RSS, XML, CSS, vs.) kullanıcıların bilgiye<br />
erişme felsefesinde yaşanan büyük değişime yol<br />
açmışlardır. Web 2.0 içinde kullanıcılar artık<br />
sadece izleyici değil aynı zamanda aktif birer de<br />
kullanıcı halini almışlardır. Web 2.0,<br />
kullanıcıların salt okur olmaktan çıkıp okur-yazar<br />
oldukları yeni platformun adıdır.<br />
Web 2.0’ı Web 1.0’dan ayrıştıran ve yeni tür<br />
Web uygulamalarını nitelendiren üç temel özellik<br />
bulunmaktadır; 1) Bu uygulamalar hizmet odaklı,<br />
ücretsiz, basit ve ağ etkilerinden yararlanmayı<br />
mümkün kılan çevrimiçi uygulamalardır, 2)<br />
Kullanıcılar uygulamaların geliştirilme sürecine<br />
aktif olarak katılmaktadır ve hiç bitmeyen bir<br />
uygulama geliştirme süreci söz konusudur, 3) Bu<br />
uygulamalar sayesinde bir yandan yeni hizmet<br />
tabanlı iş modelleri gelişmekte, aynı zamanda niş<br />
pazarlara erişme imkanı artmaktadır.<br />
Web 2.0 ve sosyal medya kavramları genellikle<br />
birbirinin yerine kullanılsa da iki kavram<br />
birbirlerinden ayrı kavramlardır. Web 2.0<br />
medyanın sosyal olması için gerekli teknolojik<br />
altyapıyı sunmakta ve tüketicilerin içerik<br />
yaratımını kolaylaştırmaktadır. Sosyal medya<br />
içeriğe odaklanırken, yaratıcı tüketiciler ise bu<br />
içeriği yaratanları oluşturmaktadır.<br />
Bu üç kavramın ortaya çıkışı bir takım sonuçlar<br />
yaratmaktadır; İlk olarak Web 2.0 ile birlikte,<br />
kullanıcıların faaliyetleri (bilgisayarlarının)<br />
masaüstlerinden web’e kaymaktadır. İkinci<br />
olarak, sosyal medya sayesinde pazardaki güç<br />
işletmelerden tüketiciye kaymaktadır. Son olarak<br />
ise, yaratıcı tüketiciler sayesinden değer üretimi<br />
de işletmelerden tüketiciye kaymaktadır.<br />
Web 2.0 içindeki değerin yeni yaratıcıları,<br />
“yaratıcı tüketicilerdir”. Sosyal medya genellikle<br />
kullanıcılar/tüketiciler tarafından yaratılan içerik<br />
ya da tüketiciler tarafından yaratılan medya<br />
olarak anılmasına karşın, medya ve tüketiciler<br />
arasındaki ayrımı belirtmek gerekir. Medya,<br />
içeriğin aktarılmasını sağlayan araçlardır. Yazı,<br />
resim, görüntü ya da ses formundaki içerik ise,<br />
dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılar ya da<br />
tüketiciler tarafından yaratılmaktadır.<br />
Kullanıcılar/tüketiciler tarafından yaratılan<br />
içeriğin üç temel özelliği vardır; yayınlanmış<br />
<br />
21<br />
olma koşulu, yaratıcı çaba ve profesyonel çaba ve<br />
uygulamalar dışındaki yaratımlar.<br />
Kullanıcılar/tüketiciler ekonomik gelir elde etme,<br />
kişisel arşiv oluşturma, eğlence veya boş zaman<br />
geçirme, bilgi sağlama ya da insanlarla iletişim<br />
kurma gibi sebeplerle bu türden içeriği yaratmaya<br />
istek duyabilirler. Ancak, bu türden içeriğin bu<br />
denli hızlı artmasında tek başına tüketici<br />
motivasyonları etkili olmamıştır. Yaşanan bir<br />
takım teknolojik (örneğin, genişbant Internet<br />
teknolojisinin hızla yayılması, yeni web<br />
teknolojileri), ekonomik (örneğin, Internet’in<br />
ticarileşmesi ve işletmelerin bu türden içeriği<br />
barındırma istekliliği), sosyal (örneğin<br />
demografik unsurlar, mahremiyet konusundaki<br />
tutum değişimleri) ve yasal (örneğin daha esnek<br />
lisans düzenlemeleri) değişimler, bu türden<br />
içeriğin ortaya çıkmasını ve hızla yayılmasını<br />
kolaylaştırmıştır.<br />
Sosyal medya, temelleri Web 2.0 teknolojileri ve<br />
felsefesi üzerine kurulmuş olan, içeriğin<br />
tüketicilerce yaratılmasına ve paylaşılmasına<br />
olanak sağlayan Internet tabanlı uygulamalar<br />
olarak tanımlanabilir. Sosyal medya bir sosyal<br />
etkileşim ortamıdır. İnsanların diyalog kurup<br />
fikirlerini, bilgilerini paylaşabileceği, üreticinin<br />
de, tüketicinin de kullanıcı olduğu, kullanıcının<br />
sürekli iletişimde bulunduğu bir medya türüdür.<br />
Sosyal medya platformlarını oluşturan 7 temel<br />
yapı taşı bulunmaktadır. Bunlar; kimlik, sohbet,<br />
paylaşım, konum, ilişkiler, itibar ve gruplar<br />
olmak üzere sıralanabilir. Bu yapı taşları bizlere<br />
sosyal medya platformunun hangi özelliklerinin<br />
daha baskın, hangilerinin daha geri planda<br />
olduğunu görmemiz ve o platformu<br />
değerlendirmemiz açısından kolaylık<br />
sağlamaktadır.<br />
Internet ve sosyal medya, geleneksel dünyanın<br />
yukarıdan aşağıya ve tek yönlü “iletim”<br />
ortamının aksine, çok yönlü, etkileşimli,<br />
demokratik ve eşdüzeyli “iletişim” imkanı<br />
sağlıyor. Bu yeni platform, hem yatay iletişimin<br />
sonsuz imkanlarını çok büyük ölçeklerde<br />
yaşatacak hem de yukarıdan aşağıya iletimin<br />
mekanı olacaktır. Ancak, yukarıdan gelen iletiler,<br />
hiçbir şekilde bugün olduğu gibi kendini<br />
dayatamayacak, aşağıdaki etkileşimli ortamın<br />
elinde yeni şekiller alacak, kabul veya<br />
reddedilecektir.
Change language