Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
uyuĢmazlıklarda “bireysel iĢ uyuĢmazlıkları”dır. Kısaca, bireysel iĢ hukukundan kaynaklanan<br />
uyuĢmazlıklar, bireysel iĢ uyuĢmazlıklarıdır.<br />
Aktaracağımız konu aslen detaylı bir konu olduğu için ben burada akademik dünyada<br />
var olan menfaat uyuĢmazlığı – hak uyuĢmazlığı ayrımına girmek istemiyorum. Ancak<br />
bilinmesi bakımından fayda vardır ki, hak uyuĢmazlığı kavramı, taraflardan birinin diğer<br />
tarafın mevzuat, hizmet akdi <strong>ve</strong>ya toplu iĢ sözleĢmesinden doğan bir hakkını ihlal etmesi<br />
yüzünden çıkan uyuĢmazlığı; menfaat uyuĢmazlığı kavramı ise, mevcut çalıĢma Ģartlarında<br />
değiĢiklik yapılması yada yeni hakların kabul ettirilmesi amacıyla çıkarılan uyuĢmazlığı ifade<br />
etmektedir.<br />
Alternatif UyuĢmazlık <strong>Çözüm</strong> <strong>Yolları</strong>na Genel BakıĢ<br />
Alternatif iĢ uyuĢmazlığı çözüm yolu dendiğinde, ifade edilmek istenen yöntemler:<br />
- Arabuluculuk (Conciliation)<br />
- UzlaĢtırma (Mediation)<br />
- Tahkim<br />
- ĠĢ Denetim Sistemi <strong>ve</strong>ya kamu denetim sistemi (Burada bir açıklama yapmak faydalı<br />
olur: uluslararası uygulamalarda iĢ denetiminin bazı ülkelerde özel kurumlar<br />
tarafından gerçekleĢtirilmesi sebebi ile kamu denetimi olarak kabul edilmemektedir.<br />
Bu sebeple ayrıca kamu denetim sistemi terimi kullanılmaktadır.)<br />
UzlaĢtırma, bireysel iĢ uyuĢmazlıklarının çözümünde uygulanan bir yöntemdir.<br />
UzlaĢtırmada, taraflar, kendi aralarındaki uyuĢmazlığın çözümünde bu konuda yardımcı<br />
olacaklarını düĢündükleri <strong>ve</strong>ya bu konuda yardımcı olacağı peĢinen kabul edilmiĢ kiĢilere<br />
olaya dahil olarak görüĢ bildirmeleri <strong>ve</strong> tarafları birbirlerine yakınlaĢtırmaları için yetki<br />
<strong>ve</strong>rirler. Bu kiĢi olayı inceleyerek, gerektiğinde taraflar ile görüĢerek konunun var olan<br />
mevzuat <strong>ve</strong> iĢ sözleĢmesi kapsamında ne Ģekilde sonuca bağlanması gerektiği konusunda<br />
tarafları ikna etmeye çalıĢır. Bu konuda tarafları bağlayıcı niteliği olmayan (bazı sistemlerde<br />
bağlayıcı) görüĢlerini bildirebilir. Burada uzlaĢtırmacının görevinin salt uyuĢmazlık hakkında<br />
görüĢ bildirmek olduğu düĢünülmemelidir. UzlaĢtırmacının asıl görevi uyuĢmazlığı uzmanlığı<br />
konusunda değerlendirmek olduğu kadar, tarafları bu konuda bir sonuca yöneltmek üzere<br />
faaliyette bulunmaktır. Bir baĢka deyiĢle, uzlaĢtırmacı “benim fikrim budur, beğenirseniz<br />
beğenin, beğenmezseniz ipler kopsun” yaklaĢımında bulunmaz. Tarafları birbirlerine<br />
yaklaĢtırarak, onları ikna etmek <strong>ve</strong> uyuĢmazlığı neticelendirmek, uzlaĢtırmacının görevidir.<br />
Arabuluculuk, aslen dar kapsamda bir uzlaĢtırma faaliyetidir. Arabuluculuk<br />
yönteminde, arabulucunun görevi, taraflar arasında bir köprü oluĢturmaktır. UyuĢmazlıktan<br />
ötürü taraflar arasında görüĢmelerin sağlıklı yürüyemeyebileceği düĢüncesi ile bir<br />
arabulucunun tarafların arasına girerek sağlıklı olarak görüĢmelerin yapılabileceği bir ortamı<br />
yaratmaya çalıĢılması sitemi kabul edilmiĢtir. Bu konuda, arabulucu tarafları gerginlikten<br />
uzak, sağlıklı kararların <strong>ve</strong>rilebileceği bir ortama hazırlamakla birlikte, bu ortamın söz konusu<br />
olmayabileceği ortaya çıkarsa bir bakıma taraflar arasında mesaj taĢıma görevi görmektedir.<br />
Bir kolaylaĢtırıcı görev görür. UzlaĢtırmacı ise bir adım öteye giderek, konu hakkında kendi<br />
görüĢü doğrultusunda tarafları yönlendirmeye <strong>ve</strong> ikna etmeye çalıĢmaktadır. (Bu tanım farkı<br />
her zaman doğru değildir). Ülkemizde de uzun zamandır gündemde bir arabuluculuk yasası<br />
tasarısı mevcuttur (Hukuk UyuĢmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı). Bunun yanında<br />
toplu iĢ uyuĢmazlıklarının çözümünde kabul edilen resmi arabuluculuk sistemi mevcuttur.<br />
Toplu iĢ görüĢmeleri sürecinde, taraflardan birinin ilk toplantıya gelmemesi, gelmesine<br />
rağmen görüĢmelere baĢlanamaması, sürecteki toplantılara katılmaması <strong>ve</strong>ya toplu görüĢmeler<br />
sonucunda anlaĢmaya varılamaması hallerinde, taraflardan birisinin baĢvurusu ile birlikte<br />
20
Change language