Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5. ĠĢ müfettiĢleri ayrıca hukuk mahkemelerine baĢvurarak iĢ<strong>ve</strong>renlerin tehlikenin<br />
önlenmesi için gerekli önlemleri almasının sağlanmasını <strong>ve</strong> son çare olarak iĢyerinin<br />
kapatılmasını talep edebilir. Bu önlemler arasında maddi tazminata hükmedilmesi de<br />
vardır. Ancak bu önlemin uygulanması sırasında çalıĢanların maddi kayba uğramaması<br />
gerekir.<br />
6. Savcılığa ihbar: ĠĢ müfettiĢlerinin son teftiĢ yükümlülüğü savcılığa ihbarı içerir.<br />
Fransız ceza hukuku kapsamında kamu görevlileri <strong>ve</strong>ya kamu çalıĢanları görevlerinin<br />
ifası sırasında bir suçu tespit etmeleri halinde en kısa sürede savcılığa haber <strong>ve</strong>rmekle<br />
yükümlüdürler.<br />
Bu son yükümlülüğe rağmen, ILO‟nun 81. Sayılı sözleĢmesinin 17. maddesi<br />
kapsamında iĢ müfettiĢlerinin bir cezai sorgulama talep etmek yerine ikaz <strong>ve</strong> öneri getirme<br />
yolunu tercih edebilecekleri düzenlenmiĢtir. Uluslararası normların ulusal normlara üstünlüğü<br />
ilkesi gereği, iĢ müfettiĢlerinin savcılığa ihbar yükümlülüklerinin kendi yetkilerine bırakıldığı<br />
kabul edilir.<br />
ĠĢ denetimini yapan müfettiĢlerin ayrıca idari yaptırım talep etme yetkileri de<br />
bulunmaktadır. Onların yetkilerinin iĢ sağlığı <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nliği ile sınırlı olduğu<br />
düĢünülmemelidir.<br />
Fransız iĢ denetim sistemi daha öncede belirtildiği üzere merkezi yapıda bir sistemdir.<br />
Bu kapsamda üç nitelikten bahsedilir:<br />
- ĠĢ müfettiĢlerinin denetlemeye yetkili olduğu kurallar sadece devletin amir olarak<br />
buyurdukları değil (kamu sağlığı, çevre, sosyal gü<strong>ve</strong>nlik, vs.) sözleĢmesel kuralları<br />
(toplu iĢ sözleĢmeleri) da içeririr.<br />
- Denetim faaliyeti, iĢ yasasında belirtilen özel durumlar haricinde tüm iĢyerlerini<br />
kapsar. Ana kural olarak, istisnalar hariç, denetim kamu sektörünü kapsamaz. Ancak<br />
bu alana iliĢkin iĢ sağlığı <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nliği denetimleri bulunmaktadır.<br />
- Fransız iĢ denetim sistemi çalıĢma iliĢkilerinin bütünü üzerinde etkindir. Buna bireysel<br />
<strong>ve</strong> toplu iĢ iliĢkileri ile çalıĢma Ģartları girer.<br />
Bununla birlikte nükleer santraller <strong>ve</strong> elektrik üretimi, enerji ile ilgili diğer birimler,<br />
savunma sanayi, kendi özel denetim sistemine sahiptir.<br />
ÇalıĢma yaĢamına iliĢkin tüm yasaların uygulanmasının denetimi iĢ denetim<br />
sisteminin görev alanına girer. Ayrıca toplu iĢ sözleĢmeleri ile kararlaĢtırılmıĢ asgari ücret<br />
uygulamasının da denetimi iĢ müfettiĢlerindedir. Eğer tespit ettiği uygunsuzluğun yaptırımı<br />
gerektiriyorsa gerekirse cezai bir soruĢturma baĢlatma yetkileri mevcuttur. Ayrıca kamuyu<br />
aydınlatma görevleri mevcuttur. Ancak bu bilgilendirme yargının yetkisine müdahale<br />
içermemelidir. Cezai soruĢturma baĢlatma <strong>ve</strong> kamuyu aydınlatma yetkileri dıĢında iĢ<br />
müfettiĢleri baĢka idari yetkileri de kullanırlar.<br />
- Yasanın öngördüğü Ģekilde muafiyet tanımak <strong>ve</strong>ya ortadan kaldırmak.<br />
- Bazı izinlerin <strong>ve</strong>rilmesi <strong>ve</strong>ya <strong>ve</strong>rilmemesi (örneğin fazla mesai sınırının aĢılması <strong>ve</strong>ya<br />
özel koruma altında olan iĢçilerin iĢ sözleĢmelerinin feshi (sendika temsilcisi gibi))<br />
- Farklı alanlarda gerekli izinlerin <strong>ve</strong>rilmesi (örneğin iĢçilerin yaĢayacağı inĢaatların<br />
yapılmasında yetkisi vardır)<br />
- Toplu iĢ uyuĢmazlıklarında kısa süreli olarak <strong>ve</strong>ya tarafların talebi halinde katılmak.<br />
Arabuluculuk – dostane çözüm.<br />
ĠĢ müfettiĢlerinin 81 sayılı SözleĢmenin 15. maddesinde bahsi geçen bağımsızlık,<br />
Ģikayetlerin gizliliği <strong>ve</strong> iĢyeri sırlarına saygı ilkeleri Fransız mevzuatında da geçerlidir.<br />
Burada iĢin bireysel iĢ uyuĢmazlıkları boyutuna gelirsek, Fransız hukukunda iĢ müfettiĢlerinin<br />
iĢ sözleĢmelerini yargılama yetkisi bulunmadığından, bireysel iĢ uyuĢmazlıklarında<br />
32
Change language