Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BĠREYSEL Ġġ UYUġMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜNDE<br />
Ġġ DENETĠMĠ SĠSTEMĠNĠN ROLÜ 2<br />
Doç. Dr. Fuat BAYRAM<br />
Marmara Üni<strong>ve</strong>rsitesi<br />
Hukuk Fakültesi<br />
Sayın BaĢkan, kıymetli konuklar, tebliğime baĢlamadan önce hepinizi saygıyla<br />
selamlıyorum öncelikle.<br />
<strong>Bireysel</strong> ĠĢ UyuĢmazlığı Kavramı<br />
Tebliğime bireysel iĢ uyuĢmazlığı kavramı ile baĢlamak istiyorum.<br />
Bilindiği üzere iĢ sözleĢmesi ĠĢ Kanununun 8.maddesinin ilk fıkrasında<br />
tanımlanmıĢtır. Bu tanıma göre iĢ sözleĢmesi iĢçinin bağımlı olarak iĢ görmeyi, iĢ<strong>ve</strong>renin de<br />
ücret ödemeyi üstlenmesinden oluĢan sözleĢmedir. Bu sözleĢme ile iĢçi ile iĢ<strong>ve</strong>ren arasında<br />
kurulan iliĢki, ĠĢ Kanununun 2.maddesinin ilk fıkrasında iĢ iliĢkisi olarak isimlendirilmiĢtir.<br />
ĠĢçilerin, sendikaları aracılığı ile iĢ<strong>ve</strong>renle tesis ettikleri toplu iĢ iliĢkisinden ayırt etmek için,<br />
iĢçi-iĢ<strong>ve</strong>ren arasında iĢ sözleĢmesi ile oluĢturulan <strong>ve</strong> çerçe<strong>ve</strong>si iĢ mevzuatı ile belirlenen bu<br />
iliĢki, bireysel iĢ iliĢkisi olarak da tanımlanmaktadır.<br />
<strong>Bireysel</strong> iĢ uyuĢmazlığı ise en kısa <strong>ve</strong> özlü ifadesi ile bireysel iĢ iliĢkisinden<br />
kaynaklanan uyuĢmazlıklardır.<br />
Peki bireysel iĢ uyuĢmazlıkları hangi hak <strong>ve</strong> yükümlülükler bağlamında ortaya çıkar?<br />
Diğer bir ifade ile bireysel iĢ uyuĢmazlıklarının konusunu neler teĢkil eder?<br />
<strong>Bireysel</strong> iĢ uyuĢmazlıklarının konusunu ĠĢ Kanunu <strong>ve</strong> iĢ sözleĢmesinde düzenlenen<br />
hak <strong>ve</strong> yükümlülükler oluĢturur.<br />
Bunlar daha çok kanun <strong>ve</strong> sözleĢme ile iĢçilere tanınan haklardır.<br />
ĠĢçiye yararlılık ilkesi gereğince toplu iĢ sözleĢmesi ile iĢçiye sağlanan haklar da<br />
bireysel iĢ uyuĢmazlığının konusu olabilir.<br />
ĠĢyeri iç yönetmelikleri <strong>ve</strong> iĢ Ģartı halinde gelmiĢ iĢyeri uygulamalarında yer alan<br />
haklar da bu listeye ila<strong>ve</strong> edilmelidir.<br />
<strong>Bireysel</strong> iĢ uyuĢmazlıkları esas itibarıyla ücret, çalıĢma <strong>ve</strong> dinlenme süreleri <strong>ve</strong> iĢ<br />
sözleĢmesinin sona ermesine bağlı alacaklar (kıdem <strong>ve</strong> ihbar tazminatları) konusunda<br />
meydana gelmektedir.<br />
ĠĢ yargısı uygulamasında iĢçilik alacakları davası adı ile anılan davaların, nerede ise<br />
matbu hale gelmiĢ bir netice‟i talep kısmı bulunmaktadır.<br />
Bu davaların netice‟i talep kısmı genelde; kıdem <strong>ve</strong> ihbar tazminatı, içerde kalan ücret,<br />
fazla çalıĢma ücreti, hafta tatilinde çalıĢma karĢılığı olan ücret, ulusal bayram <strong>ve</strong> genel<br />
tatillerde çalıĢma karĢılığı olan ücret <strong>ve</strong> yıllık izin ücreti taleplerinden oluĢmak bireysel iĢ<br />
uyuĢmazlıklarının uygulamada görülen konu baĢlıklarıdır.<br />
2 Ġstanbul‟daki Sempozyumda sunulmuĢ tebliğ metnidir.<br />
37
Change language