Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları Sempozyumu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mevcuttur. Federal Personel Temsil Kanunu uyarınca, özel sektör iĢyerlerinde kurulması<br />
öngörülen iĢyeri konseylerine benzer olarak bir personel konseyi kurulması hususu<br />
düzenlenmiĢtir. Bu kanunun 71. maddesi uyarınca kamu sektörü iĢ<strong>ve</strong>renleri ile çalıĢanlar arası<br />
uyuĢmazlıklarda yukarıdakine benzer bir Ģekilde iĢyeri esaslı bir uzlaĢma kurulur. Bu kurul 7<br />
kiĢiden oluĢur. 3 kiĢi iĢ<strong>ve</strong>ren tarafını 3 kiĢi ise çalıĢanları temsil eder. Bir kiĢi bağımsız<br />
baĢkandır. BaĢkan konusunda uyuĢmazlık çıkarsa karar Federal Ġdare Mahkemesi BaĢkanınca<br />
<strong>ve</strong>rilir. Bu noktada, kamu çalıĢanlarının, kanun kapsamında, el emeği ile çalıĢanlar - beyaz<br />
yakalı çalıĢanlar <strong>ve</strong> özel yetkili kamu hizmetlileri olarak 3‟e ayrıldığını söylemek gerekir.<br />
UyuĢmazlık konusunun bu gruplardan sadece birini ilgilendirmesi halinde uzlaĢma<br />
kurulundaki 3 çalıĢan temsilcisi sadece bu grupta çalıĢanlardan oluĢur, aksi halde her üç<br />
gruptan birer kiĢinin kurulda temsili Ģarttır. Arabuluculuk kurulunun çalıĢma prosedürü<br />
benzerdir.<br />
<strong>Bireysel</strong> iĢ uyuĢmazlıklarının çözümünde iĢ konseylerinin yetkileri bununla da sınırlı<br />
değildir. Burada hizmet sözleĢmelerinin feshinde iĢ konseyinin rolünü de belirtmek gerekir.<br />
ĠĢletme Esas TeĢkilat Kanunu‟nun 102. maddesi uyarınca, iĢ<strong>ve</strong>renin bir iĢçinin hizmet<br />
sözleĢmesini feshetmeden önce iĢyeri konseyine danıĢma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu<br />
zorunluluğa uyulmadan yapılacak fesihler yok hükmünde kabul edilir. Normal yapılan bir<br />
fesihte, iĢ<strong>ve</strong>renin iĢyeri konseyine danıĢması halinde, iĢyeri konseyinin cevap için bir haftalık<br />
süresi mevcuttur. ĠĢyeri konseyi Ģayet bu bir hafta içinde yapılan fesihe itirazda bulunmadığı<br />
takdirde, fesih iĢlemine onay <strong>ve</strong>rmiĢ kabul edilir. Olağanüstü durumlarda yapılan fesihlerde<br />
ise iĢyeri konseyinin itiraz hakkı üç gün ile sınırlıdır. ĠĢyeri konseyi üç gün içinde iĢçi ile<br />
konuĢarak bu konuda görüĢünü oluĢturur. Normal yapılan fesihlerde iĢyeri konseyinin fesih<br />
iĢlemine itiraz hakkı kanunda belirtilen haller ile sınırlandırılmıĢtır. ĠĢyeri konseyinin yapılan<br />
fesih iĢlemini onaylamaması halinde dahi iĢ<strong>ve</strong>renin feshi yürürlüğe koyma hakkı kabul<br />
edilmiĢtir. Bu açıdan bakıldığında iĢyeri konseyinin bu konuda <strong>ve</strong>receği kararlar bağlayıcı<br />
değildir. Ancak iĢyeri konseyinin olumsuz görüĢüne rağmen iĢ<strong>ve</strong>renin fesih bildiriminde<br />
bulunması <strong>ve</strong> bunun karĢılığında iĢçinin mahkemede feshe karĢı dava açması halinde hizmet<br />
sözleĢmesinin dava sonucuna kadar devam edeceği <strong>ve</strong> bu sürede iĢ<strong>ve</strong>renin iĢçinin çalıĢma<br />
koĢullarında olumsuz değiĢiklikler yapamayacağı düzenlenmiĢtir. Bu düzenlemelerin<br />
istisnaları mevcuttur.<br />
ĠĢyeri TeĢkilat Kanunu‟ndaki bu düzenlemenin yanında Alman iĢ hukuku<br />
uygulamasında mahkemelerin münhasır yetkisi çerçe<strong>ve</strong>sinde tahkim müessesesinin mümkün<br />
olup olmadığı sorusu gündeme gelebilir. Bu soruya olumlu cevap <strong>ve</strong>rilmelidir. Ancak<br />
tahkimin uygulanma sahası sınırlı tutulmuĢtur. UyuĢmazlığın tahkime götürülebilmesi için<br />
uyuĢmazlık konusu iĢçinin, toplu iĢ sözleĢmesi kapsamında bulunması, ekran <strong>ve</strong>ya Ģov iĢçisi<br />
olması <strong>ve</strong>ya gemi mürettebatından bulunması gerekir. Bunun yanında tahkim prosedürüne<br />
toplu iĢ sözleĢmesi ile karar <strong>ve</strong>rilmiĢ olması da gereklidir. Bu istisna durum haricinde, tüm iĢ<br />
uyuĢmazlıklarında iĢ mahkemelerinin yetkisi münhasırdır.<br />
Almanya’da ĠĢ Denetim Sistemi<br />
Almanya iĢ denetim sistemi anglo-sakson modelinden etkilenmiĢtir. Bu açıdan<br />
herĢeyden önce iĢ denetim sisteminin ana amacı iĢ sağlığı <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nliği mevzuatının<br />
uygulanmasının sağlanması <strong>ve</strong> kontrol edilmesidir. Yine bu sistemin özelliği olarak bireysel iĢ<br />
uyuĢmazlıklarının çözümünde iĢ denetiminin herhangi bir rolü bulunmamaktadır.<br />
Almanya‟da iĢ denetim sistemi federal devletin değil eyaletlerin görevi olarak görülür.<br />
16 eyaletin her birinde sosyal iĢlerden sorumlu bakanlıklar bünyesinde teftiĢ kurulları<br />
kurulmuĢtur. Bu açıdan Almanya‟da Ġngiltere‟de olduğu gibi merkezi bir sistemin bulunduğu<br />
söylenemez. Bununla birlikte yukarıda bahsedilen Ġngiltere‟de de, konuyu düzenleyen 1974<br />
tarihli Sağlık <strong>ve</strong> Gü<strong>ve</strong>nlik Kanunu öncesi, birbirinden tamamen bağımsız farklı denetim<br />
28
Change language