bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...
bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...
bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
28 <strong>Dilleri</strong> <strong>ve</strong> Kültürleri <strong>Yok</strong> <strong>Olma</strong> <strong>Tehlikesine</strong> <strong>Maruz</strong> Türk Toplulukları<br />
nika sahasınıñ pek çoq añlamlarını qavrap almay, bu ise qırımtatar tilinde ilmiy araştırmalar<br />
yapılmasına buyuk zorluqlar yarata.<br />
Bu meselelerni çezmek içün, bizcesine, eki taraflama iş alıp barmaq kerek. Birinciden, tilimizde<br />
pekingen, yahşı menimsenilgen her bir ilim <strong>ve</strong> tehnika dallarınıñ terminlerini şekil<br />
<strong>ve</strong> aytıluv taraflarından bir standartqa ketirip, nezaret astında tutmalımız. Ekinciden, qırımtatar<br />
tiliniñ söz yapuv imkânlarından keniş faydalanıp, ilmiy cihetten doğru <strong>ve</strong> oñaytlı<br />
terminler yaratmalımız.<br />
Tilimizniñ ilmiy terminologiyasını zenginleştirmek <strong>ve</strong> tertipke ketirmek içün, bizcesine,<br />
üç esas menbanı belgilemek mümkün. Bular: tuvğan leksikanıñ zenginligi, qardaş türkiy<br />
tillerniñ işlenilgen terminler sistemi <strong>ve</strong> halqara sözlerdir.<br />
Birinci menba, fikrimizce, esas menba olaraq sayılmalı, çünki til özüniñ içerki<br />
imkânlarınıñ açılması ile inkişaf ete bile.<br />
Ilmiy terinologiyamıznı zenginleştirüv yolunda qullanılacaq ekinci menba – diger türkiy<br />
tillerniñ terminologik sistemleri. Bilgenimiz kibi, türk, azerbeycan, qazantatar, özbek <strong>ve</strong><br />
diger türkiy halqlarnıñ ilmiy terminologiyası bayağı işlenilgen <strong>ve</strong> şekillengen bir sistemdir.<br />
Yabancı tillerden söz almaq tillerniñ hepisi içün özgün <strong>ve</strong> tabiiy bir hadisedir. Elbette, tilimizge<br />
yañı terminler alır ekenmiz, yüksek derecede işlenilgen halqara terminologik fondundan<br />
faydalanmaq pek mühimdir. Yabancı, Avropa tilleriniñ leksik fondu – termin sistemimizni<br />
zenginleştirmek içün daha bir menbadır.<br />
Anahtar sözcükler: terminologiya, termin, terminler sistemi, tilniñ söz yapuv imkânları.<br />
The Role of the Scientific Terminology in the De<strong>ve</strong>lopment of The<br />
Crimean Tatar language<br />
Terminology forms basis of a language and denotes a le<strong>ve</strong>l of its de<strong>ve</strong>lopment.<br />
Analyzing the scientific terminology of the Crimean Tatar language, we indicate that it<br />
needs refinement and de<strong>ve</strong>lopment. That is the terms of science and technology of our language<br />
today do not co<strong>ve</strong>r many of existing concepts, this in turn makes it difficult to conduct<br />
research on the Crimean Tatar language.<br />
To sol<strong>ve</strong> this problem, in our opinion, it is necessary to work in two directions. First, to<br />
lead the entrenched and widely used terms of science and technology of our language to<br />
certain standards of form and pronunciation. Second, to create new terms correct and con<strong>ve</strong>nient<br />
to the scientific viewpoint extensi<strong>ve</strong>ly using the derivation means of the Crimean<br />
Tatar language.<br />
We think that to enrich and order the scientific terminology of our language it is necessary<br />
to use three main sources. These are the lexical richness of the nati<strong>ve</strong> language, de<strong>ve</strong>loped<br />
systems of related Turkic languages and international words.<br />
It is our opinion that the first source should be considered essential, because a language<br />
de<strong>ve</strong>lops by disclosure of internal features of language itself.
Change language