bildiri özetleri - Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk ...

IV. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu 57
The Effect of Mandatory
Migration: The Uzbeks Living in Ovakent, Hatay
Ovakent is a town on the Amik Plain in Antakya Province. After the Russians occupied Afghanistan,
171 Uzbek-origin Afghan households brought to Turkey by then president were
settled in Ovakent in 1982. A terrain of ten decares and a house per household was given to
the Uzbek people settled in this period. Today Ovakent has turned into a settlement having a
continuously changing population. The Uzbeks who took residence permit and identity number
have lived on agriculture, and leatherwork to a large extent since thirty years. The Uzbek
children are educated at two primary schools in the town. Turkish literacy courses are delivered
to the adults. As a result, both children and adults have started to use Turkish as a spoken
and written language in everyday life. However, the Uzbeks who settled during the first
migration wave still speaks and writes in their own language. The Uzbeks who had to migrate
from Afghanistan to Turkey started to learn and use Turkish and Uzbek together compulsorily.
This new language learning is a result of a kind of adaptation strategy for Uzbek to
a new settlement. In this paper, the socio-economic process, cultural characteristics and the
orientation towards a bilingual process of the Uzbeks living in Ovakent by using field research
method which is one of the working methods of social anthropology.
Key words: Language, culture, Ovakent, the Uzbeks
Bilge Kağan SELÇUK
ETNOLENGÜİSTİK AÇIDAN KIRGIZİSTAN-ÖZGÖN
BÖLGESİNDEKİ TÜRKLER
Genel Türk tarihinde birçok Türk boyunun birbirinden bağımsız olarak bazen bir hanedanlığı,
bazen kültürü, bazen de etnisiteyi tanımlamada Türk adını kullandığını görmekteyiz.
Orta Asya’da Türkiye orijinli Ahıska Türklerinin dışında, bölgenin otantik halklarından
olan ve etnik tanımlamada Türk adını kullanan toplulukların olduğunu görmek bu
düşünceyi destekler niteliktedir. Özgön Bölgesi Türkleri, yöredeki diğer Türk boylarından
farklı olmayan, ancak etnik tanımlamada Türk adını kullanan topluluktur. Bölgede Akkorgan,
Ayuu, Boston, Dönbulak, Kayrat, Özgörüş, ve Töölös köylerinde yoğun olarak yaşamaktadırlar.
Sovyet tarihçilerinden B.H. Karmışeva’nın Tarihi Etnografik Bilgiler başlığı
altındaki araştırmasında Karluk, Türk, Barlas, Kaltatay, Musabazar ve Muğul gibi Türk
uruklarından söz edilmektedir. 20. yy. başlarındaki nüfuslarıyla ilgili verilmiş olan sayısal
değerlerinden yola çıkarak, Özgön bölgesi Türklerinin günümüzdeki tahmini nüfuslarının
100.000 gibi bir rakamda olduğu düşünülmektedir. Dil özellikleri incelendiğinde Karluk-
Uygur dil bütünlüğü içerisindeki şive ve ağızlarda konuştuklarını yine Karmışeva’nın çalışması
temellendirmiştir. Böyle olmakla birlikte 2005 yılında Yöredeki Türklerden derlenen
sözlü ürünlerde sadece Karluk dil grubu özelikleri değil, Kıpçak ve Oğuz grubu dil özellik-