Diyanet Dergisi

Âl-i İmran, 3/ 169-171.) Onlar Hâlık’ın merhametine kavuşmanın,
mahluka şefkat göstermekten geçtiğini
bilirler. Bilirler ki, muhtacın dünyasını aydınlatan
aslında kendi ahiretini aydınlatır. “Kim ki dar zamanda
el uzatır muhtaç olanlara, el uzatmış demek
olur kendi yarınına.” (N. Bekiroğlu, Yusuf ile Züleyha,
s. 196.)
Rableri için harcayabilenler, O’nun sevgisi uğruna
dünyada feda edilemeyecek, bırakılamayacak
hiçbir maddiyatın bulunmadığının şuuruna varmışlardır.
Onlardan bir şair bunu şöyle ilan eder:
“Dünyada her nimeti bıraksam ne çıkar ki? / Orda
O varken, burda bırakılmaz ne var ki?” (Necip Fazıl,
Çile, s. 239.)
Hak yolunda yürüyenler, “Sevdiklerinizden infak
etmedikçe fazilete eremezsiniz.” mesajının sırrına
taliptirler, malın kötüsünü değil iyisini verirler.
İnanmışlardır ki, kendilerinin olan asıl mallar,
dünyada tükettikleri değil, ahiret
azığı olmak üzere tasadduk
ettikleridir (Âl-i İmran, 3/192; Bakara,
2/ 267; Tirmizi, Kıyame, 33.)
Müminler, ahirette biçmek
için dünya tarlasına
tohum ekenlerdir. Onların
toprakları verimlidir, kat kat
ürün verir. İnanmayanların ve
riya içinde olanların infakları ise, yalçın
bir kaya üzerine ekin ekmek gibidir; ufak bir yağmurla
birlikte kayıp gider veortada çıplak kayadan
başka bir şey kalmaz. (Bakara, 2/264.)
Vermede çeşme gibi olabilmek
İnfakı anlık değil daimi yapabilmek ne güzeldir.
Cömertlik denen bu haslet, malın azlığı yada çokluğuna
değil, gönül zenginliğine dayanır. Şükür
duygusuna kulak veren, aza da şükreder; şükürden
mahrum olup, “aza şükretmeyen, çoğa da şükretmez.”
(İbn Hanbel, Müsned, XXX, 390.) Başkalarına yardım
arzusu ahlaki bir vasıftır ve ahlak, insanın nefsinde
yerleşen huy ve melekelerdir.
İnfakı
anlık değil daimi
yapabilmek ne güzeldir.
Cömertlik denen bu haslet,
malın azlığı yada çokluğuna
değil, gönül zenginliğine
dayanır.
İnananların, mallarını hem varlıkta hem darlıkta,
hem gizliden hem açıktan, hem gece hem gündüz
harcayanlar olduklarını bildiren Kur’an ayetleri (Bakara,
2/274; Âl-i İmran, 3/134; Rad, 13/22; İbrahim, 14/31; Fatır,
35/29.), Allah için verme anlayışının daimiliğini
ve mümin karakterinin ayrılmaz bir parçası oluşunu
anlatır. Yaşayan Kur’an Hz. Muhammed (s.a.s.)
de bunun en güzel örneği olmuştur. O insanların
en cömerdidir. Bilhassa mukabele şeklinde Kur’an
okumak için Cebrail ile buluştuğu ramazan ayında
mutluluğuna ve cömertliğine sınır bulunmadığını
anlatan sahabiler, onu esmekte sınır tanımayan ve
rahmet getiren bir rüzgâra benzetmişlerdir. (Buhari,
Bed’ü’l-Vahy, 5.)
Mevlana, müminin yardımseverliğini ve genel ahlaki
duruşunu şöyle tasvir eder: “Sabırda mermer
gibi, şükürde çeşme gibi.” (S. Karakoç, Günlük Yazılar II:
Sütun, s. 606.)
İnançlı kişi, sabırda mermer gibi sağlamdır. Her
türlü şartta sarsılmadan ve savrulmadan sabretmesini
bilir. Elindeki nimetlerin şükrünü yerine
getirmede ise çeşme gibi akar. Dilinden
hamt zikri, elinden ihsan
eksik olmaz. Mermer bir çeşmeden
gürül gürül su akması
ne güzel bir manzaradır!
Allah için harcamada bulunabilenler,
“İnfak ediniz, kendi
kendinizi tehlikeye atmayınız.”
(Bakara. 2/195.) buyruğuna uyarak
yaptıkları hayırlarla hem dünyevi hem uhrevi tehlikelerden
uzaklaşıp korunmuş olurlar. İnfak öyle
bir sır taşır ki, kişiyi düşmanına bile sevdirir; cimrilik
ve eli sıkılık ise, evladını bile kişiye küstürür.
Cömertlik kişinin dünyevi ve uhrevi ayıplarının örtülmesine
vesile olurken, cimrilik ayıpların ortaya
çıkmasına, kişinin insanlar tarafından çekiştirilmesine,
haset ve kine yol açar. (Maverdi, Edebü’d-dünya
ve’d-dîn, s. 184.)
Hülasa, nefsinin nankörlüğünden kurtulup sarp
yokuşu tırmanabilenler, nimeti verene şükürlerini
ödemiş ve kendi yarınlarını aydınlatmış olacaklardır.
Şairin duasıyla (Âşık Paşa, Garib-Nâme, İstanbul 2000,
s. 287.) bitirelim:
“Hem Kerîmsin hem Rahîmsin hem Ğafûr
Şükr içinde tut bizi sen Yâ Şekûr!”
diyanet aylık dergi • Temmuz 2014 • sayı 283 35