ulusal_kan_rehberi

ULUSAL KAN ve KAN ÜRÜNLER‹ REHBER‹
2. BÖLÜM
AC‹L DURUMLARDA TRANSFÜZYON
G2.1 Acil Durumlarda Kan ‹stemi
Acil kan istemi ile ilgili basamaklar aç›k ve basit olmal›d›r. Kan isteminde bulunacak
herkesin kullanabilece¤i flekilde düzenlenmelidir.
Transfüzyon karar› vermeden önce, hastan›n klinik durumu da de¤erlendirilmelidir.
Transfüzyon efli¤ini belirlemede hemoglobin veya hematokrit de¤eri tek bafl›na yeterli de¤ildir.
“Transfüzyon efli¤i” tan›m› klinik durumun transfüzyona gerek gösterdi¤i hemoglobin
seviyesini anlat›r. Ancak halen bu eflik seviyenin ne oldu¤u konusunda üzerinde anlafl›lm›fl
bir rehber yoktur. Genel e¤ilim kardiyovasküler risk faktörü olmayan hastalarda Hb: 8 g/dL
seviyesine düflünce, kardiyovasküler risk faktörü olanlarda ise 10 g/dL seviyesinde hastaya
transfüzyon yap›lmas›d›r.
G2.2 Acil Transfüzyon
Acil transfüzyon “standart transfüzyon öncesi testler” yap›lmadan kan›n transfüzyon
için verilmesidir. Acil transfüzyon, transfüzyonun gecikmesi halinde hasta yaflam›n›n
tehlikeye girece¤i durumlarda yap›l›r. Mutlak gereklilik yoksa bu flekilde transfüzyon yap›lmamal›d›r.
Acil transfüzyonun en çok yap›ld›¤› yerler: Acil servisler, travma merkezleri,
ameliyathaneler ve yo¤un bak›m üniteleridir. Acil transfüzyon hastan›n oksijen tafl›ma kapasitesini
art›rmak ve damar içi kan hacm›n› normal s›n›rlarda tutmak için yap›l›r. Hipovolemik
flok durumlar›nda, acil s›v› replasman› kristalloid veya kolloid s›v›larla yap›labilir. Bu
durum hastan›n damar içi kan hacm›n› normale getirmeye yeterse acil transfüzyon ihtiyac›
azal›r ve bu da transfüzyon öncesi testlerin yap›labilmesi için zaman kazan›lmas›n› sa¤lar.
Acil transfüzyona karar veren doktor veya ekibinden birisi hemen kan bankas› ile temas kurarak
durumu bildirmelidir.
G2.3 Acil Durumlar›n Derecesini Tan›mlamak ‹çin Kullan›lan Terminoloji
Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün acil durumlar›n derecesini tarif etmek için kulland›¤› terminoloji:
– Çok acil: Kan 10 – 15 dakika içinde temin edilmelidir
– Acil: Kan bir saat içinde temin edilmelidir
– Öncelikli: Kan 3 saat içinde temin edilmelidir
- 297 -