ŜÃÙ çįĉPğQ

MAYIS-HAZİRAN 2013
59
üşenmeden, kar kış demeden gider.
“Hikmet Onat’ın ilk ve son sergisine
de gittim mesela.” diye göz kırpıyor o
günleri anlatırken. Hattat Hamit Aytaç
ve Süheyl Ünver gibi büyük isimlerin
de meclisinde bulunur. Ünver’in,
bugünkü çizimlerinde de etkisinin olduğunu
söylüyor. Ünver’le ilgili bir
hatırasını anlatıyor: “Gümüşsuyu’nda
Güzel Sanatlar’a bağlı Konservatuvar
Bölümü’nün binası vardı. Bir yıl ders
görmüştük orada. Bir gün ders bitimi
Süheyl Hoca, ben ve bir arkadaşımla
Taksim’e beraber yürüdük. O gün
de İstanbul’un en soğuk günlerinden
biriydi. Rüzgâr kırbaç gibi yüzümüze
iniyordu. Hocamız, belki de doktor
olarak dedi ki: Şu hava İstanbul’un en
sağlıklı havasıdır.”
ANNEM MESLEĞİMİ SORANLARA ‘ÇOBAN’ DİYOR
İbrahim Özdabak, 1977’de mezun olur
ve resim öğretmenliğine başlar. Ancak
çizme isteği baskın bir şekilde devam
ediyordur. Köprü’nün dışında, Nur, Elif
dergilerinde, Büyük ve Yeni Asya gazetelerinde,
vinyet, portre, karikatür çalışmaları
yayımlanır. Kendi döneminin
en önemli karikatüristlerinden Vehip
Sinan o sırada Yeni Asya’da da çizer.
Sinan’dan sonra gazetenin bugüne
dek karikatüristi İbrahim Özdabak olur.
Çizdiği ilk karikatür ise TV’lerde sıklıkla
reklamı yer alan ekmek israfıyla ilgili
bir çalışmadır. Bu arada annesi, oğlunun
ne iş yaptığını soranlara ‘çoban’
diye cevap verir: “Mektep talebelerine
çobanlık ediyordu. Sonra onu bırakıp
hizmetkârlığa gitti.”
Özdabak, sanat hayatının 30 yılını
geride bırakmış bir çizer. Bugüne kadar
10 bin karikatür çizmesi de onun velut
bir karikatürist olduğunun göstergesi.
Başarılı çizer, çok sayıdaki karikatürleri
arasından sadece dört tanesinin
mahkemeye verildiğini söylüyor: “Çavuşesku
devrildiği zaman çizdiğim karikatürde
aynaya bakan bir adam vardı.
Savcılar, o şahsın Turgut Özal olduğu
kanaatine varıp, cumhurbaşkanına
hakaretten dava açmışlardı. Öyle
bir niyetim olmadığı için ceza almadım.”
İkinci dava ise çokça konuşulan
‘guguk’ karikatürü olur. Hakim cübbesi
giydirdiği bir baykuş, hukuka göndermede
bulunduğu ‘guguk’ diye öter. Ve
FOTOĞRAF: KÜRŞAT BAYHAN
2007’de hakkında dava açılır: “Avukatlarım
burada başsavcıya bir hakaret olduğunu
ve hiçbir hakimin bu çizimi cezasız
bırakmayacağını söyledi. Ancak
Bakırköy’de huzuruna çıktığım hakim
beni anladı. Hatta bir dahaki duruşmaya
kadar kendisinin de bir karikatürünü
çizme cezası verdi. Ben de ‘o zaman
fotoğrafınızı verin’ dedim. Hakim ‘veremem
yasak’ deyince çizmedim tabii.
Sonuçta beraat ettim.”
RİSALE-İ NUR İLHAM KAYNAĞIM
İbrahim Özdabak, Risale-i Nur’da
500’den fazla sanat kelimesi geçtiğine
dikkat çekiyor. Bediüzzaman’ın, kâinatı
Allah’ın sanatı olarak anlattığını hatırlatıyor.
“Risale-i Nur, benim ilham kaynağım.”
diye konuşan Özdabak, Üstad’ın
kurduğu cümlelerin arasında çizdiği resimlere
yakın tasvirlerin olduğunu belirtiyor.
Bir risale sohbetindeyse zihninde
en çok Zübeyir Gündüzalp’in canlandığını
dile getiriyor. Son söz niyetine ünlü
karikatürist mesleğiyle ilgili, “Ben çizebildiğim
için bu işi yapıyorum. 50 yıldır
kendimi bu noktada yetiştiriyorum, bir
de bana bu vazife verildi. Her yüzde bir
tebessüm olsun istiyorum.” diyor.
ERDAL EREN BENCE MASUM
12 Eylül cuntası tarafından yaşı büyütülerek
idam edilen Erdal Eren, Özdabak’la
aynı mahallenin çocuklarıymış. “Erdal,
benden yaşça küçüktü. Mahallede çember
çevirirdi.” diyen Özdabak, Eren’in
masum olduğuna inanıyor: “Kendisiyle
aynı fikirleri paylaşmasam da onun
idam edildiğini duyduğumda ilmek sanki
benim de boynuma geçti. Bence Erdal
masumdu. Suçu başkası işledi. Yaşı küçük
çabuk yırtar, diye onun üzerine attılar.
Çok yazık oldu.” Özdabak ayrıca
Berfo Ana, Ceylan Önkol, Uludere ile ilgili
çizimlerin de sahibi.
ARTIK KÂĞIDI KALEMİ ATTIK
Özdabak, 1986’da bilgisayarla tanışır.
Ama elle çizmeye belli bir müddet daha
devam eder. Ünlü çizer, “2005’ten
bu yana çizimlerimi bilgisayarda yapıyorum.
Kâğıdı kalemi attık. Ama kendim
için çizerken kâğıt var hayatımda.
Bilgisayarda da kendimi elle çiziyor
gibi görüyorum.” diye konuşuyor.
Özdabak’a göre mizahın piri Nasreddin
Hoca. Çünkü asırlardır hâlâ herkesi güldürebiliyor.
Zaten Özdabak’ın da arzuladığı,
mizah ile uğraşanların Nasreddin
Hoca’nın ince zekâsını örnek almaları.
POSTACI, ÇUVALLA MEKTUP GETİRİRDİ
İbrahim Özdabak, 1980’den bu yana
hayatta olan ve ‘ilk gözağrım’ dediği
Can Kardeş çocuk dergisinin, bir
okul olduğunu söylüyor: “O yıllarda
öyle bir trend yakalamıştık ki yüzlerce
mektup geliyordu. Postacı çuvalla getirirdi.
Genç yazar ve çizerlere tavsiyeler
adı altında bize gelen şiir, deneme, karikatürleri
değerlendirirdim. Can Kardeş
bu noktada bir okul oldu. Dağıstan
Çetinkaya, Demirhan Kadı, Turgut Yılmaz
gibi isimler yetişti.”