19.03.2015 Views

Download (929Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

Download (929Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

Download (929Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

31<br />

ekonomik istikrarsõzlõklardõr. 1991 yõlõndan beri beş hükümet göreve gelmiş ve iş<br />

hayatõnõ düzenleyen yasalarda sürekli olarak değişiklikler yapõlmõştõr. 73<br />

3.1.1. Para Kurulu Öncesi Durum<br />

Para kurulu öncesinde 1996 yõlõnõn sonlarõnda Bulgaristan, bankacõlõk krizi ve<br />

bunun meydana getirdiği hiperenflasyon süreci ile karşõ karşõya kalmõştõr. Hükümetin<br />

desteği azalmõş, seçim için önemli adõmlar atõlmõştõr. Daha önceki istikrar<br />

programlarõnõn başarõsõz olmasõ, yeni istikrar programõnõ kurula dayalõ, para kurulu<br />

gibi bir sistem olmasõ gerektiğini ortaya çõkarmõştõr. Bunlara rağmen Bulgaristan’õn<br />

karşõ karşõya kaldõğõ ekonomik ve finansal problemlerle başa çõkmasõ o dönem için<br />

oldukça zor görünmektedir.<br />

Yaşanõlan kriz özellikle 1996 yõlõnõn sonlarõ ve 1997 yõllarõnda ciddi<br />

boyutlara ulaşmõştõr. 1997 Ocak ayõnda yõllõk bazda enflasyon neredeyse yüzde 500’e<br />

ulaşmõş ve bu rakam mart ayõnda 2000 rakamõnõn üzerine çõkmõştõr. Enflasyondaki<br />

hõzlõ artõş, zayõf düşmüş bankacõlõk sistemine faizlerinde yükselmesiyle önemli<br />

miktarda likitide aktarõlmasõna neden olmuş ve merkez bankasõ sürekli olarak bütçe<br />

açõklarõnõ finanse eder hale gelmiştir. Buna bağlõ olarak Bulgar Levasõ’na olan güven<br />

giderek azalmõştõr. 74<br />

Bulgaristan’õn 1995 yõlõnda başlayan bankacõlõk krizinin sonucu oldukça ağõr<br />

olmuştur. 1996 yõlõnda yapõlan bir incelemede 10 devlet bankasõnõn 9 tanesinin öz<br />

varlõklarõnõn eksi hale gelmiş olduğu görülmektedir. Bu devlet bankalarõ toplam<br />

banka sektörünün yüzde 80 kadarõnõ oluşturmaktadõr ve verdikleri kredilerin yarõdan<br />

fazlasõ batõk haldedir. Ayrõca Bulgar parasõ Leva’nõn içine düştüğü süreç oldukça<br />

ilginçtir. 1995 yõlõndaki 1 Dolar eşit 71 Leva değerinden, 1997 yõlõnõn sonunda 1<br />

Dolar eşit 1776 Leva değerinde düşmüştür. 75<br />

Bulgaristan Merkez Bankasõ bu dönemde döviz kurundaki düşüşü<br />

yavaşlatmak üzere uluslar arasõ rezervlerini önemli ölçüde eritmek zorunda kalmõştõr.<br />

73 Büyüteç, “Bulgaristan’õn Para Kurulu Deneyimi”, Ankara Sanayi Odasõ Aylõk Yayõn Organõ<br />

(ASOMEDYA), Temmuz 2001, s. 1.<br />

74 GULDE Anne-Marie, “The Role of the Curreny Board in Bulgaria’s Stabilization”, Finance and<br />

Development, Cilt:36, No:3, Eylül 1999, s. 1.<br />

75 GÖKÇE Deniz, “Bankacõlõk – Bulgaristan – Türkiye!”,<br />

, (10.02.2004).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!