Download (929Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

39
3.2. Hong Kong Örneği
Hong Kong’da para kurulu ilk olarak 1935 yõlõnda uygulanmõştõr. Bu süreçten
sonra para kurulu birçok aşama kaydetmiş, nihayetinde 1983’de tekrar para kurulu
uygulamasõna dönülmüştür.
3.2.1. Hong Kong Para Kurulu’nun Seyri
Hong Kong para kuruluna 1935 yõlõnda geçmiştir. 1845’de ilk bankanõn
açõlmasõyla başlayan serbest bankacõlõk dönemi de böylelikle son bulmuştur. Hong
Kong’da 1935 yõlõna kadar gümüş standardõ uygulanõrken gümüş standartõ para
kuruluna geçiş ile son bulmuştur. 92 Bunda ABD’nin 1934 yõlõnda yüksek bir fiyattan
gümüş almaya karar vermesi ile ülke dõşõna çõkan gümüş rezervleri etkili olmuştur.
Para Kurulu’nun unsuru olan Döviz Fonu, Aralõk 1935 tarihinde kurulduğunda,
rezerv olarak Sterlin’i seçerek kur oranõ 1 Sterlin = 16.45 HK Dolarõ olarak
belirlemiştir. Hong Kong hükümeti 6 Aralõk 1935’de ülkedeki gümüş rezervlerini
devletleştirme kararõ almõştõr. Döviz fonunda toplanan gümüş 12.313 milyon Sterlin,
200 milyon Hong Kong Dolarõ’na çevrilerek para kurulu uygulamasõna
başlanmõştõr. 93
Para Kurulu sisteminin uygulandõğõ ülkelerin aksine Hong Kong bankalarõ,
para kurulundan daha fazla banknot ihraç etmişlerdir. Bankalar para ihracõndan
dolayõ kar etmemişler ancak getirisi olan menkul değerleri tutmalarõna izin verildiği
için menkul değerler tutmuşlardõr. Döviz Fonu, banknot ihraç eden bankalardan
borçluluk sertifikalarõnõn değerinin % 100 sterlin üzerinden ödenmesini talep etmiş
ancak sertifikalar için faiz ödenmemesinden dolayõ, Döviz Fonu, banknot ihracõndan
doğan kârlarõn hemen hemen hepsine el koymuştur. 94
Hong Kong 2. Dünya Savaşõ’nda bir çok sõkõntõ yaşamasõna rağmen para
kurulundaki õsrarõnõ sürdürmüştür. 18 Aralõk 1971’de ABD Dolarõ altõn karşõsõnda
devalüe edilmiştir ( 35 Dolar = 1 Ons Altõndan, 38 Dolar = 1 Ons Altõn ).
İngiltere’nin revalüasyonundan sonra Hong Kong’da parasõnõ % 8.57 oranõnda
92 SCHULER, Kurt, a.g.e., s.46.
93 BARIŞIK Salih, a.g.e., s. 77.
94 ORTAK Suat, a.g.e., s. 78.