Download (929Kb) - Suleyman Demirel University Research ...

33
destekleyen kesim ve bu uygulamanõn yüksek enflasyon probleminin ideal çözümü
için Merkez Bankasõ’nõn bankalara verdiği kredi ve yüksek faizli iç borçlarõ sona
erdireceğini inanmaktadõr. Para kurulu uygulamasõyla merkez bankasõ aktifliğini
kaybedebilecek ve enflasyon ile faiz oranlarõ rezerv para ülkesiyle aynõ seviyeye
ulaşabilecektir. Daha büyük kredisi olan bu politika daha iyi bir büyüme ve istikrar
sağlayabilecektir. Arjantin, Estonya, Hong Kong ve Litvanya uygulamalarõ bu
görüşleri desteklemiştir. 80
Para kuruluna karşõ olanlarõn düşüncesi ise, Bulgaristan’õn para kurulunun
potansiyel avantajlarõna karşõn gerekli ön koşullarõ taşõmadõğõdõr. En önemlisi
Bulgaristan’õn bankacõlõk sektörü diğer para kurulu uygulayan ülkelere nazaran hem
daha büyüktür hem de daha çok problemleri vardõr. Ayrõca Bulgaristan’õn
uluslararasõ rezervleri düşüktür ve para kurulundan önce geniş çaplõ devalüasyona
gerek bulunmaktadõr.
Bütün bu gelişmelerin eşiğinde 1997 senesinin baharõnda yönetime gelen yeni
hükümet para kuruluna geçme kararõnõ almõştõr. 1996 sonundaki ve 1997 yõlõ
başõndaki hiperenflasyon, güç ve maliyetli olmasõna rağmen para kuruluna geçişi
kolaylaştõrmõştõr. Hiperenflasyon iç borçlarõn gerçek değerini azaltmõş ve böylelikle
merkez bankasõnõn yönetimine gerek kalmadan bütçe için tehlikeli durumlarõ ortadan
kaldõrmõştõr. 81
Para kurulunun planlama özelliklerinden olan döviz kuru belirlenmesi, rezerv
para seçimi, organizasyon yapõsõ ve çalõşma prensipleri işleyiş açõsõndan önem
taşõmaktadõr. Bunu sonucu olarak Bulgaristan, Haziran 1997 tarihinde 1000 Leva = 1
DM olarak sabitlemiş ve para basõmõ yalnõzca yabancõ paralar karşõlõğõnda hükümete
bağlanarak para kurulu sistemine geçmiştir. 1999 yõlõnda ise Bulgar parasõndan sõfõr
atõlarak kur oranõ 1 Leva = 1 DM olarak belirlenmiştir. Ülke parasõnõn mark olarak
belirlenmesinin temel sebeplerinden birisi Bulgaristan’õn Avrupa Birliği’ne tam üye
olma isteğinden kaynaklanmaktadõr. Para kurulu sistemi kurallarõnõn sürekli ve sõkõ
bir şekilde uygulanmasõ, ülkenin orta vadede Avrupa Birliğine en az maliyetle
80 GULDE Anne – Marie, a.g.m, s. 3.
81 GULDE Anne – Marie, a.g.m, s. 4.