Download (14Mb) - Suleyman Demirel University Research ...

Kara Mustafa PaĢa Karadağlılar tarafından esir alınarak idam edilmiĢ ve kesilen baĢı
Çetine‘ye gönderilmiĢtir 40 .
SavaĢın sonucu Karadağlılar için bir zafer olmuĢ, sınırlarını geniĢleten I. Petar,
neredeyse Karadağ‘ı bağımsız bir devlet haline getirmiĢtir. Öyle ki, 1799‘da Osmanlı
Devleti‘ne ―Karadağlıların hiçbir zaman Osmanlı Devleti‘ne bağlı bir tebaa
olmadıkları‖ 41 yönünde bir ifadeyi kabul ettirmeyi baĢarmıĢlardı. Artık modern Karadağ
devletinin bağımsızlığı ―de facto‖ olmuĢtur 42 . Bu, her ne kadar bir bağımsızlık ilanı olsa
da uluslararası camiada, 1878 Berlin AntlaĢması‘na kadar kabul görmeyecektir 43 .
III. 19. YÜZYILDA OSMANLI-KARADAĞ ĠLĠġKĠLERĠ
19 yy baĢlarında, Karadağ yavaĢ yavaĢ isyanlarla, panslavist akımların ve
milliyetçilik hareketinin etkisiyle, bağımsızlığa doğru gitmektedir. Bu arada Karadağ‘ın
Adriyatik‘e açılan bir kapısı olan Kotor, Fransa ve Avusturya ile yapılan 1797 Campo
Formia AnlaĢması‘yla Avusturyalılar tarafından iĢgal edilmiĢ ve Karadağ‘ın Adriyatik
kapısı kapanmıĢtır 44 . Dolayısıyla 19. yy‘a Karadağ, denizle bağlantısı olmayan bir
toplum olarak girmiĢtir. Unutmamak gerekir ki, 19 yy., Karadağ‘ın bir devlet olarak
ortaya çıktığı yüzyıldır. O halde 19 yy‘daki geliĢmelere ve Karadağ‘ı devlet olmaya
götüren etmenlere göz atmakta fayda mülahaza ediyoruz.
40 Thomas Fleming, Montenegro The Devided Land, Chronicles Press Rockford, Ilinois 2002, s. 84
41 Georgeos Castellan, age, s. 316
42 Nevill Forbes, Arnold J. Toynbee, D. Dimitray, D.G. Hogarth, The Balkans, Oxford University Press,
Oxford 1915, s. 110
43 Nenad Moacanin, agm, s. 385; Ġsmet Parmaksızoğlu, agm, s. 266
Bugün Ġtalya sınırları içinde ve Udine‘nin güney batısında bulunan Campo Formio kasabasında, 17
Ekim 1797‘de Avusturya ile Fransa arasında yapılmıĢ bir barıĢ antlaĢmasıdır. Bu antlaĢmaya göre Venedik
Cumhuriyeti tamamen ortadan kalkarken, Dalmaçya kıyılarının dahil olduğu Venedik toprakları
Avusturya‘nın eline geçmiĢ ve böylece Avusturya Adriyatik‘e çıkmıĢtır. Fransa ise Yedi Ada‘yı almıĢ
böylece Osmanlı Devleti‘ne komĢu olmuĢtur. Bu da Fransa‘daki milliyetçilik cereyanının Balkanlara
sıçramasına neden olacaktır. Fahir Armaoğlu, 19.yy Siyasi Tarihi, TTK, Ankara 2003, s. 54-55.
Encyclopædia Britannica., "Treaty of Campo Formio." . e.t. 25.10. 2008
44 Georgeos Castellan, age, s. 315
8