Download - Suleyman Demirel University Research Repository

28Haşimi Krallığı kamu hizmeti veren görevlilerinin de maaşlarını vermeyisürdürmüştür. 96Burada hedef, güçler dengesi kendi lehinde olduğu için İsrail’insavunduğu sorunun askeri çözüm planını başarısızlığa uğratmak olmuştur. AncakÜrdün’ün bu politikası diğer Arap devletleri nezdinde kabul görmemiştir. 97Ürdün yönetiminin sorunun askeri yönlerden çözülemeyeceğine dayalıaçıklamalarının temel nedeni, bu yıllarda Ürdün’ün Mısır ya da Suriye gibi askeribakımdan güçlü olmamasına dayanmaktadır. Bu nedenle Arap ülkeleri arasındaÜrdün, sorunun diplomatik yollardan çözülmesini isteyen taraf olarak ön planaçıkmıştır. Bundan dolayı Kral Hüseyin daha Kasım 1967’de Washington’daGeorgetown Üniversitesi’nde yaptığı bir konuşmada, “İsrail’in varlığının bir gerçekolduğunu, bu varlığın Araplarca da kabul edilmesi gerektiğini” belirtmiş; ancak “Hangi İsrail? 1947’nin mi? 1949’un mu yoksa 1967’nin mi?” sorusunu ortaya ataraktoprak konusunun önemine dikkat çekmiştir. 982.2.4. Dördüncü Arap-İsrail SavaşıÖncelikle belirtmemiz gereken, Dördüncü Arap-İsrail Savaşı’nın bundanönceki Arap-İsrail Savaşlarına göre iki önemli özelliği ve farklılığının bulunmasıdır.Birincisi, Mısır tarafından başlatılan bu savaşın temel amacı daha öncekilerde olduğugibi İsrail’in haritadan silinmesi değil, savaşa katılan bütün Arap ülkeleri için 1967savaşında kaybedilen toprakların geri alınmasıdır. İkincisi 1956 ve 1967 savaşlarınagöre 1973 savaşının en büyük farklılığı İsrail’in değil, Araplar’ın sürpriz saldırı ilesavaşı başlatmasıdır. 991973 Savaşına gelinceye kadar Araplar ve İsrail arasında sınır çatışmalarısürmüştür. Ancak 21 Ağustos 1969’da Ortadoğu’da durumu daha kontrol edilemez96 İbrahim, SOUSS, Zvi ELPELEG, İsrail-Filistin Diyaloğu, Çev: Nihal ÖNOL, Milliyet Yayınları,İstanbul, 1994, s. 76; Ayrıca konu ile ilgili bkz: CEMAL, Amal, “Devletsiz Sivil Toplum mu?Filistin Örneği”, Ortadoğu’da Sivil Toplumun Sorunları, Der: Ferhat, İBRAHİM, Heidi,WEDEL, Çev: Erol ÖZBEK, İletişim Yayınları, İstanbul, 1997, s. 202–203.97 EDİNAT, a.g.e., s. 52.98 ARMAOĞLU, Filistin Meselesi...., s. 295.99 Baylis THOMAS How Israel Was Won: A Concise History Of The Arab-Israeli Conflict,Lexington Boks, New York, Oxford, 1999, s. 198–203; ARMAOĞLU, Filistin Meselesi,..., s.320-321.