14 Kamu Hizmetleri - TOBB

TÜRKİYE’DE KAMU HİZMETİ ve İMTİYAZIN DÖNÜŞÜM ÖYKÜSÜ
özüne iliflkin gerçekçi bir alg›lamadan ziyade, konunun esas mahiyetiyle temel
anlamda ilgisiz say›labilecek, kimi zaman ideolojik, kimi zaman son derece teknik
tahlillere dayanan yaklafl›mlar gözlenmifltir. ‹flte, bizi bu tezin haz›rlanmas›na sevkeden
bafll›ca âmil de bu husus olmufltur.
Kamu hizmetinin hukuki analizine dair teknik yaklafl›m konusunda çok say›da
çal›flmaya tesadüf edilmektedir. Bu çal›flmalarda genellikle konunun teknik özelliklerinin
öne ç›kar›ld›¤› ve buradan hareketle belki kendi içinde fevkalade yetkin,
ancak konunun ilgili bulundu¤u di¤er disiplinlerle olan iliflkisini dikkate alan bütüncül
bir yaklafl›m› kavramaktan uzak analizlerin hakim oldu¤u görülmektedir. Bir
görüfle göre, “(m)uhtemel bir çeliflki, geliflmeyi anlamaya çal›flanlar ile böyle bir
çeliflki hissetmeden ifllevselci hukukçuluk yapanlar aras›nda geliflecektir”. 33 Nitekim,
kamu hizmeti ve imtiyaz kavramlar› çerçevesinde ülkemizde yaflananlar, bu
ihtimalin gerçekleflti¤ini aç›kça ortaya koymaktad›r. Oysa, bize göre kamu hizmeti,
idare hukukunun temel bir kavram› olmakla birlikte, salt teknik hukuk yaklafl›m›yla
alg›lanamayacak kadar “disiplinler aras›” niteli¤i haizdir ve bu haliyle “tekil” bir
yaklafl›mla kavranamayacak kadar genifl bir düzlemi içermektedir. “Disiplinin “d›flar›”
ile kap›s›n› kapatmayan bu yöntem sayesinde... idare hukukunun kendi içine
kapanmas›na engel ol(unabilecektir). (Böylece) alan›n kavram, ilke ve kurallar›n›n
varl›¤› ve de¤erleri kendinden menkul olmaktan ç›kar, sorgulanmaya, anlafl›lmaya
ve dönüfltürülmeye aç›k hale gelir... (Zira, s)af ve kendinden menkul hukuki
kavramlar yoktur... (Bu durumu dikkate almaks›z›n) “(ö)tesi” ile aras›na geçilmez
duvarlar koyan hukuk, kendi içine kapanmakta (ve) gittikçe teknik, k›s›r, anlafl›lmaz
ve anlamaya yönelik araçlar üretemez hale gelmektedir... (Ne var ki,
d)isiplini yer ald›¤› ba¤lam›ndan kopararak herhangi bir bütünsel yaklafl›m gelifltirmeden
salt teknik hukuki araçlarla, bunlar›n iflleyifl ve sorunlar›yla u¤raflanlar›n,
dönüflümler karfl›s›ndaki tav›rlar› da sa¤l›kl› olamaz... (Zaten, d)isiplin içinde yer
alan teknik hukukçular›n, alanlar›n dönüflümünü alg›lay›p yorumlamalar› ve yeni
bir infla sürecine girmeleri genellikle mümkün de¤ildir.” 34 Esasen, “... kamu hizmetini
salt kamu hizmetine ve ritüellerine referans vererek savunmak... bo¤ulmakta
olan bir kimsenin kendi saçlar›ndan tutarak kurtulmay› ummas› gibidir.” 35 Yak›n ta-
33 Karahano¤ullar›, Onur; Kamu Hizmeti (Kavramsal ve Hukuksal Rejim), Turhan Kitabevi, Ankara,
2002, s. 2.
34 Karahano¤ullar›, Kamu Hizmeti (Kavramsal ve Hukuksal Rejim), op. cit., s. 2.
35 Ozansoy, Cüneyt; Kamu Hizmetinde ‹deolojik Boyut, Dan›fltay 2000 Y›l› ‹dari Yarg› Sempozyumu,
Dan›fltay Yay›n›. Yazara göre, “... yeni bir kamu hizmeti kuram› infla etmek de ideolojiden ba¤›ms›z
olamaz... insana ve devlete ait de¤er yarg›lar›ndan ba¤›ms›z varolamaz.”
10
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği