Bu k<strong>az</strong>a, günesi örten bir buluttur. Aslan ve ejderha bile ondan feryat ve figan etmektedir. K<strong>az</strong>a ve kaderzuhur edince bir tuzagi bile görmüyorsam bu yolda cahil olan yalniz ben degilim ya!Zorlamayi birakip feryad ü figana koyulan kisi ne kutlu kisidir; o, iyi bir ise sarilmistir. Eger k<strong>az</strong>a, senigece gibi sararsa sonunda yine elinden tutacak odur. Yüz kere canina kastederse yine sana can veren,derdine derman olan k<strong>az</strong>adir. Bu k<strong>az</strong>a yüz kere yolunu kesse de yine senin çadirini göklerin üstüne kurar.Seni eminlik mülküne götürmek için bu korkutmasini inayet bil!Bu sözün sonu gelmez, söz de uzadi. Sen tavsanla aslan hikayesini dinle.Kuyu yanina gelince aslan, tavsanin geri kaldigini gördü. Dedi ki: Niçin ayagini geri çektin. Ayagini geriçekme ileri gel!Tavsan Ayagim nerede? Elim ayagim kesildi. Canim tir tir titriyor,yüregim yerinden oynadi. Yüzümünrengini görmüyor musun? Altin sarisi gibi. Rengim, ne halde oldugumu bildiriyor.Tanri yüze bildirici demistir. Onun için ariflerin gözü, yüze dalmis kalmistir. Renk ve koku, can gibi haberverir; atin kisnemesi atin mevcudiyetini bildirir.Esegin sesini kapinin sesinden fark edesin diye her seyin sesi, o seyi haber verir. Peygamber insanlariayirt etmek hususunda insan sözünde gizlidir dedi.Yüzün renginde gönül halinden bir nisan vardir. Bana aci sevgimi kalbinde tut! Kirmizi yüz sahibinin, refahve saadetine delalet eder, sari yüz, mesakkat ve bela içinde oldugunu bildirir.Elimi, ayagimi alana, yüzümün rengini uçurana, kuvvetimi giderene, çehremi bozana ugradim. Önünegeleni kirana, agaçlari kökünden, dibinden söküp çikarana satastim. Adamlari, hayvanlari, cemadat venebadati mat edene rastladim.Bunlar cüziyattir, küllüyatin da onun yüzünden renkleri sararmis, kokulari bozulmustur. Cihan; gahsabredip gah sükrettikçe baglar, bahçeler gah giyinir, gah çirilçiplak kalir. Günes ates rengindedogmusken diger bir saatte bas asagi batar; göklerde parildayan yildizlar; zaman zaman ihtirake ugrarlar.Güzellikte yildizlardan daha parlak olan ay da ince agriya tutulup hilal olur. Çok sakin ve edepli olan biryeri de sarsinti sitmaya düsürür.Nice daglar, bu ansizin gelen felaketten dolayi yeryüzüne kumlar gibi dagilivermistir! Ruhla es olan havabile k<strong>az</strong>a bas gösterince veba kesilir, ufunetlenir:Ruhun kiz kardesi olan latif su, bir gölcükte sari, aci ve bulanik bir hale gelir; <strong>az</strong>ametli ve kibirli atesi bilebir yel söndürüverir!Denizin halini de istirabindan, coskunlugundan anla, akilinin degisik durdugunu, kaliptan kaliba girdiginibil! Tanri rizasini arayip duran basi dönmüs felegin hali de ogullarinin hali gibidir:Gah en altta, gah ortada, gah en tepede. Onda da bölük bölük kutlu ve yomsuz zamanlar var! Ey külliyatile karismis olan, ey insan! Basit cisimlerin halini de kendinden kiyas et! Külliyatin böyle hastaliklari, böyledertleri olunca onlarin cüzilerinin yüzü nasil sararm<strong>az</strong>?Hele birbirine zit olan seylerden; su, toprak, ates ve yelden meydana gelmis cüzü...Koyunun kurttan kaçmasina sasilm<strong>az</strong>; sasilacak sey bu koyunun kurda gönül vermesidir! Saglik zitlarinsulhüdür; aralarinda savasin baslamasini da ölüm bil!
Tanri'nin lütfu, bu aslanla yaban esegine, bu iki zitta, vefakarlik hususunda bir ülfet vermistir. Dünya hastave mahpus olunca, hastanin fani olmasina sasilir mi?Tavsan aslana bu çesit nasihatler verip Ben bu sebepler yüzünden geriledim dedi.Aslan dedi ki: Sen bu sebepleri birak ta su geriye çekilmenin sebebini söyle, benim maksadin o.Tavsan, O aslan bu kuyunun içinde oturuyor; bu kalenin içinde bütün afetlerden emin dedi.Akli olan kimse oturmak için kuyu dibini seçmistir. Çünkü gönül, sefalari halvetler.Kuyunun karanligi, halkin verdigi karanliklardan daha iyidir. Halkin ayagini tutan, halkla karisip görüsen;basini kurtaramamis, selamete erisememistir.Aslan Ileri yürü. Benim açacagim yara, onu kahreder, bir bak , o aslan orada mi? dedi.Tavsan Ben o atesten bir kere yanmisim. Sen beni kucagina alirsan, ey kerem madeni, ancak o vakityardiminla gözümü açar, kuyuya bakabilirim dedi.Aslan onu kucagina aldi. O da aslanin himayesinde kuyuya kadar vardi. Kuyunun içine, suya bakincaaslanin ve onun aksi parildadi. Aslan su içinde parildayan aksiiini gördü. Suda bir aslan sekliyle kucagindasisman bir tavsan sekli gördü. Su içinde düsmanini görünce tavsani birakip kuyu içine siçradi.Kendik<strong>az</strong>digi kuyuya kendi düstü. Çünkü yaptigi zulüm kendi basina geldi.Zalimlerin zulmü karanlik bir kuyudur; bütün alimler böyle dediler:Daha ziyade zalim olanin kuyusu, daha korkunçtur. Adalet daha kötüye daha kötü ceza verilirbuyurmustur. Ey zulümle bir kuyu k<strong>az</strong>an! Sen kendin için tuzak h<strong>az</strong>irliyorsun. Ipek böcegi giiibi kendietrafini örme; kendine kuyu k<strong>az</strong>arsan bari kararlica k<strong>az</strong>! Zayiflari sen yardimcisiz, kimsesiz sanma;Kur'andan Iza cae nasrullahi oku.Sen filsen, düsmanin senden ürkmüsse sana ceza olarak iste ebabil kusu gelip çatti.Yerde bir zayif aman dilerse, gökyüzü askerleri birbirlerine karisirlar. Sen birisini disinle isirip da kaniçinde birakirsan dis agrisina tutulunca ne yaparsin?Aslan, kuyuda kendisini görünce hiddetinden o anda kendini düsmanindan ayirt edemedi. Kendi aksinikendi düsmani sandi,hulasa kendine kiliç çekti.Ey Adam! Insanlarda gördügün bir çok zulümler, senin huyundur; sen kendi huyunu onlarda görüyorsun.Senin varligin, nifakin, zulmün, gafletin onlara aksetmistir. Sen o sun, sen kendini yaralamaktasin. O andalanet ipligini kendine kendin dokuyorsun!O kötülügü sen kendinde açikça görmüyorsun. Görsen kendine kendin candan düsman olurdun. Eyahmak kendine saldiran o aslan gibi sen de kendine saldiriyorsun. Ahlakinin künhüne erisir, hakikatinianlarsan o adam olmam<strong>az</strong>ligin senden oldugunu bilirsin. Aslan; baska bir aslan gibi görünen seklin, kendiaksinden ,ibaret oldugu kuyu dibinde zahir oldu. Bir zayifin disini söken, o ters gören aslanin isiniislemektedir.
- Page 1 and 2: M E S N E V I H A K K I N D AMesnev
- Page 3 and 4: Ham, piskinin halinden anlamaz, öy
- Page 5 and 6: ister bu cihetten... akibet bizim i
- Page 7 and 8: O garip kisi yoldan gelince, hekim
- Page 9 and 10: dediler); Velileri de kendileri gib
- Page 11 and 12: ama içi aksine.Padisah : Peki söy
- Page 13 and 14: ulundugundan haberi yok! Gölgeye d
- Page 15 and 16: enk var, ama baliklarin kurulukla c
- Page 17 and 18: Ey ay! Gayri bu felek, nedir ki sen
- Page 19 and 20: Ulu Tanri açikça meydan da olmadi
- Page 21 and 22: Yildizlarin ardinda yildizlar vardi
- Page 23 and 24: Ates! Sen hiç sabirli degildin. Ni
- Page 25 and 26: gelir, fakat ona erisince kaçar ve
- Page 27 and 28: Adi sani belli kisi! Kazanmayi bir
- Page 29 and 30: Eshab-i Kehf'in köpegine el verili
- Page 31 and 32: Dogan kuslarinin övüldügünü is
- Page 33 and 34: Ben ki filleri parça parça etmisi
- Page 35: yoldas! Susuz ve uçsuz bucaksiz ç
- Page 39 and 40: azrailisin! Ne olursan ol; canimiz
- Page 41 and 42: Ömer, selami alip onu yanina çagi
- Page 43 and 44: Ekmek Adem Atanin vucuduna karisti,
- Page 45 and 46: Hürmet eden hürmet görür. Seker
- Page 47 and 48: Kamil, topragi tutsa altin olur; na
- Page 49 and 50: sabah çaginda sahiplerine gelir; n
- Page 51 and 52: Kimin namazinda mihrap ve kiblesi A
- Page 53 and 54: dedi ki: Allah selamet versin git.
- Page 55 and 56: ÇENK ÇALAN IHTIYAR(Bilmem) isitti
- Page 57 and 58: u mümkündür.Fakat fazla vefakarl
- Page 59 and 60: tarafindan bir ses geldi, bu sesi r
- Page 61 and 62: Ömer, o ihtiyarin yüzüne bakip d
- Page 63 and 64: kargalari tavus haline getirir.Kisi
- Page 65 and 66: Yoksullar bizim yoksullugumuzdan ve
- Page 67 and 68: Aklin, insanlara ayak köstegi olun
- Page 69 and 70: Bu kul sana tabidir; gönlü, senin
- Page 71 and 72: Musa'dan bil.Tabiata inananlar; gö
- Page 73 and 74: yüzden saçini sakalini yolan bulu
- Page 75 and 76: sahibi, eserden kurtulur. Sevgisini
- Page 77 and 78: Çünkü onlar aci tuzlu sulari iç
- Page 79 and 80: aglayip inler bir halde kaldi. Gül
- Page 81 and 82: O köpügü saf ve makbul bil. Sevg
- Page 83 and 84: ona kul olanlar telef olup gitmisle
- Page 85 and 86: öküzü, bir dag keçisi, bir de s
- Page 87 and 88:
sözde Kaf ve Nun harflerinden meyd
- Page 89 and 90:
Bize yapayalniz, aziksiz, adeta siz
- Page 91 and 92:
Bu, gizli bir bagdir ama demirden b
- Page 93 and 94:
itimat, su sigirinin aslana itimadi
- Page 95 and 96:
Tanri nurlarina karsi bu kiyasçikl
- Page 97 and 98:
Padisah Sizi imtihan edecegim; baka
- Page 99 and 100:
Onlarin omuzlari omuzlarima sürün
- Page 101 and 102:
Her bey, heresir, ümit ve korkuyla
- Page 103 and 104:
En güzel olan (Güzeller güzeli )
- Page 105 and 106:
sifat yoktur, beri gel! Beri gel ki
- Page 107 and 108:
Elimiz, ayagimiza kastettikten sonr
- Page 109:
içindi, yarisi nefsim için. Tanri