kırklareli il çevre durum raporu - çevresel etki değerlendirme ...

PlatolarPlato, akarsularla parçalanmış düzlüklerdir. Eski Tekirdağ aşınma yüzeyleri olan Yıldız DağlarıMasifi, dış kuvvetlerle (akarsular, rüzgâr, sel sulan vb.) parçalanıp aşınarak, aşınmış platoları oluşturmuştur.Bölgede Kırklareli Morfoloji Haritası yükseltileri 200-500 m arasında değişen düz alanlar geniş yertutmaktadır. İl' de gerçek dağlık alanı oluşturan Kırklareli-Demirköy çizgisi dışında kalan alanlar platolarıoluşturur. Yer yer parçalanmış ve yarılmış olan bu alanlar, dalgalı düzlük şeklinde birbirine çok benzer.Platolar, kuzey ve güney platoları olmak üzere ikiye ayrılır. Kuzey Platoları Yıldız Dağları ile Karadeniz kıyıkuşağı arasında çeşitli yükselti basamaklarına sıralanmıştır. Belli başlıları Demirköy ve Limanköy platolarıdır.Güney Platoları ise Ergene Ovası ile Yıldız Dağları arasındaki sahayı kaplar. Yer yer birbirinden ErgeneIrmağı'nın kolları ile parçalanmış halde ayrılan bu platoların yükseltisi, güneye doğru inildikçe düşmekte vegiderek ova tabanındaki alüvyal kesimlerle birleşmektedir.OvalarYıldız Dağları'ndan sonra, Ergene Havzası yönünde vadilerin tabanları genişlemekte ve Bölgeninhemen hemen tüm ovaları burada toplanmaktadır. Bu ovaların tümüne "Ergene Ovası" denilmektedir. OvalarVize, Pınarhisar, Kırklareli Merkezi'nin güney kesimleri ile Pehlivanköy, Babaeski ve Lüleburgaz sahasınıkaplamaktadır. Ergene Havzası 3. jeolojik zamanda Trakya Yarımadası'nın güneye kıvrılmasıylaçukurlaşmıştır. Çukurlaşan bölgeye Yıldız Dağlarından taşınan alüvyonlar dolmuş, vadi tabanları birleşerekirili ufaklı ovaları oluşturmuştur. Bu ovaların yükseltisi ise 50-150 m. arasında değişmektedir.Karstik ŞekillerKireçtaşlarını yağış sularının eritmesi sonucunda oluşan eriyik oluşumlara "Karstik şekiller"denilmektedir. Kırklareli İlin'de kireçli araziler Yıldız Dağlarının güney eteklerinden, Pınarhisar ve Vizeilçelerini bir kuşak halinde çevrelemektedir. Kırklareli ve çevresinde bulunan başlıca karstik şekiller:1. Lapya: Eğimli yamaçlarda yağış sularının kireç taşını (kalker) eritmesi sonucunda oluşmuş taşlarüzerindeki küçük kanalcıklar, oluklar ve delikler şeklindedir. Vize ve Pınarhisar'ın dağlık alanlarında yaygınolarak görülmektedir.2. Mağara: Karstik alanlarda suların eritmesi sonucunda meydana gelen yer alt boşluklarıdır.Bölgenin en ilginç mağarası, Demirköy ilçesi'nin Sarpdere Köyü yakınlarında bulunan Dupnisa Mağarası 'dır.İçinde sarkıt ve dikitler bulunan Mağara'nın içinde dışarıya çıkan bir dere ve su birikintisi bulunmaktadır.Vize'nin Soğucak Köyü'nde de vadi boyunca birçok mağara bulunmaktadır.3. Mesa: Vize platosunda, aşınmanın ilerlemesine bağlı olarak, başlangıçta tüm alanı kaplayan kireçtaşları tabakası yarılarak parçalanmış ve adeta bir masa şeklini almıştır. Yatay yapı üzerinde dayanıklı birtabaka ile taşlanmış olan bu çeşit düzlüklere "Mesa" adı verilir. Vize'de Dere Kayalıkları yöresinde birçokmesa bulunmaktadır. Bunlardan en ilginci Göztepe Tepesi (450 m)'dir. Bu tepenin üzerindeki kireç taşınınerimesi ile de lapyalar oluşmuştur.A.5. Jeolojik Yapı ve StratigrafiJeolojik zamanda Yıldız Dağları'nın bulunduğu yerde Tethys (Tetis) Denizi bulunuyordu. Bu denizindibinde bulunan tortullar, kuzey ve güneydeki eski kıta çekirdeklerinin birbirlerine doğru yaklaşmaları sonucukıvrılarak su yüzeyine çıkarak Yıldız Dağlarını oluşturmuşlardır. Daha sonra meydana gelen dağ oluşumu,kıta oluşumu (epirojenik) ve volkanik hareketler sırasında Yıldız Dağlarını oluşturan taş ve tabakalarsıkışmış, kıvrılmış ve kırılmıştır. Yıldız Dağları 1. jeolojik zaman arazisi olduğu için "masif" adını almaktadır.Masifler, kıvrılma özelliğini yitirmiş olan yaşlı ve sert kütlelerdir.İl arazisi, genel olarak paleozoik ve IV mesozoik döneme ait Yıldız Masifi'nin çekirdek ve örtükayaçları ile tersiyere ait sedimanter, metamorfik, magmatik kayaçlardan oluşmuştur. Ergene yöresinde iseeosen kireçtaşları dik bir yamaç meydana getirir. Bu yamacın eteğinde suyu bol kaynaklar, önünde isemiosen ve pliosen killi, kumlu, kireçli Mermer kristalize kalker ve dolomit dolgu katmanları yer yeralüvyonlarla örtülüdür. Yıldız Masifi'nin uzanımına uygun olarak, Vize'den Kırklareli'nin doğusuna kadaruzanan Kuzeybatı-Güneydoğu yönlü fay hattı ile bu hattı kesen Kuzeydoğu-Güneybatı yönlü ikincil faylar,sahanın tektonik yapısını oluşturmaktadır. Yıldız Masifi'ni etkileyen Kırklareli- Vize arasındaki fay, normalfaydır. İkinci fay sistemi ise Karadeniz kıyılarının girintili-çıkıntılı (İğneada-Limanköy) olmasına nedenolmuştur. İl toprakları 4. derece deprem kuşağında yer almaktadır.- 11 -