Sayı 4

MEDENÎ ÇOCUK
Bir kadın yolda yürürken önüne çıkan çöpleri -sanki az dağınıklarmış gibiayağıyla
iteledi, istekli ve yaptığından memnun görünüyordu. Yanındaki adam ise
henüz bitirdiği sigarasının izmaritini yere atıp bir de ayağıyla güzelce çiğnedi;
ayağını kıvırmasına bakılırsa zevk aldığı belli oluyordu.
Tüm bunların üzerinden çok zaman geçmemişti ki yanlarındaki çocuk da henüz
bitirdiği suyun şişesini havaya fırlatıp attığı taklaları heyecanla izledi. Tam yere
düşecekken bir de ayağıyla vurdu şişeye. Şişe karşı kaldırıma giderken çocuk
yaptığından eğlenmiş bir halde annesi ve babasına bakıyordu. Onlar ise çocuğun
tam da düşündüğü gibi hayatlarından gayet memnun yollarına devam ediyorlardı.
Tabi gittikleri yol gerçekten doğru ise...
Bugün tartıştığımız medenî olmak, yaşadığın şehri sevmek ve korumak
kendiliğinden gelişip öylece kalbimize yerleşecek bir şey değil. Bu da her eğitim
gibi ailede başlayıp orada büyüyecek bir olgu. Çünkü medeniyet; bir toplumun
hem maddi hem manevi varlıklarının düşünce, sanat, bilim ve teknoloji
ürünlerinin tamamını içine alan bir kavram. Buradan yola çıkarak medeniyetin bir
hayat tarzı ve bir yaşama biçimi olmasının yanı sıra doğaya ve çevreye saygı
duyarak insanca yaşamak olduğunu söyleyebiliriz.
Medenî halimizi sadece “evli olmak” anlamında kullanmayı bırakmadan medeni
olamayız. Medenî olmak; medeniyetin sağladığı imkanlardan yararlanan, uygar,
saygılı, kibar bir kimse olmak demek. Bunu önce kendi hayatımıza sonra
çocuklarımızın hayatına sokabilmemiz adına yapacağımız ilk şeylerden biri çevre
bilincini oluşturmak olacaktır. Çünkü bir insan kendine ve yaşadığı çevreye saygı
duymazsa kimseye duymaz.
Her eğitim gibi bu da ailede başlar. Çocuklar anne babalarının davranışlarını
gözlemler ve sonra taklit ederek kendi yaşamlarına sokarlar. Anlatıp uyarmak
yerine çevreye verdiğimiz değeri uygulamayla göstermemiz bu bilincin
aşılanmasında etkili olacaktır. En önemlisi de çocuğa sorumluluk vermektir. Evde
bakımını yapacağı bir bitkisinin olmasını, yaşadığı şehirde mini geziler yaparak
etraftaki hayvanlara, bitkilere hâkim olmasını ve onların bakımı için çaba
göstermesini sağlarsanız çevre ve doğa bilincinin gelişmesine önemli katkılarda
bulunmuş olursunuz. Böylece yaşadığınız şehir; doğaya ve etrafına saygılı,
yaşadığı çevreyi seven ve daha iyi olması için çaba gösteren medenî bir birey
kazanmış olur.
Betül Kaya
20