İDEA HUKUK DERGİSİ AĞUSTOS SAYISI

YAZILIMLAR HUKUKEN KORUNABİLİR Mİ?
Yazılım ise bu çözüm aşamalarını
kaynak kodlar ile komutlar vererek
bilgisayar tabanlı sistemlere aktarır ve
algoritmanın temel yapı taşını
oluşturur.Burada bahsi geçen kaynak
kodları bilgisayar programlama
dilleridir.Örnek verecek olursak C#,
Python, Java bunlardan birkaçıdır.
Kaynak Kodlar gibi yazılımın bir diğer
parçası da nesne kodudur. Nesne Kodu;
C# vb gibi programlama dillerinin
sahip olduğu ifade kümelerinin derleyici
tarafından çevrilen makine dilidir ve bu
sayede nesne koduna çevrilen kaynak
kodları, bilgisayar sistemleri tarafından
algılanır ve istenilen çıktı elde edilir.
3. Fikri Mülkiyet Hakkı Nedir?
3.1 Fikri Mülkiyet Kavramı ve
Telif Hakkı.
Kişi , kurum veya kuruluşların
sahip olduğu fikir ürünlerine fikri
mülkiyet olarak tanımlanmaktadır.
Söz konusu fikri mülkiyete sahip olan
kişi,kurum veya kuruluş fikri
mülkiyetin maddi ve manevi
haklarından yararlanarak serbestce
paylaşmayı,belli koşullarda
kullanımını kontrol edebilmeyi
isteyebilir.Günümüzde fikri mülkiyet
hukuku olarak bilinen ve başlarda
sadece edebi eserler kapsamında
kullanılan telif hakları, eser sahibinin
her türlü fikir ile ürettiği eserleri
hukuken koruma altına alarak
kapsam alanını genişletmiştir. Bu
bağlamda telif hakkı; eser sahibinin
her türlü fikir ile ürettiği eserleri
hukuken koruma altına alınması
olarak tanımlayabiliriz.
3.2 Yazılımlarda Fikri Mülkiyet Hakkının Kapsam
Alanı ve Korunması.
Fikri mülkiyet hakları kişiye münhasır olan fikirlerin
büyük fikri çaba ile oluşturulan fikri ürünlerin hukuken
korunması olarak tanımladık. Bu korunma kapsamına
musiki, ilim ve edebiyat eserleri, sinema eserleri, güzel
sanat eserleri ve son zamanlarda sıkça gündeme gelen
FSEK’de belirtilen korunma koşulları gereğince yazılım
vb. ürünler de girmektedir. Yazılım sahibi dilerse kendi
hussusiyetini taşıdığı eserini başkaca hiçbir şekil
şartlarına başvurmaksızın eserini yani fikri ürününü
oluştuğu andan itibaren Fikir ve Sanat Eserleri
Kanunu’ndan tescil zorunluluğu olmadan koruma
altına alabilir. Kişiye münhasır oluşan yazılım
ürünlerinin hazırlık çalışmaları, nesne kodları ile
kaynak kodları ve program akışı korunma kapsamında
olurken algoritma, arayüzler, ilkeler ve düşünceler bu
kapsam dışındadır.
Üssel gelişime sahip teknolojinin hız kesmeyen ilerleyişi ve
yazılımların her geçen gün güncellenmesi karşısında FSEK,
yazılımlar açısından koruma altına aldığı veya almadığı
birçok hususta eksiklik içermekte ve yetersiz kalmaktadır.
Koruma altına alınmayan algoritmaların ve önemli kaynak
kodların da yer aldığı yapay zeka teknolojilerinin oluşumu
ve FSEK kapsamındaki korunumu bu yetersizliğe bir
örnektir. Yazılımlar, fikri mülkiyet hakları kapsamında yer
alan patent ile koruma altına alınması da mümkün değildir
ancak bigisayar tabanlı bir buluş ile patent altında
korunabileceğini vurgulamak gerekir. Yazılım sahibi FSEK
m.52’de yer alan şekil şartlarına uygun düzenlenen hem
teknik hem de hukuk boyutu olan lisans sözleşmeleri ile son
kullanıcının yazılım sahibi tarafından izin verilen kullanım
şartlarının yer alması bakımından fikri ve ticari haklarını
koruma altına da alabilir. Lisans sözleşmelerinde telif
haklarınınn korunumu hukuki boyutu önem arz eder. Bu
nedenle lisans sözleşmlerinde dikkat edilmesi gereken
hususlar vardır. Başta lisans sözleşme metni, lisans
yazılımların paketlenmesi, yazılım medyasının
mühürlenmesi, yazılımın kurulum aşaması, firmaya kayıt
aşaması ve telif haklarının korunduğunu çalıştırıcı tarafına
bildirilmesi dikkat edilmesi gereken başlıca hususlardır.
1
5