başkent üniversitesi tıp fakültesi çocuk sağlığı ve hastalıkları ...
başkent üniversitesi tıp fakültesi çocuk sağlığı ve hastalıkları ...
başkent üniversitesi tıp fakültesi çocuk sağlığı ve hastalıkları ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
organizmanın demire olan ihtiyacını, plazma demir döngüsü <strong>ve</strong> eritropoetik aktivite düzeyini<br />
öngörmek amacıyla kullanılabilir.<br />
Ekstrasellüler<br />
yüzey (pH:7.4)<br />
Klatrin<br />
kaplı<br />
<strong>ve</strong>zikül<br />
Sitoplazma<br />
Tf-TfR<br />
Klatrin kaplı<br />
çukur<br />
Endozom<br />
2.1.3. Organizmada Demir Dengesi<br />
2.1.3.1. Hücre İçi Demir Dengesi<br />
Tf-TfR<br />
Proton<br />
pompası<br />
Asidifiye<br />
endozom<br />
(pH:5.5)<br />
Şekil 2.3. Hücreye demir alımı <strong>ve</strong> transferrin döngüsü<br />
Demir<br />
salınımı<br />
Demirin hücre düzeyinde taşınması, depolanması, kullanımı ile ilgili tüm ana proteinlerin<br />
(TfR1, DMT1, ferritin, ferroportin, delta aminolevulinik asit sentetazın) üretimi, hücre içi<br />
demir miktarına göre ilgili proteinlerin haberci RNA (mRNA)’ları üzerinden düzenlenmektedir<br />
(21–23). Bu düzenleme sitoplazmada bulunan <strong>ve</strong> hücresel demir düzeyini algılayan bir protein<br />
olan ‘iron responsi<strong>ve</strong> protein’ (IRP) tarafından yapılmaktadır (16, 21, 22, 24–28). Bu protein,<br />
demir metabolizmasıyla ilgili diğer proteinlerin mRNA’ları üzerindeki ‘iron responsi<strong>ve</strong><br />
element’ (IRE) denilen, 30 nükleotidlik bir bölgeye bağlanarak iş yapar (16, 29). İki farklı<br />
moleküler formda IRP vardır (IRP1 <strong>ve</strong> IRP2) <strong>ve</strong> her ikisi de IRE’lere yüksek oranda bağlanma<br />
özelliğine sahiptir.<br />
Ferritin, ferroportin <strong>ve</strong> delta aminolevulinik asit sentetaz mRNA’larının IRE motifleri 5’<br />
bölgesindeki kodlanmayan kısımdadır. Transferin reseptör 1 <strong>ve</strong> DMT1 gibi demirin hücreye<br />
alınımında yer alan proteinlerin IRE bölgeleri ise ilgili proteinlerin mRNA’larının 3’<br />
bölgesinde bulunurlar. IRP/IRE bağlanması, 3’ <strong>ve</strong>ya 5’ bölgesinde oluşuna göre tamamen<br />
farklı sonuçlara yol açar. Bu bağlanma mRNA’nın 3’ bölgesinde gerçekleşirse mRNA’nın<br />
stabilitesi artar, dolayısıyla ilgili proteinlerin (TfR1, DMT1) üretimi artar. Eğer bu bağlanma 5’
Change language