başkent üniversitesi tıp fakültesi çocuk sağlığı ve hastalıkları ...
başkent üniversitesi tıp fakültesi çocuk sağlığı ve hastalıkları ...
başkent üniversitesi tıp fakültesi çocuk sağlığı ve hastalıkları ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Karaciğer alıcılarında çeşitli ilaçlar, hipersplenizm, çeşitli infeksiyon etkenleri, ABO<br />
uyuşmazlığı, G6PD eksikliği <strong>ve</strong> GvHD gibi nedenlerle immün <strong>ve</strong> nonimmün hemolitik<br />
anemiler gelişebilmektedir (9). AB0 uyuşmazlığına bağlı hemolitik anemi nakilden 7–10 gün<br />
sonra başlar <strong>ve</strong> 1. aya kadar sürebilir. Daha çok 0 grubu <strong>ve</strong>rici/A grubu alıcı durumlarında<br />
görülür. Tedavi için plazmaferez faydalıdır.<br />
GvHD karaciğer alıcılarında seyrek görülmesine rağmen önemli anemi nedenlerinden biridir.<br />
Sıklığı %1 den az olsa da, mortalitesi yüksek olan bu durum daha çok erişkinlerde<br />
görülmektedir.<br />
Hipersplenizm sirozlu hastalarda nakilden sonra da belli süre devam edebilir. Çalışmalar<br />
hipersplenizmin nakilden sonra 2–4 hafta içerisinde düzelmeye başladığını fakat 1 yıl süreyle<br />
devam ettiğini göstermektedir (112, 113).<br />
Demir eksikliği (DE) karaciğer nakli yapılan hastalarda, özellikle de <strong>çocuk</strong>larda sık görülen<br />
anemi nedenlerindendir. Nakil öncesi <strong>ve</strong> sonrasında beslenme bozukluğuna bağlı gelişen DE,<br />
üriner <strong>ve</strong> GİS’den kaynaklanan kan kayıpları DEA’nin başlıca nedenleridir. Fakat bununla<br />
ilgili çok az <strong>ve</strong> sınırlı çalışma vardır. Başlıca hepsidin olmak üzere demir metabolizmasının<br />
ana düzenleyicilerinin çoğu hepatositlerde yapılmaktadır. Ancak bunun hastalardaki demir<br />
eksikliği anemisi üzerindeki etkisi bilinmemektedir. Bazı çalışmalar solid organ nakli yapılan<br />
hastalara profilaktik demir <strong>ve</strong>rilmesini öngörmektedir (96, 97). Yine EPO tedavisinin solid<br />
organ alıcılarında hemoglobini yükselttiği <strong>ve</strong> özellikle böbrek nakillerinde düzenli kullanımı<br />
önerilmektedir (93). Karaciğer alıcılarında ise düzenli EPO tedavisi <strong>ve</strong>rmek için bu ilacın<br />
etkinliğini gösteren kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır. Eğer EPO <strong>ve</strong>rilecekse bu hastaların<br />
demir depoları az olduğu için beraberinde mutlaka demir de <strong>ve</strong>rilmelidir.<br />
Karaciğer nakli yapılan erişkin hastaların nakil sonra 7.yılda % 6-8’inde 13.yılda %18’inde<br />
ağır böbrek yetmezliği geliştiği görülmüştür (114–116). Böbrek yetmezliği de karaciğer nakil<br />
alıcılarında önemli bir anemi nedenidir.<br />
Özetle karaciğer alıcılarında geç dönemde anemi sıklığı %50’yi bulabilmektedir.<br />
Gösterilebilen en sık nedenler immünsupressif ilaçlar, demir eksikliği, PTLD <strong>ve</strong> böbrek<br />
yetmezliğidir.
Change language