Untitled

Z rodu Dębskich pochodziło wielu mężów wielce zasłużonych dla swojej
ziemi, jak również dla województwa płockiego, dla Mazowsza. Ród ten
w „Herbarzu polskim” notowany był pod herbem „Prawdzie” już od XVI
wieku i miał wiele koligacji w całym Mazowszu.
Wieś ok. roku 1880 była włościańska. Zajmowała obszar 1775 mórg,
liczyła 337 mieszkańców; 31 budynków7 mieszkalnych: we wsi znajdowała
się kaplica i wiatrak (SGKP, II).
Nazwy pokrewne to: Dębowce, Dębowica, Dębowiec, Dębówka, Dębowro.
Jeśli chodzi o nazwę wsi k. Żurominą, jest to nazwa dzierżawcza. Przypomnijmy,
że takie nazwy powstawały głównie za pomocą trzech fonnantów:
*-jb, -ov (*-ev-), *-in-. Rzadziej występują nazwy dzierżawcze prymarne, tj.
równe nazwom osobowym oraz nazwy dzierżawcze z sufiksem *-bsk, *-bcb
derywowane fleksyjnie (por. nazwy: Bielsk, Szreńsk, Gójsk, itp.).
12. DZIECZEW O
Wieś położona w odległości ok. 18 km na wschód od Bieżunia, w pobliżu
Siemiątkowa.
Sufiks występujący w nazwie (*-ev-) dowodzi, że jest to nazwa dzierżawcza.
Słowniki etymologiczne notują tu konteksty: dzik. dziczki ‘owoce’, dziki,
dzikość, cerkiewne: *diwyj (Brü . 113); oraz dziecza, dzieża, dzieża, dziża
(SW, I, 638-639).
Nie wydaje się jednak przyjmowanie takiego pochodzenia nazwy wsi za
słuszne.
Nazwę Dzieczewo zapisywano w 1497 r. jako Dzieczevo. Wtedy, a także
jeszcze w 1578 r., leżała ta wieś w powiecie Raciąż, parafia Zgliczyn Kościelny.
Była to własność szlachecka. W 1497 r. król Jan Olbracht nadał ją
niejakiemu Zygmuntowi z Łaszewa (to wieś k. Siemiątkowa) wr az ze skonfiskowanymi
dobrami Jana, Mikołaja, Marcina i innych braci w Bojanowie
i Dzieczewie. W roku 1531 w Dzieczewie było 1,5 włóki osadniczej.23
Wieś Dzieczewo i wtedy i obecnie leży w lasach, w pobliżu krętej w tej
okolicy rzeki Wkry (por. Kępa Gołuska). Zatem bliska prawdy będzie hipoteza,
że nazwa pochodzi od rzeczownika „dzik”, od czego formy pochodne
wymieniają spółgłoskę -k- > -cz-: (dzicz, dziecz).
Jeszcze bardziej do przyjęcia jest hipoteza A. Bańkowskiego. Omawia on
nazwę „Dzieciny” i twierdzi, że „dziecina” to sosna dziana, tj. z barcią. Na Kujawach
występują nazwy „Dzienice”. „Dzienki” jako derywowane od imiesłowu
„dziany”. Może to być jednak derywat od ogólnosłowiańskiego imiesłowu
181