21.07.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

loci. Samogłoska -ó- podlegała wymianie w -o-, stąd w zapisach z XIXw. -<br />

Smolnia.<br />

Konteksty etymologiczne nazwy tylko potwierdzają postawioną tezę. Od<br />

rzeczownika pospolitego „smoła” wg Brucknera pochodzą formy: smolny,<br />

smolisty, smoluch, smółka, Smoleńsk (Brii 503). Także pochodne: smolamia,<br />

smołownia (piec do wyrobu smoły), ‘huta smolna’, smolarz. (SW, VI, 243).<br />

Inne źródło notuje wśród nazw bagien, brodów i mokradeł w dorzeczu<br />

dopływów Zalewu Wiślanego nazwy: smolak ‘bagno leśne’, Smolne Bagno,<br />

Smolne Błoto}31 W tym przypadku chodzi raczej o łączenie nazw z „brudzeniem”,<br />

„zabrudzeniem”.<br />

Niektórzy znawcy przedmiotu twierdzą, że pewne nazwy na -nia, -nie<br />

nie muszą polegać na zmianie sufiksu przymiotnika -n- na -ń-, lecz na urze-<br />

czownikowieniu nazw przymiotnikowych przez sufilcs -j.138<br />

W czasach Królestwa Polskiego Smólnia (Smulnia) była to wieś i folwark<br />

nad rzeką Działdówką, gmina Radzanowo, pow. sierpecki, parafia<br />

Ratowo. Miała 10 domów, 65 mieszkańców.<br />

Dokładniej, bo w roku 1885, folwark Smólnia liczył ogółem 809 mórg;<br />

gruntów ornych 240, łąk 197, pastwisk 88, lasu 155 mórg; 1 budynek murowany,<br />

14 drewnianych, las „nieurządzony”. W skład dóbr wcześniej wchodziły<br />

także: wieś Smolnia (osad 22, mórg 71), wieś Sitarz Pieńki (osad 4,<br />

mórg 13), wieś Dzieczewo (osad 28, mórg 157), wieś Suwaki (osad 10, mórg<br />

272) i osada Borki (1 dom, mórg 33) (SGKP, X).<br />

W Królestwie Polskim notowano nazwy miejscowe: Smolice, Smolicha,<br />

Smolina, Smolna, Smolino, Smółka, Smoliszki, Smolnica, Smolnik, Smolniki,<br />

Smoluchy (SGKP, X).<br />

52. SOKOŁOWY KĄT<br />

Jest to nazwa będąca zestawieniem (przymiotnik + rzeczownik). Słownik<br />

etymologiczny F. Sławskiego podaje: kąt - ‘część płaszczyzny między<br />

dwoma schodzącymi się liniami’; ‘róg, zakątek’; też ‘kąt w chłopskiej izbie’;<br />

prasłowiańskie *kątb,139<br />

Nazwy: kąt, kąty, kącik (dla przysiółków) są tak liczne w Polsce, że można<br />

je liczyć na setki. Najczęściej były położone w pobliżu i na skraju lasów.<br />

Wynika z tego, że jest nazwą terenową, wobec czego także nazwy: kąty, kąty<br />

są także tej kategorii.140<br />

„Słownik warszawski” dodaje, że „kąt” oznacza także miejsce ukryte<br />

kryjówkę; przenośnie także „ustronie”, „zacisze”, „kryjówkę”. W określe-<br />

214

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!