âââداستا٠- Ketab Farsi
âââداستا٠- Ketab Farsi
âââداستا٠- Ketab Farsi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
بررسی داستان<br />
»بركه قشنگم«ازمنظر»رخداد«<br />
داستاننامه<br />
شهریور91<br />
41<br />
از مجموعه التهاب سرد نوشته فتح اهلل بي نياز<br />
علیرضارحیمیموحد<br />
داستان برکه قشنگم عالوه بر پر کشش بودن و احساسات<br />
گرائی کنترل شده آن- که ميتوان از آن به یک روایت دوگانه<br />
از لطافت و خشونت رسید- از حیث رخداد نیز موارد مهمی را<br />
در بر می گیرد که به آن اشاره میگردد:<br />
رخداد به مانند شخصیتها از عناصر منتزع شده از متن است<br />
که مشخصههای گوناگونی در تشريح آن نقش دارند. اولین<br />
مشخصه زمانمند بودن آن است. رخدادها دارای زمان معین<br />
وقوع و ترتیب و مشخصات خاصی هستند. زمان معین قتل<br />
زن در این داستان، با توجه به ترتیب رخدادهائی چون ورود<br />
زن به تشکلهای سیاسی، فرار به شهری دیگر، ساختن برکه و<br />
سپس بی عالقگی به آن و آخر سر هم عالقهمندی به مردی<br />
دیگر، همگی در مولفه زمان رخداد با توجه به تعریف باال قرار<br />
ميگيرند.<br />
اما با تاکید بر بُعد زمانی، نباید از مشخصه دیگر رخداد که<br />
همان انرژی یا پتانسیل آن است غافل ماند. عنصری که سازنده<br />
فضا و جغرافیای ویژه داستان میباشد؛ چرا که رخدادهای<br />
داستانی فقط در فضا و مکان رخ میدهند و این پرداخت با<br />
زبان مولف آشکار ميشود. در این داستان، انرژي حاصل از<br />
رويدادن قتل و یا ساختن برکه - که همواره نشانگر اتفاق نظر<br />
این زوج در ابتدای داستان است - حس سرخوردگی از یک<br />
عشق نافرجام و دوگانگی لطافت و خشونتی است که راوی در<br />
سرتاسر داستان با زبان خود به جا ميگذارد. در این رهگذر،<br />
این شخصیتها هستند که عامل محرک رخدادها ميباشند. از<br />
کشمکشهای زندگی زن و مرد با ورورد به ویال و ساختن برکه<br />
تا همراهیهای مرد علیرغم میل باطنیاش در جلسات حزبی<br />
زن و...، همگی رخدادهائی هستند که با عمل شخصیتها از<br />
موقعیتی به موقعیت جدید، زندگیشان را هدایت ميکنند.<br />
مسئله دیگر کارکرد رخدادها است. کارکرد، کیفیت آن دسته<br />
از رخدادهائی است که به وجه معنائی متن هدف یا اهدافی<br />
ميبخشد و هویت شخصیت یا شخصیتها را درگیر این<br />
رخداد ميکند. مانند انتخابهای زن در این داستان که عمال<br />
رخدادهائی را سبب ميشود که هویت مرد را تحت تاثیر<br />
خود قرار ميدهد تا آنجا که منجر به قتل زن ميشود. ( انفعال<br />
شخصیت در ارتباط با کارکرد رخداد(<br />
نکته پایانی اصلی و فرعی بودن کارکرد این رخدادهاست.<br />
در نوع اول )کارکرد اصلی( قراردادن یک یا چند راه پیش<br />
پای شخصیت، عواقب و نیز سونوشت شخصیت و به تبع آن<br />
داستان را رقم خواهد زد. تصمیم به ازدواج زن با مردي دیگر<br />
است که شخصیت اصلی را بر سر انتخابهايی چون قتل زن،<br />
خودکشی، یا ادامه زندگی و ... ميگذارد.<br />
ولی کارکرد فرعی رخداد تنها تسریع کننده کارکرد اصلی<br />
ميباشد و هیچ جایگزینی برای شخصیت نخواهد داشت مانند:<br />
اصرارهای مرد بر سر نرفتن زن - عالقه بی اندازه به ادامه رابطه<br />
با وجود اعالن بی تفاوتی زن به ادامه آن و احساسهای متضادی<br />
که مرد برای آن جوابی ندارد و به انفعالی رسیده است.