Download (14Mb)

G L A V A I
_________________________________________________________________________
polno vrtewe okolu Sonceto se vr{i za 224 dena, 16 ~asa, 49 minuti i
8 sekundi, so sredna brzina po orbitata od 35 km/s. Vrteweto na Venera
e obratno od zemjinoto.
So avtomatskite kosmi~ki stanici (Sputnici) vo poslednite
desetletija od ovoj (XX) vek, bilo doka`ano deka Venera ima mo}na
(debela) i gusta atmosfera, koja se sostoi od gasovi: jaglendioksid
(97 %), azot ne pove}e od 2 %, kislorod (pomalku od 1 %) i amonijak
(0.01-0.1%). Isto taka blizu do obla~niot sloj postoi i vodena parea
ne{to pomalku od 1 %. Temperaturata na povr{inata na Venera
dostignuva do 480 S. Nejzinata zagu{liva i otrovna atmosfera,
prisustvoto na visoki temperaturi, na koi se topat nekoi metali (na
primer kalajot, olovoto) i visokiot pritisok svedo~at deka `ivoto vo
ovie uslovi ne mo`e da se razviva. Se pretpostavuva deka Venera se
nao|a vo takov stadium na razvojot kako {to bila Zemjata vo arhajskata
era. Se pretpostavuva deka na Venera e prisutno mnogu intenzivna i
silna vulkanska aktivnost, taka {to dominira mnogu slo`en vulkanski
reljef.
Zemjata pretstavuva edinstvena planeta vo son~eviot sistem vo
koja se razvil `iv svet. Zemjata od Sonceto e oddale~ena okolu
150 milioni kilometri, pri {to vo svojata orbita otstapuva vo
neznatna elipti~na forma. Rotacijata na Zemjata okolu Sonceto trae
365.26 dena, a nejzinata brzina vo dvi`eweto po orbitata e 36 km/~as.
Osven toa Zemjata e zafatena so najmalku 14 razli~ni dvi`ewa, me|u
koi e i translatornoto dvi`ewe so koe Zemjata, zaedno so drugite
planeti i Sonceto, se dvi`i kon soyvezdieto Herkules so brzina od
okolu 20 km/s, kako i op{toto dvi`ewe okolu na{ata galaksija na
Mle~niot Pat. Oskata na rotacija na Zemjata e navednata na 66 5’ kon
ramninata na dvi`eweto, taka da sever e orientiran kon polarnata
yvezda vo soyvezdieto na Malata Me~ka. Srednata vrednost na
pre~nikot na Zemjata e 12 742 km, a gustinata e 5.52 g/cm 3 .
Atmosferata na Zemjata e sostavena prete`no od azot i kislorod
vo prisustvo na argon i jaglendioksid. Vodata, koja e prisutna vo site
agregatni sostojbi i iznesuva okolu 14 % zaedno so sostavot na
atmosferata i temperaturata, se parametri {to ja izdvojuvaat Zemjata
od ostanatite planeti. Zemjata isto taka ja opkru`uva magnetno pole,
koe pretstavuva prepreka za prodirawe na radio-~esticite od
kosmosot kon Zemjata, a visoko nad atmosferata se nao|aat oblaci od
jonizirani £estici kako radijacioni pojasi koi ja za{tituvaat Zemjata
od prodirawe na kosmi~kite zraci koi so svoeto dejstvo bi go
uni{tile sevkupniot `ivot.
Sostavot i gradbata na Zemjata, kako i procesite koi se
manifestiraat na nejzinata povr{ina i vo vnatre{nosta }e bidat
izneseni vo posebni delovi.
21