Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ARRËZ III f. bot. Bimë barishtore njëvjeçare,<br />
me gjethe si të tërlit, të vendosura dendur<br />
rreth kërcellit, që rritet nëpër fushat<br />
anës detit.<br />
AS I m. 1. Letër loje, e para në ngjyrën e vet,<br />
që ka vetëm një shenjë në mes, njëshi.<br />
Asi spathi (kupë). Hedh asin. Man me<br />
as.<br />
2. edhe ∼Ë, ∼ËT g. Njeri i shquar,<br />
me aftësi të veçanta në një fushë të caktuar.<br />
As i skuadrës së futbollit. As i<br />
kinematograsë. As i aviacionit.<br />
* Më doli asi tova, më eci.<br />
AS II m. hist. Monedhë e vogël romake prej<br />
bakri. Okë e as fare lirë.<br />
ASILLOJ I dëft. bised. shih ASISOJ I. Asisoj<br />
sendesh.<br />
ASILLOJ II ndajf. bised. shih ASISOJ II.<br />
Mendon po asilloj.<br />
ASISOJ I dëft. bised. I atij soji, i atillë. Asisoj<br />
njerëzish. Një rrobë asisoj.<br />
ASISOJ II ndajf. bised. Në atë mënyrë; ashtu.<br />
Bëje asisoj.<br />
ASHËR I f. 1. Ashkël, dru e vogël e çarë për<br />
zjarr. Ashra dushku. I bëj degët ashra.<br />
2. Copë druri e çarë si dërrasë e hollë,<br />
që përdoret si petavër ose për të mbuluar<br />
çatinë; hartosë, pullazinë. Çati me ashra.<br />
Çaj (bëj) ashra.<br />
* Ashër e pisë (i zi) shumë i zi. M'u<br />
bënë ashër (ashra-ashra) m'u plasaritën,<br />
m'u ashpërsuan (për duart, gjuhën etj.).<br />
Janë bërë ashër u ka hyrë grindja, janë<br />
zënë; janë përçarë.<br />
ASHËR II f. bot. Gështenjë e egër.<br />
ASHIK I m. 1. Eshtër e vogël në gjurin e kafshëve<br />
të imëta, testembel (përdoret edhe<br />
në një lojë fëmijësh); kyçi i këmbës së<br />
njeriut. Luaj me ashikë.<br />
2. krahin. Çelës i veglave muzikore me<br />
tel.<br />
ASHIK II m. vjet. 1. Dashnor. Këngë<br />
ashikësh. Zuri një ashik.<br />
2. keq. Njeri i dhënë shumë pas qejfeve.<br />
ASHT I m. 1. shih ESHT/ËR,∼RA 1. Ashti<br />
i krahut (i këmbës). Lugë ashti. Pa<br />
iu pjekur ashti pa iu forcuar kocka, në<br />
moshë të njomë. Asht e lëkurë kockë e<br />
lëkurë, shumë i dobët. (Deri) në asht deri<br />
në kockë, shumë thellë.<br />
2. krahin. Kopsë e vogël prej kocke.<br />
* I ka shkuar (i ka vajtur) thika në asht<br />
(në kockë) shih te THIK/Ë,∼A.<br />
ASHT II m. bot. Bimë barishtore njëvjeçare<br />
e livadheve, me gjethe të vogla e të rralla<br />
në trajtë vezake, me lule ngjyrëvjollcë<br />
dhe me kërcell të degëzuar, që kur këputet<br />
lëshon një lëng të bardhë.<br />
ATA I përem. 1. vetor. Tregon frymorë a<br />
sende (të shënuar nga emra të gjinisë<br />
mashkullore), që zihen në gojë, por që<br />
nuk janë aty; zëvendëson një emër të gjinisë<br />
mashkullore (në numrin shumës), që<br />
është përmendur pak më parë ose që do<br />
të përmendet më pas. Ata vetë pikërisht<br />
ata. Para tyre. Disa prej tyre. Mbi ta.<br />
2. përd. em. Pala që ndryshon nga<br />
botëkuptimi dhe nga mënyra e jetesës<br />
prej nesh; pala që ka qëllime e synime<br />
të kundërta o të ndryshme prej nesh; të<br />
tjerët, kundërshtarët; kund. ne. Te ne<br />
dhe tek ata.<br />
3. dëft. Tregon frymorë a sende (të<br />
shënuar nga emra të gjinisë mashkullore),<br />
që ndodhen me larg folësit se frymorët a<br />
sendet e tjera të atij lloji; zëvendëson një<br />
emër të gjinisë mashkullore (në numrin<br />
shumës), që është përmendur më parë se<br />
një tjetër; kund. këta. Ata atje. Ja ata.<br />
Ata shokë. Ata drurë.<br />
4. dëft. Përdoret me një emër të gjinisë<br />
mashkullore (në numrin shumës) për të<br />
treguar pjesën e kohës, që shënohet nga<br />
emri ose që është përmendur më parë.<br />
Ata muaj. Ata shekuj.<br />
5. dëft. Përdoret para një fjalie të varur,<br />
e cila përcakton frymorët a sendet që<br />
tregon përemri (të shënuar nga emra të<br />
gjinisë mashkullore në numrin shumës),<br />
ose para një fjalie kryefjalore, e cila përcakton<br />
frymorët a sendet, që zëvendëson<br />
8
Change language