Romowie. Koczownictwo, osiadły tryb życia - ZwiÄ zek Romów ...

Urzędnik Starostwa Grodzkiego Warszawa – Praga szczegółowo charakteryzuje
przybyłą grupę Romów cyt. „Dnia 22 kwietnia 1929r. zostałem
powiadomiony o przybyciu na Dworzec Wschodni cyganów w liczbie
od 65 do 80 osób…, …wszyscy cyganie w liczbie 80 przyjechali z Z.S.S.R.
z Leningradu w celu zmiany paszportów rumuńskich, których termin wyekspirował
od 10 lat i w celu uzyskania zezwolenia na powrót do Rumunii.
Po bliższym przejrzeniu dokumentów zostało ustalone, że wymienieni
cyganie, zamieszkują w Z.S.S.R. od 25 lat, utracili obywatelstwo rumuńskie,
że w Konsulacie Polskim w Leningradzie legitymowali się paszportami
rumuńskimi, których termin upłynął w roku 1917, i że na zasadzie tych
paszportów konsul polski w Leningradzie wystawił im wizy tranzytowe na
przejazd przez Polskę do Rumunii z ważnością 5 dni. Odpisy wizy i paszportów
przekładam. Oczywistą rzeczą jest, że w tak krótkim czasie cyganie
nie mogli uzyskać obywatelstwa rumuńskiego i znaleźli się w warunkach
bez wyjścia. Chcąc przyśpieszyć sprawę, zwróciłem się telefonicznie do poselstwa
rumuńskiego z prośba o załatwienie sprawy obywatelstwa cyganów
w czasie możliwie najkrótszym, lecz spotkałem się z kategoryczną odmową.
Konsul rumuński zakomunikował mi, że w myśl istniejących u nich przepisów,
o ile obywatel rumuński w ciągu 10 lat jest po za granicami państwa
i nie utrzymuje z Rumunią żadnego kontaktu, traci obywatelstwo. Z uwagi
na to, że cyganie są dla nich niepożądani, mowy być nie może, aby mogli
uzyskać obywatelstwo rumuńskie. Z chwilą otrzymania cytowanej odpowiedzi
wyraźną rzeczą było dla mnie, że wymienieni cyganie nie będą mogli
wyjechać z Polski w drodze legalnej, a pozostawienie ich byłoby sprzeczne
z ustawą o ruchu cudzoziemców, wobec czego pozostał mi jeden środek,
a mianowicie – usunięcie ich w drodze przymusowej do Z.S.S.R. W tym
celu wszystkich omawianych cyganów zgrupowałem na podwórzu domu Nr
51 przy ul. Grochowskiej i przedsięwziąłem kroki celem odrzucenia ich do
Z.S.S.R. Część wymienionych Cyganów przyjechało z Grochowa na Żoliborz
do cygańskiego obozu, w którym przewodzi wójt Kwiek i tu zatarła
po sobie ślady. Donoszę przy tym, że sam Kwiek doskonale wiedział o tym,
gdzie są owi cygani, lecz nie chciał tego ujawnić przed władzą. Dopiero na
skutek usilnych poszukiwań przez 26 Komisariat P.P. udało się odnaleźć
ukrywających się cyganów, którzy byli ulokowani w sąsiedztwie z obozem
Kwieka. Dnia 28 kwietnia 1929 roku 20 cyganów skierowałem do posterunku
pogranicznego w Stołpcach z prośbą o odrzucenia ich do Z.S.S.R
Elżbieta Alina Jakimik - Romowie
15