Romowie. Koczownictwo, osiadły tryb życia - ZwiÄ zek Romów ...

dług relacji K.G. Jurko – Czurko Łakatosz, tak jak jego ojciec Moro, był
sędzią obyczajowym dla Lowarów i z powodu mądrych i sprawiedliwych
rozstrzygnięć różnych sporów, jego autorytet uznawali nie tylko Lowarzy
z terytorium Polski, ale takich krajów Europy jak Niemcy, Francja, Szwecja
i być może innych o których nie wiem. Nigdy nie usłyszałem od niego,
aby się tytułował królem, względnie, któryś z jego współplemieńców tak
się do niego zwracał. Lowarzy mówili na niego Nano 38 , Jurko, względnie
dookreślali rolę środowiskową jaką on spełniał tytułem Baro – Szero 39 .
Nazwanie Jurko w dokumencie urzędowym królem jest nadinterpretacją i
świadczy o absolutnej nieznajomości problemów środowiska romskiego.
Co się tyczy wypowiedzi Jurko na temat Karpackich Romów z Grochowa,
jest tylko dowodem na istnienie stereotypów w relacjach międzyplemiennych,
aczkolwiek w tamtym czasie Grochów był rzeczywiście romska odmianą
Harlemu”.
Sama nazwa określająca Górskich Romów mianem Bergitka Roma,
jest jakby ugrzecznioną formą przyjętą od Polska Roma i na co dzień nie
używaną. Poprawniejszą i używaną przez samych zainteresowanych, byłoby
określenie może trudne do zrozumienia obserwatorowi z zewnątrz,
ale takie, jakie oni sami sobie nadają. Tym bardziej, że nazwy te świadczą
o różnej przynależności plemiennej, pomimo podobieństw w słownictwie
i wspólnym terenie zamieszkania.
Już w tej chwili należy zadać pytanie, czy wszyscy Romowie swoje
postępowanie, wzorce, wartości wywodzą z tradycji kształtującej się w
czasach wielowiekowej wędrówki i pozwalającej zachować im własną
tożsamość
Dla Roma odpowiedź jest jednoznaczna, chociaż nie do końca prawdziwa,
bo przynależność do rodziny będącej świadomie częścią rodu, stanowiącego
obyczajowo i mentalnie fragment plemienia, jest jakby legitymacją
potwierdzającą wierność tej tradycji.
Jest jednak znaczna część Romów, którzy z własnej woli, względnie
z różnych, powodów, znaleźli się poza swoim środowiskiem, jest mimo
wszystko wierna tradycji, chociaż w ograniczonym stopniu i w dalszym
ciągu pozostaje, jakby w kręgu zachowań tradycyjnych romskich.
38
Nano – wujek w dialekcie Lowarii
39
Sędzia Obyczajowy, Strażnik Tradycji, Baro – Szero oznaczający wielka głowa tzn. posiadający wiedzę.
Elżbieta Alina Jakimik - Romowie
39