cytując historię spójna wizja szacunek do ... - Świat Architektury

Patrycja Fabiańska: Projekt biblioteki
był owocem prestiżowego konkursu
architektonicznego.
Dariusz Herman: Tak. Konkurs był dwuetapowy:
w pierwszym etapie zaproponowaliśmy
inne rozwiązanie. Choć postulaty
urbanistyczne były podobne, to obiekt według
pierwotnej koncepcji bardzo się różnił
od obecnego kształtu. Kiedy przeszliśmy
do drugiego etapu, odeszliśmy od pierwszego
pomysłu i rozpoczęliśmy pracę nad
zupełnie nowym projektem – pełni obaw,
czy sędziowie go nie odrzucą. Na szczęście
ta propozycja była lepsza, przekonująca
i wszystkim przypadła do gustu.
PF: Jak zintegrowano nowy obiekt
z kontekstem miejsca?
DH: Wkroczyliśmy na tereny zaniedbane
urbanistycznie, ponieważ w trakcie rozwoju
uczelni popełniono parę błędów przestrzennych.
Uznaliśmy więc, że budynek, który
projektujemy, musi przysłużyć się miejscu
w warstwie urbanistycznej. Szukaliśmy resztek
logiki na tym terenie, by podbudować dobrze. Pomimo odległości dzielącej Katowice
od Koszalina byliśmy na budowie co
ją nowym obiektem. Za najczytelniejszy
element uznaliśmy oś wschód-zachód, rozciągniętą
między najwyższym budynkiem czasu pomiędzy zakończeniem projekto-
tydzień. Pewnym utrudnieniem był upływ
Górnego Śląska – Altusem – a wieżowcem wania a rozpoczęciem realizacji. Zmieniło
Novotelu. Uczyniliśmy z tej osi główny element
kompozycyjny i zlokalizowaliśmy przy obciążenia śniegiem, co skutkowało potrzebą
się kilka norm, w tym tak ważne jak norma
niej bibliotekę.
wprowadzenia zmian w projekcie.
PF: Jakie były najistotniejsze momenty PF: W trakcie projektowania zdarzył
i największe utrudnienia podczas projektowania
i realizacji?
oblicza budynku.
się moment, który wpłynął na zmianę
DH: W naszej pracy musieliśmy uwzględnić
spore ograniczenia budżetowe. Takie w trakcie ubiegania się Uniwersytetu Ślą-
DH: Już po pozwoleniu na budowę,
limity traktujemy jak każde inne, które wynikają
np. z planu miejscowego, warunków W tym samym czasie do wojewody wpłynęły
skiego o fundusze, przeżyliśmy chwilę grozy.
gruntowo-wodnych czy kontekstu urbanistycznego.
Nie było to więc dla nas utrudkich:
od Uniwersytetu Śląskiego i Uniwer-
dwa wnioski dotyczące bibliotek akademicnienie
dotkliwe. Sam proces projektowania sytetu Ekonomicznego. Ponoć wojewoda,
przebiegł sprawnie. Muszę zaznaczyć, że nie chcąc wybierać pomiędzy uczelniami,
mieliśmy do czynienia z bardzo świadomym podsunął rozwiązanie o połączeniu bibliotek
inwestorem, jakim jest Uniwersytet Śląski i tak powstały konsorcjum obydwu uczelni
oraz idea Centrum Informacji Naukowej
(a później konsorcjum UŚ z Uniwersytetem
Ekonomicznym). Realizację też wspominam i Biblioteki Akademickiej. Otwartą kwestią
• Obiekt porządkujący kompozycję urbanistyczną
pozostawało, projekt której z uczelni będzie
realizowany jako wspólny. Nasz był na tyle
elastyczny, że bez większych problemów
pomieścił obie placówki. Stało się to kosztem
parkingu podziemnego, w miejscu którego
zlokalizowaliśmy ogromny magazyn książek.
To właśnie z tej przyczyny obok gmachu
CINiBA pojawił się duży parking.
PF: Jakie priorytety i przemyślenia
zdeterminowały rozwiązania i architekturę?
DH: Postawiliśmy sobie pytania: jaką
funkcję pełni biblioteka w dzisiejszym świecie
i czym może się stać w przyszłości? Jaką rolę
odgrywa obecnie i jaką – według nas – będzie
odgrywać kiedyś? Zastanawialiśmy się
też, czym stanie się książka, jaką przybierze
postać; czy w ogóle będzie istnieć, czy będzie
tylko przedmiotem dla kolekcjonerów,
oglądanym w muzeum.
Oczywiście nie było naszą ambicją znalezienie
odpowiedzi, ale poszukiwanie ich było
inspirujące. W obecnym świecie rola biblioteki
jako źródła wiedzy jest minimalizowana,
ponieważ rozszerzył się znacznie dostęp do
wielu innych źródeł informacji. Doszliśmy
do wniosku, że jakkolwiek nie rozwinęłaby
się przyszłość książki, to biblioteki i tak
będą istniały; zmienią jednak swój charakter
i zajmą się nie tylko udostępnianiem wiedzy,
ale przede wszystkim jej wartościowaniem,
oraz będą miejscem wymiany myśli. Zwiększa
się bowiem potrzeba porządkowania
i weryfikowania danych, czyli oddzielania
ziarna od plew z otaczającego nas zgiełku
informacyjnego. Słyszeliśmy już o różnych
interpretacjach naszego budynku. Żadnej
nie zaprzeczamy, choć muszę powiedzieć,
że fasady nie mają jakichkolwiek odniesień
literackich czy symbolicznych są emanacją
abstrakcyjnej kompozycji. Ale jeśli odnoszą
się do czegokolwiek, to tak jak i cały obiekt:
do istoty porządku. „Lucidus ordo” – taką
roboczą nazwę nadaliśmy projektowi.
PF: A z czego wynika nieco introwertyczna
kompozycja obiektu?
DH: Otoczenie biblioteki nie epatowało
ładem i harmonią, dlatego nie chcieliśmy
się na nie otwierać dużymi przeszkleniami.
Budynek komunikuje się z zewnętrzem za
pomocą wąskich szczelin. Dzięki temu odseparowaliśmy
bibliotekę od natłoku informacji,
• Kamień indyjski i podłużne okna
26
27