S. 28 S. 28 - Wojskowa Akademia Techniczna

22 Loża StudentówSTUDENCKIE KOŁOHISTORYCZNE WATW ROLI ODDZIAŁU„ARMII PODLASKIEJ”1863 R.W kraju, przy udziale Oddziału Rekonstrukcji Historycznych WAT,już kilkakrotnie były inscenizowane powstania – Kościuszkowskie 1794 r.i Listopadowe 1830 r. Ostatnio, 3 lutego br. przyszedł czas na inscenizację jednejz bitew Powstania Styczniowego 1863 r. Tym razem Oddział WAT złożonyze studentów i podchorążych „walczył” przeciw kozakom, rosyjskim jegromi artylerii w Węgrowie na Podlasiu.syjskich, które obawiając się ataku na Siedlce,postanowiły zniszczyć zgrupowanie jednymzdecydowanym uderzeniem. Rankiem 3 lutego1863 r. powstańcy zostali ostrzelani ogniemartylerii i zaatakowani z trzech stron.Walkę przyjął oddział powstańczy pełniącyrolę ubezpieczenia całego zgrupowania,podejmującego próbę oderwania się od nieprzyjaciela.W starciach toczonych główniew rejonie cmentarza miejskiego odznaczylisię kosynierzy, którzy niemal wycięli swojąbronią szwadron jazdy przeciwnika, a następniebrawurowym atakiem zagrozili bateriiW styczniu 1863 r. dowódcy dwóchsformowanych zgrupowań powstańczych,Jan Matliński (ps. „Jan Sokół”) i WładysławJabłonowski (ps. „Genuańczyk”), wykorzystalisytuację, że rosyjski garnizon Węgrowaprzemaszerował do Siedlec i wobectego bez większego wysiłku zajęli miasto.Na wieść o przybyciu powstańców, w ciągukilku najbliższych dni dołączyły do nichsetki ochotników, w tym z Liwy, Sokołowa,Grochowa, Mokobód, Suchożebrów, a nawetz Warszawy. Rozbudowa sił polskich do liczbyok. 3500 osób nie uszła uwadze władz roartylerii.Kontrataki kosynierów umożliwiłyuporządkowaną ewakuację pozostałychgrup Jana Matlińskiego w rejon Siemiatycz,ale pochłonęły ponad 120 zabitych i rannychpowstańców.Oddział Rekonstrukcji HistorycznychWAT stanowił część zgrupowania walczącegow centrum miasta. Był zresztą lokomotywądziałania całej inscenizacji, pociągałza sobą inne grupy historyczne, wyróżniałsię liczbą posiadanej broni palnej i charakterystycznymwyglądem. Właśnie ów wyglądsprawił studentom i podchorążym najwięcejproblemów, ponieważ jak nigdy wcześniej,tym razem zachodziła konieczność wystawieniaoddziału w niejednolitych powstańczychubiorach. Inscenizację w Węgrowieobserwowały rzesze mieszkańców, a takżewładze miasta i województwa, na czelez Wojewodą Mazowieckim.Andrzej ZiółkowskiFot. Archiwum autora