Ukraina - Przewodnik dla przedsiębiorców - Polska Agencja ...

18II. Uwarunkowania geopolitycznecje polityczne i gospodarcze oraz pierwszym ugrupowaniem powstałym w tym regioniebez dominującej roli Rosji.Region kaukaskiUkraina odgrywa ważną rolę w procesach integracyjnych regionu. Gruzja, Ukraina,Uzbekistan, Azerbejdżan i Mołdowa utworzyły w 1997 roku regionalny blok GUUAM.Porozumienie to zakłada realizację wspólnych przedsięwzięć w różnych dziedzinach.Najważniejsze z nich to transport kaspijskiej ropy i budowa nowych dróg tranzytowychprzez terytorium Ukrainy. Dochody z tranzytu pozwoliłyby Ukrainie na pokryciekosztów importu niezbędnych surowców energetycznych.Najbardziej rozwinięta jest współpraca gospodarcza z Gruzją. Oba kraje wspierają się naarenie międzynarodowej i realizują wspólne przedsięwzięcia inwestycyjne. Rozwija sięwspółpraca z Azerbejdżanem, który oferuje pomoc w rozbudowie szybów naftowychw zamian za ukraiński sprzęt wiertniczy. Z Mołdową Ukrainę łączą tradycyjnie dobrestosunki wynikające z więzów historycznych i kulturowych. Ważny dla Ukrainy jestrozwój stosunków gospodarczych z Turcją, przez terytorium której przebiegają szlakikomunikacyjne do Morza Śródziemnego i na Bliski Wschód. Obu krajom zależy nademilitaryzacji regionu Morza Czarnego i ekologicznej ochronie jego wód.Ukraina a Rosja 9Po podpisaniu 8 grudnia 1991 roku porozumienia o utworzeniu Wspólnoty NiepodległychPaństw wystąpiły konflikty interesów. Rosja dążyła do maksymalnej integracji państwWNP, a Ukraina do jak największej niepodległości. Zdecydowane odseparowanie się odRosji, do czego dążyły ugrupowania prawicy niepodległościowej, utrudniała rodząca sięukraińska klasa polityczna, wszechstronnie powiązana z rosyjską. Ukraina nie przystąpiłado układu o bezpieczeństwie zbiorowym WNP (Układu Taszkienckiego), ani do układu owspólnej ochronie granic i innych porozumień WNP, które uważała za niekorzystne dlasiebie. Konsekwentnie i skutecznie przeciwdziałała też przeciw przekształcaniu się WNPw strukturę ponadpaństwową, preferując współpracę dwustronną.Uchwalona w czerwcu 1996 roku Konstytucja wykluczyła zarówno wprowadzeniepodwójnego obywatelstwa, jak i uznanie rosyjskiego za język urzędowy równorzędnyz ukraińskim, co postulowała Rosja. Dopuściła natomiast istnienie na Ukrainie rosyjskiejbazy wojskowej, co otworzyło drogę do ostatecznego uregulowania kwestii Sewastopola.Traktat ukraińsko-rosyjski i porozumienie w sprawie Sewastopola, które potwierdzałybezwarunkową suwerenność Ukrainy i gwarantowały utrzymanie rosyjskich9 Skrót materiału zawartego w opracowaniu: Ukraina wobec Rosji: stosunki dwustronne i ichuwarunkowania, Tadeusz A. Olszański, Prace OSW, zeszyt nr 3, listopad 2002