obficiej niż w innych przebywa. Dlatego to wkłada się ręce przy sakramenciebierzmowania, który udziela pełni Ducha Świętego, oraz przy sakramenciekapłaństwa, który udziela pewnej doskonałości władzy do sprawowania służby Bożej.Stąd to św. Paweł pisze do Tymoteusza: „Napominam cię, abyś rozbudzał łaskę Bożą,która jest w tobie przez włożenie rąk moich" 7. Sakrament pokuty natomiast nie zostałustanowiony po to, aby udzielać jakiejś doskonałości łaski, lecz dla zgładzeniagrzechów. Dlatego to w tym sakramencie nie jest wymagane wkładanie rąk, podobniejak i przy chrzcie, w którym jednak odpuszczenie grzechów jest pełniejsze.Ad 1. To wkładanie rąk nie jest czynnością sakramentalną, lecz ma na celu spełnieniecudu, uzdrowienie choroby cielesnej za pomocą dotknięcia ręki człowiekauświęconego; jak to czytamy u św. Marka, „Pan Jezus leczył chorych, wkładając nanich ręce"8; zaś u św. Mateusza, że uleczył trędowatego dotykając go 9.Ad 2. Nie każde przyjęcie Ducha Świętego wymaga włożenia rąk. Na przykład przychrzcie św. człowiek otrzymuje Ducha Świętego, a nie ma tam rytu wkładania rąk.Jedynie dla otrzymania, pełni Ducha Świętego domaga się wkładania rąk i to zachodziw wypadku bierzmowania.Ad 3. W sakramentach, które dokonywują się przez zastosowanie materiisakramentalnej, kapłan musi wykonać jakąś zewnętrzną czynność cielesną nad tym,kto otrzymuje sakrament, jak to ma miejsce przy chrzcie, bierzmowaniu i ostatnimnamaszczeniu. Ale w sakramencie pokuty nie ma zastosowania materii wziętej odzewnątrz, lecz tutaj czynności penitenta zajmują miejsce materii. Dlatego to, podobniejak w Eucharystii, kapłan dokonuje czynności sakramentalnej przez samowypowiedzenie słów nad materią, tak też udziela sakramentu pokuty przez sam faktwypowiedzenia słów absolucji nad penitentem. Jeżeliby potrzeba było ponadto jakiejśczynności cielesnej ze strony kapłana, to znak krzyża świętego, podobnie jak przysakramencie Eucharystii, nie byłby tutaj mniej odpowiedni, niż włożenie rąk, dlazaznaczenia, że odpuszczenie grzechów dokonywuje się mocą krwi Chrystusaukrzyżowanego. Jednakowoż ta ceremonia nie jest potrzebna dla ważności sakramentu,tak samo jak nie jest konieczna przy sakramencie Eucharystii.12
Artykuł 5CZY <strong>SAKRAMENT</strong> TEN JEST KONIECZNY DO ZBAWIENIA?Wydaje się, że sakrament ten nie jest koniecznie potrzebny do zbawienia.1. Na temat bowiem słów psalmu: „Którzy sieją ze łzami, będą żąć z radością"1, Glosamówi: „Nie bądź smutny, jeśli posiadasz dobrą wolę, która rodzi owoce pokoju". Otóżsmutek należy do istoty pokuty, według tego, co mówi św. Paweł: „Bo smutek, któryjest według Boga, pokutę ku zbawieniu nieodmienną sprawuje" 2. A więc dobra wola,bez pokuty, wystarcza do zbawienia.2. „Wszystkie występki miłość zakrywa", a niżej „Przez miłosierdzie i wiarębywają oczyszczane grzechy", oto co czytamy w księdze Przysłów8. Otóż sakramentpokuty nie ma innego celu, jak odpuszczenie grzechów. Wynika stąd, że mając miłość,wiarę i miłosierdzie, każdy z nas może dojść do zbawienia, nawet bez sakramentupokuty.3. Sakramenty Kościoła mają swój początek w ustanowieniu Chrystusa. Otóż,czytamy u św. Jana, że Chrystus rozgrzeszył niewiastę cudzołożną bez pokuty*.Wydaje się więc, że pokuta nie jest konieczna do zbawienia.Jednakże: Pan nasz powiedział: „Jeśli pokutować nie będziecie, wszyscy podobniezginiecie".Wykład. Jakaś rzecz może być potrzebna do zbawienia w dwojaki sposób: albow sposób absolutny, albo warunkowy. Absolutnie konieczne do zbawienia jest to, bezczego nikt nie może doń dojść, a mianowicie łaska Chrystusowa oraz sakramentchrztu, przez który człowiek odradza się w Chrystusie. Jeśli zaś chodzi o sakramentpokuty, to konieczność jego jest tylko warunkowa, ponieważ jest on konieczny tym,którzy są w grzechu, nie zaś wszystkim. W drugiej księdze Kronik jest powiedziane:„Ty Panie, Boże sprawiedliwych, nie stworzyłeś pokuty dla sprawiedliwegoAbrahama, Izaaka i Jakuba, ani też dla tych wszystkich, którzy Ciebie nie obrazili" °.Lecz grzech - jak mówi św. Jakub - „gdy będzie wykonany, rodzi śmierć" 7.Koniecznym tedy jest dla zbawienia grzesznika, by grzech został od niego usunięty.Otóż, nie może to się stać bez sakramentu pokuty, w którym działa moc mękiChrystusowej, przez rozgrzeszenie kapłana, połączone z aktami penitentawspółdziałającego z łaską celem usunięcia grzechu. Tak, jak to mówi św. Augustyn:13
- Page 1 and 2: ŚW. TOMASZ Z AKWINUSUMA TEOLOGICZN
- Page 3 and 4: ZAGADNIENIE 84SAKRAMENT POKUTYPo tr
- Page 5 and 6: lecznicze; inne znów polegają na
- Page 7 and 8: się św. Pawła: „Bo wszyscy (w
- Page 9 and 10: widać z tego co mówi Księga Przy
- Page 11: Jednakże, lepiej można by wyjaśn
- Page 15 and 16: udowli duchowej pokuta jest fundame
- Page 17 and 18: „Cóżem uczynił" l.Nie było wi
- Page 19 and 20: czerpiącej swą moc z Jego męki.
- Page 21 and 22: Ad 2. Pokuta wewnętrzna i równocz
- Page 23 and 24: komuś nie podobać, że zgrzeszył
- Page 25 and 26: której grzechy nie mogą być zgł
- Page 27 and 28: ZAGADNIENIE 85CNOTA POKUTYMamy tera
- Page 29 and 30: lecz jest to po prostu chwalebne uc
- Page 31 and 32: dokonanie na sobie pomsty jest akte
- Page 33 and 34: moralnymi. Z samego faktu, że poku
- Page 35 and 36: widzimy ze słów poprzednich. A wi
- Page 37 and 38: pierwszeństwo natury nad aktem dru
- Page 39 and 40: Wykład: To, że jakiś grzech nie
- Page 41 and 42: złość swoją, za którą mówił
- Page 43 and 44: yć oddzielnie odpuszczone przez sa
- Page 45 and 46: dzięki której zostaje odpuszczony
- Page 47 and 48: przysługuje łasce współdziałaj
- Page 49 and 50: wypadku Marii Magdaleny 7. Innym zn
- Page 51 and 52: konieczności, że bez niego odpusz
- Page 53 and 54: starannego rachunku sumienia.Ad 1.
- Page 55 and 56: daje łaska, co dokonywuje się prz
- Page 57 and 58: powinność kary bywa odpuszczona p
- Page 59 and 60: św. Beda mówi: „Ten wiersz zas
- Page 61 and 62: wystarczającą przyczyną odpuszcz
- Page 63 and 64:
mu odpuszczony przez chrzest"1. Co
- Page 65 and 66:
Artykuł 3CZY WINA WYPŁYWAJĄCA Z
- Page 67 and 68:
Artykuł 4CZY NIEWDZIĘCZNOŚĆ, B
- Page 69 and 70:
Arystotelesa w pierwszej księdze E
- Page 71 and 72:
aktywności, otrzymują go w stosun
- Page 73 and 74:
którzy z miłosierdzia Pańskiego
- Page 75 and 76:
przebaczenia, lecz z powodu surowo
- Page 77 and 78:
Artykuł 5CZY UCZYNKI DOBRE, UMORZO
- Page 79 and 80:
2. Gdy się usunie przyczynę, usuw
- Page 81 and 82:
ZAGADNIENIE 90O CZĘŚCIACH POKUTY
- Page 83 and 84:
3. Pokuta przeciwstawia się grzech
- Page 85 and 86:
pokuty. Lecz to jest niemożliwe, b
- Page 87 and 88:
ozmaitych rodzajów poprawy, jaką
- Page 89 and 90:
12) 5. 22.13) q. 62a . 1.14) Mt 16,
- Page 91 and 92:
20) ad Selencianum. ep. 265.21) a.
- Page 93 and 94:
3) Cap. 2.4) 6, 21.5) De vera et fa
- Page 95 and 96:
7) Homil. 33 in Ev.8) 1-2 q. 82, a.
- Page 97 and 98:
2) 1 Kor 3, 15.3) ep. 265.Q. 87 a.
- Page 99 and 100:
6) 1-2, q. 113, a. 8.7) q. 86, a. 6
- Page 101 and 102:
Q. 90 a. 3.1) q. 84, a. 2.2) a. 2,
- Page 103 and 104:
ierzmowanie i kapłaństwo wyciskaj
- Page 105 and 106:
substantia". Chrystus nie wyznaczy
- Page 107 and 108:
uświęcaniu się i zbawianiu pomag
- Page 109 and 110:
duszy z powodu popełnionych grzech
- Page 111 and 112:
zjednoczyć, trzeba się najpierw o
- Page 113 and 114:
nienawidzi grzechu gdyż jest on sp
- Page 115 and 116:
trudne i przykre dla natury ludzkie
- Page 117 and 118:
Q. 86, a. 1, ad 3. (1) Grzechy prze
- Page 119 and 120:
nadprzyrodzony - łaskę uświęcaj
- Page 121 and 122:
zaczyna. Grzeszący dlatego zrywa z
- Page 123 and 124:
ono całkowite, czy częściowe, st
- Page 125 and 126:
mieści się - implicite - akt skru
- Page 127 and 128:
Q. 87, a. 4. (5) Niemożliwą jest
- Page 129 and 130:
znaczeniu ścisłym) za sadza się
- Page 131 and 132:
działania sakramentu (rozgrzeszeni
- Page 133 and 134:
motywów szlachetnych, od tego rodz
- Page 135 and 136:
Kto dłuższy czas dalekim był od
- Page 137:
Q. 90, 4. (2) Cnota pokuty, w przec