5K - UNEP

Konflikti i Kosov‘s Ð Pasojat p‘r Mjedisin & Vendbanimet civile■ Konkluzione t‘ ekipit t‘ UNCHS (Habitat) n‘Kosov‘Në bazë të vlerësimeve të bëra në Kosovë (shih bibliografinë nr. 2), janë dëmtuar120.000 banesa. Në 29 komuna të krahinës. Vlerësimet e bëra nga Sërbia për banesate dëmtuara ishin jo më shumë se 50.000. Shumica e dëmtimeve të banesave dhe tëndërtesave në Kosovë janë shkaktuar nga zjarret, por gjithashtu edhe nga të shtënat dheartileria. Niveli i shkatërrimeve ndryshon shumë nga rajoni në rajon. Vlerësohet se mëtepër se 40.000 banesa janë të pariparueshme dhe kanë nevojë për rindërtim të plotë.Gjithashtu, përveç kësaj, patën dëmtime, megjithëse me përmasa më të voglapajisjet për shërbimet publike, si për arsimin, kujdesin shëndetësor, furnizimin e ujit,administrimin e hedhurinave dhe elektricitetin. Rrugët nuk kanë pasur shumë dëmtimetë drejtpërdrejta, por janë prishur si rezultat i mungesës së mirëmbajtjes, këtovitet e fundit dhe gjatë konfliktit. IMG mendon se dëmtimi i banesave arrin shumën1.1 bilion Euro. Kostoja e dëmeve për infrastrukturën bazë (edukimi, shëndeti,energjia dhe uji) vlerësohet 40 million Euro. Shumica e përpjekjeve për rindërtimështë përqëndruar tanimë në riparimet urgjente, për të dhënë një minimum strehëgjatëdimrit. Rritja e numurit të banesave dhe strategjia e ripërtëritjes së infrastrukturësjanë aktualisht nën kujdesin e Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë(UNMIK), në bashkëpunim me organizata të tjera kombëtare e ndërkombëtare.Problemet e mjedisit dhe të vendbanimeve civile janë shumë të lidhura me njëritjetrin, meqë aspektet e administrimit të mjedisit (për shembull trajtimi i hedhurinave,sistemi sanitar) mbështeten në një masë të madhe tek një administratë efikaselokale dhe një sistem për pronën që funksionon mirë. Kështu, shkatërrimi i sistemitadministrativ nuk jep mundësi që të funksionojnë shërbimet e ruajtjes së mjedisit.Studimi i kushteve në Kosovë tregon se probleme të tilla, si administrimi i sektorit tëbanesave, proces-verbalet e pronës dhe vetë prona, zyra e gjendjes civile dhe kadastra,organizimi hapësinor dhe administrata lokale janë në qendër të keqësimit të vazhdueshëmtë kushteve në Kosovë. Midis 1995 dhe qershorit 1999, administratapublique në Krahinë kontrollohej nga një personnel sërb dhe ishte përjashtuar krejtësishtpjesëmarrja e shqiptarëve. Kjo kontribuoi në keqësimin e kushteve administrativedhe materiale.Sipas ish kordinatorit të qendrës së Kadastrës në Kosovë, 80% e informacionevekadastrore u hoqën nga Krahina, para ose gjatë konfliktit. Megjithatë, vlerësimifillestar i bërë nga UNCHS (Habitat) që përfshin të dhëna për më tepër se gjysmëme 29 komunave në Krahinën e Kosovës, tregon se ka një grumbull të madh informacioneshmbi rregjistrimin e pronës dhe rregjistra që lidhen me to. Studimi tregoi sevetëm pak komuna kanë funksionuar me sistem numerik kadastror. Nuk ka hartanumerike të disponueshme dhe s’u gjetën veçse pak kopje të shtypura të hartavekadastrale. Ka domumenta të tjera/ rregjistra që lidhen me kadastrën dhe që mund tëpërdoren për të verifikuar dhe për të lidhur informacionin mbi pronën dhe vijat e7 0 71