Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Krzyżowały się one w Rynku, gdzie stał ratusz. Szamotuły posiadały prócz kolegiatyjeszcze trzy kościoły: św. Ducha (ul. Poznańska), św. Barbary (ul. Sukiennicza) i św.Marcina (ul. Wroniecka). Nowe Szamotuły powstały na szlaku handlowym Poznań-Wronki – Wieleń - Szczecin. Ze względu na duży ruch handlowy na wspomnianym szlaku,ustanowiono później (1519 r.) w Szamotułach królewską komorę celną. Od tego czasudatuje się ich intensywny rozwój gospodarczy. Rozwinął się tu przemysł olejarski, zktórego miasto słynęło w całej niemal Polsce w XV i XVI w. W XV w. miasto stało sięrównież poważnym ośrodkiem przemysłu sukienniczego, garncarskiego i powroźniczego.Pomyślnie rozwijał się handel. Liczba jarmarków wzrosła z dwóch w 1450 r. do dwunastu.Kilka z nich łączono z targami bydła.Wraz z rozwojem gospodarczym Szamotuły rozwijały się intelektualnie.Właściciel Szamotuł, Dobrogost Świdwa Szamotulski 35 , kasztelan poznański, starostageneralny Wielkopolski, założył w 1445 r. szkołę parafialną, nad którą patronatsprawował magistrat, a nie — jak to było powszechnie przyjęte — miejscowyproboszcz. Wielką zasługą tej szkoły było wykształcenie wielu wybitnych szamotulan,których wkład do skarbnicy kultury polskiej jest bardzo poważny. Jej wychowankami bylim.in. późniejsi profesorowie Akademii Krakowskiej, których postacie zostaną szerzejomówione w dalszej części pracy.W okresie między XV a XVII w. miasto było poważnym ośrodkiem przemysłuolejarskiego, sukienniczego, garncarskiego i powroźniczego. W XVI w. stanowiło jedno zaktywniejszych ośrodków renesansu i reformacji w Wielkopolsce. Reformacji sprzyjaliówcześni właściciele miasta: Jan Świdwa Szamotulski i Łukasz III Górka. 36 W 1551 r. woficynie zamku Górków bracia czescy założyli pierwszą w Wielkopolsce drukarnię.Tłoczyła głównie czeskie druki religijne, m.in. wydała jeden z ważniejszych zabytkówczeskich: "Pyesnie chwał boskych” 37 (1561). Drukarnią kierował w latach 1558-1561Czech Aleksander Augezdecki. 38 W XVII w. Szamotuły wydały wybitnego myśliciela iuczonego, lekarza, przyrodnika i filozofa Jana Jonstona 39 (1603-1675), autora wielu dzieł35 R. Krygier; Ich ślad, op. cit., s. 142-143; WSB, op. cit., s. 726-727.36 WSB, op. cit., s. 220-221.37 E. VIII, s. 50.38 WSB, op. cit., s. 31.39 R. Krygier; Ich ślad, op. cit., s. 55; PSB T. 11, s. 268-270; WSB, op. cit., s. 302; J. Chodera, F. Kiryk,Słownik biograficzny historii Polski, T. 1 A-K, Wrocław [i in] 2005, s. 632; H. Kaczmarek, Jan Jonston z15