Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

mieli bardzo ambitne plany – między innymi obniżyć ceny książek tak, aby były onebardziej dostępne dla ludzi mniej zamożnych. Na jego czele stanął Jan Rymarkiewicz –nauczyciel w poznańskich gimnazjach: Fryderyka Wilhelma i św. Marii Magdaleny. Miałon jednak opinię liberała, co spowodowało wycofanie poparcia przez polski Kościółkatolicki, które wydał kardynał Mieczysław Ledóchowski. Kolejną przeszkodą dorozwijania działalności TOL-u był wyrok sądowy w 1878 r. wydany przez władze pruskie,spowodowany tym, iż władze Towarzystwa włączyły się do akcji organizowaniamasowych wieców pod hasłem obrony wiary i narodowości. W Poznaniu utworzonocentralną składnicę wydawnictw TOL-u, zostały opracowane zestawy kompletów liczącepo 128 pozycji dla małych bibliotek. W roku 1875 rozesłano ksiązki (nie tylko ichkomplety) do 96 bibliotek na wsi i 8 bibliotek w miastach. Razem zostało wysłanych ok. 4tys. tomów. Po kilku latach działalności TOL-u działało ok. sto takich biblioteczek. 271Towarzystwo Czytelni Ludowych 272 powstało 11 listopada 1880 roku w Poznaniu,na zebraniu w „Bazarze”, do jej pierwszego zarządu (dyrekcji) zostali wybrani:Mieczysław Łyskowski, Stanisław Jurzykowski, Bolesław Kapuściński, WitoldSkarżyński, Henryk Berendes oraz Wiktor Czarnecki. 273 Do Towarzystwa pozyskano 1750członków płacących składki oraz uzyskano przychylność hierarchii kościelnej – wśróddziałaczy TCL było wielu duchownych – jednym z nich był ks. Antoni Ludwiczak 274 –sprawny organizator, a jego duże zdolności organizacyjne spowodowały, że w 1912 r.został sekretarzem generalnym TCL. TCL rozwijało się bardzo prężnie na terenieówczesnego zaboru pruskiego, jako organizacja edukacyjno-oświatowa. Powołane dożycia w wyjątkowo trudnych czasach stowarzyszenie stawiało sobie za cel obronęspołeczeństwa polskiego przed skutkami polityki germanizacyjnej władz niemieckich.Sieć czytelni podzielona na powiaty obejmowała teren Wielkiego KsięstwaPoznańskiego, Śląsk, Mazury, Warmię oraz Pomorze Gdańskie. 275 Swoją centralę orazskładnice książek TCL miało w Poznaniu, jak również komisje do spraw doboru książek.271 J. Kozłowski, Wielkopolska, op. cit., s. 209; B. Bieńkowska, H. Chamerska, Zarys dziejów książki,Warszawa 1987, s. 322.272 Fot. strony tytułowej książki i znaku własnościowego będącej własnością TCL Poznaniu wraz z apelemo poszanowanie książki – zob. Aneks Nr 12, Aneksy, s. 18.273 Słownik Pracowników, op. cit., wymienia tylko Bolesława Kapuścińskiego s. 369.274 WSB, op. cit., s. 429; Słownik pracowników, op. cit., s. 529; PSB, op. cit., T.18/1, s. 93-94.275 U. Bzdawka, Towarzystwo Czytelni Ludowych, w: Poradnik Bibliograficzno-Metodyczny Nr 4 , Poznań2000, s. 24.92