Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Do ochrony zabudowań przed pożarem w roku 1860 została utworzonaObywatelska Straż Pożarna, a siedemnaście lat później Niemcy i Polacy mieszkający wSzamotułach powołali Ochotniczą Straż Pożarną 221 . W roku 1904 uchwalona została„ustawa osadnicza”, która była skierowana głównie przeciw osadnictwu polskiemu iPolakom – uzależniała ona budowę domu od zgody administracyjnej. Trzy lata później – wroku 1907 zostaje założony w Szamotułach Związek Zawodowy Polski, którego jak samanazwa wskazuje działalność była przeznaczona dla polskich robotników, dla niemieckichnatomiast powstał Związek Cieśli i Murarzy z siedzibą w Hamburgu 222 .We wrześniu 1906 roku wybuchły strajki szkolne na znak protestu przeciwkonauczaniu religii w języku niemieckim, trwały one do lipca roku następnego. Uczniowiebiorący udział w strajkach otrzymywali na świadectwach ukończenia szkoły adnotację:”HAT SICH AM SCHULSTREIK BETEILIGT” – brał udział w strajku szkolnym 223 .Lata 1914-1918 to lata I wojny światowej, która również i na Ziemi Szamotulskiejodcisnęła swoje piętno. Ważnym momentem dziejowym w Szamotulskiem był wybuchPowstania Wielkopolskiego (1918-1919), Ziemia Szamotulska była ważnym ośrodkiemwalk o niepodległość. 2241.2 Szkolnictwo i życie kulturalne (Krajowe Towarzystwo Zbieraczów Starożytności)Pierwszą elementarną szkołę ludową w Szamotułach powołano 12 stycznia w roku1808. Powołano ją na zasadach określonych jeszcze przez Komisję Edukacji Narodowej. 225Kolejne szkoły powstawały w: Dusznikach, gdzie powszechną ludową szkołę elementarnązałożono w czerwcu 1808 r. z inicjatywy ks. kanonika Teofila Wolickiego 226 , weWronkach założono Publiczną Szkołę Powszechną, jej budynek powstał w roku 1884 227 ,Szkołę Filialną we Wróblewie wybudowano w 1850 r. 228 , Szkoła Podstawowa nr 2 im.221 R. Krygier (oprac.) Program obchodu 100-lecia Ochotniczej Straży Pożarnej w Szamotułach, Szamotuły1978; Pamiętnik jubileuszowy Związku Straży op. cit.; 75 lat Ochotniczej Straży Pożarnej BRODZISZEWO.Z kart historii 1923-1998, Poznań 1998.222 R. Krygier, Szamotuły w latach op. cit. s. 16.223 Op. cit., s. 41.224 P. Matusik, Powstanie wielkopolskie, op. cit., s. 127-184; A. Hanyż, Ziemia Szamotulska w walce owolność 1793-1919, Szamotuły 1939; P. Prus, M. Szczepański, Udział Szamotulan w walkachnarodowowyzwoleńczych, Szamotuły 1989.225 N.N. (oprac.) 125- lecie szkoły ludowej w Szamotułach w: Z grodu Halszki Nr 2 1932, s. 17-18.226 M. Wawrzyniak–Zdziebkowa, H. Boberowa, Duszniki dzisiaj i w przeszłości, od czasów najdawniejszychdo roku 2000, Duszniki 2007, s.151-171.227 I. Fowie (oprac.) 115 lat Szkoły Podstawowej nr 1 we Wronkach, Wronki 2000.228 I. Vowie (pod red.) Wronki. Kompendium wiedzy, Wronki 2004, s. 34065