13.07.2015 Views

Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Pokaż treść! - Śląska Biblioteka Cyfrowa

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

wykonawcami kompozycji Wacława są m. in. chóry poznańskie stworzone przez StefanaStuligrosza i Jerzego Kurczewskiego.W pierwszej połowie XV w. powstał w Szamotułach najstarszy list miłosny. Jestto w ogóle najstarszy odnaleziony polski list. Odbiega on treścią od większości listówmiłosnych — nie jest bowiem listem oświadczynowym, lecz pożegnalnym. Pierwszepisane po polsku listy miłosne powstały w XV w. Wśród nich jest list, który pochodzi z pierwszejpołowy tego wieku i napisany został w Szamotułach. List ten ma charakter prywatny, miłosny,intymny. 155 Został napisany przez Marcina z Międzyrzecza, sekretarza biskupa poznańskiegoStanisława Ciołka 156 , jest on datowany na 1429 r. W XVI w. Szamotuły były jednym zaktywniejszych ośrodków renesansu i reformacji w Wielkopolsce. Stało się tak główniedlatego, że ostatni z rodu Szamotulskich, Jan Świdwa, był protektorem braci czeskich,Łukasz III Górka sprzyjał zaś protestantom. Chętnie osiadali w Szamotułach Czesi,Szkoci i Niemcy. Byli to uchodźcy ze swych krajów — bracia czescy, kalwini i luteranie,których prześladowano za poglądy religijne. Właściciele Szamotuł nie tylko im sprzyjali,ale otaczali ich swą możną opieką, nadając wiele przywilejów. Osiedleni w 1548 r. braciaczescy, przy pomocy Łukasza III Górki, założyli w Szamotułach w 1551 r. pierwsządrukarnię w Wielkopolsce, o której dziejach napisano w dalszej części pracy.Szkoci szamotulscy w wielkim stopniu przyczynili się do rozwoju handlu,ponieważ bogatsi z nich zakładali duże, jak na owe czasy, domy towarowe i warsztatysukiennicze. Dobrobyt mieszczan szamotulskich sprawił, że wielu z nich posyłało swychsynów na wyższe studia do Krakowa. Szamotuły w epoce Odrodzenia należały do tychmiast w Wielkopolsce, które — poza Poznaniem i Kościanem — dały AkademiiKrakowskiej najwięcej, bo ponad 110 studentów. 157 W poczet wybitnychwychowanków krakowskiej uczelni zaliczyć należy — prócz wyżej wymienionych także:Grzegorza Snopka 158 z Szamotuł, pierwszego profesora prawa rzymskiego naUniwersytecie Krakowskim, rektora tej uczelni w latach 1537-1538, fundatora dwóch155 Jest on obecnie przechowany w Bibliotece Uniwersytetu Jagiellońskiego, <strong>treść</strong> listu wraz z komentarzemzob. Aneks Nr 6, Aneksy, s. 6; BJ sygn. 2503156 WSB, op. cit., s. 117-118.157 A. Gąsiorowski, Szamotulscy studenci na krakowskim uniwersytecie w XV i XVI w. w: Szamotuły. Kartyz dziejów miasta, Szamotuły 2006, s. 65-97; H. Przybylski, Szamotulanie z XV i XVI wieku na studiach wUniwersytecie Jagiellońskim, Szamotuły 1945.158 R. Krygier; Ich ślad, op. cit., s. 125; PSB, op. cit., T. S. 90-91; WSB, op. cit., s. 236.49

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!