KOAH Bülteni 2017 Sayı 1
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
GÖĞÜS FİZYOTERAPİ PROGRAMI<br />
Göğüs fizyoterapisi; solunum kapasitesi ve ventilasyonu arttırmak için verilen solunum<br />
egzersizlerinden; dispneyi azaltmak ve solunum kaslarının etkinliğini arttırmak amacıyla<br />
yaptırılan gevşeme egzersizleri ve solunum kontrolünden; ayrıca sekresyonların atılmasına<br />
yardımcı olmak için uygulanan bronşial drenaj tekniklerinden oluşur (10).<br />
Solunum egzersizleri akciğer volümünü arttıran yaklaşımlardır. Bu tekniklerin amacı bölgesel<br />
olarak ventilasyonu, gaz değişimini, solunum kas fonksiyonunu, egzersiz toleransını ve yaşam<br />
kalitesini düzeltmek, hiperinflasyonu ve dispneyi azaltmaktır. Solunum egzersizlerini<br />
yapmakta başarısız olan hastalarda görsel ve işitsel feedback etkisinden yararlanılarak istemli<br />
derin nefes almaya yönlendiren insentif spirometreler de yardımcı cihazlar olarak<br />
kullanılabilir (11,12).<br />
Dispne <strong>KOAH</strong>’ta en sık görülen semptomdur. Solunum fizyolojisini düzeltmek ve<br />
semptomları hafifletmek için dispnenin tedavisinde diyafragmatik solunum, büzük dudak<br />
solunumu ve solunum kontrolü en sık kullanılan solunum teknikleridir (10). Orta ağır<br />
<strong>KOAH</strong>’lı hastalarda diyafragmatik solunum; asenkronizasyonu arttırdığı, paradoksal<br />
solunuma neden olduğu, solunumun mekanik etkinliğini azalttığı ve oksijen tüketimini<br />
arttırdığı için önerilmezken hafif <strong>KOAH</strong>’lı hastalarda dispnenin tedavisinde yaygın olarak<br />
kullanılmaktadır (13). Havayolu kollapsını önlemek için dudakların açık tutularak yapıldığı<br />
uzun ve aktif ekspirasyon olan büzük dudak solunumu (Pursed-Lips Breathing) dispneyi<br />
azaltmak için geliştirilen bir solunum stratejisidir. Solunum frekansının, dispnenin ve arteryal<br />
karbondioksit parsiyel basıncının azalmasını, tidal volüm ve oksijen saturasyonunun artmasını<br />
sağlar. Oksijenasyon ve ventilasyonu arttırmak için kullanılan bir diğer solunum egzersizi ise<br />
segmental solunum egzersizleridir. Bu egzersizler göğüs mobilitesini arttırmak, solunum<br />
kontrolü sağlanamadığında ortaya çıkan paniğe engel olmak, paradoksal solunumu azaltmak<br />
ve trakeabronşial sekresyon birikimini önlemek için tavsiye edilir (10).<br />
BRONŞİAL HİJYEN TEKNİKLERİ<br />
Akut ve kronik solunum hastalıklarında mukus miktarında artış, mukus viskositesindeki<br />
değişiklikler, silialardaki hareket bozukluğu, öksürüğün etkili olmaması sekresyonların etkili<br />
bir şekilde temizlenmesini engeller ve enfeksiyon gelişme riskini arttırır. Bu durumlarda<br />
hastanın kendi başına yapabileceği uygulamalar olduğu gibi bir yardımcıya ihtiyaç<br />
duyabileceği ya da bir alet kullanımı gereken uygulamalar da bulunmaktadır. Bu teknikler<br />
postüral drenaj, perküsyon, vibrasyon, shaking, öksürük ve zorlu ekspirasyon tekniğinden<br />
oluşurken diğer hava yolu temizleme yöntemleri aktif solunum döngüsü, pozitif ekspiratuar<br />
basınç, osilasyon aletleri ve otojenik drenaj teknikleridir (14). Geleneksel göğüs fizyoterapisi<br />
teknikleri (postüral drenaj, perküsyon, vibrasyon, shaking, öksürük ve zorlu ekspirasyon<br />
teknikleri) balgam miktarı >30 ml/gün olan hastalarda daha etkili olmaktadır (14).<br />
Öksürük ve zorlu ekspirasyon teknikleri göğüs fizyoterapisinin çok etkili ve önemli<br />
parçalarıdır (14). Büyük havayollarından sekresyonları temizlemede etkili bir mekanizma<br />
olan öksürük çeşitli nedenlerle mukosiliar aktivite bozulduğunda küçük hava yollarındaki<br />
sekresyonun temizlenmesinde de etkili bir yöntemdir (14,15). Distal havayollarındaki
Change language