qronika+233
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
maka mosiaSvili<br />
599 97 25 55<br />
pankiselebi isev xelisuflebas<br />
mimarTaven da misgan gadamWrel moqmedebebs elian. saqme “xa-<br />
dori3”-is mSeneblobas exeba. protesti hesis mSeneblobis gamo<br />
aqamdec arsebobda, magram man, SesaZloa, axali ZaliT ifeTqos.<br />
luiza muToSvili:<br />
_ garemoze zemoqmedebis Sefasebis<br />
dokumentis mixedviT, mdinareSi<br />
wylis donis mkveTri Semcirebis<br />
gamo, mosalodnelia tyis gameCxereba,<br />
wavisa da sxva cxovelebis<br />
populaciis, aseve wiTel nusxaSi<br />
Setanili nakadulis kalmaxisa da<br />
Tevzis sxva saxeobebis mniSvnelovani<br />
Semcireba.<br />
ar var ekologi da, Sesabamisad,<br />
ar vicnob am sakiTxs kargad, magram<br />
garemoze zemoqmedebis Sefasebis<br />
dokumentis mixedviT<br />
dauSvebelia „xadori-3 hesis”<br />
mSenebloba.<br />
Sengeli toxosaSvili:<br />
_ garemoze ki ara, admianebze<br />
imoqmedebs, pirvel rigSi, uaryofiTad.<br />
mag hesidan gamosuli wyali<br />
unda miewodos soflebs dasalevad<br />
da gana is sufTa iqneba<br />
bunebrivad? rogor SeiZleba, Sua<br />
xeobaSi hesi aaSenon? gagvanebon<br />
Tavi, mavnebelia es hesi mosaxleobisTvis.<br />
melsi baRakaSvili:<br />
_ aseve gansakuTrebuli TxovniT<br />
mivmarTavT Tavad pankiselebs,<br />
SeinarCunon sakuTari Rirseba<br />
da ar dauSvan daSinebis gamo<br />
Tu piradi sargeblis miRebis viwro<br />
interesiT sakuTari xalxis,<br />
xeobisa da qveynis interesebis<br />
daTmoba, dadgnen pankisis ganvi-<br />
Tarebis, momavali TaobisTvis xeobis<br />
SenarCunebis, ekologiuri da<br />
janmrTelobis safrTxeebis Tavidan<br />
acilebis sadarajoze.<br />
ramzan gorgiSvili:<br />
_ dRes Cven detaluri informacia<br />
miviReT, Tu ra zianis motana<br />
SeuZlia am hess, aseve Tu ra<br />
uzustobebi aris garemoze zemoqmedebis<br />
SefasebaSi da kidev erTxel<br />
erTxmad SevewinaaRmdegoT am<br />
hesebis mSeneblobasa da biomravalferovnebis<br />
umowyalo ganadgurebas.<br />
pankisSi kvlav xmauria...<br />
amjerad mxolod xeobis axlagzrduli<br />
frTa gamodis, uxucesebi<br />
duman. amboben, jer vfiqrobTo.<br />
axlagazrdul jgufebs uxuces-<br />
Ta gulwrfelobis ar sjera,<br />
aq axsovT, rom asakiT dids pativi<br />
unda scen da amitom Ria dapirispirebasa<br />
da gankiTxvaSi ar<br />
Sedian, magram yvelam icis, rom<br />
amJamadac sxvadasxva banakSi aRmoCnda<br />
mamaTa da SvilTa Taoba.<br />
gansxvaveba raodenobaa, _ axlagazrdebi<br />
bevrni arian uxucesebi<br />
_ cota...<br />
safrTxe ki „xadori-3 hesis”<br />
mSeneblobaa.<br />
xeobis, ase rom vTqvaT, pirvilegirebulma<br />
jgufebma („ocnebasTan”<br />
daaxloebulma pirebma)<br />
kardakar da ojax-ojax siaruli<br />
daiwyes, mamebs urCeven, Svilebi<br />
gaaCumon.<br />
ratom?!<br />
hesi unda aSendes da morCa!<br />
mizezi?!<br />
ase surs viRacas.<br />
amis sapirispirod ki xeobaSi<br />
sxva ram xdeba, _ pankiselma ax-<br />
algazrdebma sainiciativo jgufi<br />
Seqmnes, romelTac miaCniaT, rom<br />
sofel birkianSi dagegmili „xa-<br />
dori-3 hesis” mSenebloba aris<br />
pankisis mosaxleobis socialuri<br />
da ekologiuri interesebis<br />
winaaRmdeg mimarTuli politika:<br />
„bolo periodis movlenebis<br />
fonze xeobis mkvidrT gancda<br />
18<br />
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
aqvT, rom pankisis xeobis qistebisgan<br />
daclis procesi aqtiurad<br />
xelSewyobilia, dagegmili hesebis<br />
kaskadebis mSeneblobis SemTxveva-<br />
Si ki pankisis mosaxleoba marTlac<br />
iZulebuli gaxdeba, datovos xeoba,<br />
radgan isedac mZime ekonomikuri<br />
viTareba kidev ufro gauaresdeba,<br />
mosaxleobis janmrTelobis<br />
mdgomareobas seriozuli<br />
safrTxe Seeqmneba, pirvel rigSi,<br />
sasmeli wylis dabinZurebis gamo<br />
da alaznis xeobis ekosistema<br />
sruliad Seicvleba da ganadgurdeba.<br />
wyalze wvdomis SezRudva gansakuTrebiT<br />
mZime tvirTad daawvebaT<br />
qalebs.<br />
dRemdec, zogadad, pankisi<br />
mravali tipis gamowvevis winaSe<br />
idga, maT Soris, mniSvnelovani<br />
problemaa socialuri siduxWire<br />
da dasaqmeba. xeobis specifikidan<br />
gamomdinare yvelaze perspeqtiuli<br />
dargi pankisis ekonomikuri<br />
ganviTarebisa aris agro da eko<br />
turizmis ganviTareba. mTavari<br />
resursi pankisis ekonomikuri ganviTarebisa<br />
da axalgazrda Taobis<br />
dasaqmebisa aris pankisis unikaluri<br />
da xelSeuxebeli buneba”.<br />
sagulisxmoa, rom bolo ori<br />
wlis manZilze xeoba daicala, skolebsa<br />
da baRebSi bavSvTa raodenoba<br />
ganaxevrda. pankisi icleba,<br />
xeobidan xalxi midis, midis ara<br />
marto imitom, rom uWirs, aramed<br />
imitomac, rom usafrTxod ar<br />
grZnobs Tavs.<br />
am yvelafers ki emateba xeobis<br />
ekologiuri katastrofis saSiSroebac.<br />
adgilze Casuli xelisufleba<br />
ambobs, rom xeobaSi turizmi unda<br />
ganviTardes, Tumca turizmis departamenti<br />
ucxoel turistebs<br />
urCevs, pankisSi ar avidnen.<br />
e. i. turizmis ganviTarebis xelSewyobac<br />
blefia.<br />
„pankiseli axalgazrdebi mwvave<br />
protests gamovxatavT pankisis<br />
xeobis ekologiuri sistemis, bunebis<br />
vandaluri ganadgurebis gegmis<br />
winaaRmdeg da migvaCnia, rom<br />
adgilobrivi ekosistemisa da mas-<br />
Tan dakavSirebuli avTenturi socialuri<br />
garemos rRveva viwro biznesinteresebis<br />
sasargeblod usamarTlo<br />
ekonomikuri politikis<br />
Sedegia, romelic saqarTvelos sxvadasxva<br />
regionSi wlebis ganmavlobaSi<br />
tardeba. bunebis dacva<br />
Cveni socialuri protestia arsebuli<br />
ekonomikuri politikis mimarT,<br />
romelic wmindad qceuli biznesinteresebisa<br />
da sinamdvileSi<br />
viwro ekonomikuri da politikuri<br />
elitebis gamdidrebis interesis<br />
gamo moixmars da eqspluatacias<br />
uwevs yvelafers: adamians, bunebas,<br />
Rirsebas, kulturas.<br />
Cven kategoriulad vewinaaRmdegebiT<br />
pankisSi axali hesis mSeneblobas<br />
da migvaCnia, rom ukve<br />
arsebuli hesebis muSaobac<br />
saWiroebs inspeqtirebas.<br />
pankisis mosaxleobis protestis<br />
paralelurad, hesebis mSeneblobiT<br />
dainteresebuli kerZo<br />
kompaniebis warmomadgenloba, susis<br />
samsaxuri da sxva saxelmwifo<br />
uwyebis warmomadgenlebi aqtiur<br />
samuSaos ewevian pankiseli avtoritetebisa<br />
Tu gavleniani pirebis<br />
gadabirebisTvis da pankisSi<br />
Rirsebis saqme!<br />
pankisi xelisuflebas<br />
isev afrTxilebs<br />
hesebis mSeneblobis mxardaWerisTvis”.<br />
sainiciativo jgufis wevri<br />
melsi baRakaSvili im riskebze<br />
saubrobs romelic, erTi SexedviT,<br />
TvalnaTliv Cans:<br />
„xadori-3" proeqtis Tanaxmad,<br />
pankisSi hesebis mSenebloba savaraudo<br />
uaryofiT zegavlenas<br />
moaxdens Semdeg mimarTulebebze:<br />
1. sasmeli wylis xarisxi dgeba<br />
mniSvnelovani riskis qveS;<br />
2. mdinaris wylis done Semcirdeba,<br />
rac, Tavis mxriv, sasmeli da<br />
sarwyavi wylebis problemas gamoiwvevs;<br />
3. biologiur garemoze uaryofiTi<br />
zegavlena iqneba mniSvnelovani,<br />
moiWreba xeebi, rac gazrdis<br />
eroziis safrTxeebs;<br />
4. mniSvnelovan uaryofiT zegavlenas<br />
moaxdens iqtiofaunaze<br />
(Tevzi da fauna). faqtobrivad,<br />
Tevzi saerTod ganadgurda;<br />
5. mniSvnelovnad Seicvleba<br />
mdinare alaznis kalapotis mimdebare<br />
bunebrivi garemo;<br />
6. dagegmili hesidan 100 metr-<br />
Si iwyeba bawris nakrZali, sadac<br />
xarobs unikaluri uTxovari, binadroben<br />
endemuri saxeobis<br />
ZuZumwovrebi da qvewarmavlebi,<br />
romelTa gamravleba maRali riskis<br />
qveS dgeba;<br />
7. Tu xeobis mTavari ganviTarebis<br />
perspeqtiva aris ekoturizmi,<br />
aRniSnuli hesebis mSenebloba<br />
pirdapir maRali riskis qveS ayenebs<br />
am dargs;<br />
8. samomavlod ki alaznis xelovnurad<br />
milebSi moqceva da<br />
alpur zonaSi samuSaoebis warmoeba<br />
ra bunebriv kataklizmebs gamoiwvevs<br />
da ra sirTuleebs Seuqmnis<br />
xeobas, naTelia. Tavis mxriv,<br />
aseve maRali riskebis Semcvelia<br />
alaznisa da bawris wylis adideba.<br />
9. mosalodnelia habitatebis<br />
kargva/fragmentacia (eroziis, xeebis<br />
Wris Sedegad da a. S.). zemoqmedebis<br />
ZiriTadi receptorebi<br />
iqneba mcire zomis ZuZumwovrebi;<br />
10. xeebis Wrisa da miwis samuSaoebis<br />
Sedegad SesaZlebelia<br />
moxdes calkeuli saxeobebis sabudari<br />
adgilebis moSla. zemoqmedebis<br />
ZiriTadi receptorebi SeiZleba<br />
iyos wavi, mcire zomis frinvelebi<br />
da aseve Ramurebi;<br />
11. mcenareuli safris ganadgureba<br />
negatiur gavlenas iqoniebs<br />
cxovelTa sakveb bazasa da maT<br />
aRwarmoebaze;<br />
12. satransporto saSualebebis<br />
momatebuli gadaadgilebis, adamianTa<br />
arsebobisa da ganaTebis fonis<br />
cvlilebis gamo gaizrdeba<br />
Sewuxebis faqtori saavtomobilo<br />
gzisa da samSeneblo moednebis maxloblad<br />
myofi xmeleTis ZuZumwovrebisTvis,<br />
amfibiebisTvis, frinvelebisTvis<br />
da xelfrTianebisTvis.<br />
aRniSnulma SeiZleba pirdapiri<br />
zemoqmedeba moaxdinos cxovelTa<br />
populaciebis arsebobaze.<br />
mag.: zemoqmedeba gamravlebis (budobis)<br />
adgilebze gamravlebis sezonis<br />
dros, sakvebis mopovebisa da<br />
gamozamTrebis adgilebze, migraciis<br />
marSrutebsa da migraciis<br />
dros droebiTi Sesvenebis adgilebze.<br />
aseTi saxis zemoqmedebis<br />
mimarT SedarebiT mgrZnobiare<br />
SeiZleba iyos kavkasiuri ciyvi da<br />
naklebad Rirebuli sxvadasxva cxovelTa<br />
saxeobebi;<br />
12. mdinaris saproeqto monakveTSi<br />
wylis donis Semcireba gamoiwvevs<br />
xeobisTvis damaxasiaTebeli<br />
ZuZumwovrebis, frinvelebis,<br />
qvewarmavlebisa da amfibiebis zogierT<br />
saxeobaze zemoqmedebas<br />
(saarsebo garemos SezRudvas);<br />
13. eqspluataciis etapze wylis<br />
donis SecvliT iqTiofaunaze<br />
(Tevzi da fauna) gamowveuli zemoqmedeba<br />
iqneba maRali, ris Sesamcirebladac<br />
proeqtis mixedviT<br />
gaTvaliswinebulia Sesabamisi Semarbilebeli<br />
RonisZiebebi;<br />
14. niadagis wyalSi daleqvis<br />
Sedegad daifareba qvebi, romlebic<br />
mniSvnelovani substratia<br />
liTofiluri Tevzebis saxeobebis<br />
gamravlebisaTvis. maRalma turbulentobam<br />
SesaZloa daazianos<br />
Tevzebis layuCebi. didi raodenobiT<br />
niadagis wyalSi moxvedra da<br />
kalapotis lamiT dafarva uaryofiT<br />
zemoqmedebas iqoniebs uxexemlo<br />
saxeobebzec; aseve mZlavri<br />
manqanebis (mtvirTavebi, eqskavatorebi,<br />
kldis saburRi manqanebi)<br />
gamoyeneba gamoiwvevs mniSvnelovan<br />
xmaurs, rac uaryofiTad imoqmedebs<br />
Tevzebis bunebriv yofacxovrebaze;<br />
mdinaris siaxloves moqmedi<br />
teqnikidan sawvavis Jonvis<br />
SemTxvevaSi SesaZloa, wylis<br />
xarisxi da, Sesabamisad, Tevzebis<br />
saarsebo pirobebi gauaresdes”.<br />
„movuwodebT xelisuflebas,<br />
meti pasuxismgeblobiTa da gonierebiT<br />
moekidon pankisis xeobisa<br />
da pankisSi mcxovrebi sakuTari<br />
moqalaqeebis saWiroebebsa da interesebs.<br />
ar dauSvan moqalaqeebis<br />
daSineba konkretuli biznesis interesebis<br />
sasargeblod. saxelmwifo<br />
aparatis mier sajaro interesebis<br />
winaaRmdeg biznesinteresebis<br />
upirobo mxardaWera gansakuTrebiT<br />
SemaSfoTebelia.<br />
aseve gansakuTrebuli TxovniT<br />
mivmarTavT Tavad pankiselebs,<br />
SeinarCunon sakuTari Rirseba da<br />
ar dauSvan daSinebis gamo Tu piradi<br />
sargeblis miRebis viwro interesiT<br />
sakuTari xalxis, xeobisa<br />
da qveynis interesebis daTmoba,<br />
dadgnen pankisis ganviTarebis, momavali<br />
TaobisTvis xeobis Senar-<br />
Cunebis, ekologiuri da janmrTelobis<br />
safrTxeebis Tavidan acilebis<br />
sadarajoze.<br />
pankiseli axalgazrdebis sainiciativo<br />
jgufs Rrmad gvjera, rom<br />
dRes poziciebis daTmoba, xalxis<br />
interesebis winaaRmdeg wasvla da<br />
kapitalisa da kerZo biznesinteresebis<br />
mxardaWera utoldeba<br />
sakuTri xalxisa da aseve Cveni<br />
qveynis samarTliani ganviTarebis<br />
ideis Ralats, radgan is acdenilia<br />
sayovelTao samarTlianobisa da<br />
keTildReobis ideas. vainaxuri da<br />
islamuri eTika socialuri da sajaro<br />
sikeTeebis horizontaluri<br />
da Tanaswori ganawilebis ideaze<br />
dgas da qveynis ganviTarebis xedvac<br />
CvenTvis demokratiis, socialuri<br />
samarTlianobisa da Tanasworobis<br />
principebs ukavSirdeba.<br />
Rrmad gvwams da gvjera qisti<br />
xalxis sibrZnis, vaJkacuri sulisa<br />
da gonierebis. viciT, rom dRes<br />
pankisi ar aris marto am gamowvevis<br />
winaSe da qarTuli sazogadoebis<br />
mxardaWeriTa da adgilobrivi<br />
qistebis erTsulovnebiT Sev-<br />
ZlebT yovelgvari sirTuleebis<br />
daZlevasa da pankisis TviTmyofadi<br />
ekologiuri da socialuri<br />
garemos adgilobrivi mosaxleobisTvis<br />
da qarTuli sazogadoebisTvis<br />
SenarCunebas.<br />
dRes es RirsebisTvis, samar-<br />
TlianobisTvis, TanasworobisTvis<br />
brZolaa. Cven aseve solidarobas<br />
vucxadebT hesebis winaaRmdeg Tvi-<br />
Torganizebul adgilobriv jgufebsa<br />
da Cvens Tanamoqalaqeebs sxvadasxva<br />
regionSi”.<br />
Rirsebis saqme! _ ase uwodeben<br />
dRes xeobaSi protests „xadorihesis”<br />
mSeneblobis Sesaxeb.<br />
18 N12 (233) 17.04-23.04.2018 w.