902
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ปรายทอง ปืนทองปรายเหล็ก มีดปลายปืน กระสุนดินเผามีดินใน กระสุนดอกศร ที่ไม่<br />
คิดราคา คือ กระสุนกลางหลายขนาด เหล็กขาปืน เหล็กท้ายปืน<br />
ในสมัยรัชกาลที่ ๒ ยังมี กัปตันแฮน อีกผู้หนึ่งที่รู้ว่าไทยกำาลังต้องการปืน ได้หา<br />
ปืนคาบศิลาเข้ามาถวายถึง ๕๐๐ กระบอก ได้รับพระราชทานของตอบแทนคุ้มราคาปืน<br />
เช่นยกภาษีจังกอบ และยังโปรดตั้งให้เป็น หลวงภักดีราช ด้วย<br />
ยังมีเรื่องศัสตราวุธที่อนุญาตให้จัดหาไว้ใช้ในราชการที่เมืองนครศรีธรรมราช<br />
เพราะเป็นหัวเมืองสำาคัญในภาคใต้มีหน้าที่ดูแลหัวเมืองตามที่ได้รับมอบหมาย อีกทั้งมี<br />
ทำาเลที่ตั้งสามารถจัดหาอาวุธยุทธภัณฑ์ได้สะดวก สมุหพระกลาโหมซึ่งมีหน้าที่กำากับดูแล<br />
สั่งการให้ดูแลเอาใจใส่ให้มากเพราะเป็นยุทธภัณฑ์ของทางราชการ ดังความในสารตรา<br />
เจ้าพระยาอัครมหาเสนาบดี สมุหพระกลาโหม ถึงพระยานครศรีธรรมราช มีความตอน<br />
หนึ่งว่า<br />
...อนึ่งเรือรบไล่ ค่ายคูประตูเมือง พ่วงรอหอรบศาลากลาง จวน<br />
ทำาเนียบคุกตะรางสำาหรับใส่ผู้ร้าย โรงปืนใหญ่น้อยสำหรับเมือง สิ่ง<br />
ใดไม่มีแลชำารุดปรักหักพังอยู่ ก็ให้พระยานครศรีธรรมราชว่ากล่าวตัก<br />
เตือนกรมการเจ้าพนักงาน<br />
...คุมเรือรบเรือไล่สรรพไปด้วยปืนใหญ่น้อย กระสุนดินประสิว<br />
เครื่องศาสตราอาวุธ...ให้พระยานครศรีธรรมราชจัดแจงหา ปืนใหญ่<br />
น้อย กระสุนดินประสิว ไว้สำาหรับเมืองให้ได้จงมาก ขุกมีราชการมา<br />
ประการใด จะได้เอาจ่ายราชการทันท่วงทีไม่ขัดสน แจ้งให้ว่ากล่าวตัก<br />
เตือนกรมการเจ้าพนักงานให้เอาปืนใหญ่น้อยออกขัดสีโชลมน้ำมัน<br />
เอาดินประสิวออกตากแดดจงเนืองๆ อย่าให้เป็นสนิมคร่ำคร่า แล<br />
ดินอับราเสียไปได้ ปืนใหญ่นั้นให้มีรางล้อรางเกวียนใส่ แลปืนน้อย<br />
นั้นให้มีบันไดแก้ววางจงทุกบอก...<br />
หากพิจารณาทำาเนียบข้าราชการเมืองนครศรีธรรมราชแต่ก่อนมา จะพบว่ากรม<br />
การ ขุนหมื่น ล้วนมีอาวุธเป็นเครื่องประกอบยศตามหน้าที่ทุกตำาแหน่ง โดยเฉพาะอาวุธปืน<br />
มีทั้งปืนกระสุนขนาดต่างๆ เรียกชื่อว่า ปืนนกสับบรรดาศักดิ์ ปืนนกสับเชลยศักดิ์ ปืนนก<br />
สับหลังช้าง ฯลฯ<br />
ศัสตราวุธที่รวบรวมได้จากการทำศึกได้ชัยชนะ เป็นธรรมเนียมที่ปฏิบัติกัน<br />
ในทุกชาติทุกภาษา ในสมัยรัชกาลที่ ๑ สมเด็จพระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรสถาน<br />
มงคลได้ปืนใหญ่ ศัสตราวุธต่างๆ จากเมืองตานี นำามาน้อมเกล้าฯถวายสมเด็จพระบรม<br />
เชษฐาธิราช โปรดให้แก้ไขปืนใหญ่ตกแต่งลวดลายท้ายสังข์ขัดสีใหม่ จารึกนามไว้บอก<br />
ประวัติที่มาว่า พระยาตานี แล้วทำาโรงไว้ที่หน้าศาลาลูกขุน<br />
109
Change language