902
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
“แรกทำตำราพิชัยสงคราม” ในรัชสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ นั้น น่าจะให้มี<br />
การรวบรวมขึ้นจากหลักการสงครามและวิชาต่างๆ ที่ใช้อยู่ก่อนหน้านั้นดังมีความปรากฏใน<br />
ยวนพ่ายโคลงดั้น ซึ่งเป็นเรื่องราวของการทำาสงคราม ระหว่างสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถ<br />
แห่งอโยธยา กับพระเจ้าติโลกราชแห่งอาณาจักรล้านนา ความว่า<br />
“เชิงแก้ศึกใหญ่ให้<br />
หายแรง รวจแฮ<br />
เชิงรายรอบพลซุก ซุ่มไว้<br />
เชิงศึกสั่งแสวงเชิง ลาลาศ ก็ดี<br />
เชิงชั่งเสียได้รู้ รอบการย์”<br />
ความตอนนี้มีความหมายว่า สมเด็จพระบรมไตรโลกนารถ มีความชำานาญในการ<br />
รบทัพจับเชลย ทรงชำานาญกลการยุทธ์ การลาดตระเวน ยุทธวิธีซุ่มโจมตีข้าศึก การบังคับ<br />
บัญชา ตลอดจนการประมาณการประมาณสถานการณ์ ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ตำาราการยุทธ์<br />
หรือการรบนั้นมีมานานแล้ว คงมีอยู่และใช้กันอย่างกระจัดกระจายอยู่ทั่วไป สมเด็จพระ<br />
รามาธิบดีที่ ๒ จึงโปรดให้ “แรกทำตำราพิชัยสงคราม” คือทรงให้มีการรวบรวมคัดลอก<br />
ทำาเป็นตำาราสำาหรับศึกษา และใช้ในการราชการ ยังคงเหลือต้นฉบับตำาราพิไชยสงคราม<br />
(ฉบับตัวเขียน) ทั้งที่เป็น สมุดไทยดำา สมุดไทยขาว ใบลาน และสมุดฝรั่ง ที่เก็บรักษาไว้ที่<br />
หอสมุดแห่งชาติ รวมทั้งสิ้น ๒๑๒ ฉบับ<br />
ต้นกำาเนิดที่แท้จริงของตำาราพิไชยสงครามไทย จึงยังไม่สามารถยืนยันได้ว่า ใคร<br />
เป็นคนแต่ง และแต่งขึ้นเมื่อใด แต่หากพิจารณาความในตำาราพิไชยสงครามคำากลอน ฉบับ<br />
รัชกาลที่ ๑ ที่ถอดความโดยกรมศิลปากรมีความว่า<br />
“ตำาราวรวากย์ไว้<br />
วิถาร<br />
พิชัยสงครามการ ศึกสิ้น<br />
จงหาที่พิสดาร เติมต่อ<br />
จงอย่าฟังกลสิ้น เล่ห์เลี้ยวจำาความ<br />
สมเด็จจักรพรรดิรู้ คัมภีร์<br />
ชื่อว่านามกามมนทกี กล่าวแก้<br />
พิชัยสงครามศรี<br />
สูรราช<br />
ยี่สิบเบ็ดกลแล้ เลิศให้เห็นกล”<br />
182